بۆ ناوەڕۆک بازبدە

پێڕستی ژنانی براوەی خەڵاتی نۆبێل

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

ھەتا ساڵی ٢٠٢٣، ٦٤ ژن خەڵاتی نۆبێلیان بەدەستھێناوە (ماری کووری دوو جار ئەو خەڵاتەی بردەوە، جارێک لە فیزیک و جارێک لە کیمیادا). وەرگرانی خەڵاتی نۆبێل لەلایەن مێینە بەو شێوەیە:

  • نۆزدە ژن خەڵاتی نۆبێلی ئاشتییان بەدەستھێناوە (١٦٫٣٪ لە ١١٠ براوە لە کۆی گشتی)
  • حەفدە خەڵاتی نۆبێلی وێژەیان بەدەستھێنا (١٤٫٢٨٪ لە ١١٩ براوە لە کۆی گشتی)
  • سێزدەیان خەڵاتی نۆبێلی فیزیۆلۆجی یان پزیشکییان وەرگرتووتەوە (٥٫٦٪ لە ٢٣٠ براوە لە کۆی گشتی)
  • ھەشت خەڵاتی نۆبێلی کیمیایان بەدەستھێنا (٤٫١٪ی ١٩١ براوە لە کۆی گشتی)
  • پێنجیان خەڵاتی نۆبێلی فیزیکیان بەدەستھێنا (١٫٨٪ لە ٢٢٤ براوە لە کۆی گشتی)
  • سێ کەس ( ئێلینۆر ئۆسترۆم, ئیستەر دوفلۆ و کلۆدیا گۆڵدین ) خەڵاتی یادکردنەوەیان لە زانستە ئابوورییەکاندا بەدەستھێنا (٢٫١٧٪ لە ٩٢ براوە لە کۆی گشتی). [١]

یەکەم ژن کە خەڵاتی نۆبڵی بەدەستهێنا، ماری کووری بوو کە لە ساڵی ١٩٠٣ لەگەڵ هاوسەرەکەی پیەر کووری و ھێنری بێکەرێل خەڵاتی نۆبڵی فیزیای بەدەستهێنا. [٢] [٣] هەروەها کیووری یەکەم و تاکە ژنە کە چەندین خەڵاتی نۆبڵی بەدەستهێناوە؛ لە ساڵی ١٩١١ خەڵاتی نۆبڵی کیمیا بەدەستهێنا. کچەکەی کیووری، ئرێن ژولیۆ کووری ، خەڵاتی نۆبڵی کیمیا لە ساڵی ١٩٣٥ بەدەستهێنا، بەمەش ئەو دووانە تاکە دایک و کچێک بوون کە خەڵاتی نۆبڵیان بەدەستهێنابێت [٢] وە هەروەها پیەر و ئرێن تاکە باوک و کچن کە ئەم خەڵاتەیان بەدەستهێنابێت.لەکاتێکدا ٦ کور و باوک ئەم خەڵاتەیان بەدەستهێناوە. [٤] زۆرترین خەڵاتی نۆبڵ کە لە یەک ساڵدا بە ژنان بەخشرا، لە ساڵی ٢٠٠٩ دا بوو، کە پێنج ژن لە چوار پۆلێندا بوونە خاوەن خەڵات.

