بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ڕەسوول بێزار گەردی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

رەسوڵ بێزار گەردی (1922 ز - 1994ز) حەیرانبێژ و گۆرانیبێژی کوردی لە دایکبووی ھەولێرە.

ئەم ھونەرمەندە لێھاتووەی کورد لە ساڵی 1922دا ھاتۆتە دنیاوە، لە شاری ھەولێری قەڵا و منارە پەروەردە بووە چۆتە بەر خوێندن و بۆتە خوێندەوارێکی ڕووناکبیر و ھەر لەمنداڵییەوە بەھرەی ھونەری حەیرانبێژیی لە مێشیکدا چەکەرەی کردووە و دەنگی سازگاری خۆی لەگەڵ ھەموو جۆرە ئاواز و مەقامه‌ و کوردییه‌كاندا تاقیکردتەوە و شاره‌زایی له‌ جۆره‌كانی مه‌قامدا هه‌بووه‌، و ھەستی کردووە لە حەیرانبێژیدا به‌هره‌یه‌كی تایبه‌تی هه‌یه‌ و تێیدا سەرکەوتووە، بۆیە زیاتر بایه‌خی بەو ھونەرە ناسکەی کورد داوه‌ و بۆتە مەزنترین حەیرانبێژی کوردستان و لە ھەموو لایەکی نیشتمانەکەی دەنگیداوەتەوە، و نازناوی پاشا و میر و مامۆستا و شێخی حه‌یرانی كورد و حه‌یرانبێژانی پێبه‌خشراوه‌.

لەسەرەتای ساڵی 1947 دا چۆتە بەغدا و لە ئێستگەی ڕادیۆ و ته‌له‌ڤزیۆنی به‌غدا - به‌شی کوردی، ھەفتانە ئاھەنگێکی گۆرانی ڕاستەوخۆی پێشکەشکردووە و ناوبانگی ھونەریی بەھەموو لایەکی کوردستان و ناوچه‌كه‌دا بڵاوبۆتەوە.

لە ڕۆژی 17 / 10 / 1994 حەیرانبێژی ناوداری کورد ڕەسوڵ بێزار گەردی، كه‌ ناوی ته‌واوی (ڕه‌سوڵ ئیبراهیم سوڵتان)ـه‌، لە باڵەخانە بێنازەکەی لە گەڕەکی ئیسکانی شاری ھەولێر دڵە گەورەکەی لە لێدان کەوت و لە نێو شەپۆلی غەم و بە ئامادەبوونی ھونەرمەندان و دۆست و یارانی له‌ گۆڕستانی (شێخ ئه‌حمه‌د) له‌ هه‌ولێر بەخاک سپێردرا.

ھونەری ڕەسوڵ بێزار گەردی

[دەستکاری]

لەماوەی کارکردنی لەو ئێستگەیەدا پتر لە هه‌زار گۆرانی و مەقامی ڕەسەنی کوردی و سروود و حه‌یرانی تۆمارکردووە و به‌ ڕاسته‌وخۆ (به‌بێ تۆماركردن) په‌خش كردووه‌، و لەپاڵ گۆرانی گوتنیشی دەستی شیعر ھۆنینەوەشی هه‌بووە و نازناوی شاعیری "بێزار" بووە، هه‌روه‌ها ئاوازدانه‌رێكی به‌ سه‌لیقه‌ش بووه‌، و ئاوازی بۆ گشت به‌رهه‌مه‌كانی خۆی داناوه‌، و[١] لەماوەی ژیانیدا ئەم پەرتووکانەی لە شیعری خۆی و شیعری شاعیرانی دیکەی کورد چاپ و بڵاوکردۆتەوه‌:

  1. بژار — ساڵی 1957 لە بەغدا چاپی کردووە و 106 لاپەڕەیه‌.
  2. گوڵە مێلاقەی کوردستان — ساڵی 1960 لە بەغدا چاپی کردووە و 104 لاپەڕەیه‌.
  3. شیلان و شلێر — ساڵی 1967 لە بەغدا چاپی کردووە 130 لاپەڕەیە.
  4. داره‌شه‌كران — ساڵی 2007 لە هه‌ولێر چاپکراوە 348 لاپەڕەیە.
  5. په‌نگر — ساڵی 2008 هه‌ولێر چاپکراوە 112 لاپەڕەیە.

ئەم ھونەرمەندەی کورد خاوەن ھەڵوێستێکی نیشتمانی بوو، گەلێک دڵسۆزبوو بۆ نەتەوە و نیشتمانە خۆشەویستەکەی، بۆیە لەدوای ھەڵگیرسانی شۆڕشی ئەیلوول چووەته‌ پاڵ شۆڕش و خۆی گه‌یانده‌ شاخ و بۆته‌ پێشمه‌رگه‌، وەک زۆربه‌ی ڕۆشنبیران و ھونەرمەندانی تر، ئەم ھونەرمەندە ھەر بە نەمری لە دڵ و ویژدانی ھونەردۆست و سەرجەم ڕۆڵەکانی گەلی کورد دەمێنێتەوە.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ بێزار گه‌ردی، ڕه‌سوڵ. كتێبی (داره‌شه‌كران) - ساڵی 2007 له‌ هه‌ولێر چاپكراوه‌.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)