ناحیەی باوەخۆشێن

ناحیەی باوەخۆشێن
ناحیەی باوەخۆشێن
ناحیە
	بە عەرەبی: ناحیة باوةخوشین‎; بە ئینگلیزی: Bawakhoshen Sub-District
	نەخشەی کارگێڕی ناحیەی باوەخۆشێن
	ناحیەی باوەخۆشێن
	پۆتانەکان: 35°10′23″N 45°36′44″E / 35.17318°N 45.6123°Eپۆتانەکان: 35°10′23″N 45°36′44″E / 35.17318°N 45.6123°E
وڵات	عێراق
ھەرێمی فێدراڵ	کوردستان; (ھەرێمی کوردستان)
پارێزگا	سلێمانی
قەزا	قەزای دەربەندیخان
مەڵبەند	باوەخۆشێن
ژمارەی گوندەکان	١٠
بوون بە ناحیە	٢٠٠٨
دەسەڵات
• بەڕێوەبەر	سڵێمان محەممەد سەعید
ڕووبەر
• سەرجەم	٣٦ کیلۆمەتری چوارگۆشە (١٤ میلی چوارگۆشە)
بەرزایی	٦٢٥ مەتر (٢٬٠٥١ پێ)
بەرزترین بەرزایی	١١٠١ مەتر (٣٬٦١٢ پێ)
نزمترین بەرزایی	٤٥٣ مەتر (١٬٤٨٦ پێ)
زمان و ئایین
• زمان	کوردی (سۆرانی)
• ئایین	ئیسلام(سوننە)
• ب پ م(٢٠١٧)	٠٫٧٠٦; بەرز · ٢ەم بۆ ١٧
ناوچەی کاتی	UTC+٣ (ناوچەی کاتی)
• ھاوین (DST)	UTC+٣ (ھاوین)
تەلەفۆن	٩٦٤+
وێبگە	http://www.slemani.gov.krd/ku/

ناحیەی باوەخۆشێن یەکێکە لە دوو ناحیەی قەزای دەربەندیخان لە پارێزگای سلێمانی لە ھەرێمی کوردستان لە عێراق. ناوەندەکەی شارۆچکەی دەربەندیخانە.^[٢] ^[٣]^[٤]^[٥]

ناو[دەستکاری]

ناوی ئەم ناحیەیە لە ناوەندەکەیەوە وەرگیراوە کە ئەویش شارەدێی باوەخۆشێنە، ناوی باوەخۆشێن تا ئێستا یەکلایی نەبوەتەوە کە ئایا ناوەکەی لە چیەوە وەرگیراوە و لەلایەن کێوە ئاوەدان کراوەتەوە.^[٦]

جوگرافیا[دەستکاری]

ناحیەی باوەخۆشێن ھاوسنوورە لەگەڵ؛ لە باکوورەوە ناحیەی زەڕایەن، لە باشوورەوە ناحیەی شێخ تەویل، لە ڕۆژھەڵاتەوە ناحیەی دەربەندیخان، لە ڕۆژاواوە ناحیەی سێوسێنان.^[٧]

مێژوو[دەستکاری]

ناحیەی باوەخۆشێن مێژوویەکی کۆنی نییە، لە ساڵی ٢٠٠٨دا بە بڕیاری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان کراوەتە ناحیە لە قەزای دەربەندیخان بە دابڕانی ١٠ گوند لە ناحیەی دەربەندیخان(ناوەند).
شوێنەواری گردی باوەخۆشێن: ئەم گردە کەوتۆتە بەشی باشووری ڕۆژھەڵاتی گوندی باوەخۆشێن لای بەشی باکووری ڕۆژئاوای شاری دەربەندیخان. ئەم گردە کەوتۆتە ناو دۆڵێکی قوڵی نزیک چەمی دێوانە، لایەکی گردەکەتا ڕادەیەک بە دەستی مرۆڤی ئەو سەردەمە داتاشراوە و ئەو داتاشینەش تا ڕادەیەک بە دیار و ڕوونی ماوەتەوە، بە دوولای گردەکەوە کە ھەر لایەی بە دووری (٣٠ تا ٣٣) مەتر پاشماوەی کەڵەکێکی کۆن دیارە ، بەڵام دیارە کە دواتر بەھۆی ھەندیک جوتیاری ئەو خاوەن زەویانەوە بە ھۆی پاککردنەوەی زەویەکانیان لە بەرد دیسانەوە ڕێژەیەکی تر بەردیان گواستۆتەوە سەر ئەو کەڵەکە بەردەو تا ڕادەیەک شپرزەییەک بەسەر پاشماوەکەوە دروست بووە. لەدوای لیکۆلینەوەی ئەم پاشماوەیە کە کەوتۆتە سەر ئەو ڕێگای کە لە کۆندا ڕێگایەکی سەرەکی ھەبووە لە پەرستگای زەردەشتی سەر ڕۆخی ڕووباری سیروان و دواتر ئەو ڕێگایە ھاتۆتە سەر دەشتی کانی سارد و دواتر ڕێگاکەش لەم جێگایەوە گەشتوەتە سەر پاشماوەی پردی دێوانە و لەوێشەوە ڕێگاکە براوەتەوە سەر پاشماوەی بەناوبانگی (ملەی پەیکوڵی)، بۆیە ئەم دەرکەوتەیە بەڵگەیەکە بۆ ئەوەی کە ئەم پاشماوە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ساسانیەکان، بەڵام ڕوون نییە کە ئەم گردە لە کۆندا جێگای چی بووە و بۆچی بەکارھاتووە.^[٨]

