شنۆ

شنۆ

شنۆ شارێکی ڕۆژھەڵاتی کوردستانە کە لە نێوان سنووری ئێران و عێراق ھەڵکەوتووە. ئەم شارە لە باشووری پارێزگای ورمێ ھەڵکەوتووە. شنۆ لە باکووردا لەگەڵ ورمێ، لە ڕۆژھەڵاتدا لەگەڵ نەغەدە و لە باشوورەوە لەگەڵ شاری پیرانشار ھاوسنوورە، ھەروەھا ئەم شارە لە روژئاوا بە سنووری باشوور و باکووری کوردستان بەستراوەتەوە. شنۆ ناوەندی شارستانی شنۆیە و لە ٧٣ کیلۆمیتری ناوەندی پارێزگای ورمێیە.

گوندەکان

جبریلاوێ، سەوجە، گوندەوێڵە، حەسەن‌نووران، ئاڵیاوێ، گورگاوێ، تاچیناوێ، نەڵیوان، پووشاوێ، میراوێ، ھێ، شێخان، گوندی مەلا عیسا، کانی سپی، گەڵاز، پۆڵێ، قوڕووشاوێ، سەرگیز، دێشەمس، قەرەسەقەل، پرداوێ، خانلەر، قەزەناوێ، سۆفیان، کانی ڕەش و پێروان، جەڵدیان، سینگان، خورشت، کانی سۆرک، بێمزورتێ، دواوان، چەپەراوێ، بابخاڵاوێ، کانیڕەش، قەڵاتیان، شێخان، تاژەندەرێ، بێتریان، کیسەڵاوێ، دڕوو، پێگەڵە، سەردەرێ، باڵاگیر، قەرەسەقەل، چەشمەگۆل، سەنگەرێ، گوندی مام برایم، دووڕبە، گرکاشان، بێژاوێ، شاوانێ، زمێ، ئاڵکاوێ، ...

زمان و ئایین

شنۆ یەکێک لە شارە کانی ڕۆژھەڵاتی کوردستانە کە خەڵکەکەی بە زمانی کوردی, سۆرانی زاراوەی ھەولێری قسە دەکەن.

لە تایبەتمەندیەکانی زمان و زاراوەی خەلکی شنۆ بە کارھێنانی پاشگری (تن) ە کە لە زۆرێک لە وشەکان دا خەلکی شنۆ بە کاری دێنن. بۆ وێنە دەخواتن، دەرواتن، دێتن، دەلێسێتن. تن لە زمانی شارەکانی دەور و بەر دا بە کارھێنانی نیە.