ھەریر

ھەریر
شارۆچکە
ھەریر
پۆتانەکان: 36°33′6″N 44°21′5.8″E
وڵات	عێراق
ھەرێم	کوردستان
پارێزگا	پارێزگای ھەولێر
قەزا	قەزای شەقڵاوە
ژمارەی دانیشتووان
• سەرجەم	٢١٩٥٥
ناوچەی کاتی	UTC+3

ھەریر یەکێکە لە شارۆچکەکانی باشووری کوردستان، دەکەوێتە سنووری قەزای شەقڵاوە، لە پارێزگای ھەولێر. ژمارەی دانیشتووانی ناو شارۆچکەی ھەریر ٢١٩٥٥ کەسە و ژمارەی دانیشتووانی گوندەکانیشی ٩١٨٤ کەسە. ڕووبەرەکەی ٥٦٠کم دووجایە و نزیکەی ٩٩ گوندی ھەیە. دەشتی ھەریر یەکێکە لە دەشتە بەناوبانگەکانی سنوری پارێزگای هەولێر ‎*هەریرلەساڵی (١٩٢٣)لەسەدەی بیستەمی رابردوودالە سەروبەندی قەلەمڕەوی ڕژێمی پاشایەتی لە عێراقدابڕیاری بە ناحیەبوونی دەرچووە،لە بەراییداناوەندەکارگێڕییەکەی باتاس بووە،دواترلە ساڵانی پەنجاکان گواستراوەتەوەبۆهەریر.

‎*لە سەرەتاوە لە ڕووی کارگێڕییەوە سەربە قەزای رواندوزبووە،دواترخراوەتە سەرقەزای شەقلاوەلەسنووری ئیداری پارێزگای هەوڵێر.

‎*کۆنترین ناحیە و،کەوتۆتە باکوری ڕۆژهەڵاتی پارێزگای هەوڵێربەدووری (٧٠)کیلۆمەتر.

‎*کەوتۆتە سەرڕێگای ستراتیژی ومێژوویی هاملتۆن.

‎*عەلی هەریری شاعیری ناوداروکلاسیکی کورد ‎خەڵکی ئەم دەڤەرەی هەریرە هەرچەندە ژێدەرەکانی مێژووی ئەدەبی کوردی رای جیاوازیان هەیە لەبارەی ئەم شاعیرە کلاسکیەی کورد. گۆڕەکەشی لەناوسەنتەری شارۆچکەی هەریرە.

‎*پایتەختی میرنشینی سۆران بووە لە سەردەمی قەڵەمڕەوی خانزادی میری سۆران.لە سەروبەندی داگیرکاری ئیمبراتۆری عوسمانییەکان .بەپێی ژێدەرە دیرۆکیەکان خانزادی میری سۆران لە ساڵی ‎١٦١٧دەسەڵاتی گرتۆتە دەست لەم میرنشینە نزیکەی ٢٢ساڵ حوکمڕانی کردووە تاکوساڵی ١٦٣٩.

‎*تاکوئێستاشوێنەواری قەڵای خانزادی سۆران لە سەرچیای بەنی هەریرماوە.

‎*لە ساڵی (١٩٢٣)ەوە تاکوئێستا ( ٤٨)کەس بەکوردوعەرەبەوە بەڕێوەبەری ئەم ناحیەیە بوونە.

‎*ژمارەی دانیشتوانی (٤٠٠٠٠)چڵ هەزارسەرخێزانە و،(٥٤)گوندیش لە سنوورە کارگێڕییەکەی لە خۆدەگرێت.

‎*(٢٦)فەرمانگەی حکومی لەم ناحیەیەداهەن .

‎*یەکەم قوتابخانە لە ساڵی (١٩٢٣)لەم ناحیەدادامەزراوە لە باتاس کە تاکوئێستاش قوتابیان تێیدادرێژە بە پرۆسەی خوێندن دەدەن.

‎*لەم دەڤەرە دابۆماوەی (٣٥)ساڵ مە سیحی وئیسلام پێکەوەژیاون لە ساڵی (١٩٢٨)تاکوساڵی (١٩٦٣).

‎*پاتریارک ماردنخا کەلە ساڵی ١٩٣٥لەگوندی دەربەندۆک سەربەناحیەی هەریر لەدایکبووە پاتریارکی کەنیسەی ئاشووری جیهانی وڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بوولە ساڵی ٢٠١٥لە ویلایەتی شیکاگۆی ئەمەریکاکۆچی دوایی کرد خەڵکی هەریرە لە مەسیحیەکانی ئەم دەڤەرە بووە.

‎*چەندشوێنەوارێکی دێرین لە م دەڤەرەهەن.

‎*هەریرخاڵی پێکڤە گرێدانی هەردوودەڤەری سۆران وبەهدینانە .

‎*لە ساڵی ١٩٧٩کارگەی قوتوبەندو کارگەی مافووری دەستکرد لەم ناحیەیە دامەزراون لە لایەن حکومەتی ئەوسای عێراق.

‎*ساڵی ١٩٨٠فرۆکەخانەی هەریر لەلایەن حکومەتی ‎ عێراق سەردەمی بەعسی رووخاوودروستکراوە لە پرۆسەی ئازادی عێراق لەسالی ٢٠٠٣هێزەکانی ئەمەریکالەم ‎فرۆکەخانەیە دابەزین.

‎*هەریردەڤەرێکی کشتوکاڵیە و،دەشتێکی بەرفراوانی هەیە کەبە دەشتی هەریروباتاس ناسراوە ،زێی بادینانیش بە سنووری جوگرافی ئەم ناحیەیەداتێپەڕدەبێت کە سەرچاوەیەکی گرنگی ئاوییە بایە خێکی زۆری هەیە بۆکەرتی کشتوکاڵ لە دەڤەرەکەدا.

‎*لە ژێدەرێکی مێژوییدا بەم شێوەیە باسی هەریرکراوە:"هەریرگوندێکی گەورەی مێژوویی کۆنە ،لە باکووری پارێزگای هەوڵێردایە کەوتۆتە دواینی چیای هەریر،لە دەشتایی هەریر وباتاسدا. ‎ئەم گوندە پێش چەندسەد ساڵێک لەمەوبەر شارێکی گەورە بووە .لە دووسەدساڵ لە مەوبەریشدابۆتە پایتەختی میرنشینی سۆران،مێژووی دروستبوونی شارەکە کۆنە ،ئەگەرێتەوە بۆپێش زایین ،بەهۆی گەلێ کارەساتەوە بایەخی کەمبۆتەوە وبچووک بۆتەوە ،ئەم گوندەی ئێستاهەیە ،نزیکەی ٥٠٠ پێنج سەد خانوودەبێت ،گەلێ پاشماوەی شورەی کۆنی هەرماوە".

بەستەرە دەرەکییەکان

• ھەریر لە یاندێکس