ناحیەی گاپیڵۆن

ناحیەی گاپیڵۆن
ناحیەی گاپیڵۆن
ناحیە
	بە عەرەبی: ناحیة کابیلون; بە ئینگلیزی: Gapillon Sub-District
	نەخشەی سەرەوە; نەخشەی کارگێڕی ناحیەی گاپیڵۆن; نەخشەی خوارەوە; نەخشەی ناحیەی گاپیڵۆن لە قەزای شارباژێڕ(قاوەیی)
	ناحیەی گاپیڵۆن
	پۆتانەکان: 35°47′55″N 45°21′07″E / 35.79865°N 45.35193°Eپۆتانەکان: 35°47′55″N 45°21′07″E / 35.79865°N 45.35193°E
وڵات	عێراق
ھەرێمی فێدراڵ	کوردستان; (ھەرێمی کوردستان)
پارێزگا	سلێمانی
قەزا	قەزای شارباژێڕ
مەڵبەند	گاپیڵۆن
ژمارەی گوندەکان	٢٠
بوون بە ناحیە	٢٠٠٥
دەسەڵات
• بەڕێوەبەر	ڕەفعەت فاتیح ڕەشید
ڕووبەر
• ناحیە	١٨٥ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٧١ میلی چوارگۆشە)
بەرزایی	٩١٨ مەتر (٣٬٠١٢ پێ)
بەرزترین بەرزایی	٢١٧٨ مەتر (٧٬١٤٦ پێ)
نزمترین بەرزایی	٧٨٦ مەتر (٢٬٥٧٩ پێ)
ژمارەی دانیشتووان (٢٠١٩)
• ناحیە	٤٣١٠
• چڕی	٢٣٫٣ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (٦٠ کەس لە میلی چوارگۆشە)
• شاری	٥٤٩
• لادێیی	٣٧٦١
زمان و ئایین
• زمان	کوردی (سۆرانی)
• ئایین	ئیسلام(سوننە)
• ب پ م(٢٠١٧)	٠٫٧٠٦; بەرز · ٢ەم بۆ ١٧
ناوچەی کاتی	UTC+٣ (ناوچەی کاتی)
• ھاوین (DST)	UTC+٣ (ھاوین)
تەلەفۆن	٩٦٤+
وێبگە	http://www.slemani.gov.krd/ku/

ناحیەی گاپیڵۆن یەکێکە لە پێنج ناحیەی قەزای شارباژێڕ لە پارێزگای سلێمانی لە ھەرێمی کوردستان لە عێراق. ناوەندەکەی شارەدێی سیتەکە.^[٢] ژمارەی دانیشتوانی ناحیەی گاپیڵۆن لە ساڵی ٢٠١٩دا (٤،٣١٠)کەسە.^[٣]

ناو

ناوی ناحیەی گاپیڵۆن لە ناوەندەکەیەوە وەرگیراوە، کە ناوەندەکەی شارەدێی گاپیڵۆنە.

سەبارەت بەناوی گاپیڵۆن چەن بۆچوونێکی لەسەرە، لە ھەموویان درووستر ئەوەیە ئەم ناوە ناوێکی تورکییە و لەسەردەمی عوسمانییەکاندا ئەو ناوەیان لێناوە، ئیتر نازانرێ پێشتر نای چی بووە یان بە کوردیش ھەمان ناو بووە و کردویانەتە تورکی یان دەسەڵاتدارانی ئەوکاتە خۆیان ئەم ناوەیان بۆ داناوە. ناوەکە لە وشەی (قاپی+لۆن)ی تورکی وەرگیراوە کە واتای (دەرگا یان دەرگاکە یان دەروازە) دەگەیەنێت، واتای دەروازە دەگەیەنێت بۆ دۆڵی جافایەتی و لەملاشەوە بۆ ناوچەی شارباژێڕ.^[٤]

جوگرافیا

ناحیەی گاپیڵۆن ھاوسنوورە لەگەڵ، لە باکوورەوە ناحیەی ناوەندی قەزای ماوەت، لە باشوورەوە ناحیەی بەکرەجۆ، لە ڕۆژھەڵاتەوە ناحیەی سیتەک و ناحیەی ناوەندی قەزای ماوەت، لە ڕۆژاواوە ناحیەی سورداش.^[٥]

ڕووبەری ئەم ناحیەیە (١٨٥کم٢)ە لە (١٥٫٣٪) قەزای شارباژێڕ پێکدەھێنێت، وە لە (١٫٣٪) پارێزگای سلێمانی پێکدەھێنێت.

