پێڕستی ژنانی براوەی خەڵاتی نۆبێل

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
Simpleicons Interface business-woman-1.svg

ھەتا ساڵی ٢٠٢٢، ٦٠ ژن خەڵاتی نۆبێلیان بەدەستھێناوە و کۆی گشتی ٦١ خەڵاتی نۆبێلیش بە ژنان بەخشراوە (ماری کوری دوو جار ئەو خەڵاتەی بردەوە، جارێک لە فیزیک و جارێک لە کیمیادا). وەرگرانی خەڵاتی نۆبێل لەلایەن مێینە بەو شێوەیە:

  • ھەژدە ژن خەڵاتی نۆبێلی ئاشتییان بەدەستھێناوە (١٦٫٣٪ لە ١١٠ براوە لە کۆی گشتی)
  • حەفدە خەڵاتی نۆبێلی وێژەیان بەدەستھێنا (١٤٫٢٨٪ لە ١١٩ براوە لە کۆی گشتی)
  • دوازدە خەڵاتی نۆبێلی فیزیۆلۆجی یان پزیشکییان وەرگرتووتەوە (٥٫٣٪ لە ٢٢٥ براوە لە کۆی گشتی)
  • ھەشت خەڵاتی نۆبێلی کیمیایان بەدەستھێنا (٤٫١٪ی ١٩١ براوە لە کۆی گشتی)
  • چوار خەڵاتی نۆبێلی فیزیکیان بەدەستھێنا (١٫٨٪ لە ٢٢١ براوە لە کۆی گشتی)
  • و دوو کەس، ئیلینۆر ئۆسترۆم و ئەستێر دوفلۆ، خەڵاتی نۆبێلی یادکردنەوەیان لە زانستە ئابوورییەکاندا بەدەستھێنا (٢٫١٧٪ لە ٩٢ براوە لە کۆی گشتی)

یەکەم ژن کە خەڵاتی نۆبڵی بەدەستھێنا ماری کوری بوو کە لە ساڵی ١٩٠٣ لەگەڵ ھاوسەرەکەی پییەر کوری و ھێنری بێککوێرل خەڵاتی نۆبڵی فیزیای بردەوە کوریش تاکە ژنە کە چەندین خەڵاتی نۆبڵی بردەوە؛ لە ساڵی ١٩١١ خەڵاتی نۆبڵی کیمیای بەدەستھێنا (ئیرنی جۆلیۆت - کوری)ی کچی کوری لە ساڵی ١٩٣٥ خەڵاتی نۆبڵی کیمیای بەدەستھێنا و ئەم دوو جووتە تاکە (دایک - کچن) کە خەڵاتی نۆبڵیان بەدەستھێنا. زۆرترین خەڵاتی نۆبڵ کە لە یەک ساڵدا بە ژنان بەخشرا، لە ساڵی ٢٠٠٩ دا بوو، کە پێنج ژن لە چوار پۆلێندا بوونە خاوەن خەڵات.

پێڕستی ژنانی براوەی خەڵاتی نۆبێل[دەستکاری]