پێڕستی ژنانی براوەی خەڵاتی نۆبێل

[دەستکاری]
ساڵ وێنە ناو وڵات بوار ھۆکار
١٩٠٣ کوری, ماریماری کوری
(بەھاوبەشی لەگەڵ پیەر کوری و ھێنری بێکەرێل)
پۆلەندا و فەڕەنسا فیزیک "لە پێزانینی ئەو خزمەتە نائاساییانەی کە بە توێژینەوە ھاوبەشەکانیان لەسەر ئەو دەرکەوتە تیشکانەی کە پرۆفیسۆر ھێنری بێکەرێل دۆزیویاویانە پێشکەشیان کردووە"[٥]
١٩٠٥ بەرسا ڤۆن سەتنەر نەمسا ئاشتیی سەرۆکی فەخری نووسینگەی ئاشتی نێودەوڵەتی و بۆ نووسینی ڕۆمانی تفەنگەکەت دابنێ[٦]
١٩٠٩ سەلما لاگەرلۆف سوێد وێژە "بەھۆی ئایدیالییە بەرزەکەی و خەیاڵە زیندووەکان و ئەو دیدە ڕۆحییەی کە نوسینەکەی دیاری دەکات"[٧]
١٩١١ ماری کوری پۆلەندا و فەڕەنسا کیمیا "بۆ دۆزینەوەی ڕادیۆم و پۆلۆنیۆم"[٨]
١٩٢٦ گرازیا دیلێددا ئیتاڵیا وێژە "بەھۆی نووسینە ئیلھامبەخشەکانییەوە، کە ژیانی خۆی لەدوورگەی ماڵەکەیدا بەوێنەیەکی ڕوون و گۆڕانکراو ھاوبەشی لەگەڵ کێشە گشتییەکانی مرۆڤ وێنا دەکات "[٩]
١٩٢٨ سیگرید ئوندسێت نەرویژ وێژە "بۆ باسکردنە بەھێزەکەی سەبارەت بە ژیانی باکوور لە سەدەکانی ناوەڕاست "[١٠]
١٩٣١ جەن ئادامس
(بە ھاوبەشی لەگەڵ نیکۆلاس مۆرای بۆتلەر)
ئەمریکا ئاشتیی کۆمەڵناس و سەرۆکی کۆمەڵەی ژنانی جیھانی بۆ ئاشتی و ئازادی.[١١]
١٩٣٥ ئرێن ژولیۆ کوری
(بە ھاوبەشی لەگەڵ فرێدریک ژولیۆ کوری)
فەڕەنسا کیمیا "بۆ دروستکردنی توخمە تیشکدەرەکانی نوێ"[١٢]
١٩٣٨ پێرل باک ئەمریکا وێژە "بۆ ئەو وەسفە دەوڵەمەند و ئەفسانەیییەی ژیانی جوتیارانی چیین"[١٣]
١٩٤٥ گابریێلا میسترال چیلی وێژە "بۆ ئەو شعرە گۆرانییە ئیلھام بەخشە بەھێزەی کە وایکرد ناوەکەی ببێت بە ئاسۆی ھەموو جیھانی ئەمریکای لاتینی "[١٤]
١٩٤٦ ئیمێلی گرین بالچ
(بە ھاوبەشی لەگەڵ جۆن مۆت)
ئەمریکا ئاشتیی "بۆ ئەو کارانەی بە درێژایی ژیانی ئەنجامی دا لە پێناو ئاشتی ".[١٥]
١٩٤٧ جێرتی کۆری
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە کاڕڵ فێردیناند کۆری و بێرناردۆ ھۆسایی)
ئەمریکا پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی دابڕینی گۆڕینی کارای یاریدەدەر بۆ کاتیگۆجین"[١٦]
١٩٦٣ ماریا گۆپەرت مایەر
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە J. Hans D. Jensen و Eugene Wigner)
ئەمریکا فیزیک "بۆ دۆزینەوەکانیان پەیوەندبە بەرگی ناوکی"[١٧]
١٩٦٤ پەڕگە:Dorothy Hodgkin Nobel.jpg دۆرۆتی ھۆدگکین شانشینی یەکگرتوو کیمیا "بۆ دیاریکردنەکانی پێکھاتەکانی ماددە زیندە کیمیایییە گرنگەکان بە تەکنیکی تیشکی ئێکس "[١٨]
١٩٦٦ نیلی زاکس
(بە ھاوبەشی لەگەڵ شموئێل یووسف عەگنۆن)
سوێدئەڵمانیا وێژە بۆ نووسینە نایاب و ناوازەکانی"[١٩]
١٩٧٦ بێتی ویلیامز شانشینی یەکگرتوو ئاشتیی بۆ دامەزراندنی بزووتنەوەی ئاشتیی ئیرلەندای باکوور (دواتر ناوەکەی گۆڕا بۆ کۆمیتەی ئاشتی خەڵک)[٢٠]
مایرێد ماگوێر
١٩٧٧ ڕۆسالین یالۆو
