ناحیەی پیرەمەگروون

ناحیەی پیرەمەگروون

ناحیەی پیرەمەگرون
پیری
ناحیەی پیرەمەگروون ناحیەی پیرەمەگرون پیری
ناحیە
	بە عەرەبی: ناحیة بیرمکرون; بە ئینگلیزی: Piramagrun Sub-District
	نەخشەی سەرەوە; نەخشەی کارگێڕی ناحیەی تانجەرۆ; نەخشەی خوارەوە; نەخشەی ناحیەی پیرەمەگروون لە قەزای دووکان; (قاوەیی)
	ناحیەی پیرەمەگروون
	پۆتانەکان: 35°43′55″N 45°08′38″E / 35.73181°N 45.14381°Eپۆتانەکان: 35°43′55″N 45°08′38″E / 35.73181°N 45.14381°E
وڵات	عێراق
ھەرێمی فێدراڵ	کوردستان; (ھەرێمی کوردستان)
پارێزگا	سلێمانی
قەزا	قەزای دووکان
مەڵبەند	پیرەمەگروون
ژمارەی گوندەکان	٤٧
بوون بە ناحیە	٢٠٠٥
دەسەڵات
• بەڕێوەبەر	عەبدولکەریم سەعید
ڕووبەر
• ناحیە	٣٧٢ کیلۆمەتری چوارگۆشە (١٤٤ میلی چوارگۆشە)
بەرزایی	٧٩٧ مەتر (٢٬٦١٥ پێ)
بەرزترین بەرزایی	٢٦١١ مەتر (٨٬٥٦٦ پێ)
نزمترین بەرزایی	٥٧٤ مەتر (١٬٨٨٣ پێ)
ژمارەی دانیشتووان (٢٠٢٣)
• ناحیە	٥٠٢٣١
• چڕی	١٥٣٫٧ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (٣٩٨ کەس لە میلی چوارگۆشە)
• شاری	٤١٠٣١
• لادێیی	٩٢٠٠
زمان و ئایین
• زمان	کوردی (سۆرانی)
• ئایین	ئیسلام(سوننە)
• ب پ م(٢٠١٧)	٠٫٧٠٦; بەرز · ٢ەم بۆ ١٧
ناوچەی کاتی	UTC+٣ (ناوچەی کاتی)
• ھاوین (DST)	UTC+٣ (ھاوین)
تەلەفۆن	٩٦٤+
وێبگە	http://www.slemani.gov.krd/ku/

ناحیەی پیرەمەگروون یەکێکە لە شەش ناحیەی قەزای دووکان لە پارێزگای سلێمانی لە ھەرێمی کوردستان لە عێراق. ناوەندەکەی شارۆچکەی پیرەمەگرونە.^[٢] ژمارەی دانیشتووانی ناحیەی پیرەمەگروون لە ساڵی ٢٠٢٣ دا (٥٠٬٢٣١)کەسە.^[٣]

ناو

ناوی ئەم ناحیەیە لە ناوەندەکەیەوە وەرگیراوە کە ئەویش شارەدێی پیرەمەگرونە، ئەم شارەدێیەش مێژوویەکی کۆنی نییە لە ساڵانی ھەشتاکانی سەدەی ڕابردوو وەک ئۆردووگای زۆرەملێ دروستکراو بە ناوی چیای پیرەمەگروونەوە ناونرا.

پیر، لە کوردەواریدا بە کەسێک وتراوە کە وەکوو دەمڕاست یان سەرگەورە و رابەری ئایینی دەوری بینیووە، ئیتر لەسەر ھەر بیروباوەڕێک یان ئایینێک بووبێت. دەوترێت کە (پیر عومەر گورون) پیرێکی یارسانیی بووە و مەزارەکەی لەسەر چیاکەیە نزیک گوندی زێوێ. برای (پیر مەنسورە) کە مەزارەکەی لە گەڕەکی پیرمەسوری سلێمانییە (پیرمەسور لە پیر منصور وەرگیراوە).

