پێڕستی دەوڵەتانی جیھان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
(لە پێرستی دەوڵەتانی جیھانەوە ڕەوانە کراوە)
ئاڵای ئەندامانی نەتەوەیەکگرتووەکان لەبەردەم کۆشکی نەتەوەکان، لە شاری ژنێف، سوویسرا.

ئەمە لیستی دەوڵەتەکانی جیھانە کە ٢٠٣ دەوڵەتی لەبەرگرتووە و لە دوو بەش پێکھاتووە: بەشێکیان ناوی ئەو ١٩٣ دەوڵەتەیە کە ئەندامی ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکانن لەگەڵ ڤاتیکان و بەشی دووەم ئەو وڵاتانەن کە تەنھا بڕێک لە وڵاتانی دیکە وەک وڵاتی سەربەخۆ دەیانناسن.

ئەو دەوڵەتانە کە بە شێوەی نێونەتەوەییی بە فەرمی ناسراون[دەستکاری]

ناوی کوردی ئاڵا و ناو و ناوی فەرمی بە ئینگلیزی
ئەفغانستان - کۆماری ئیسلامیی ئەفغانستان (لێدوان)  ئەفغانستان – Islamic Republic of Afghanistan
ئەڵبانیا - کۆماری ئەڵبانیا (لێدوان)  ئالبانیا – Republic of Albania
جەزائیر - کۆماری دیمۆکراتیکی گەلی جەزائیر (لێدوان)  جەزائیر – People's Democratic Republic of Algeria
ئاندۆرا - شازادەنشینی ئاندۆرا (لێدوان)  ئەندۆرا – Principality of Andorra
ئەنگۆلا - کۆماری ئەنگۆلا (لێدوان)  ئەنگۆلا – Republic of Angola
ئانتیگوا و باربودا (لێدوان)  ئانتیگوا و باربوودا
ئارجەنتین - کۆماری ئارجەنتین (لێدوان)  ئەرژەنتین – Argentine Republic
ئەرمەنستان - کۆماری ئەرمەنستان (لێدوان)  ئەرمەنستان – Republic of Armenia
ئۆسترالیا - ھاوقازانجیی ئۆسترالیا (لێدوان)  ئوسترالیا – Commonwealth of Australia
نەمسا - کۆماری نەمسا (لێدوان)  نەمسا – Republic of Austria
ئازەربایجان - کۆماری ئازەربایجان (لێدوان)  ئازەربایجان – Republic of Azerbaijan
بەھاما - ھاوقازانجیی بەھاما (لێدوان)  بەھاما – Commonwealth of The Bahamas
بەحرەین - شانشینی بەحرەین (لێدوان)  بەحرەین – Kingdom of Bahrain
بەنگلادیش - کۆماری گەلی بەنگلادیش (لێدوان)  بەنگلادێش – People's Republic of Bangladesh
باربادۆس (لێدوان)  باربادۆس
بیلاڕووس - کۆماری بیلاڕووس (لێدوان)  بیلاڕووس – Republic of Belarus
بەلجیکا - شانشینی بەلجیکا (لێدوان)  بەلجیکا – Kingdom of Belgium
بەلیز (لێدوان)  بەلیز
بنین - کۆماری بنین (لێدوان)  بێنین – Republic of Benin
بووتان - پاشایەتیی بووتان (لێدوان)  بووتان – Kingdom of Bhutan
بۆلیڤیا - حکوومەتی فرەنەتەوەییی بۆلیڤیا (لێدوان)  بۆلیڤیا – Plurinational State of Bolivia
بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا (لێدوان)  بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا
بۆتسوانا - کۆماری بۆتسوانا (لێدوان)  بۆتسوانا – Republic of Botswana
بەڕازیل - کۆماری فیدەراتیڤی بەڕازیل (لێدوان)  بەڕازیل – Federative Republic of Brazil
بروونای - حکوومەتی بروونای، (لێدوان)  بروونای – State of Brunei, Abode of Peace
