ئەحمەدی نالبەند

ئەحمەد ئەمین نالبەند
لەدایکبوون	١٨٩١ز - ١٣٠٨ کۆچی لە گوندی (بامەڕنێ)ی سەر بە قەزای ئامێدی
مەرگ	١٩٦٣ز - ١٣٨٣ کۆچی دەڤەری بەرواری
شوێنی گۆڕ	گۆڕستانی گوندی (خشخاشا) لە دەڤەری بەرواری ژۆری
سەرناو	شاعیر

هۆزانڤانی دەڤەری بادینان (ئەحمەد ئەمین نالبەند)ە بە (ئەحمەد موخلیس) دهێتە ناسین، لە سالی ١٨٩١ ز لە گوندی (بامەڕنێ)ی سەر بە قەزای ئامێدی لەدایکبووە، لە تەمەنی شەش ساڵیدا دەستی بە قورئان خوێندن کردووە. بۆ خوێندن چووە بۆ (ئامێدی، زاخو، دهوک و گوندی بیدۆهێ لە دەڤەری بەرواری ژۆری)، ژیانێکی پڕ لە دەردە سەری و ناخۆشی و مشەختی بەسەر بردییە، پیاوێکی قسە خۆش و نوکتەبێژو زمانزان بووە. زۆربەی شاعیرە کۆنەکان کارێکی زۆریان لە هزرو بیرو باوەڕی نالبەند کرووە بە تایبەتی (مەلایێ جزیری)، هەر لە بەر ئەوەش وەکو شاعیرە کلاسیکییەکان زمانێکی تێکەڵ لە عەرەبی و کوردی بەکارهێناوە.

نالبەندی هۆزانڤان لە (٩) ی ئەیلولی ساڵی (١٩٦٣)ز کۆچی دوایی کردووە، لە گۆڕستانی گوندی (خشخاشا) لە دەڤەری بەرواری ژۆری نێژراوە (هاتیە ڤەشارتن). یەکێك لە هوزانەکانی (دۆهی سپێدێ ل سەر بانی من جانەڪ دیت ژ خــــــەو رابو) ژمال دەرکەت دەرێ خانی م تەخمین کر زووڵەیخا بوو زولەیخا بوو سیفەت حوری وەکو تیرێ ژ مەرابۆری

نالبەندێ هۆزانڤان، هەڵبەستی بۆ ئەم مەبەستانە هۆنیوە، ئانکۆ ڤەهاندیە

١ – پێهەڵدان و پێهەڵگوتن و وەسفکردن, کە نالبەند دەستێکی باڵای لەو مەیدانەدا هەبووە. ٢

٢– ئەڤینی و ئەڤینداری.

٣ – سۆفیاتی و خوا پەرستی.

٤- هۆنراوەی کۆمەڵایەتی ئانکۆ چڤاکی، کە شێوەی گاڵتەو گەپ بە خۆوە دەگرێت.

٥- کرێتکردن و پیشاندانی بەرامبەرەکی، دیارە لەو مەبەستە باڵادەست بووە.

٦- کوردینی و وەڵاتپارێزی.

نمونەیەکە لە هۆنراوەکانی

دوهی سپێدێ ل سەربانی

م جانەک دیت ژ خەو ڕابوو

ژمال دەرکەت دەرێ خانی

م تەخمین کر زولەیخا بوو

زولەیخابوو سقەت حۆری

چوو سەر ئاڤێ ل ڕەخێ ژۆری

وەکی ڕۆژێ ل مە ئاڤا بوو

دەما زڤڕی ژ سەر ئاڤێ

م دینت لێدا شەقا ئاڤێ

مقابل چوومە هنداڤێ

قەرە پوشی گرێدا بوو

دەما تاڤێ ل بەژنێ دا

م دیت شبهی گولا سپێدا

وەسا گەش بوو دناڤ ڕێدا

چوو حال بۆ کەس نەهێلا بوو

نەهێلا بوو بۆ کەس حالەک

دەقیقەک ل من ببوو سالەک

ل ئەنیا وێ هەبوو خالەک

خودێ حەق تازە کێشا بوو

سەرچاوەکان

• معجم الشعراء الکرد , اعداد حمدی عبدالمجید سلفی و تحسین ابراهیم دوسکی , ص ٢٠٨
• زمان و ئەدەبی کوردی پولی حەوتەمی بنەرەت