کۆنترین ناوی چیای پیرەمەگرون، (کینپە/کینیا)یە، لە بنچینەدا لۆلۆبییەکان خەڵکی رەسەنی ناوچەکە ئەو ناوەیان لێ ناوە. لە (داستانی گلگامێش)دا ئاماژە بۆ چیاکە کراوە، کە لە کاتی لافاوە گەورەکەدا کەشتییەکەی نووح بە ھەموو سەرنشینەکانییەوە بەو چیایەوە گیرساوەتەوە. ھەرچەندە ھەندێک رایان وایە کە کەشتییەکەی نووح لەسەر چیای جودی گیرساوەتەوە نەک پیرەمەگرون. ئەوان بە چیای (نیمۆش) ناویان بردووە، نیمۆش ئەو ناوەیە کە لە بابلیدا بۆ ناوە رەسەنەکەی (کینپە) دانراوە.^[٤]

جوگرافیا

ناحیەی پیرەمەگروون ھاوسنوورە لەگەڵ، لە باکوورەوە ناحیەی سورداش، لە باشوورەوە ناحیەی ناوەندی قەزای بازیان، لە ڕۆژھەڵاتەوە ناحیەی بەکرەجۆ، لە ڕۆژاواوە ناحیەی سورداش و ناحیەی ئاغجەلەر.^[٥]

ڕووبەری ئەم ناحیەیە (٣٧٢کم٢)ە لە (٢٠٫٨٧٪) قەزای دووکان پێکدەھێنێت، وە لە (١٫٨٤٪) پارێزگای سلێمانی پێکدەھێنێت.

لە ڕووی ڕووبەرەوە لە ئاستی (دووەمە) لە شەش ناحیەی قەزای دووکاندا.
لە ڕووی دانیشتوانەوە لە سەر ئاستی (یەکەمە) لە شەش ناحیەی قەزای دووکان.^[٦]

مێژوو

ناحیەی پیرەمەگروون مێژوویەکی کۆنی نییە لە ١٥\١\٢٠٠٥دا بە بڕیاری ئەنجوومەنی وەزیرانی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان درووستکرا، بە دابڕانی ٤٧ گوند و کەرت لە ھەردوو ناحیەی سورداش و ناحیەی بەکرەجۆ. ناوەندەکەشی شارەدێی پیرەمەگرونە.

کارگێڕی

ئەم ناحیەیە پێکھاتووە لە ٤٧ گوند پێکھاتووە:^[٧]

ئەمانەش ببینە

سەرچاوەکان

^ «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨ ھێنراوە.
^ یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان. «دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ ‎مەحموود عوسمان مەعروف. «بەڕێوبەرایەتی ئاماری سلێمانی» (PDF) (بە کوردی). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ https://web.archive.org/web/20220926114402/https://books.google.iq/books?id=6b1mDwAAQBAJ&pg=PT368&dq=جبل+بیرة+مکرون&hl=ar&sa=X&ved=2ahUKEwiGwZTYqrL6AhX5_7sIHUSIBLoQ6AF6BAgIEAI#v=onepage&q=جبل%20بیرة%20مکرون&f=false
^ https://www.openstreetmap.org/#map=11/35.7136/45.1243
^ https://www.geonames.org/99237/republic-of-iraq.html
^ دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان. «یەکە کارگێڕیەکانی پارێزگاکانی ھەرێمی کوردستان 2009 لەسەر ئاستی پارێزگا و قەزا و ناحیە و ژینگە گەڕەک/گوند» (PDF) (بە کوردی). لە ١٥ی ئایاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[GlobalDataLab-1] «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨ ھێنراوە.

[2] یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان. «دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[3] ‎مەحموود عوسمان مەعروف. «بەڕێوبەرایەتی ئاماری سلێمانی» (PDF) (بە کوردی). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[4] ttps://web.archive.org/web/20220926114402/https://books.google.iq/books?id=6b1mDwAAQBAJ&pg=PT368&dq=جبل+بیرة+مکرون&hl=ar&sa=X&ved=2ahUKEwiGwZTYqrL6AhX5_7sIHUSIBLoQ6AF6BAgIEAI#v=onepage&q=جبل%20بیرة%20مکرون&f=false