ساڵ وێنە ناو وڵات بوار ھۆکار
١٩٠٣ Marie Curie.jpg کوری, ماریماری کوری
(بەھاوبەشی لەگەڵ پیەر کوری و ھێنری بێکەرێل)
پۆلەندا و فەڕەنسا فیزیک "لە پێزانینی ئەو خزمەتە نائاساییانەی کە بە توێژینەوە ھاوبەشەکانیان لەسەر ئەو دەرکەوتە تیشکانەی کە پرۆفیسۆر ھێنری بێکەرێل دۆزیویاویانە پێشکەشیان کردووە"[١]
١٩٠٥ Bertha von Suttner nobel.jpg بەرسا ڤۆن سەتنەر نەمسا ئاشتیی سەرۆکی فەخری نووسینگەی ئاشتی نێودەوڵەتی و بۆ نووسینی ڕۆمانی تفەنگەکەت دابنێ[٢]
١٩٠٩ Selma Lagerlöf.jpg سەلما لاگەرلۆف سوێد وێژە "بەھۆی ئایدیالییە بەرزەکەی و خەیاڵە زیندووەکان و ئەو دیدە ڕۆحییەی کە نوسینەکەی دیاری دەکات"[٣]
١٩١١ Marie Curie.jpg ماری کوری پۆلەندا و فەڕەنسا کیمیا "بۆ دۆزینەوەی ڕادیۆم و پۆلۆنیۆم"[٤]
١٩٢٦ Grazia Deledda 1926.jpg گرازیا دیلێددا ئیتاڵیا وێژە "بەھۆی نووسینە ئیلھامبەخشەکانییەوە، کە ژیانی خۆی لەدوورگەی ماڵەکەیدا بەوێنەیەکی ڕوون و گۆڕانکراو ھاوبەشی لەگەڵ کێشە گشتییەکانی مرۆڤ وێنا دەکات "[٥]
١٩٢٨ Sigrid Undset 1928.jpg سیگرید ئوندسێت نەرویژ وێژە "بۆ باسکردنە بەھێزەکەی سەبارەت بە ژیانی باکوور لە سەدەکانی ناوەڕاست "[٦]
١٩٣١ Jane Addams profile.jpg جەن ئادامس
(بە ھاوبەشی لەگەڵ نیکۆلاس مۆرای بۆتلەر)
ئەمریکا ئاشتیی کۆمەڵناس و سەرۆکی کۆمەڵەی ژنانی جیھانی بۆ ئاشتی و ئازادی.[٧]
١٩٣٥ Irène Joliot-Curie Harcourt.jpg ئرێن ژولیۆ کوری
(بە ھاوبەشی لەگەڵ فرێدریک ژولیۆ کوری)
فەڕەنسا کیمیا "بۆ دروستکردنی توخمە تیشکدەرەکانی نوێ"[٨]
١٩٣٨ Pearl Buck 1972.jpg پێرل باک ئەمریکا وێژە "بۆ ئەو وەسفە دەوڵەمەند و ئەفسانەیییەی ژیانی جوتیارانی چیین"[٩]
١٩٤٥ Gabriela Mistral-01.jpg گابریێلا میسترال چیلی وێژە "بۆ ئەو شعرە گۆرانییە ئیلھام بەخشە بەھێزەی کە وایکرد ناوەکەی ببێت بە ئاسۆی ھەموو جیھانی ئەمریکای لاتینی "[١٠]
١٩٤٦ EmilyGreeneBalch.jpg ئیمێلی گرین بالچ
(بە ھاوبەشی لەگەڵ جۆن مۆت)
ئەمریکا ئاشتیی "بۆ ئەو کارانەی بە درێژایی ژیانی ئەنجامی دا لە پێناو ئاشتی ".[١١]
١٩٤٧ Gerty Theresa Cori.jpg جێرتی کۆری
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە کاڕڵ فێردیناند کۆری و بێرناردۆ ھۆسایی)
ئەمریکا پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی دابڕینی گۆڕینی کارای یاریدەدەر بۆ کاتیگۆجین"[١٢]
١٩٦٣ Maria Goeppert-Mayer.jpg ماریا گۆپەرت مایەر
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە J. Hans D. Jensen و Eugene Wigner)
ئەمریکا فیزیک "بۆ دۆزینەوەکانیان پەیوەندبە بەرگی ناوکی"[١٣]
١٩٦٤ پەڕگە:Dorothy Hodgkin Nobel.jpg دۆرۆتی ھۆدگکین شانشینی یەکگرتوو کیمیا "بۆ دیاریکردنەکانی پێکھاتەکانی ماددە زیندە کیمیایییە گرنگەکان بە تەکنیکی تیشکی ئێکس "[١٤]
١٩٦٦ Nelly Sachs 1966.jpg نیلی زاکس
(بە ھاوبەشی لەگەڵ شموئێل یووسف عەگنۆن)
سوێدئەڵمانیا وێژە بۆ نووسینە نایاب و ناوازەکانی"[١٥]