بولگاریا - کۆماری بولگاریا (لێدوان)  بولگاریا – Republic of Bulgaria
بورکینافاسۆ (لێدوان)  بورکینافاسۆ
میانمار - یەکێتیی میانمار (لێدوان)  میانمار – Union of Myanmar
بوروندی - کۆماری بوروندی (لێدوان)  بوروندی – Republic of Burundi
کەمبۆدیا - شانشینی کەمبۆدیا (لێدوان)  کەمبۆدیا – Kingdom of Cambodia
کامیروون - کۆماری کامیروون (لێدوان)  کامیروون – Republic of Cameroon
کەنەدا (لێدوان)  کەنەدا
کەیپڤەرد - کۆماری کەیپڤەرد (لێدوان)  کەیپڤەرد – Republic of Cape Verde
کۆماری ئەفریقای ناوەڕاست (لێدوان)  کۆماری ئەفریقای ناوەندی
چاد - کۆماری چاد (لێدوان)  چاد – Republic of Chad
چیلی - کۆماری چیلی (لێدوان)  چیلی – Republic of Chile
چین - کۆماری گەلی چین (لێدوان)  چین – People's Republic of China
کۆلۆمبیا - کۆماری کۆلۆمبیا (لێدوان)  کۆلۆمبیا – Republic of Colombia
دوورگەکانی قەمەر - یەکێتیی دوورگەکانی قەمەر (لێدوان)  دوورگەکانی قەمەر – Union of the Comoros
کۆماری دیموکراتیکی کۆنگۆ (کۆنگۆ-کینشاسا) (لێدوان)  کۆماری دیموکراتیی کۆنگۆ (Congo-Kinshasa)
کۆماری کۆنگۆ (کۆنگۆ-برازاڤیڵ) (لێدوان)  کۆماری کۆنگۆ (Congo-Brazzaville)
کۆستاریکا - کۆماری کۆستاریکا (لێدوان)  کۆستاریکا – Republic of Costa Rica
کۆتدیڤوار - کۆماری کۆتدیڤوار (پەراڤی عاج) (لێدوان)  کۆتدیڤوار – Republic of Côte d'Ivoire (Ivory Coast)
کرۆواتیا - کۆماری کرۆواتیا (لێدوان)  کرواتیا – Republic of Croatia
کووبا - کۆماری کووبا (لێدوان)  کووبا – Republic of Cuba
قوبرس - کۆماری قوبرس (لێدوان)  قوبرس – Republic of Cyprus
کۆماری چیک (لێدوان)  کۆماری چیک
دانمارک - شانشینی دانمارک (لێدوان)  دانمارک – Kingdom of Denmark
جیبووتی - کۆماری جیبووتی (لێدوان)  جیبووتی – Republic of Djibouti
دۆمینیکا - ھاوقازانجیی دۆمینیکا (لێدوان)  دۆمینیکا – Commonwealth of Dominica
کۆماری دۆمینیکان (لێدوان)  کۆماری دۆمینیکان
تیمۆری ڕۆژھەڵات - کۆماری دیموکراتیکی تیمۆری ڕۆژھەڵات (لێدوان)  تیمۆری ڕۆژھەڵات – Democratic Republic of Timor-Leste
ئیکوادۆر - کۆماری ئیکوادۆر (لێدوان)  ئێکوادۆر – Republic of Ecuador
میسر - کۆماری عەربیی میسر (لێدوان)  میسر – Arab Republic of Egypt
ئێلسالڤادۆر - کۆماری ئێلسالڤادۆر (لێدوان)  ئێلسالڤادۆر – Republic of El Salvador
گینێی ئیستوایی - کۆماری گینێی ئیستوایی (لێدوان)  گینێی ئیستوایی – Republic of Equatorial Guinea
ئەریتریا - حکوومەتی ئەریتریا (لێدوان)  ئێریتریا – State of Eritrea
ئەستۆنیا - کۆماری ئەستۆنیا (لێدوان)  ئیستۆنیا – Republic of Estonia
ئەتیۆپیا - کۆماری دیموکراتیکی فیدراڵی ئەتیۆپیا (لێدوان)  ئیتیۆپیا – Federal Democratic Republic of Ethiopia
فیجی - کۆماری دوورگەکانی فیجی (لێدوان)  فیجی – Republic of the Fiji Islands
فینلاند - کۆماری فینلاند (لێدوان)  فینلاند – Republic of Finland
