ئاکرێ
ئاکرێ | |
---|---|
شار | |
![]() باژێری ئاکرێ |
|
|
|
پۆتانەکان: ٣٦°٤٤′N ٤٣°٥٣′E / ٣٦.٧٣٣°N ٤٣.٨٨٣°Eپۆتانەکان: ٣٦°٤٤′N ٤٣°٥٣′E / ٣٦.٧٣٣°N ٤٣.٨٨٣°E | |
وڵات | ![]() |
پارێزگا | دھۆک |
شار | ئاکرێ |
بەرزایی | ٦٢٥ مەتر (٢٬٠٥١ فووت) |
ژمارەی دانیشتووان (٢٠٠٨) | |
• سەرجەم | ٢٣٬٠٠٠ |
زمان و ئایین | |
• زمان | کوردی (باکووری) |
• ئایین | سوننی |
ئاکرێ شارێکی باشووری کوردستانە و سەر بە پارێزگای دھۆکە. ٩٥ کم دوورە لە شاری موسڵەوە و دەکەوێتە ١٢٠ کم باشووری ڕۆژھەڵاتی پارێزگای دھۆکەوە. لەنێوان سێ چیادایە٬ خانووەکانی لەسەر یەک بەداوێنی شاخەکاندا ھەڵچوون. ئەمە دیمەنێکی جوان و سەرنجڕاکێشی بە شارەکە بەخشیوە و ئەم شارە ل سالی (1877) ز بوویە بە قەزا.
شوینی جوگرافی : ئاکرێ دکەوێتە ل سەر ھێلی درێژ (448/1) ڕۆژئاوا ، و ھێلی پانی(1/4-37) باکووردا، و ڕووبەری ئاکرێ دەکاتە (1936) کم2 و ل سەر ئاستی دەریایی (270) مەتر بلندە.
1-ئاکرێ : ئەمە ناوی درووستە، چونکە کورد و ھەموو خەلکی کوردستان ئەم ناوە لە سەر ناسراوە، ناوی ئاکرێ لە ئاگرەوە ھاتووە کە لە پێش زاییندا موغێکی زەردەشتی لەوێ جێگیر بووە و ئاگری تێدا کردۆتەوە.
2- کچک ئستەنبول: مێژوونووسی میسلی (یاسین خیراللە العمری) دەلێت ئاکرێ لە کاتێک دا ناسراو بوو بە کچک ئستەنبول یان ئستەنبولی بچووک.
3- عقرة: لە سەرچاوە عەرەبیەکاندا ناوی شارەکە کردووتە (عقرة) وەک (الحموی) لە کتێبەکەی (معجم البلدان).
ئاکرێ بەناوبانگە بە سروشتی جوان و ڕازاوە و گەلێ درەختی میوە و باخ و باخاتی پڕ بەرھەمی ھەیە. ئەم دەڤەرە سێ ناوچەی ھەیە کە سورچی٬ عەشایەری ئەلسەبعە و بیرەن.
مێژوو[دەستکاری]
ئەم شارە مەڵبەندی کوردە حەمیدییەکان بووە. ماوەیەکیش لەژێر دەسەڵاتی میرنشینی بادینان و پاشان میرنشینی سۆراندا بووە. شارێکی کۆن و مێژووییە و درووستکردنی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ئیمپراتۆرێتیی مادەکان - میدیا.
|
شاری ئاکرێ زور دەولەمەندە بە سامانی سروشتی و بەروبوومی خوراکی وەکو دەخل و دان و جو و برنج و ھەندێکی تر و ئاکرێ ناسراوە بە نێرگز و ھنار ، دانیشتویێن ئاکرێ پێکدێن لە چەند عەشیرەت (ھووز)ئەوانەش (گۆران_کاوانی _زێباری_سورجی_ھەرکی_ئاکرەیی_ڕێکانی_مزووری ....ھتد).
سەرچاوەکان[دەستکاری]
![]() |
ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت بە فراوانکردنی. |