قەزای کەرکووک

قەزای کەرکووک
قەزای کەرکووک
قەزا
	بە عەرەبی: قضاء کرکوک‎; بە ئینگلیزی: Kirkuk District
	نەخشەی قەزاکانی پارێزگای کەرکووک
	قەزای کەرکووک
وڵات	کوردستان; عێراق
ھەرێم	ھەرێمی کوردستان; (ناوچە جێناکۆکەکان)
مەڵبەند	کەرکووک
ژمارەی ناحیەکان	٧
بوون بە پارێزگا	١٩٣٧
ڕووبەر
• قەزا	١٬٩٥٦ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٧٥٥ میلی چوارگۆشە)
• ئاو	٣٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە (١٠٠ میلی چوارگۆشە) ٢%
• شاری	٣٫٤٠٤ کیلۆمەتری چوارگۆشە (١٫٣١٤ میلی چوارگۆشە)
بەرزایی	٣٥٠ مەتر (١٬١٥٠ پێ)
ژمارەی دانیشتووان (٢٠٠٧)
• قەزا	٦٦٣٬٣٧٩
سەرناوی دانیشتوو	کەرکووکی
زمان و ئایین
• زمان	کوردی (سۆرانی)، عەرەبی، تورکمانی و سوریانی
• ئایین	ئیسلام(سوننە و شیعە)، یارسان و مەسیحی
• ب پ م(٢٠١٧)	٠٫٧٠٦; بەرز · ٢ەم بۆ ١٧
ناوچەی کاتی	UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی)
• ھاوین (DST)	UTC+٤:٣٠ (ھاوین)
تەلەفۆن	٩٦٤+
وێبگە	https://www.kirkuk.gov.iq/

قەزای کەرکووک قەزایەکی سەر بە پارێزگای کەرکووکە لە باشووری کوردستان لە عێراق، ناوەندی قەزاکە شاری کەرکووکە، ھەروەھا ناوەندی پارێزگای کەرکووکە، بە فەرمانێکی شاھانە لە ساڵی ١٩٣٧ی زایینی دامەزراوە، کۆی ڕووبەرەکەی نزیکەی ١٩٥٦ کیلۆمەتر دووجایە و ژمارەی دانیشتووانەکەی ٦٦٣٬٣٧٩ کەسە.^[٢] ئەم قەزایە ناوەندێکی بازرگانی و کشتوکاڵی و پیشەسازییە، بەو پێیەی زەویەکانی گۆگرد و غاز و نەوتیان تێدایە. کێڵگەی نەوتی دەوڵەمەندی تێدایە. بەرھەمھێنانی نەوتی بازرگانی لە کەرکووک لە ساڵی ١٩٢٧ لە بیری ژمارە ١ لە بابەگوڕگوڕ دەستی پێکرد. یەدەگی نەوتی دۆزراوی کێڵگە بەرھەمھێنەرەکان دەگاتە ٢٥٬٥٨٣ ملیۆن بەرمیل.

جوگرافیا[دەستکاری]

قەزای کەرکووک ھاوسنورە لەگەڵ ئەم قەزایانە: لە باکوورەوە لەگەڵ قەزای کۆیە، لە باشوورەوە قەزای داقووق، لە ڕۆژھەڵاتەوە قەزای چەمچەماڵ، لەڕۆژاواوە قەزای دووبز و قەزای حەویجە.

ناحیەکان[دەستکاری]

ئەم قەزایە چەندین ناحیەی ھەیە: ناحیەی حایجی، ناحیەی ئەلمولتەقە، ناحیەی تازە خورماتوو، ناحیەی لەیلان، ناحیەی شوان، ناحیەی قەرەھەنجیر.^[٣]

ناحیە	دانیشتوان لە ٢٠٠٧^[٤]
ناوەندی کەرکووک	٦٦٣٬٣٧٩
یایجی	٨٬٠٦١
ئەلمولتەقە	١١٬٠٠٠
تازە خوورماتوو	٢٥٬٦٦٨
شوان	١٥٬٠٠٠
ئەوانیتر	٢٦٬٧٠٤
سەرجەم	٧٤٩٬٨١٢

کەش و ھەوا[دەستکاری]

کەشوھەوای گەرمی ناوچە نیمچە وشکەکان لە ناوچەکەدا زاڵە.^[٥] تێکڕای پلەی گەرمی ساڵانەی ناوچەکە ٢٤ پلەی سەدییە. گەرمترین مانگ مانگی تەمموزە کە تێکڕای پلەی گەرمی ٣٧ پلەی سەدییە، ساردترینیش مانگی یەکە کە ٨ پلەی سەدییە.^[٦] تێکڕای بارانبارینی ساڵانە ٣٦٢ ملیمەتر دەبێت. تەڕترین مانگ مانگی نۆڤەمبەرە کە تێکڕای بارانبارین ٩٢ ملم دەبێت، وشکترین مانگ مانگی حوزەیرانە کە ١ ملم باران باریووە.

سەرچاوەکان[دەستکاری]

^ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). Retrieved 2018-09-13.
^ https://web.archive.org/web/20191227090621/https://www.geonames.org/94786/kirkuk-district.html
^ https://www.aa.com.tr/tr/dunya/irakin-kerkuk-kentindeki-patlamalarda-16-kisi-yaralandi-/1659894
^ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2020-11-12. Retrieved 2016-01-14.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ https://hess.copernicus.org/articles/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.html
^ https://web.archive.org/web/20200511075542/https://neo.sci.gsfc.nasa.gov/dataset_index.php

[GlobalDataLab-1] "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). Retrieved 2018-09-13.

[2] ttps://web.archive.org/web/20191227090621/https://www.geonames.org/94786/kirkuk-district.html

[3] ttps://www.aa.com.tr/tr/dunya/irakin-kerkuk-kentindeki-patlamalarda-16-kisi-yaralandi-/1659894

[4] "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2020-11-12. Retrieved 2016-01-14.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[5] ttps://hess.copernicus.org/articles/11/1633/2007/hess-11-1633-2007.html

[6] ttps://web.archive.org/web/20200511075542/https://neo.sci.gsfc.nasa.gov/dataset_index.php

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

ب و د پارێزگای کەرکووک
کوردستان > باشووری کوردستان >ناوچە جێناکۆکەکان
قەزای کەرکووک (ناوەند)	ناحیەی شوان ناحیەی قەرەھەنجیر ناحیەی لەیلان ناحیەی یایجی ناحیەی مەلاعەبدوڵڵا(الملتقی)
قەزای داقووق	ناحیەی داقووق (ناوەند) ناحیەی تازەخورماتوو(تازە)
قەزای دووبز	ناحیەی دووبز(ناوەند) ناحیەی پردێ ناحیەی سەرگەڕان
قەزای حەویجە	ناحیەی حەویجە(ناوەند) ناحیەی زاب ناحیەی عەباسی ناحیەی ڕیاز ناحیەی ڕەشاد
ناوەند: کەرکووک، شارۆچکەکان: دبس، داقووق، حەویجە، تازەخورماتوو، پردێ، لەیلان