فەڕەنسا - کۆماری فەڕەنسا (لێدوان)  فەڕەنسا – French Republic
گابۆن - کۆماری گابۆن (لێدوان)  گابۆن – Gabonese Republic
گامبیا - کۆماری گامبیا (لێدوان)  گامبیا – Republic of The Gambia
گورجستان (لێدوان)  گورجستان
ئاڵمانیا - کۆماری فێدراڵیی ئاڵمانیا (لێدوان)  ئەڵمانیا – Federal Republic of Germany
گانا - کۆماری گانا (لێدوان)  گانا – Republic of Ghana
یۆنان - کۆماری ھێلێنی (لێدوان)  یۆنان – Hellenic Republic
گرینادا (لێدوان)  گرینادا
گواتیمالا - کۆماری گواتیمالا (لێدوان)  گواتیمالا – Republic of Guatemala
گینێ - کۆماری گینێ (لێدوان)  گینێ – Republic of Guinea
گینێ بیساو - کۆماری گینێ بیساو (لێدوان)  گینێ بیساو – Republic of Guinea-Bissau
گویانا - کۆماری (لێدوان)  گویانا – Co-operative Republic of Guyana
ھایتی - کۆماری ھایتی (لێدوان)  ھایتی – Republic of Haiti
ھۆندووراس - کۆماری ھۆندووراس (لێدوان)  ھۆندووراس – Republic of Honduras
مەجارستان - کۆماری مەجارستان (لێدوان)  مەجارستان – Republic of Hungary
ئایسلەند - کۆماری ئایسلەند (لێدوان)  ئایسلەند – Republic of Iceland
ھیندستان - کۆماری ھیندستان (لێدوان)  ھیندستان – Republic of India
ئیندۆنیزیا - کۆماری ئیندۆنیزیا (لێدوان)  ئیندۆنیزیا – Republic of Indonesia
ئێران - کۆماری ئیسلامیی ئێران (لێدوان)  ئێران – Islamic Republic of Iran
عێراق - کۆماری عێراق (لێدوان)  عێراق – Republic of Iraq
ئیرلەند (لێدوان)  ئیرلەند
ئیسرائیل - حکوومەتی ئیسرائیل (لێدوان)  ئیسرائیل – State of Israel
ئیتاڵیا - کۆماری ئیتاڵیا (لێدوان)  ئیتاڵیا – Italian Republic
جامایکا (لێدوان)  جامایکا
ژاپۆن (لێدوان)  ژاپۆن
ئوردن - شانشینی ھاشیمیی ئوردن (لێدوان)  ئوردن – Hashemite Kingdom of Jordan
کازاخستان - کۆماری کازاخستان (لێدوان)  کازاخستان – Republic of Kazakhstan
کینیا - کۆماری کینیا (لێدوان)  کینیا – Republic of Kenya
کیریباس - کۆماری کیریباس (لێدوان)  کیریباس – Republic of Kiribati
کۆریای باکوور - کۆماری دیموکراتیکی گەلی کۆریا (لێدوان)  کۆریای باکوور – Democratic People's Republic of Korea
کۆریای باشوور - کۆماری کۆریا (لێدوان)  کۆریای باشوور – Republic of Korea
کووەیت - حکوومەتی کووەیت (لێدوان)  کووەیت – State of Kuwait
قرغیزستان - کۆماری قرغیزستان (لێدوان)  قرغیزستان – Kyrgyz Republic
لاوس - کۆماری دیموکراتیکی گەلی لاوس (لێدوان)  لاوس – Lao People's Democratic Republic
لاتڤیا - کۆماری لاتڤیا (لێدوان)  لاتڤیا – Republic of Latvia
لوبنان - کۆماری لوبنان (لێدوان)  لوبنان – Republic of Lebanon
لیسۆتۆ - کۆماری لیسۆتۆ (لێدوان)  لیسۆتۆ – Kingdom of Lesotho
لیبەریا - کۆماری لیبەریا (لێدوان)  لیبێریا – Republic of Liberia