(بە ھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە ڕۆجەر گۆلمین و ئەندریو شاڵی)
ئەمریکا پزیشکی "بۆ گەشە پێدان و تاقیکردنەوەی بەرگری تیشکدەر لە ھۆڕمۆنی پێپتاید"[٢١]
١٩٧٩ دایکە تیرێسا ھیندستان و یووگۆسلاڤیا ئاشتیی سەرۆکی میسیۆنەری خێرخوازی، کەلکەتە.[٢٢]
١٩٨٢ ئالڤا مێردال
(بە ھاوبەشی لەگەڵ ئالفۆنسۆ گارسیا ڕۆبلیس)
سوێد ئاشتیی وەزیری پێشوی حکوومەت و دیپلۆماتکار و نووسەر.[٢٣]
١٩٨٣ باربارا مەککلینتۆک ئەمریکا پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی ئەندامی چینی گوێزەرەوە"[٢٤]
١٩٨٦ ڕیتا لێڤی مۆنتالچینی
(بە ھاوبەشی لەگەڵ Stanley Cohen)
ئیتالیائەمریکا پزیشکی "بۆ دۆزینەوەکانی ھۆکارەکانی گەشەکردن"[٢٥]
١٩٨٨ گێرترود ئێلیۆن
(بە ھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە James W. Black و George H. Hitchings)
ئەمریکا پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی بنەمای گرینگ بۆ چارە سەری سڕکەرەکان "[٢٦]
١٩٩١ نادین گۆردیمەر ئەفریقای باشوور وێژە "بۆ نوسینە ئەفسانەیییە نایابەکانییەوە لە سەر وتەکانی ئەلفرێد نۆبڵ کە سودمەندە بۆ مرۆڤایەتی"[٢٧]
ئون سان سو چی بورما ئاشتیی "بۆ خەبات و تێکۆشانی ئاشتیانەی لە پێناو دیموکراسی و مافەکانی مرۆڤ"[٢٨]
١٩٩٢ ڕیگۆبەرتا مەنچو گواتیمالا ئاشتیی " "لە بەرامبەر کار و چالاکییەکانی لە بواری دادپەروەریی کۆمەڵایەتی و تێگەیشتن لە نێوان نەتەوە و کولتوورە بنیاتنراوەکان لەسەر بنەمای ڕێزگرتن لە مافی خەڵکی ڕەسەن peoples"[٢٩]
١٩٩٣ تۆنی مۆریسۆن ئەمریکا وێژە "یۆ ورد بینی و ناوەڕۆکی شاعیرانە لە ڕۆمانەکانیدا کە ڕووکەشە سەرەکییەکانی ئەمریکا دەردەخا"[٣٠]
١٩٩٥ کریستیانە نوسلاین ڤۆلھارد
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Edward B. Lewis و Eric F. Wieschaus)
ئەڵمانیا پزیشکی "لە پای ئەو کار و توێژینەوەیان لەسەر کۆنتڕۆڵکردنی جێنەتیکی لەسەر گەشەکردنی ئاولەمە."[٣١]
١٩٩٦ ڤیسواڤا شیمبۆرسکا پۆلەندا وێژە "بۆ شیعرە تەنز ئامێزەانی کە لە چوارچێوەیەکی مێژووی و ژیانی مەعریفی و تیشک خستنە سەر بەشەکانی حەقیقەتی مرۆڤایەتی بوو reality"[٣٢]
١٩٩٧ جۆدی ویلیامز
(بەھاوبەشی لەگەڵ International Campaign to Ban Landmines)
ئەمریکا ئاشتیی "لەپای کارەکانی بۆ پاککردنەوە و قەدەغەکردنی بەکارھێنانی مین لە دژی مرۆڤ"[٣٣]
٢٠٠٣ شیرین عیبادی ئێران ئاشتیی "بۆ کاروچالاکییەکانی لە بوارەکانی دێموکراسی و مافەکانی مرۆڤ و بە تایبەت مافەکانی ژنان و منداڵان "[٣٤]
٢٠٠٤ ئێلفرێدە ئیلینێک نەمسا وێژە "بۆ چوونە ناوەوەی مۆسیقای دەنگ و دەنگی دژ لە ڕۆمان و شانۆنامەکاندا کە بە گڕوتینێکی زمانەوانی تایبەتەوە پەردەی لەسەر خراپەکانی کڵێساو کۆمەڵگا و هێزی سڕینەوە هەڵماڵی"[٣٥]
وانگاری ماتای کینیا ئاشتیی «بۆ بەشدارییەکانی لەپێناو گەشەپێدانی جێگیریی، دێموکراسی و ئاشتی»[٣٦]
لیندا بڕاون باک

