جان دۆست

جان دۆست
Jan Dost
جان دۆست ; Jan Dost;
لەدایکبوون	١٢ی ئازار ی ١٩٦٥; کۆبانی، ڕۆژاوای کوردستان
نەتەوە	کورد
پیشە	شاعیر، نووسەر، وەرگێڕ

جان دۆست یان ژان دۆست (Jan Dost) لە دایکبووی ١٩٦٥ نووسەر، شاعیر و وەرگێڕی کوردە.^[١] ئەو بە ڕۆمانە ناوەڕۆک مێژووییەکانییەوە ناسراوە.^[٢] زۆرینەی ڕۆمانەکانی لە بنەڕەتدا بە زمانی عەرەبی نووسراون، دواتر کراونەتە کوردیی سۆرانی و کورمانجی.^[٣]

ژیان

ژیانی سەرەتایی

جان دۆست لە ساڵی ١٩٦٥ لە کۆبانێ لە ماڵبایتێکی ئایینی لە دایکبووە، باوک ئەو مەلا بوو.^[٢] ئەو لە زانکۆی حەلەب بەشی بایۆلۆژیی خوێندووە بەڵام تەواوی نەکردووە.^[٤] لە ساڵی ٢٠٠٠ەوە لە ئاڵمانیادا دەژی.

ژیانی نووسین

جان دۆست سەرەتا بە شیعر دەستی بە کار کرد،^[٣] یەکەمین دیوانی (قەڵای دمدم) ساڵی ١٩٩١ لە ئەڵمانیا و پاشان لە ھەمان ساڵدا لە ئەستەمبووڵدا بڵاویکردەوە. ھەروەھا (دیوانی جان) ی لە دوبەی و ئەستەمبوڵ چاپکرد. چەندین کتێبی لە کوردییەوە بۆ عەرەبی وەرگێڕاوە. وەک مەم و زینی ئەحمەدی خانی، کە ناوی ناوە (الدر الثمین فی شرح مم و زین)، بە چوار چاپ لە دیمەشق و بەیرووت و دھۆک بڵاوبووەوە، پاشان کتێبی (عادات و ڕسووماتنامەی ئەکرادییە) ی مەلا مەحمووی بایەزیدی و ڕۆمانی (میرنامە) و دۆمانی (لابیرەنتا جنان - متاھە الجن) ی حەسەن مەتی بۆ پڕۆژەی ئەلکەلیمە کردوونەتە عەرەبی و لە ئەبوزەبی چاپکراون. ئەمانە و جگە لە وەرگێڕانی ڕۆمانی (مژاباد) و (مارتینی بەختەوەر) بۆ عەرەبی. ئینجاش نووسینی دوو ڕۆمان بە زمانی عەرەبی بەناوی (دم عای المئذنە) و (عشیق المترجیم). ھەروەھا کۆمەڵێک شیعری سەییاب و ھەردوو ڕۆمانی (مھاباد بەر بەئۆڵەمپیادا خودێ) و (پەڕ)ی سەلیم بەرەکاتی کردوونەتە کوردی. پاشان کتێبی (الحدیقە الناصریە) ی لە فارسییەوە کردووەتە عەرەبی و (قاموس بدائع اللغە) ی لە فارسییەوە کردووەتە کوردی.

ڕۆمانەکان


ژ	کتێب	ساڵ	وەرگێڕانی سۆرانی	تێبینی/ژێدەر
١	مژاباد	٢٠٠٤		^[٢]
٢	سێ ھەنگاڤ و سێدارەک	٢٠٠٧
٣	میرنامە	٢٠٠٩	وەرگێرانی سه‌باح ئیسماعیل	^[٥]
٤	مارتینێ بەختەوەر	٢٠١٢	مارتینی بەختەوەر، وەرگێڕانی سەباح ئیسماعیل	^[٦]
٥	عشیق المترجم	٢٠١٤	عەشیقی وەرگێڕ
٦	دم علی المئذنە	٢٠١٤	خوێنێک بەسە ر منارەوە، وەرگێرانی فەیسەڵ خەلیل	^[٧]
٧	نواقیس روما	٢٠١٦
٨	کۆبانی	٢٠١٧
٩	باص أخضر يغادر حلب	٢٠١٨
١٠	ممر امن	٢٠١٩
١١	مخطوط بطرسبورغ	٢٠٢٠	دەستنووسی پێترسبۆرگ	^[٨]
١٢	إنهم ينتظرون الفجر	٢٠٢٢	ئەوان چاوەڕێی کازیوەن، وەرگێڕانی کوردۆ شابان	^[٩]
١٣	مجنون سلمى	٢٠٢٣		^[١٠]