لە ڕووی ڕووبەرەوە لە ئاستی (چوارەمە) لە پێنج ناحیەی قەزای شارباژێڕدا.
لە ڕووی دانیشتوانەوە لە سەر ئاستی (سێیەمە) لە پێنج ناحیەی قەزای شارباژێڕ.^[٦]

مێژوو

مێژووی ناحیەی گاپیڵۆن کۆن نییە، ئەم ناحیەیە لە بەرواری (١٩-٩-٢٠٠٥)دا بە بڕیاری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان بە پێشنیاری وەزارەتی ناوخۆ و پارێزگای سلێمانی بۆ ئاسانکردنی پڕۆسەی کارگێڕی لە سنووری قەزای شارباژێڕدا، (٣) ناحیە درووستکران بە ناوەکانی ناحیەی سیتەک(سیتەک)، ناحیەی زەلان(زەلان) و ناحیەی گاپیڵۆن(گاپیڵۆن). بە بڕیاری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان ژمارە(٥٥٤٦) لە (٢٩ - ١٢ - ٢٠٠٤). بە دابڕانی گوندەکان لە ناحیەی ناوەندی قەزای شارباژێڕ ئەم ناحیە پێکھێنرا.^[٧]

کارگێڕی

ناحیەی گاپیڵۆن لە ٢٠ گوند پێکھاتووە:^[٨]

ئەمانەش ببینە

سەرچاوەکان

^ «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨ ھێنراوە.
^ یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان. «دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ پێشبینی دانیشتوان بۆ ساڵی ٢٠١٩. «دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ناوە ژمارەیییەکان: authors list (بەستەر)
^ https://m.facebook.com/SharbazherMagazine/
^ https://www.openstreetmap.org/#map=11/35.7827/45.3330
^ https://www.geonames.org/99237/republic-of-iraq.html
^ ‎غەریب عەلی سەلیم. «ڕۆڵی گەشتوگوزار لە پەرەپێدانی دێھاتەکانی شارباژێڕدا» (PDF) (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان. «یەکە کارگێڕیەکانی پارێزگاکانی ھەرێمی کوردستان 2009 لەسەر ئاستی پارێزگا و قەزا و ناحیە و ژینگە گەڕەک/گوند» (PDF) (بە کوردی). لە ١٥ی ئایاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[GlobalDataLab-1] «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨ ھێنراوە.

[2] یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان. «دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[3] پێشبینی دانیشتوان بۆ ساڵی ٢٠١٩. «دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ناوە ژمارەیییەکان: authors list (بەستەر)

[4] ttps://m.facebook.com/SharbazherMagazine/

[5] ttps://www.openstreetmap.org/#map=11/35.7827/45.3330

[6] ttps://www.geonames.org/99237/republic-of-iraq.html

[7] ‎غەریب عەلی سەلیم. «ڕۆڵی گەشتوگوزار لە پەرەپێدانی دێھاتەکانی شارباژێڕدا» (PDF) (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[8] دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان. «یەکە کارگێڕیەکانی پارێزگاکانی ھەرێمی کوردستان 2009 لەسەر ئاستی پارێزگا و قەزا و ناحیە و ژینگە گەڕەک/گوند» (PDF) (بە کوردی). لە ١٥ی ئایاری ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