(بە ھاوبەشی لەگەڵ ڕیچارد ئەکسل)

ئەمریکا پزیشکی «بۆ دۆزینەوەی وەرگرە بۆندارەکان و ڕێکخستنی ئامێری بۆنکردن.»[٣٧]
٢٠٠٧ دۆریس لێسینگ شانشینی یەکگرتوو وێژە "بەهۆی بەکارهێنانی ئەزموونی ژنبوونیەوە ،بە گومان و هێزی پێشبینیکردنەوە و خستنە ژێر پشکنینی بەشێکی شارستانییەتی."[٣٨]
٢٠٠٨ فرانسواز باری سینۆسی

(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Harald zur Hausen و Luc Montagnier)

فەڕەنسا پزیشکی " لە پای دۆزینەوەکەیان بوو دەربارەی ڤایرۆسی نەمانی بەرگری لە مرۆڤ."[٣٩]
٢٠٠٩ ئیلیزابێت بلاکبێرن
(بەھاوبەشی لەگەڵ Jack W. Szostak)
ئەمریکائوسترالیا پزیشکی "بەهۆی دۆزینەوەی ئەوەی کە چۆن کرۆمۆسۆمەکان بەهۆی تیلۆمەرەکانەوە پارێزراون لە هەڵوەشاندن."[٤٠]
کارۆل گریدەر
(بەھاوبەشی لەگەڵ Jack W. Szostak)
ئەمریکا
عادا یۆنات
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Venkatraman Ramakrishnan و Thomas A. Steitz)
ئیسرائیل کیمیا "بۆ توێژینەوەکەی لەسەر پێکھاتە و کاری ڕایبۆسۆم"[٤١]
ھێرتا مولەر ئەڵمانیاڕۆمانیا وێژە "who, with the concentration of poetry and the frankness of prose, depicts the landscape of the dispossessed"[٤٢]
ئێلینۆر ئۆسترۆم
(بەھاوبەشی لەگەڵ Oliver E. Williamson)
ئەمریکا ئابووری "for her analysis of economic governance, especially the commons"[٤٣]
٢٠١١ ئەلن جۆنسن سیرلیف لیبیا ئاشتیی "بۆ خەباتی ئاشتیانەیان لە پێناو سەلامەتی و مافەکانی ژنان ھەروەھا بۆ بەشداریان لە کاری ئاشتیانەدا "[٤٤]
لیما گبۆوی
کرمان, تەوەکەلتەوەکەل کرمان یەمەن
٢٠١٣

ئالیس مونرۆ کەنەدا وێژە "بۆ لێھاتوویی لە نووسینی کورتە چیرۆکی ھاوچەرخ"[٤٥]
٢٠١٤

مەی بریت مۆزەر
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Edvard Moser و John O'Keefe)
نەرویژ پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی ئەو خانانەی کە سیستەمی شوێنی مێشک پێک ئەھینن "[٤٦]
یووسفزای, مەلالەمەلالە یووسفزای
(بەھاوبەشی لەگەڵ کایلاش ساتیارتی)
پاکستان ئاشتیی "بۆ تێکۆشانی لە دژی سەرکوتکردنی منداڵان و گەنجان ھەوڵەکانی بۆ بەدەست ھێنانی مافی خوێندن بۆ منداڵان".[٤٧]
٢٠١٥ تو یویو
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە William C. Campbell و Satoshi Ōmura)
چین پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی دەرمانێک نوێ بۆ چارەسەری مەلاریا"[٤٨]
سڤێتلانا ئالیکسیێڤیچ بێلارووس وێژە "for her polyphonic writings, a monument to suffering and courage in our time"[٤٩]
٢٠١٨ دانا ستریکلەند
(shared with Gérard Mourou and Arthur Ashkin)
کەنەدا فیزیک "for their method of generating high-intensity, ultra-short optical pulses"[٥٠]
فرانسیس ئارنۆڵد
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Gregory Winter و George Smith)
ئەمریکا کیمیا "بۆ دۆزینەوەی ڕێگایەکی نوێ لە بەکارھێنانی پەرەسەندنی ئاراستەکراو بۆ ئەندازیاری ئەنزیمەکان"[٥١]
نادیە موراد
(بە ھاوبەشی لەگەڵ Denis Mukwege)
عێراق ئاشتیی "بۆ ھەوڵەکانی بۆ کۆتایی ھێنان بە بەکارھێنانی توندوتیژی سێکسی وەک چەکێک لە جەنگ و ململانێی چەکداریدا"[٥٢]
ئۆلگا تۆکارچوک پۆلەندا وێژە "for a narrative imagination that with encyclopedic passion represents the crossing of boundaries as a form of life"[٥٣]
٢٠١٩

