دەروازە:کوردستان

بەخێربێن بۆ دەروازەی کوردستان Hûn bi xêr hatin portala Kurdistanê کوردستان کوردستان/ˌkʊɾdɪˈstɑːn/ ( گوێگرتن) (بە کوردیی باکووری: Kurdistan) بە واتای (وڵاتی کوردان) یان (خاکی کوردان) دێت ناوچەیەکە لە ڕۆژھەڵاتی ناوین کە زۆربەی دانیشتووانی کوردن، کوردستان دەکەوێتە خۆرھەڵاتی تورکیا (باکووری کوردستان)، باکووری عێراق (باشووری کوردستان)، باکووری خۆراوای ئێران (ڕۆژھەڵاتی کوردستان) و چەند پارچەیەک لە سووریا (ڕۆژاوای کوردستان) و ئازەربایجان و ئەرمەنستان، دیاریکردنی سنووری کوردستان یەکێکە لە دۆزە پڕ تەنگ و چەڵەمەکان، چونکە ئەو وڵاتانەی خاکی کوردستانیان داگیرکردووە وەک یەکەیەکی جوگرافی یان نەتەوەیی دان بەبوونی کورد دا نانێن، بەڵکو پتر بە ناوچە کوردنشینەکان ناوی دەبەن، لە ڕوانگەی ڕامیارییەوە، باشووری کوردستان و ڕۆژاوای کوردستان تەنیا بەشی کوردستانە کە بە شێوەی نێونەتەوەیی وەک پێکھاتەیەکی فیدراڵی سەربەخۆ لە عێراق و سووریا ناسراوە، کورد لە ئێراندا بە فەرمی وەک کەمایەتی ناسراون، بەڵام لە ڕووی خوێندن بە زمانی کوردی و مافەکانی دیکەی نەتەوایەتییەوە بێ بەشن. زیاتر... ھەنووکە ٦٬٠٨٦ وتار لە دەروازەی کوردستاندا ھەیە. وتارێک لەوان بە ھەڵکەوت ببینە وتاری ھەڵبژێردراو شوێنی ھەرێمی کوردستان لە ئێراقدا ڕێفراندۆمی سەربەخۆییی باشووری کوردستان (٢٠١٧) گشتپرسییەکە کە لە ڕۆژی ٢٥ی ئەیلوولی ٢٠١٧ لە باشووری کوردستان ئەنجامدرا. سەرەتای دروستبوونی دەنگۆی ئەنجامدانی گشتپرسی دەگەڕێتەوە بۆ ساڵی ٢٠١٤ کە ناکۆکی لەنێوان ھەرێمی کوردستان و حکومەتی ناوەندی بەغداد دروستبوو و لەلایەکی دیکەیشەوە شەڕی داعش لە عێراق دەستیپێکرد. دیاریکردنی ڕۆژی گشتپرسی دەگەڕێتەوە بۆ ڕۆژی ٧ی حوزەیرانی ٢٠١٧ لە کۆبوونەوەیەکدا کە مەسعوود بارزانی سەرۆکی ھەرێمی کوردستان لەگەڵ حیزبە کوردییەکانی باشووری کوردستان لەوانە پارتی، یەکێتی، یەکگرتووی ئیسلامی، بزووتنەوەی ئیسلامی، سۆسیالیست، شیوعی کوردستانی، زەحمەتکێشان و بەرەی تورکمانی و کەمایەتییەکان کۆبوونەوە و بڕیاریان لە ئەنجامدانی گشتپرسییەکە دا و ڕۆژی ئەنجدامدانی گشتپرسییەکەش دیاریکرا. بەپێی ڕاپۆرتێکی فرانس ٢٤، سەرۆککۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان دۆناڵد ترامپ بڕیاری دەرکرد کە داوا لە مەسعوود بارزانی