دەستپێک
 ئەو ئینسایکڵۆپیدیا ئازادەی کە ھەموو کەسێک دەتوانێت دەستکاریی بکات. ھەنووکە ٢٧٬٩٣٣ وتار بە کوردیی ناوەندی (سۆرانی) ھەن. |
پێڕستی وتارەکان · ڕێکخستنەکان
| ||||||
|
لەبارەی ویکیپیدیا · سیاسەت و ڕێساکان · فێرکاریی خێرا · فێرکاری بە وێنە · پرسیارە دووپاتکراوەکان · ڕێنماییی خێرا | |||||||
وتاری ھەڵبژێردراو 
پێترا یان بەترا شوێنەواری شارێکی مێژوویییە لە پارێزگای مەعان لە باشووری شانشینی ئوردونی ھاشیمی ھەڵکەوتووە. بەھۆی تەلارە داتاشراوەکانی لە شاخ و گاشەبەردەکانی لەگەڵ کەناڵە ئاوەڕۆیە دێرینەکانی ناوبانگی دەرکردووە. لەکۆندا پێیان دەگوت «پەمەیی» یان بە «شارە پەمەیییەکە» بانگیان دەکرد، کە ئەمەش بەھۆی ڕەنگی تاوێرەکانییەوە بوو.
شاری پێترا بەنزیکەیی ساڵی ٣١٢ی پێش زایین وەک پایتەختی نەبتیەکان دامەزرا. بۆ ماوەیەکی درێژ خاوەنی پێگە و بایەخێکی باڵا بوو، کە ئەمەش بەھۆی ھەڵکەوتەکەی بوو کە لەسەر ڕێگای ئاوریشم ھەڵکەوتبوو، و کەوتبووە نێوان شارستانییەتەکانی میزۆپۆتامیا، ئیسرائیل و میسر. شارەکە ڕۆڵێکی گرنگی لە کایەی بازرگانی شارستانییەتەکانی دەوروپشتی ھەبوو. شارەکە بە قەدباڵ و ڕووی کێوێکی لەتبوو ھەڵکەندراوە. لە کۆمەڵە کێوێکی تاوێری بەزیو، کە پێکھاتەکەی درێژەپێدەری ھەمان پێکھاتە بیابانییەکەی باکووری نیمچە دوورگەی عەرەبییە. بە دیاریکراوی دۆڵی عەرەبە، کە لە دەریای مردووەوە تاوەکو کەنداوی عەقەبە درێژ دەبێتەوە.
پاشماوەی شارەکە بۆ شوێنەوارناسان بەدرێژاییی ماوەی دەسەڵاتی عوسمانییەکان بە شاردراوەیی مابوویەوە، تاوەکو لە ساڵی ١٨١٢، خۆرھەڵاتناسێکی سویسری بەناوی یوھان لۆدفیگ بێرکھارت ھات و دۆزییەوە. لە ساڵی ١٩٨٥، شوێنەواری شارەکە خرایە سەر میراتی جیھانی لە ڕێزبەندی شوێنەوارە مێژوویییەکانی ڕێکخراوەی یونێسکۆ. ھەروەھا لە ساڵی ٢٠٠٧، وەک یەکێک لە حەوت سەرسورھێنەرەکەی جیھان ھەڵبژێردرا.
خوێندنەوەی زیاتر...
لە ھەواڵەکاندا _(cropped).jpg)
- ٢٣ی تشرینی یەکەم – سوودان و ئیسرائیل ڕێککەوتنێکی سەرەتایییان بۆ ئاساییکردنەوەی پەیوەندییەکانی نێوان ھەردوو وڵات ڕاگەیاند.
- ١٨ی تشرینی یەکەم – لویس ئارسە (لە وێنەکەدا) لە ھەڵبژاردنی گشتیدا بە سەرۆکی بۆلیڤیا ھەڵبژێردرا.
- ١٧ی تشرینی یەکەم – پارتی کرێکارانی نیوزیلاند بە سەرۆکایەتی جاسیندا ئاردێرن سەرۆک وەزیران زۆرینەی کورسییەکانی ھەڵبژاردنی گشتی ٢٠٢٠ی نیوزلەندای بردەوە.
- ٢٩ی ئەیلوول – نەواف ئەحمەد جابر سەباح دوای مردنی براکەی، سەباح ئەحمەد جابر سەباح لە تەمەنی ٩١ ساڵیدا، بووە میری کووەیت.
- ٢٧ی ئەیلوول – ھێزە چەکدارەکانی ئازەربایجان و ئەرمینیا لە ناگۆرنۆ-قەرەباغ پێکیان دادا، و بووە ھۆی پێشەکییەک بۆ حکوومەت نیزامی لە ھەردوو وڵات و جوڵاندنی سەربازی لە ئەرمینیا.
- ١٢ی ئاب – ڕێژەی گشتگیربوون بە ڤایرۆسی کۆرۆنا گەیشتە ٢٠٬٠٠٠٬٠٠٠ کەس و لە ناویاندا ٧٣٦٬٠٠٠ کەس مردوون، و ١٢٬٢٨١٬٠٠٠ کەسیش لە نەخۆشییەکە چاکبوونەتەوە.