لیبیا - (لێدوان)  لیبیا – Great Socialist People's Libyan Arab Jamahiriya
لیختنشتاین - میرنشینی لیختنشتاین (لێدوان)  لیختنشتاین – Principality of Liechtenstein
لیتوانیا - کۆماری لیتوانیا (لێدوان)  لیتوانیا – Republic of Lithuania
لوکسەمبورگ - دووکنشینی مەزنی لوکسەمبورگ (لێدوان)  لوکسەمبورگ – Grand Duchy of Luxembourg
مەقدوونیا - کۆماری مەقدوونیا (لێدوان)  مەقدوونیای باکوور – Republic of Macedonia
ماداگاسکار - کۆماری ماداگاسکار (لێدوان)  ماداگاسکار – Republic of Madagascar
مالاوی - کۆماری مالاوی (لێدوان)  مالاوی – Republic of Malawi
مالیزیا - کۆماری مالیزیا (لێدوان)  مالیزیا
مالدیڤ - کۆماری مالدیڤ (لێدوان)  ماڵدیڤ – Republic of Maldives
مالی - کۆماری مالی (لێدوان)  مالی – Republic of Mali
ماڵتا - کۆماری ماڵتا (لێدوان)  ماڵتا – Republic of Malta
دوورگەکانی مارشاڵ - کۆماری دوورگەکانی مارشاڵ (لێدوان)  دوورگەکانی مارشاڵ – Republic of the Marshall Islands
مۆریتانیا - کۆماری ئیسلامیی مۆریتانیا (لێدوان)  مۆریتانیا – Islamic Republic of Mauritania
مۆریس - کۆماری مۆریس (لێدوان)  مۆریس – Republic of Mauritius
مەکسیک - حکوومەتە مەکسیکییە یەکگرتووەکان (لێدوان)  مەکسیک – United Mexican States
مایکرۆنیزیا - دەوڵەتە فیدراڵییەکانی مایکرۆنیزیا (لێدوان)  ویلایەتە فیدراڵییەکانی مایکرۆنیزیا – Federated States of Micronesia
مۆلدۆڤا - کۆماری مۆلدۆڤا (لێدوان)  مۆلدۆڤا – Republic of Moldova
مۆناکۆ - شازادەنشینی مۆناکۆ (لێدوان)  مۆناکۆ – Principality of Monaco
مەنگۆلیا (لێدوان)  مەنگۆلیا
مۆنتینیگرۆ (لێدوان)  مۆنتینیگرۆ
مەغریب - شانشینی مەغریب (لێدوان)  مەغریب – Kingdom of Morocco
مۆزامبیک - کۆماری مۆزامبیک (لێدوان)  مۆزامبیک – Republic of Mozambique
نامیبیا - کۆماری نامیبیا (لێدوان)  نامیبیا – Republic of Namibia
نائوروو - کۆماری نائوروو (لێدوان)  نائوروو – Republic of Nauru
نیپال - کۆماری دیموکراتیکی فیدراڵیی نیپال (لێدوان)  نیپال – Federal Democratic Republic of Nepal
ھۆڵەندا - شانشینی ھۆڵەندا (لێدوان)  Kingdom of the Netherlands – Kingdom of the Netherlands
نیوزیلاند (لێدوان)  نیوزیلاند
نیکاراگوا - کۆماری نیکاراگوا (لێدوان)  نیکاراگوا – Republic of Nicaragua
نیجەر - کۆماری نیجەر (لێدوان)  نیجەر – Republic of Niger
نێجیریا - کۆماریی فیدراڵیی نێجیریا (لێدوان)  نێجیریا – Federal Republic of Nigeria
نۆرویژ - شانشینی نۆرویژ (لێدوان)  نەرویژ – Kingdom of Norway
عومان - سوڵتاننشینی عومان (لێدوان)  عومان – Sultanate of Oman
پاکستان - کۆماریی ئیسلامیی پاکستان (لێدوان)  پاکستان – Islamic Republic of Pakistan
پالاو - کۆماری پالاو (لێدوان)  پالاو – Republic of Palau
پاناما - کۆماری پاناما (لێدوان)  پەنەما – Republic of Panama