دوفلۆ, ئستەرئستەر دوفلۆ
(بەھاوبەشی لەگەڵ مایکڵ کریمر و ئەبھیجەت بانەرجی)
فەڕەنسی و ئەمریکی ئابووری "بۆ پێشنیارەکەیان لەپێناو کەمکردنەوەی ھەژاری"[٥٤]
٢٠٢٠ ئەندریا گیز
(shared with Reinhard Genzel and Roger Penrose)
ئەمریکا فیزیک "لەمەڕ دۆزینەوەکەیان لەبارەی بوونی ماددەی زۆر گەورە لە چاڵە ڕەشەکە"[٥٥]
شاربێنتی, ئیمانیۆڵئیمانیۆڵ شاربێنتی
(بەھاوبەشی لەگەڵ جنیفەر داودنا)
فەڕەنسا کیمیا "پەرەپێدانی شێوازێک لە دەستکاریکردنی جینۆمی"[٥٦]
داودنا, جنیفەرجنیفەر داودنا
(بەھاوبەشی لەگەڵ ئیمانیۆڵ شاربێنتی)
ئەمریکا کیمیا "پەرەپێدانی شێوازێک لە دەستکاریکردنی جینۆمی"[٥٧]
گلیک, لویسلویس گلیک ئەمریکا وێژە "بۆ دەنگە شیعرییە بێ وێنەکەی، کە بە جوانییە تەواوەکەی، بوونی تاک گشتگیر دەکات"[٥٨]
٢٠٢١