بکات کە گشتپرسییەکە دوابخات، بەڵام ئەو ئەم داواکارییەی ڕەت کردەوە و سوور بوو کە گشتپرسی لە ٢٥ی ئەیلوولدا دەست پێ دەکات بەبێ گوێدان بەو دەسەڵاتانەی کە دژی ئەم بڕیارە وەستاون. لە چاوپێکەوتنێکی تریشدا ئەو وتی کە ئەم بڕیارە بە ھیچ شێوەیەک پوچەڵ ناکرێتەوە و خەڵکی کوردستان ھەلێکیان پێ دەدرێت بۆ بڕیاردان لەسەر چارەنووسی خۆیان. ڕوونی کردەوە کە دوای گشتپرسییەکەش گفتوگۆ لەگەڵ دەسەڵاتدارانی بەغداد دەکەن تاکوو بە ئاشتی بە ئەنجامێک بگەن. زیاتر... ژیاننامەی ھەڵبژێردراو عەبدوڵڵا ئۆجەلان (لەدایکبووی ٤ی نیسانی ١٩٤٨ لە دێی ئامەرای قەزای خەلفەتێی سەر بە شاری ئورفا ڕحا لە باشووری رۆژھەڵاتی تورکیا)، سەرکردەی بزوتنەوەی ناسراو بە پارتی کرێکارانی کوردستانە و لە ناو کورددا بە «ئاپۆ» ناسراوە. لە کۆلێجی زانستی (زانستی سیاسی) خوێندووە لە زانکۆی ئەنقەرە بەڵام خوێندنەکەی تەواو نەکردووە و گەڕاوەتەوە بۆ دیاربەکر. ھەستی نیشتمانی و کوردایەتی کاری تێ کردووە و بۆی تێکۆشاوە تا لە ساڵی ١٩٧٨ پارتی کرێکارانی کوردستانی دامەزراندووە کە تاکوو ئێستاش سەرکردایەتی دەکات. زیاتر... شۆڕشەکان شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران (بە کورمانجی: Serhildana Şêx Seîdê Pîranî، بە تورکی: Saideyh Said İsyanı). شۆڕشێک بوو دژی سیاسەتەکانی بە تورککردن لە باکووری کوردستان کە حکومەتە نوێیەکەی ئەتاتورک پەیڕەوی دەکرد. شۆڕشەکە لە لایەن شێخ سەعیدەوە سەرپەرشتیی دەکرا و، زۆرینەی ھۆزە کوردەکانی باکووری کوردستان چوونە پاڵی، ھەروەھا ھەندێک لە ئەفسەر و سەربازانی پێشووتری ئیمپراتۆریەتی عوسمانی لە کورد و تورک (حەمیدیە، ئازادیخوازان) چوونە پاڵی بە ئامانجی گەڕاندنەوەی دەوڵەتی عوسمانی. زیاتر... ئەو کارانەی دەتوانیت بیانکەیت پەرە بە وتاری سەرەکی بدە. پەرە بە وتارەکانی ناو پۆلی کوردستان بدە. لێرە کۆمەڵێک وتار ھەن، دەتوانیت بیاننووسیت یان فراوانیان بکەیت. داڕێژەی {{دەروازە|کوردستان}} بۆ ئەو وتارانە دابنێ کە پەیوەندییان بە کوردستان ھەیە. بیرۆکەت ھەیە؟ ڕەخنەت ھەیە؟ وتارێکی پوخت پێشنیار دەکەیت؟ لێرە پێشنیاری بکە بۆ زیاتر بەرەوپێشبردنی دەروازەکە. وێنەی ھەڵبژێردراو قازی محەممەد لە کاتی دامەزراندنی کۆماری مەھاباد لە ساڵی ١٩٤٦. دەنگی ھەڵبژێردراو گۆرانیی سڵاو بۆ ھەڤاڵی پێشمەرگە بە دەنگی مەرزیە فەریقییەوە مێژوو شانشینی کوردستان ئەو دەوڵەتە کوردییە بوو لە باشووری کوردستان کە لەلایەن شێخ مەحموودی حەفید لە ٢٢ی تشرینی یەکەمی ١٩٢٢ دامەزرا و دوایی لە حوزەیرانی ساڵی ١٩٢٤ ھەڵوەشێنرایەوە، ھاوکاتیش ھیچ لایەنێک بە فەرمی پاڵپشتی ئەو دەوڵەتەی نەکردبوو، پایتەختی ئەو دەوڵەتە شاری سلێمانی بوو و زاراوەی سۆرانی زمانی فەرمی ئەو دەوڵەتە بووە، ھەروەھا کورمانجی و زازاکی، ئاینیی ئیسلام بە ئاینی یەکەمی دەوڵەتەکە دانرا. زیاتر... کارەساتەکان ئەنفال یان شاڵاوی ئەنفال، کۆمەڵکوژیی کوردانی باشووری کوردستان بوو لەلایەن ڕژێمی بەعسی عێراق بە سەرۆکایەتی پێنجەمین سەرۆک کۆماری عێراق سەددام حوسێن، کە لە کۆتاییی شەڕی ئێران و عێراقدا ئەنجام درا. لە کۆمەڵکوژییەکەدا ٥٠٬٠٠٠ بۆ ١٨٢٬٠٠٠ کورد کوژرا. عەلی حەسەن ئەلمەجید سەرکردەی ئەم هەڵمەتە بوو زیاتر... شارەکانی کوردستان ھەڵەبجە وتەی ھەڵبژێردراو قوربانی ئەم خاکەیە، ئەم ڕۆحە لەبەرما سۆزی دڵی پڕ دەردە، کە خولیایە لەسەرما ئامادەیی مەیدانم و ئەم بەرگە کە پۆشیم کفنە، نەوەکوو چاکەت و پانتۆڵە لەبەرما قانع — پۆلەکان کوردستان‏ (٣٣ پۆل، ١١٥ پەڕە) ئایینەکانی کوردستان‏ (٥ پۆل، ٢٠ پەڕە) ئەلفوبێی کوردی‏ (٣٧ پەڕە) ئەو فیلمانەی لە کوردستان داندراون‏ (٢ پەڕە) باشووری کوردستان‏ (١٣ پۆل، ٦٤ پەڕە) باکووری کوردستان‏ (١٦ پۆل، ٣٥ پەڕە) بزووتنەوەی سەربەخۆیی کوردستان‏ (١٥ پۆل، ١٩ پەڕە) پارتی چارەسەری دیموکراتی کوردستان‏ (١ پۆل) پارتی کرێکارانی کوردستان‏ (٢ پۆل، ١٠ پەڕە) پارتی یەکێتیی دیموکرات‏ (١ پۆل) پارێزگای کوردستان‏ (٦ پۆل، ٤٣ پەڕە) تۆپی پێ لە کوردستان‏ (٤ پەڕە) جاف‏ (١٢ پەڕە) جوگرافیای کوردستان‏ (١٤ پۆل، ٨٥ پەڕە) چاندی کوردستان‏ (١ پەڕە) چاندی کوردی‏ (٢٤ پۆل، ٥١ پەڕە) چوارپارچەی کوردستان‏ (٧ پەڕە) زاخۆ‏ (١ پۆل، ١٣ پەڕە) زمانەکانی کوردستان‏ (١ پۆل، ٥ پەڕە) ڕۆژاوای کوردستان‏ (٢ پۆل، ١٢ پەڕە) ڕۆژھەڵاتی کوردستان‏ (٩ پۆل، ٧٥ پەڕە) ڕێکخراوە کوردییەکان‏ (٢٢ پۆل، ٧١ پەڕە) ژنانی کورد‏ (٦ پۆل، ٧٨ پەڕە) سیاسەتی کوردستان‏ (١٠ پۆل، ٣ پەڕە) قەزاکانی باشووری کوردستان‏ (١٨ پەڕە) قەزاکانی ھەرێمی کوردستان‏ (١٦ پەڕە) کورد‏ (٢٨ پۆل، ١٣٤ پەڕە) کوردایەتی‏ (٤ پۆل، ١١ پەڕە) کۆلکەوتارەکانی کوردستان‏ (١ پۆل، ١٤ پەڕە) کۆمەڵەی