پاپوا گینێی نوێ - دەوڵەتی سەربەخۆی پاپوا گینێی نوێ (لێدوان)  پاپوا گینێی نوێ – Independent State of Papua New Guinea
پاراگوای - کۆماری پاراگوای (لێدوان)  پاراگوای – Republic of Paraguay
پیروو - کۆماری پیروو (لێدوان)  پێروو – Republic of Peru
فلیپین - کۆماری فلیپین (لێدوان)  فلیپین – Republic of the Philippines
پۆڵەندا - کۆماری پۆڵەندا (لێدوان)  پۆڵەندا – Republic of Poland
پورتوگال - کۆماری پورتوگال (لێدوان)  پورتوگال – Portuguese Republic
قەتەر - حکوومەتی قەتەر (لێدوان)  قەتەر – State of Qatar
ڕۆمانیا (لێدوان)  ڕۆمانیا
ڕووسیا - فیدراسیۆنی ڕووسیا (لێدوان)  ڕووسیا – Russian Federation
ڕواندا - کۆماری ڕواندا (لێدوان)  ڕواندا – Republic of Rwanda
سەینت کیتس و نیڤیس - فیدراسیۆنی سەینت کریستۆفەر و نیڤیس (لێدوان)  سەینت کیتس و نیڤیس – Federation of Saint Christopher and Nevis
سەینت لووسیا (لێدوان)  سەینت لووسیا
سەینت ڤینسەنت و گرینادینز (لێدوان)  سەینت ڤینسەنت و گرینادینز
ساموا - دەوڵەتی سەربەخۆی ساموا (لێدوان)  ساموا – Independent State of Samoa
سان مارینۆ - کۆماری سان مارینۆ (لێدوان)  سان مارینۆ – Republic of San Marino
ساوتومێ و پرینسیپی - کۆماری دیموکراتیکی ساوتومێ و پرینسیپی (لێدوان)  ساوتۆمێ و پرینسیپی – Democratic Republic of São Tomé and Príncipe
عەرەبستانی سەعوودی - پاشایەتیی عەرەبستانی سەعوودی (لێدوان)  عەرەبستانی سعوودی – Kingdom of Saudi Arabia
سینیگال - کۆماری سینیگال (لێدوان)  سێنیگال – Republic of Senegal
سربیا - کۆماری سربیا (لێدوان)  سڕبیا – Republic of Serbia
سیشێل - کۆماری سیشێل (لێدوان)  سیشێل – Republic of Seychelles
سیەرالیۆن - کۆماری سیەرالیۆن (لێدوان)  سیەرالیۆن – Republic of Sierra Leone
سینگاپور - کۆماری سینگاپور (لێدوان)  سینگاپوور – Republic of Singapore
سلۆڤاکیا - کۆماری سلۆڤاکیا (لێدوان)  سلۆڤاکیا – Slovak Republic
سلۆڤێنیا - کۆماری سلۆڤێنیا (لێدوان)  سلۆڤێنیا – Republic of Slovenia
دوورگەکانی سلێمان (لێدوان)  دوورگەکانی سولەیمان
سۆمالیا - کۆماری سۆمالیا (لێدوان)  سۆماڵیا – Republic of Somalia
ئەفریقای باشوور - کۆماری ئەفریقای باشوور (لێدوان)  ئەفریقای باشوور – Republic of South Africa
ئیسپانیا - پاشایەتیی ئیسپانیا (لێدوان)  ئیسپانیا – Kingdom of Spain
سریلانکا - کۆماری سۆسیالیستیی دیموکراتیی سریلانکا (لێدوان)  سریلانکا – Democratic Socialist Republic of Sri Lanka
سوودان - کۆماری سوودان (لێدوان)  سوودان – Republic of the Sudan
سورینام - کۆماری سورینام (لێدوان)  سورینام – Republic of Suriname
سوازیلاند - شانشینی سوازیلاند (لێدوان)  ئێسواتینی – Kingdom of Swaziland
سوید - شانشینی سوید (لێدوان)  سوێد – Kingdom of Sweden
سویسرا - کۆنفیدراسیۆنی سویسرا (لێدوان)  سویس – Swiss Confederation