سەرچاوەکان

^ «سمینار و رێوره‌سمی ئیمزاکردنی ڕۆمانی "کۆبانێ"ی جان دۆست له‌ سۆران سازکرا». کوردستان تیڤی (kurdistantv.net) (بە کوردی). ٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ ^ئ ^ا ^ب «وتووێژ لەگەڵ جان دۆست». گۆڤاری تیشک. ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.^{[بەستەری مردوو]}
^ ^ئ ^ا Group، Pro-Kurd Software. «جان دۆست و گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ شیعر». نووچە نێت | ڕاستگۆیی بێ لایەنی (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite web}}: |دوایین= has generic name (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
^ «جان دۆست كۆبانی دەكاتە رۆمان». www.rudaw.net. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
^ «رۆمانی میرنامه‌ – جان دۆست». hewallname (بە کوردی). ١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «"مارتینی بەختەوەر"ـی جان دۆست دەكرێتە سۆرانی». www.rudaw.net. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
^ «ڕۆمانێکی نوێی جان دۆست بڵاودەبێتەوە». hamawand.net. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی نیسانی ٢٠٢٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «ڕۆمانێکی دیکەی جان دۆست دەکرێتە کوردی». www.rudaw.net. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
^ «سلێمانی، نوێترین بەرهەمی نوسەر و ڕۆمانووس جان دۆست بڵاوکرایەوە». www.haremnews.com. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «رواية "مجنون سلمى".. مزج بين التصوف الكوردي والحب العذري». www.rudawarabia.net. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

- الابجد: جان دوست (بە عەرەبی)
کتێبی میرنامە لە نووسینی: جان دۆست

[1] «سمینار و رێوره‌سمی ئیمزاکردنی ڕۆمانی "کۆبانێ"ی جان دۆست له‌ سۆران سازکرا». کوردستان تیڤی (kurdistantv.net) (بە کوردی). ٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[:0-2] ئ ^ا ^ب «وتووێژ لەگەڵ جان دۆست». گۆڤاری تیشک. ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.^{[بەستەری مردوو]}

[:1-3] ئ ^ا Group، Pro-Kurd Software. «جان دۆست و گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ شیعر». نووچە نێت | ڕاستگۆیی بێ لایەنی (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite web}}: |دوایین= has generic name (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[4] «جان دۆست كۆبانی دەكاتە رۆمان». www.rudaw.net. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[5] «رۆمانی میرنامه‌ – جان دۆست». hewallname (بە کوردی). ١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[6] «"مارتینی بەختەوەر"ـی جان دۆست دەكرێتە سۆرانی». www.rudaw.net. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[7] «ڕۆمانێکی نوێی جان دۆست بڵاودەبێتەوە». hamawand.net. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی نیسانی ٢٠٢٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[8] «ڕۆمانێکی دیکەی جان دۆست دەکرێتە کوردی». www.rudaw.net. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[9] «سلێمانی، نوێترین بەرهەمی نوسەر و ڕۆمانووس جان دۆست بڵاوکرایەوە». www.haremnews.com. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[10] «رواية "مجنون سلمى".. مزج بين التصوف الكوردي والحب العذري». www.rudawarabia.net. لە ١٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

ب و د ڕۆمانە کوردییەکان
ڕۆمانەکان	ئەسپەنجیر ئەو ھاوارەی نەبیسترا ئێوارەی پەروانە بڵیند و نەوی بەردینە بێبەزەیی پیاوێک لە حەمامی جووەکان پیاوێکی شەپقە ڕەشی پاڵتۆ ڕەشی پێڵاو شین پێدەشتی کارمامزە کوژراوەکان پێشمەرگە تەمی سەر خەرەند تۆقی عەزازیل جەمشید خانی مامم کە ھەمیشە با لەگەڵ خۆیدا دەیبرد حەسار و سەگەکانی باوکم خانەقای میرزا خەمی مەستوورە خەونی جاڵجاڵۆکەکان خۆری تار (کۆچی سوور) دەریاس و لاشەکان دەنگی نوختە دوا شەوی دابەزینی عیسا دواھەمین ھەناری دونیا ڕووناک وەک ئەوین، تاریک وەک مردن ڕێبەری کتێبسازە کوژراوەکان ژانی گەل ژنێک بەسەر منارەوە ژنێکی منگن ژیان بەدەم زریانەوە سانتیاگۆ دی کۆمپۆستێلا شاربەدەر شاری مۆسیقارە سپییەکان شڤانی کورد شەوگەڕەکان ٢٠١٥ غەزەلنووس و باغەکانی خەیاڵ کەشتیی فریشتەکان کۆشکی باڵندە غەمگینەکان گابۆڕ گرەوی بەختی ھەڵاڵە گەشتا داعشێن فۆراتێ گۆڕەشار گێلاسی خوێن منداڵباز مەرگی تاقانەی دووەم مولازم تەحسین و شتی تریش میرزا نیشتمانی سارا ھاوارەبەرە ھەنار و فریشتەی مردن ھەورەکانی دانیال ھوتێل ئەورووپا
ڕۆماننووسە کوردەکان	ئاڵا ھۆشیار ئەحلام مەنسوور ئیبراھیم ئەحمەد ئیبراھیم میکە عەلی بریا کاکەسووری بەختیار عەلی تەیفوور بەتحایی جان دۆست جەبار جەمال غەریب جەمال نەبەز حسێن عارف حەلیم یووسف حوسێن شێربەگی ڕەئووف حەسەن سەید قادر ھیدایەتی شێرزاد حەسەن عەباس جەلیلیان عەتا محەممەد عەتا نەھایی عەرەب شەمۆ فەتاح ئەمیری فەرھاد پیرباڵ فەوزیە بەشارەت کامران حامیدی لەتیف ھەڵمەت محەممەد ئوزون مونزور چەم مەھاباد قەرەداغی میران ئەبراھام نەبەز گۆران ھیوا قادر دڵشاد ڕەزاق ڕەسوڵ
پۆل دەروازەی ڕۆمان