[5] ttps://www.openstreetmap.org/#map=11/35.7136/45.1243

[6] ttps://www.geonames.org/99237/republic-of-iraq.html

[7] دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان. «یەکە کارگێڕیەکانی پارێزگاکانی ھەرێمی کوردستان 2009 لەسەر ئاستی پارێزگا و قەزا و ناحیە و ژینگە گەڕەک/گوند» (PDF) (بە کوردی). لە ١٥ی ئایاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

ب و د قەزا و ناحیەکانی پارێزگای سلێمانی
کوردستان > باشوور
قەزای سلێمانی (ناوەند)	ناحیەی بەکرەجۆ ناحیەی تانجەرۆ
قەزای شارباژێڕ	ناحیەی ناوەندی قەزای شارباژێڕ (ناوەند) ناحیەی سیوەیل ناحیەی زەلان ناحیەی سیتەک ناحیەی گاپیڵۆن
قەزای ماوەت	ناحیەی ناوەندی قەزای ماوەت (ناوەند)
قەزای پێنجوێن	ناحیەی ناوەندی قەزای پێنجوێن (ناوەند) ناحیەی گەرمک ناحیەی ناڵپارێز
قەزای سەید سادق	ناحیەی ناوەندی قەزای سەید سادق (ناوەند) ناحیەی سرۆچک
قەزای قەرەداغ	ناحیەی ناوەندی قەزای قەرەداغ (ناوەند) ناحیەی سێوسێنان
قەزای شارەزوور	ناحیەی زەڕایەن
قەزای دەربەندیخان	ناحیەی ناوەندی قەزای دەربەندیخان (ناوەند) ناحیەی باوەخۆشێن
قەزای دووکان	ناحیەی ناوەندی قەزای دووکان (ناوەند) ناحیەی پیرەمەگروون ناحیەی سورداش ناحیەی خەلەکان ناحیەی خدران ناحیەی بنگرد
قەزای ڕانیە	ناحیەی ناوەندی قەزای ڕانیە (ناوەند) ناحیەی سەرکەپکان ناحیەی بێتواتە ناحیەی چوارقوڕنە
قەزای پشدەر	ناحیەی ناوەندی قەزای پشدەر (ناوەند) ناحیەی ئیسێوە ناحیەی ژاراوە ناحیەی ناودەشت ناحیەی ھێرۆ ناحیەی ھەڵشۆ
قەزای کەلار	ناحیەی ناوەندی قەزای کەلار ناحیەی ڕزگاری ناحیەی پێباز ناحیەی شێخ تەویل
قەزای کفری	ناحیەی ناوەندی قەزای کفری (ناوەند) ناحیەی ئاوەسپی ناحیەی نەوجول ناحیەی کۆکس ناحیەی سەرقەڵا
قەزای چەمچەماڵ	ناحیەی ناوەندی قەزای چەمچەماڵ (ناوەند) ناحیەی سەنگاو ناحیەی ئاغجەلەر ناحیەی قادرکەرەم ناحیەی شۆڕش ناحیەی تەکیەی کاکەمەند ناحیەی تەکیەی جەباری
قەزای خانەقین	ناحیەی مەیدان ناحیەی قۆرەتوو
قەزای بازیان	ناحیەی ناوەندی قەزای بازیان
قەزای حاجیاوا	ناحیەی ناوەندی قەزای حاجیاوا
ناوەند: سلێمانی، شارۆچکەکان:ڕانیە، قەڵادزێ، حاجیاوا، دووکان، بازیان، ماوەت، چوارتا، پێنجوێن، سەید سادق، ھەڵەبجەی تازە، دەربەندیخان، قەرەداغ، چەمچەماڵ، کەلار، کفری و خانەقین