کارگێڕی[دەستکاری]

١٠ گوند سەر بە ناحیەی باوەخۆشێنە:^[٩]

ئەمانەش ببینە[دەستکاری]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

^ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). Retrieved 2018-09-13.
^ "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on 20ی Novemberی 2015. Retrieved 22ی Novemberی 2015. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= و |archivedate= (help) ٢٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ https://ckb.wikipedia.org/wiki/
^ http://krso.net/Default.aspx?page=article&id=836&l=3
^ https://drive.google.com/drive/folders/1QtFtteAJ4P2mEXtpEVWDclTvEJkJdRW5
^ ھێمن مەحموود. کورتەیەک لە مێژووی دەربەندیخان‏ (کوردی). سەردان لە ڕێکەوتی 25-1-2023.
^ https://www.openstreetmap.org/#map=12/35.1645/45.5874
^ ھێمن مەحموود. کورتەیەک لە مێژووی دەربەندیخان‏ (کوردی). سەردان لە ڕێکەوتی 25-1-2023.
^ دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان. یەکە کارگێڕیەکانی پارێزگاکانی ھەرێمی کوردستان 2009 لەسەر ئاستی پارێزگا و قەزا و ناحیە و ژینگە گەڕەک/گوند‏ (کوردی). سەردان لە ڕێکەوتی ١٥-٥-٢٠٢٣.

[GlobalDataLab-1] "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). Retrieved 2018-09-13.

[2] "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on 20ی Novemberی 2015. Retrieved 22ی Novemberی 2015. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= و |archivedate= (help) ٢٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[3] ttps://ckb.wikipedia.org/wiki/

[4] ttp://krso.net/Default.aspx?page=article&id=836&l=3

[5] ttps://drive.google.com/drive/folders/1QtFtteAJ4P2mEXtpEVWDclTvEJkJdRW5

[6] ھێمن مەحموود. کورتەیەک لە مێژووی دەربەندیخان‏ (کوردی). سەردان لە ڕێکەوتی 25-1-2023.

[7] ttps://www.openstreetmap.org/#map=12/35.1645/45.5874

[8] ھێمن مەحموود. کورتەیەک لە مێژووی دەربەندیخان‏ (کوردی). سەردان لە ڕێکەوتی 25-1-2023.

[9] دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان. یەکە کارگێڕیەکانی پارێزگاکانی ھەرێمی کوردستان 2009 لەسەر ئاستی پارێزگا و قەزا و ناحیە و ژینگە گەڕەک/گوند‏ (کوردی). سەردان لە ڕێکەوتی ١٥-٥-٢٠٢٣.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