ڕەنجدەرانی کوردستان‏ (٢ پۆل، ١ پەڕە) گژوگیاکانی کوردستان‏ (١٨ پەڕە) موکریان‏ (٩ پۆل، ٥ پەڕە) مێژووی کوردستان‏ (٣ پۆل، ٣٧ پەڕە) ھێرشە مووشەکییەکان بۆ سەر ھەولێر‏ (٢ پەڕە) .krd کوردستان ٢٠١٩ لە کوردستان ئارووناوا ئاڵای کوردستان ئامەد ئایین لە کوردستان ئەرزڕۆم ئیلام ئێلح ئێڵ باتنایا باخچەی ئاژەڵانی ھەولێر باقۆفا باکووری کوردستان بنخەت بنەماڵە بۆکان بەرواری بەرەباب بێنار داڕێژە:پڕگەلھەترین شارەکانی کوردستان داڕێژە:پلەبەندی خزمایەتی پێندرۆ تەلسقۆف تەلەعفەر تیرە جزیر چەگینی حەسیچە خارپێت خانەقین خوڕەماوە خوێندن لە ھەرێمی کوردستان داڕێژە:دەشتی نەینەوا داڕێژە:دەشتی نەینەوا لە پارێزگای نەینەوا دەشقۆتان دھۆک دیلۆک زاخۆ ڕحا ڕۆژاوای کوردستان ڕۆژھەڵاتی کوردستان ڕێکەوتنامەی سایکس–پیکۆ سلێمانی سنە سەرھەڵدانی یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان سەری کانی، پارێزگای حەسیچە سەقز سەلەفییەت لە کوردستان سەمسوور سەنگەسەر سیدەکان شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران شەرەفیە شەڕی کەرکووک (١٩٩١) شەش ویلایەتی ئەرمەنی شێخ شەمسەدینێ ئەخلاتی عەبدولکەریم فندی عەفرین قامیشلۆ قەرە چۆرلو (هۆز) قەزای تلکێف قەزای تەلەعفەر قەزای حەزەر قەزای حەمدانیە قەزای مووسڵ قەسرۆک، شێخان قەڵای شێروانە کاکەسیاو کرماشان دەروازە:کوردستان کۆبانی کۆمەڵکوژیی دەرسیم کەرکووک گۆڕینی ناوە جوگرافیاییەکان لە تورکیا گەل مووسڵ مەرعەش مەریوان مەلەتی مەھاباد ناحیەی ئاڤگەنی ناحیەی ئەلقۆش ناحیەی باشیک ناحیەی بەرتڵە ناحیەی بەعاج ناحیەی تلکێف ناحیەی تەل عەبتە ناحیەی تەلەعفەر ناحیەی حەزەر ناحیەی حەمام عەلیل ناحیەی حەمدانیە ناحیەی زوممار ناحیەی ڕەبیعە ناحیەی سنونێ ناحیەی شنگال ناحیەی شورە ناحیەی قەحتانیە ناحیەی قەیرەوان ناحیەی گەیارە ناحیەی موحەلەبیە ناحیەی نەمروود ناحیەی وانکێ نەتەوەی بێدەوڵەت وان ورمێ وێنسار ھۆز ھۆزە کوردەکان ھەر کورد ئەبین ھەرێمی کوردستان ھەڵەبجە ھەولێر ھێزی دەریایی عێراقی چوارپارچەی کوردستان باکوور • باشوور • ڕۆژھەڵات • ڕۆژاوا دەروازە پەیوەندیدارەکان تورکیا عێراق سووریا ئێران ئەرمەنستان زازاکی گێڵان تاڵش تەبەرستان بەلۆچستان ئازەربایجان خۆراسان لوڕستان یارسان دەروازەکان دەروازەکان چین؟ پێرستی دەروازەکان دەروازە ھەڵبژێردراوەکان