- ٤ی ئاب – چەند تەقینەوەیەک لە بەیرووت، لوبنان، بەلایەنی کەمەوە بوونە ھۆی کوشتنی ١٥٨ کەس و برینداربوونی زیاتر لە ٦٬٠٠٠ کەسی تر.
- ٢٠ی تەممووز – کەشتیی ئاسمانیی ھیوا نێردرایە سەر ھەسارەی بارام لە ناوەندی بۆشاییی تانیگاشیما لە وڵاتی یابان. ئەو کەشتییە دەبێتە یەکەمین کەشتی ئاسمانی نەتەوەیی عەرەب و وڵاتی ئیمارات کە تایبەتە بە ھەسارەی بارام.
- ١٨ی تەممووز – کلکداری نیووایز بەدرێژایی مانگی تەممووز لە بەرەبەیاندا کۆتایییەکانیش لە شەوان لە ئاسمانی زەوی دەردەکەوی.
- ١٠ی تەممووز – دوای ٨٦ ساڵ لە ڕاگرتنی نوێژکردن لە ناوی، دادگای کارگێڕی بەرزی تورکیا بڕیاڕی بە گۆڕینی ئایاسۆفیا لە مۆزەخانەوە بۆ مزگەوت دا.
- ٩ی تەممووز – ئاماری گشتگیربوون بە ڤایرۆسی کۆرۆنا بەرز بوویییەوە و گەیشتە ١٢ ملیۆن کەس لە ھەموو جیھان، ئاماری ڕێژەی مردووان ٥٤٨ ھەزار کەس؛ بە نزیکەیی ٦ ملیۆن و ٥٦١ ھەزار کەس لە نەخۆشییەکە چاک بوونەوە.
- ٧ی تەممووز – لافاوی دوورگەی کیوشو ٢٠٢٠ بووە ھۆی کوشتنی ٤٩ کەس لە باشووری ژاپۆن.
- ٢١ی ئایار – خۆرگیران خۆرگیرانێکی نیمچەیی ڕوویدا، کە لە بەشێک لە ئەفریقا و ئاسیا بیندرا. لەگەڵ بەشێک لە باشووری ڕۆژھەڵاتی ئەورووپا، و لە ھەرێمی کوردستانیش ئەو خۆرگیرانە بە شێوەیەکی نیمچەیی بیندرا.
- ٦ی ئایار – پەرلەمانی عێراق لە دانیشتنێکیدا متمانەی بە مستەفا کازمی بەخشی وەک سەرۆکوەزیرانی نوێی عێراق.
ئەمڕۆ لە مێژوودا... 
- لە ساڵی ١٧٧٦ دا، بێنجامین فرانکلین (لە وێنەدا) بۆ بەدەستهێنانی پشتیوانی فەڕەنساییەکان لە ئەمریکاوە بەرەو ئەم وڵاتە بەڕێکەوت.
- لە ساڵی ١٨١١ دا، حکوومەتی ئەرجەنتین بە فەرمی فەرمانی ئازادی دەربڕینی بیروڕای بۆ چاپکراوەکان دەرخست.
- لە ساڵی ١٩٦٧ دا، محەممەدڕەزا پەھلەوی، دواهەمین پاشای ئێران تاجی لە سەر دانا.
- لە ساڵی ١٩٧٣ دا، زامبیا و گامبیا پێوەندیە دیپلۆماتیکەکانی نێوان خۆیان و ئیسرائیلیان پچڕان.
- لە ساڵی ٢٠٠٩ دا، زەینەلعابدین بن عەلی بە بەدەستهێنانی ٨٩/٦٢% دەنگەکان بوو بە سەرۆک کۆماری توونس.
ناساندنی ویکیپیدیا 
بەشداری لە ویکیپیدیا 
کۆمەڵگای ویکیپیدیا 
ئایا دەتەوێت وتارێک بنووسیت؟ 
وێنەی ھەڵبژێردراو 
بەشەکانی تری ویکیپیدیا - مێزی زانیاری: بۆ پرسیار لە بەکارھێنەرانی دیکە سەبارەت بە بابەتە جۆراوجۆرەکانی زانست و زانیاری
- پرسگا: بۆ پرسیار سەبارەت بە بەکارھێنانی ویکیپیدیا
- دەروازەی کۆمەڵگا: بۆ ڕاگەیاندنی پرۆژەکان، چاوانەکان و ڕاپرسییەکانی ویکیپیدیا
- دیوەخان: بۆ وتووێژ لەسەر کێشە تەکنیکییەکان، سیاسەتەکان و چالاکییەکانی ویکیپیدیا
- ھەواڵەکانی ماڵپەڕ: بۆ تۆمارکردنی مێژووی گۆڕانکارییە سەرەکییەکان و ناونیشانی بڵاوکراوە دەرەکییەکان سەبارت بە ویکیپیدیا
- داخوازی بەرامبەری کوردی: بۆ داواکردنی واتای وشەکانی زمانەکانی تر بە کوردی
پرۆژە خوشکەکانی ویکیپیدیا 