رێسا, ماریاماریا رێسا
(بەھاوبەشی لەگەڵ دیمیتری موراتۆڤ)
فلیپین ئاشتیی ""بۆ ھەوڵەکانیان لە پاراستنی ئازادی ڕادەربڕین، کە مەرج و ھۆکارێکە بۆ دیموکراسی و ئاشتی بەردەوام".[٥٩]
٢٠٢٢ ئێرنۆ, ئانیئانی ئێرنۆ فەڕەنسا وێژە "بۆ ئەو بوێری و وردبینییە کلینیکییەی کە بەھۆیەوە ڕەگ و دوورکەوتنەوە و سنوورەکانی بەکۆمەڵی یادەوەریی کەسی ئاشکرا دەکات"[٦٠]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «All Prizes in Economic Sciences». NobelPrize.org. لە ١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  2. ^ ئ ا «Nobel Laureates Facts - Women». Nobel Foundation. لە ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
  3. ^ «Nobel Prize in Physics 1903». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  4. ^ Chatterjee، Debjani. «Global Day Of Parents 2021: Parent-Child Pairs Who Won The Nobel Prize». NDTV. لە ١ی حوزەیرانی ٢٠٢١ ھێنراوە.
  5. ^ «The Nobel Prize in Physics 1903». nobelprize. لە 28ی تشرینی یەکەمی 2020 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)
  6. ^ «The Nobel Peace Prize 1905». nobelprize. لە 28ی تشرینی یەکەمی 2020 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)
  7. ^ «Nobel Prize in Literature 1909». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  8. ^ «The Nobel Prize in Chemistry 1911». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  9. ^ «Nobel Prize in Literature 1926». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  10. ^ «Nobel Prize in Literature 1928». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  11. ^ «Nobel Peace Prize 1931». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  12. ^ «The Nobel Prize in Chemistry 1935». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  13. ^ «Nobel Prize in Literature 1938». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  14. ^ «Nobel Prize in Literature 1945». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  15. ^ «Nobel Peace Prize 1946». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  16. ^ «Nobel Prize in Physiology or Medicine 1947». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  17. ^ «The Nobel Prize in Physics 1963». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  18. ^ «The Nobel Prize in Chemistry 1964». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  19. ^ «Nobel Prize in Literature 1966». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  20. ^ «Nobel Peace Prize 1976». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  21. ^ «Nobel Prize in Physiology or Medicine 1977». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  22. ^ «Nobel Peace Prize 1979». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  23. ^ «Nobel Peace Prize 1982». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  24. ^ «Nobel Prize in Physiology or Medicine 1983». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  25. ^ «Nobel Prize in Physiology or Medicine 1986». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  26. ^ «Nobel Prize in Physiology or Medicine 1988». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  27. ^ «Nobel Prize in Literature 1991». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  28. ^ «Nobel Peace Prize 1991». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  29. ^ «Nobel Peace Prize 1992». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  30. ^ «Nobel Prize in Literature 1993». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  31. ^ «Nobel Prize in Physiology or Medicine 1995». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  32. ^ «Nobel Prize in Literature 1996». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  33. ^ «Nobel Peace Prize 1997». Nobel Foundation. لە ٩ی ئەیلوولی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  34. ^ «Nobel Peace Prize 2003». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  35. ^ «Nobel Prize in Literature 2004». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  36. ^ «Nobel Peace Prize 2004». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  37. ^ «Nobel Prize in Physiology or Medicine 2004». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  38. ^ «Nobel Prize in Literature 2007». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  39. ^ «Nobel Prize in Physiology or Medicine 2008». Nobel Foundation. لە ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  40. ^ «Nobel Prize in Physiology or Medicine 2009». Nobel Foundation. لە ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩ ھێنراوە.
  41. ^ «Nobel Prize in Chemistry 2009». Nobel Foundation. لە ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩ ھێنراوە.
  42. ^ «Nobel Prize in Literature 2009». Nobel Foundation. لە ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩ ھێنراوە.
  43. ^ «Nobel Prize in Economics 2009». Nobel Foundation. لە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩ ھێنراوە.
  44. ^ «The Nobel Peace Prize 2011». Nobel Foundation. لە ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ھێنراوە.
  45. ^ «The Nobel Prize in Literature 2013» (PDF). Nobel Foundation. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ ھێنراوە.
  46. ^ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2014». Nobel Foundation. لە ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ ھێنراوە.
  47. ^ «The Nobel Peace Prize 2014» (PDF). Nobel Foundation. لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ ھێنراوە.[بەستەری مردووی ھەمیشەیی]
  48. ^ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2015» (PDF). Nobel Foundation. لە ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ ھێنراوە.
  49. ^ «Nobel Prize in Literature 2015». Nobel Foundation. لە ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ ھێنراوە.
  50. ^ «The Nobel Prize in Physics 2018». Nobel Foundation. لە ١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨ ھێنراوە.
  51. ^ «Nobel Prize in Chemistry Is Awarded to 3 Scientists for Using Evolution in Design of Molecules». لە ٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨ ھێنراوە.
  52. ^ «Nobel Peace Prize for anti-rape activists Nadia Murad and Denis Mukwege». لە ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨ ھێنراوە.
  53. ^ «Nobel Prize in Literature 2018». Nobel Foundation. لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.
  54. ^ Nobel Prize 2019 nobelprize.org
  55. ^ Nobel Prize 2020 nobelprize.org
  56. ^ name="Nobel Chemistry Prize 2020" nobelprize.org
  57. ^ name="Nobel Chemistry Prize 2020"nobelprize.org
  58. ^ «Summary of the 2020 Nobel Prize in Literature».
  59. ^ Nobel Prize 2021 nobelprize.org
  60. ^ «The Nobel Prize in Literature 2022». NobelPrize.org (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). لە ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٢ ھێنراوە.