ب و د گوندەکانی دووکان
کوردستان > باشوور > پارێزگای کوردستان > قەزای دووکان
ناحیەی ناوەندی قەزای دووکان	دووکان(ناوەند) تەلان تەلانی خواروو تۆپزاوا جۆبڵاخ دووئاوان دۆڵمازەڵە ڕکاوا سارتکە سەرمۆرد سورقاوشان سورقاوشانی شێخان قەڵەم پاشا قەمچوغە کلکەسماق
ناحیەی سورداش	سورداش(ناوەند) بیران پێدارە تیمار جاسەنە چاڵاوا خوردەلوکی خواروو خوردەلوکی سەروو دەرەنار دولکان زەرزی زەلێن سردی بچوک سردی گەورە سەرگەڵو، سورداش سێکانیان سێکانیانی شێخ باخ شاقوڵی شەدەڵە شێخ باخ شێخ زەینەڵ عیسابەگی قەرەنگوێ قومەرغان کانی خان کانی شۆک کانی ھەنجیری خواروو کانی ھەنجیری سەروو کەڵەباش گوێزیلە، سورداش گێچینە مەولان مەیدان مێرگەپان ھەڵەدن ھۆمەرقەوم یاخسەمەر
ناحیەی پیرەمەگروون	پیرەمەگرون(ناوەند) باخ باوەمەندان بیرانی کانی قاز پیسکەندی تەڕەماری خواروو تەڕەماری سەروو تەڕەماری ناوەڕاست چاڵاغ چەرمەگا حاجی ئاوا حاجیتانی خواروو حاجیتانی سەروو حەسەن تەپەی خواروو حەسەن تەپەی سەروو داربەڕولە زایەر زێوێ سابوراوا سوسێی ئاڵەمەرە سوسێی سەیدان سوسێی کۆن شورناخ شیلەخان عەواڵان قازان قازیاوا قالاوا قایکەند قەرەچەتان قۆچ بڵاخ کارێزی سەعید کانی چنار کانی میران کانی ھەنجیری عەواڵان کرژە کەڵاباشی قادربەگ کەڵەشێرە کەندەشین کۆکە گردەبۆر گەبەی تازە گەبەی کۆن گورگەدەر گولیجە موغاغ یارانبەگی یاڵانقۆز
ناحیەی بنگرد	بنگرد(ناوەند) ئاوەژێ بناویلە، مەرگە بەردەشانی خواروو بەردەشانی سەروو بەردەکۆز بێترخە بێخڕێ بێگمە بێموشە بێوەکە پاشکێش پەڵکۆ تەنگژە چنارنە خانەڵێ خوڕخوڕە، مەرگە خۆشاو دۆڵەبی دۆڵەگۆم دێلێژە، مەرگە ڕەبەن، مەرگە سەرتەنگ سەرچیا سەرسیان سۆفیان، مەرگە سێدەرە سێناجیان سێوکان شارستێن قەرەتەپە، مەرگە کانی توو، مەرگە کانی شینکە کانی کیژ کانی ھەنجیر، مەرگە کەڵەکان، مەرگە کونەمارە کوێرەکانی کێلەسپی، مەرگە گەرمکان گۆمەزاڵ لبانە لۆتەر مامەندئاوا مەرگە مەلاسافی ناودەشت نۆڵچکە نێزۆکە ھەڵۆنە ھەنجیرە، مەرگە ھەوارەبەرزە، مەرگە واتێ وەیسە، مەرگە وێسێ یاخیان
ناحیەی خدران	خدران(ناوەند) ئەحمەدئاوا، خدران ئەسکۆڵان باسەرێ بنگردان پێسپیان تووەڕەش تۆربە چناران دەرماناوا شوشکە شیوەشان عالیقەی خواروو عالیقەی سەروو کانی سپان کانی بناو کەلکان کەڵەمێوە کورداوا گردەسوران میرزا ڕۆستەمی بچوک میرزا ڕۆستەمی گەورە مێوژە ھەنجیرێ
ناحیەی خەلەکان	خەلەکان(ناوەند) ئاریشە باداوان باقلان ڕووبار، خەلەکان سێکانیان، خەلەکان شاروقامیشە شێخ حاجی شێخ عوبێد شێخ مەنسوریان فریزەڵە قامیشە، خەلەکان قەڵات، خەلەکان کانی شێران کانی مازوو کانی وەتمان گردبەڕوو مێرگەپاشا
ناوەند: دووکان، شارۆچکەکان: دووکان و سورداش و پیرەمەگرون و بنگرد و خەلەکان و خدران