بۆ ناوەڕۆک بازبدە

توونس

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

پۆتانەکان: 34°N 9°E / 34°N 9°E / 34; 9

Republic of Tunisia
الجمھوریة التونسیة
al-Jumhūriyyah at-Tūnisiyyah
دروشم: حریة، نظام، عدالة
"Ḥurriyyah, Niẓām, ‘Adālah"
"Liberty, Order, Justice"[١]
سروود: "Humat al-Hima"
"Defenders of the Homeland"
شوێنی Tunisia
پایتەخت
و گەورەترین شار
توونس
پۆتانەکان: Unable to parse latitude as a number:٣٦
زمانە فەرمییەکان عەرەبی[٢]
ناوی هاووڵاتی توونسی
دەوڵەت کۆمار[٢]
 -  سەرۆککۆمار مونسف مەرزوکی
 -  سەرۆک وەزیران مەھدی جوماع
یاسادانەر Constituent Assembly
Independence
 -  from France ٢٠ ئازار ١٩٥٦ 
ڕووبەر
 -  سەرجەم ١٦٣٦١٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە (92nd)
٦٣١٧٠ مایلی چوارگۆشە 
 -  ئاو (%) ٥٫٠
ژمارەی دانیشتوان
 -  بەراوردی ٢٠١٢ 10,732,900[٣] (77th)
 -  چڕی ٦٣ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (133rd)
١٦٣کەس لە مایلی چوارگۆشە
GDP (PPP) بەراوردی ٢٠١١
 -  سەرجەم $100.979 billion[٤] 
 -  سەرانە $9,477[٤] 
GDP (nominal) بەراوردی ٢٠١١
 -  سەرجەم $46.360 Bllion[٤] 
 -  سەرانە $4,351[٤] 
Gini (٢٠٠٠) ٣٩٫٨ (medium) 
HDI (٢٠١١) increase 0.698[٥] (high) (٩٤th)
دراو Tunisian dinar (TND)
ناوچەی کاتی CET (UTC+١)
 -  ھاوین (DST) not observed (UTC+١)
لای لێخوڕین right
پاوانی ئینتەرنێت .tn [٦]
کۆدی تەلەفۆن ٢١٦
توونس

توونس وڵاتێکی عەرەبییە لە باکووری کیشوەری ئەفریقا. پایتەختی ئەم وڵاتە شاری توونسە.

دانیشتووان

[دەستکاری]

لە ساڵی ٢٠٢٠دا ژمارەی دانیشتووانی توونس بەرامبەر لەگەڵ ١١٬٧٠٨٬٣٧٠ کەس بووە،[٣] کە ٩٨٪ عەرەب، ١٪ ئەورووپی و جوولەکەن و ١٪ ئەوانەی دیکەن.[٧]

عەرەبی زمانی فەرمی ئەو وڵاتەیە، کە بە عەرەبی توونسی یان توونسی دەناسرێت،[٨] جۆری خۆماڵیی عەرەبییە کە لەلایەن زۆربەی خەڵکی وڵاتەکەوە بەکاردەھێنرێت.[٩] ھەروەھا ھەندێکی تریش بە زمانی ئەمازیغی دەدوێن.[١٠][١١]

ئایین

[دەستکاری]

ئیسلام ئایینی فەرمی توونسە کە زۆربەی خەڵکی وڵاتەکە پەیڕەوی لێدەکەن.[٧]

ئایینەکان لە توونس[٧]
ئایینەکان ڕێژە
ئیسلام
 
٩٨٫٠٪
مەسیحییەت و جوویەتی
 
٢٫٠٪

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. «Tunisia Constitution, Article 4». 1957-07-25. لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە لە ٦ی نیسانی ٢٠٠٦. لە ٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٩ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی بڵاوکردنەوە= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: bot: original URL status unknown (بەستەر) ٦ی نیسانی ٢٠٠٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  2. 1 2 «Tunisia Constitution, Article 1». 1957-07-25. لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە لە ٦ی نیسانی ٢٠٠٦. لە ٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٩ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی بڵاوکردنەوە= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: bot: original URL status unknown (بەستەر) ٦ی نیسانی ٢٠٠٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. Translation by the University of Bern: Tunisia is a free State, independent and sovereign; its religion is the Islam, its language is Arabic, and its form is the Republic.
  3. 1 2 Tunisie: statistiques ٣ی حوزەیرانی ٢٠١٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.. Statistiques-mondiales.com. Retrieved on 2012-05-12. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «ins» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا
  4. 1 2 3 4 «Tunisia». International Monetary Fund. لە ڕەسەنەکە لە ٦ی نیسانی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی نیسانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  5. «Human Development Report 2011» (PDF). United Nations. ٢٠١١. لە ٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١١ ھێنراوە.
  6. «Report on the Delegation of». Internet Corporation for Assigned Names and Numbers. ٢٠١٠. لە ڕەسەنەکە لە ٣١ی ئایاری ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  7. 1 2 3 «Tunisia». CIA World Factbook.
  8. Sayahi، Lotfi (٢٠١٤). Diglossia and Language Contact: Language Variation and Change in North Africa. Cambridge University Press. لاپەڕە ٢٢٧. ژپنک ٩٧٨-١-١٣٩-٨٦٧٠٧-٨.
  9. Albert J. Borg؛ Marie Azzopardi-Alexander (١٩٩٧). Maltese. Routledge. لاپەڕە ١٣. ژپنک ٩٧٨-٠-٤١٥-٠٢٢٤٣-٩. لە ٢٤ی شوباتی ٢٠١٣ ھێنراوە. The immediate source for the Arabic vernacular spoken in Malta was Muslim Sicily, but its ultimate origin appears to have been Tunisia. In fact, Maltese displays some areal traits typical of Maghrebine Arabic, although during the past eight hundred years of independent evolution it has drifted apart from Tunisian Arabic.
  10. «An outline of the Shilha (Berber) vernacular of Douiret (Southern Tunisia)». Australian Digital Theses Program. ٢٦ی ئایاری ٢٠٠٨. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی ئایاری ٢٠٠٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣ ھێنراوە.
  11. Volk، Lucia (٢٠١٥). The Middle East in the World: An Introduction. Routledge. لاپەڕە ٤٧٣. ژپنک ٩٧٨-١-٣١٧-٥٠١٧٣-٢.