عەنکاوە

عەنکاوە (بە بە عەرەبی: عنكاوا, romanized: Ankāwā: ڕۆمانی: Ankawa، بە سوریانی: ܥܲܢܟܵܒ̣ܵܐ: ̆) شارۆچکەیەکە لە پایتەختی ھەرێمی کوردستان.^[١]^[٢]^[٣]^[٤] دەکەوێتە ٨ کیلۆمەتر (٥ میل) لە باکووری ڕۆژاوای ناوەندی شاری ھەولێر. زۆرینەی دانیشتووانی ئەم شارۆچکەیە کلدان و ئاشووریین، کە زۆربەیان پەیوەستن بە کڵێسای کاسۆلیکی کلدانی.^[٥]

مێژوو

عەنکاوە لە بنەڕەتدا بە بێت ئامکا ناودەبردرا، کە دواتر گۆڕدرا بۆ ئامکو-بەد، و لە کۆتاییدا عەنکاوە. ناوی شارۆچکەکە لە کتێبی بار ئێبرەیوسدا ئاماژەی پێ کراوە بە ناونیشانی «چیرۆکی کورت لە وڵاتان،» کە تێیدا دەڵێت: «سەربازانی مەنگۆلی ھێرشیان کردە سەر ناوچەی ئێربیل لە ڕۆژی یەکشەممە تەممووزی ١٢٨٥ و گەیشتنە ھەندێک گوند، لەنێویاندا عەنکاوە». پەرستگای مریەم کە بە ماریامانی ناسراوە لەدوای دیزاینی ڕۆمانی کۆن دروست کراوە.^[٦] Tell Qasra، یان Qasra Knoll، شوێنەوارێکی دێرینە، گردێکی ٦ مەتر بەرزە کە وەک کۆشکێک لە ناوەندی عەنکاوە بەکاردەھێنرا. مێژووی گردەکە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی نیۆئەسوری. شارەکە پێشتر بە ئەربێلا ناسرابوو کە پایتەختی ئەدیابین و شوێنی عەشتار بوو.^[٧]

ئەمڕۆ

لە ماوەی دەیەی ڕابردوودا، عەنکاوە لە ڕووی پەروەردەیی و تەکنەلۆجییەوە بە خێرایی گەشەی کردووە. ئێستا گەشتیارێکی زۆر لە سەرانسەری عێراق سەردانی عەنکاوە دەکەن. شارەکە لە ماوەی درێژخایەنی بنیاتنانەوەدا بووە، و قوتابخانە نێودەوڵەتییەکان و ڕێستۆرانتەکان ئەمڕۆ لە ناوەوە بەردەستن. دوای کەوتنی مووسڵ، زۆرێک لە مەسیحییەکان کە ئاوارەبوون ھاتنە عەنکاوە و لەلایەن کڵێسا و ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکانەوە پێداویستییە کەسییەکانیان دابین کرا.^[٨]

ھەروەھا بڕوانە

ڕادییا کالدایا
زانکۆی کاسۆلیکی لە ھەولێر
ئاشوورییەکان لە عێراق
لیستی نیشتەجێبوونی ئاشوری
لیستی گەورەترین شارەکانی عێراق

سەرچاوەکان

^ «المدن العراقية بين الاسماء والمعاني!؟» (بە عەرەبی). ١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٨. لە ٢٢ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.^{[بەستەری مردوو‍]}
^ «Serperiştê Teqandina Hewlêr û Enkawa hat kuştin» (بە کوردی). لە ٢١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.
^ «توركیا كردە تیرۆریستییەكەی ھەولێری سەرکۆنە كرد». www.kdp.info. لە ٢١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.
^ Lucente، Adam (١٨ی نیسانی ٢٠١٩). «Donald Trump to help Iraq Christians punish Islamic State». www.apnews.com.
^ «KRG Imposes Discriminatory New Regulation on Assyrians in Ankawa». ١٤ی تەممووزی ٢٠١٨. لە ١٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ھێنراوە. Ankawa, also known as Ainkawa, is a predominantly Assyrian-populated suburb of Erbil. Its population is now estimated to be approximately 60,000. Roughly 80% of the town's population is Christian; the majority of its Christian residents are adherents to the Chaldean Catholic Church. Located just outside Erbil, the town is considered to be the last Christian Assyrian stronghold in the Kurdistan Region.
^ Zebari، Aziz Emmanuel. «Ankawa». www.ishtartv.com.
^ «Mar Gewargis Church in Ankawa».
^ Joan B. Kroc Institute for Peace and Justice. «Distinguished Lecture Series - Archbishop Bashar Matti Warda, CSsR». www.sandiego.edu (بە ئینگلیزی).

بەستەرە دەرەکییەکان

www.ankawa.com ٩ی ئازاری ٢٠١٥ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
https://cue.edu.krd/

[1] «المدن العراقية بين الاسماء والمعاني!؟» (بە عەرەبی). ١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٨. لە ٢٢ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.^{[بەستەری مردوو‍]}

[2] «Serperiştê Teqandina Hewlêr û Enkawa hat kuştin» (بە کوردی). لە ٢١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.

[3] «توركیا كردە تیرۆریستییەكەی ھەولێری سەرکۆنە كرد». www.kdp.info. لە ٢١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.

[4] Lucente، Adam (١٨ی نیسانی ٢٠١٩). «Donald Trump to help Iraq Christians punish Islamic State». www.apnews.com.

[ankawa-5] «KRG Imposes Discriminatory New Regulation on Assyrians in Ankawa». ١٤ی تەممووزی ٢٠١٨. لە ١٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ ھێنراوە. Ankawa, also known as Ainkawa, is a predominantly Assyrian-populated suburb of Erbil. Its population is now estimated to be approximately 60,000. Roughly 80% of the town's population is Christian; the majority of its Christian residents are adherents to the Chaldean Catholic Church. Located just outside Erbil, the town is considered to be the last Christian Assyrian stronghold in the Kurdistan Region.

[6] Zebari، Aziz Emmanuel. «Ankawa». www.ishtartv.com.

[7] «Mar Gewargis Church in Ankawa».

[8] Joan B. Kroc Institute for Peace and Justice. «Distinguished Lecture Series - Archbishop Bashar Matti Warda, CSsR». www.sandiego.edu (بە ئینگلیزی).

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]