ب و د قەزا و ناحیەکانی پارێزگای سلێمانی
کوردستان > باشوور
قەزای سلێمانی (ناوەند)	ناحیەی بەکرەجۆ ناحیەی تانجەرۆ
قەزای شارباژێڕ	ناحیەی ناوەندی قەزای شارباژێڕ (ناوەند) ناحیەی سیوەیل ناحیەی زەلان ناحیەی سیتەک ناحیەی گاپیڵۆن
قەزای ماوەت	ناحیەی ناوەندی قەزای ماوەت (ناوەند)
قەزای پێنجوێن	ناحیەی ناوەندی قەزای پێنجوێن (ناوەند) ناحیەی گەرمک ناحیەی ناڵپارێز
قەزای سەید سادق	ناحیەی ناوەندی قەزای سەید سادق (ناوەند) ناحیەی سرۆچک
قەزای قەرەداغ	ناحیەی ناوەندی قەزای قەرەداغ (ناوەند) ناحیەی سێوسێنان
قەزای شارەزوور	ناحیەی زەڕایەن
قەزای دەربەندیخان	ناحیەی ناوەندی قەزای دەربەندیخان (ناوەند) ناحیەی باوەخۆشێن
قەزای دووکان	ناحیەی ناوەندی قەزای دووکان (ناوەند) ناحیەی پیرەمەگروون ناحیەی سورداش ناحیەی خەلەکان ناحیەی خدران ناحیەی بنگرد
قەزای ڕانیە	ناحیەی ناوەندی قەزای ڕانیە (ناوەند) ناحیەی سەرکەپکان ناحیەی بێتواتە ناحیەی چوارقوڕنە
قەزای پشدەر	ناحیەی ناوەندی قەزای پشدەر (ناوەند) ناحیەی ئیسێوە ناحیەی ژاراوە ناحیەی ناودەشت ناحیەی ھێرۆ ناحیەی ھەڵشۆ
قەزای کەلار	ناحیەی ناوەندی قەزای کەلار ناحیەی ڕزگاری ناحیەی پێباز ناحیەی شێخ تەویل
قەزای کفری	ناحیەی ناوەندی قەزای کفری (ناوەند) ناحیەی ئاوەسپی ناحیەی نەوجول ناحیەی کۆکس ناحیەی سەرقەڵا
قەزای چەمچەماڵ	ناحیەی ناوەندی قەزای چەمچەماڵ (ناوەند) ناحیەی سەنگاو ناحیەی ئاغجەلەر ناحیەی قادرکەرەم ناحیەی شۆڕش ناحیەی تەکیەی کاکەمەند ناحیەی تەکیەی جەباری
قەزای خانەقین	ناحیەی مەیدان ناحیەی قۆرەتوو
قەزای بازیان	ناحیەی ناوەندی قەزای بازیان
قەزای حاجیاوا	ناحیەی ناوەندی قەزای حاجیاوا
ناوەند: سلێمانی، شارۆچکەکان:ڕانیە، قەڵادزێ، حاجیاوا، دووکان، بازیان، ماوەت، چوارتا، پێنجوێن، سەید سادق، ھەڵەبجەی تازە، دەربەندیخان، قەرەداغ، چەمچەماڵ، کەلار، کفری و خانەقین