سووریا - کۆماری عەرەبیی سووریا (لێدوان)  سووریا – Syrian Arab Republic
تاجیکستان - کۆماری تاجیکستان (لێدوان)  تاجیکستان – Republic of Tajikistan
تانزانیا - کۆماری یەکگرتووی تانزانیا (لێدوان)  تانزانیا – United Republic of Tanzania
تایلەند - کۆماری تایلەند (لێدوان)  تایلەند – Kingdom of Thailand
تۆگۆ - کۆماری تۆگۆ (لێدوان)  تۆگۆ – Togolese Republic
تۆنگا - شانشینی تۆنگا (لێدوان)  تۆنگا – Kingdom of Tonga
ترینیداد و تۆباگۆ - کۆماری ترینیداد و تۆباگۆ (لێدوان)  ترینیداد و تۆباگۆ – Republic of Trinidad and Tobago
توونس - کۆماری توونس (لێدوان)  توونس – Republic of Tunisia
تورکیا - کۆماری تورکیا (لێدوان)  تورکیا – Republic of Turkey
تورکمانستان - کۆماری تورکمانستان (لێدوان)  تورکمانستان
تووڤالوو - کۆماری تووڤالوو (لێدوان)  تووڤالوو
ئوگاندا - کۆماری ئوگاندا (لێدوان)  ئووگاندا – Republic of Uganda
ئوکراینا (لێدوان)  ئوکراینا
میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان (لێدوان)  میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان
شانشینی یەکگرتوو - شانشینی یەکگرتوو بریتانیای مەزن و باکووری ئیرلەند (لێدوان)  شانشینی یەکگرتوو – United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
وڵاتە یەکگرتووەکان - وڵاتە یەکگرتووەکانی ئامریکا (لێدوان)  ویلایەتە یەکگرتووەکان – United States of America
ئوروگوای - کۆماری ڕۆژھەڵاتی ئوروگوای (لێدوان)  ئوروگوای – Eastern Republic of Uruguay
ئوزبەکستان - کۆماری ئوزبەکستان (لێدوان)  ئۆزبەکستان – Republic of Uzbekistan
ڤانوواتوو - کۆماری ڤانوواتوو (لێدوان)  ڤانوواتوو – Republic of Vanuatu
شاری ڤاتیکان - حکوومەتی شاری ڤاتیکان (لێدوان)  ڤاتیکان – State of the Vatican City
ڤێنێزوێلا - کۆماری بۆلیڤاریی ڤێنێزوێلا (لێدوان)  ڤێنیزوێلا – Bolivarian Republic of Venezuela
ڤیەتنام - کۆماری سۆسیالیستیی ڤیەتنام (لێدوان)  ڤیێتنام – Socialist Republic of Vietnam
یەمەن - کۆماری یەمەن (لێدوان)  یەمەن – Republic of Yemen
زامبیا - کۆماری زامبیا (لێدوان)  زامبیا – Republic of Zambia
زیمبابوی - کۆماری زیمبابوی (لێدوان)  زیمبابوی – Republic of Zimbabwe

دەوڵەتەکانی دیکە[دەستکاری]

ناوی کوردی ئاڵا و ناو و ناوی فەرمی بە ئینگلیزی
 ئابخازیا – Republic of Abkhazia
 کۆسۆڤۆ – Republic of Kosovo
 کۆماری ئارتساخ – Nagorno-Karabakh Republic
 قوبرسی باکوور – Turkish Republic of Northern Cyprus
 فەلەستین - State of Palestine
 کۆماری دیموکراتیی عەرەبیی سەحرا – Sahrawi Arab Democratic Republic
 Somaliland – Republic of Somaliland
 South Ossetia – Republic of South Ossetia
تایوان - کۆماری چین (لێدوان)  تایوان – Republic of China
 ترانسنیستریا – Transnistrian Moldovan Republic