ب و د قەزا و ناحیەکانی پارێزگای سلێمانی
کوردستان > باشوور
قەزای سلێمانی (ناوەند)	ناحیەی بەکرەجۆ ناحیەی تانجەرۆ
قەزای شارباژێڕ	ناحیەی ناوەندی قەزای شارباژێڕ (ناوەند) ناحیەی سیوەیل ناحیەی زەلان ناحیەی سیتەک ناحیەی گاپیڵۆن
قەزای ماوەت	ناحیەی ناوەندی قەزای ماوەت (ناوەند)
قەزای پێنجوێن	ناحیەی ناوەندی قەزای پێنجوێن (ناوەند) ناحیەی گەرمک ناحیەی ناڵپارێز
قەزای سەید سادق	ناحیەی ناوەندی قەزای سەید سادق (ناوەند) ناحیەی سرۆچک
قەزای قەرەداغ	ناحیەی ناوەندی قەزای قەرەداغ (ناوەند) ناحیەی سێوسێنان
قەزای شارەزوور	ناحیەی زەڕایەن
قەزای دەربەندیخان	ناحیەی ناوەندی قەزای دەربەندیخان (ناوەند) ناحیەی باوەخۆشێن
قەزای دووکان	ناحیەی ناوەندی قەزای دووکان (ناوەند) ناحیەی پیرەمەگروون ناحیەی سورداش ناحیەی خەلەکان ناحیەی خدران ناحیەی بنگرد
قەزای ڕانیە	ناحیەی ناوەندی قەزای ڕانیە (ناوەند) ناحیەی سەرکەپکان ناحیەی بێتواتە ناحیەی چوارقوڕنە
قەزای پشدەر	ناحیەی ناوەندی قەزای پشدەر (ناوەند) ناحیەی ئیسێوە ناحیەی ژاراوە ناحیەی ناودەشت ناحیەی ھێرۆ ناحیەی ھەڵشۆ
قەزای کەلار	ناحیەی ناوەندی قەزای کەلار ناحیەی ڕزگاری ناحیەی پێباز ناحیەی شێخ تەویل
قەزای کفری	ناحیەی ناوەندی قەزای کفری (ناوەند) ناحیەی ئاوەسپی ناحیەی نەوجول ناحیەی کۆکس ناحیەی سەرقەڵا
قەزای چەمچەماڵ	ناحیەی ناوەندی قەزای چەمچەماڵ (ناوەند) ناحیەی سەنگاو ناحیەی ئاغجەلەر ناحیەی قادرکەرەم ناحیەی شۆڕش ناحیەی تەکیەی کاکەمەند ناحیەی تەکیەی جەباری
قەزای خانەقین	ناحیەی مەیدان ناحیەی قۆرەتوو
قەزای بازیان	ناحیەی ناوەندی قەزای بازیان
قەزای حاجیاوا	ناحیەی ناوەندی قەزای حاجیاوا
ناوەند: سلێمانی، شارۆچکەکان:ڕانیە، قەڵادزێ، حاجیاوا، دووکان، بازیان، ماوەت، چوارتا، پێنجوێن، سەید سادق، ھەڵەبجەی تازە، دەربەندیخان، قەرەداغ، چەمچەماڵ، کەلار، کفری و خانەقین

ب و د گوندەکانی دەربەندیخان
کوردستان > باشوور > پارێزگای کوردستان > قەزای دەربەندیخان
ناحیەی دەربەندیخان(ناوەند)	دەربەندیخان(ناوەند) بێمارۆک ئەحمەدبڕنە بانی بۆڵان بانی خێڵان، دەربەندیخان بەشی عەلی بیرکێ پشتقەڵا پونگەڵە تازەدێی حاجی حەسەن توڵەبی تۆپخانە، دەربەندیخان چنارە، دەربەندیخان چەمەڕەش حەسەنەکارە دارەدۆین دەڵف دەنگەوەرە دۆڵی ناوحەد دێ سوتک زارێن زمناکۆ سەرشاتەی خواروو سەرشاتەی سەروو سیارە شەمێران عازەبان، دەربەندیخان قاشتی کارێزە، دەربەندیخان کانی ژەنان کانی سارد، دەربەندیخان کانی کەوە کۆکۆیی شەمێران گەڕاو گوڵانی حاجی فەرەج لالیخان حەمەی فەرەج لالیخان عبدولقادر لاوەڕان مۆرتکە، دەربەندیخان وازۆڵ وڵوەر وەرمن
ناحیەی باوەخۆشێن	باوەخۆشێن(ناوەند) ئیمام قادر چەمەرگە دێوانە فەقێ جنە گوڵانی حاجی کاک ئەوڵا گوڵانی حەمەی محمود گوڵانی وەستاکان مچەکوێری برا ناوتاق نەژوێنی
ناوەند: دەربەندیخان، شارۆچکەکان: دەربەندیخان و باوەخۆشێن