ب و د پێڕستی گوندەکانی شارباژێڕ
کوردستان > باشوور > پارێزگای کوردستان > قەزای شارباژێڕ
ناحیەی ناوەندی قەزای شارباژێڕ	چوارتا(ناوەند) ئاژگە ئەستێرک باخی ئاشی بەردەزەرد بناویلەی چوارتا بەیانان بزورگی بێتوات تازەدێ جوبرەئیل چنارەی چوارتا خمانێ خێوەتە دڕەڵەی حاجی دێگەڵ سامان ساڵانان سنجەڵێ سنکێ سەرسیر شەمساوا قەڵاچوالان قشڵاغ قوتابیان کەناروێ کیسەڵاوا گەنکێ گردەزبێر مێکۆکان واژە وەڕاز
ناحیەی سیوەیل	باسنێ(ناوەند) ئاشقەدۆڵ ئاشی بارام ئاوەزێ بارێی بچوک بارێی گەورە بۆسکان بێورێ بوالک بوترەکێن پیرێسک پیرمەند تیمار توتکان تەم تەم جافری چۆمانی شارباژێڕ چەمەکان دڕوێ دەشتی زاخێ دێرێی خواروو دێرێی سەروو ڕەشەکانی زاخێ زیکان سماقەشاڵی سوورەدزێ سوورەبانی ئالان سوورەبانی نۆرک سنجەڵێی سیوەیل سەربستان سیاوەشان سیرێی بابەشێخ سیرین سێونگ شەھابەدین شیوەکەڵ قۆخانی نۆڕک قۆخی بابەشێخ قۆخی بارێ قۆخی تالون قۆخی حاجی کەریم قۆخی حەسەن ناڵی قۆخی غەفار قۆخی فەقێ سەعید قەڵاتەشین قەڵاتی سڵێمان کاوڵانی نۆڕک کانی گوێز کانی شوان گۆڕانکە گۆماوان گۆمڵێ گوێزەقوپاو مەروێ مڕانێ مەڵکەتێن موسەک مێرگان نورە نۆڕەباب نۆڕک نانوان نەڵەسو ھەڵوانی شارباژێڕ ھەرزنەوەش ھەنگێ
ناحیەی گاپیڵۆن	گاپیڵۆن(ناوەند) باڵخ بایزاوا چۆخماخ دۆڵبێشکی مام خۆشی دۆڵبێشکی مام عەباس دۆڵبێشکی شێخ حسێن دۆڵبێشکی شێخان سینگر کارێزە کانی مێو کونەماسی کۆڵەرد گەڕەدێ گەورەدێ گۆمەسارد قەیوانی گەورە قوڵەچاخ مالومە مێوڵاکە ووڵاغلو
ناحیەی زەلان	زەلان(ناوەند) ئاڵەک بیانە بەوزان پاڕەزان پڵنگە توانا چاڵەخەزێنە چەمەک چنارەی شێخەڵمارێن چنارەی شێخ لەتیف چۆڕک چەمیاڵەی خواروو چەمیاڵەی سەروو حەسەن گورگ دێگەڵەی شارباژێڕ دێگەڵەکۆن دۆڵپەموو ڕەشک ڕەنگێنەی شارباژێڕ زێوێی شارباژێڕ زیە سەرخوار سپیدارە سوێڕەڵە شیوی مەڕی شێخەڵمارێن غەریبە قازیاوای شارباژێڕ قۆخی حاجی ڕەشید کارێز، شارباژێڕ کانی خدران کانی بەنی شارباژێڕ کانی کوزەڵە کانی مردوان کەوانەدۆڵ گەڵی گردەکەروێشک گوێزەڕەش گۆڕەدێم گۆزی گۆماو مامەخەلان مایانان موبڕە مێشولان ھەرمێلەی سەروو ھەرمێلەی خواروو ھەوارەبەرزە ھەوڵو ولیاوا ناومێرگ
ناحیەی سیتەک	سیتەک(ناوەند) ئاڵەسیاوی خواروو ئاڵەسیاوی سەروو ئەحمەداوا بابەکراوا بازەگیر بزەینیان بناویلەی گۆیژە تەگەران چنگیان خەمزە دڕەڵەکۆن دووچۆمان دۆڵەتوو زەردەبی سیرەمێرگی شارباژێڕ شارستێنە شیراوێژە عازەبانی شارباژێڕ قەیوانی بچوک قولەڕەش کانی سارد کانی شێخان کانی وەیسە گەڕەدێ گەنکاوا گورگەدەر مارەڕەش مۆکەبە ھەباسەچەقەڵ ھەراسان ھەرمن ھۆمراخ وەڵانە وێڵەی شارباژێڕ نۆدێ
ناوەند: شارباژێڕ، شارۆچکەکان: چوارتا و باسنێ و زەلان و سیتەک و گاپیڵۆن