١٩٧٦ Betty Williams.jpg بێتی ویلیامز شانشینی یەکگرتوو ئاشتیی بۆ دامەزراندنی بزووتنەوەی ئاشتیی ئیرلەندای باکوور (دواتر ناوەکەی گۆڕا بۆ کۆمیتەی ئاشتی خەڵک)[١٦]
Mairead Corrigan Gaza.jpg مایرێد ماگوێر
١٩٧٧ Rosalyn Yalow - portrait.jpg ڕۆسالین یالۆو
(بە ھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە ڕۆجەر گۆلمین و ئەندریو شاڵی)
ئەمریکا پزیشکی "بۆ گەشە پێدان و تاقیکردنەوەی بەرگری تیشکدەر لە ھۆڕمۆنی پێپتاید"[١٧]
١٩٧٩ MotherTeresa 090.jpg دایکە تیرێسا ھیندستان و یووگۆسلاڤیا ئاشتیی سەرۆکی میسیۆنەری خێرخوازی، کەلکەتە.[١٨]
١٩٨٢ ARB-Alva-Myrdal.jpg ئالڤا مێردال
(بە ھاوبەشی لەگەڵ ئالفۆنسۆ گارسیا ڕۆبلیس)
سوێد ئاشتیی وەزیری پێشوی حکوومەت و دیپلۆماتکار و نووسەر.[١٩]
١٩٨٣ Barbara McClintock (1902-1992) shown in her laboratory in 1947.jpg باربارا مەککلینتۆک ئەمریکا پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی ئەندامی چینی گوێزەرەوە"[٢٠]
١٩٨٦ Rita Levi Montalcini.jpg ڕیتا لێڤی مۆنتالچینی
(بە ھاوبەشی لەگەڵ Stanley Cohen)
ئیتالیائەمریکا پزیشکی "بۆ دۆزینەوەکانی ھۆکارەکانی گەشەکردن"[٢١]
١٩٨٨ Nci-vol-8236-300 Gertrude Elion.jpg گێرترود ئێلیۆن
(بە ھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە James W. Black و George H. Hitchings)
ئەمریکا پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی بنەمای گرینگ بۆ چارە سەری سڕکەرەکان "[٢٢]
١٩٩١ Nadine Gordimer 01.JPG نادین گۆردیمەر ئەفریقای باشوور وێژە "بۆ نوسینە ئەفسانەیییە نایابەکانییەوە لە سەر وتەکانی ئەلفرێد نۆبڵ کە سودمەندە بۆ مرۆڤایەتی"[٢٣]
Remise du Prix Sakharov à Aung San Suu Kyi Strasbourg 22 octobre 2013-18.jpg ئون سان سو چی بورما ئاشتیی "بۆ خەبات و تێکۆشانی ئاشتیانەی لە پێناو دیموکراسی و مافەکانی مرۆڤ"[٢٤]
١٩٩٢ Rigoberta Menchu 2009 cropped.jpg ڕیگۆبەرتا مەنچو گواتیمالا ئاشتیی " "لە بەرامبەر کار و چالاکییەکانی لە بواری دادپەروەریی کۆمەڵایەتی و تێگەیشتن لە نێوان نەتەوە و کولتوورە بنیاتنراوەکان لەسەر بنەمای ڕێزگرتن لە مافی خەڵکی ڕەسەن peoples"[٢٥]
١٩٩٣ Toni Morrison 2008-2.jpg تۆنی مۆریسۆن ئەمریکا وێژە "یۆ ورد بینی و ناوەڕۆکی شاعیرانە لە ڕۆمانەکانیدا کە ڕووکەشە سەرەکییەکانی ئەمریکا دەردەخا"[٢٦]
١٩٩٥ Christiane Nüsslein-Volhard mg 4383.jpg کریستیانە نوسلاین ڤۆلھارد
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Edward B. Lewis و Eric F. Wieschaus)
ئەڵمانیا پزیشکی "لە پای ئەو کار و توێژینەوەیان لەسەر کۆنتڕۆڵکردنی جێنەتیکی لەسەر گەشەکردنی ئاولەمە."[٢٧]
١٩٩٦ Szymborska 2011 (1).jpg ڤیسواڤا شیمبۆرسکا پۆلەندا وێژە "بۆ شیعرە تەنز ئامێزەانی کە لە چوارچێوەیەکی مێژووی و ژیانی مەعریفی و تیشک خستنە سەر بەشەکانی حەقیقەتی مرۆڤایەتی بوو reality"[٢٨]
١٩٩٧ JodyWilliamsMay2010.jpg جۆدی ویلیامز
(بەھاوبەشی لەگەڵ International Campaign to Ban Landmines)
ئەمریکا ئاشتیی "لەپای کارەکانی بۆ پاککردنەوە و قەدەغەکردنی بەکارھێنانی مین لە دژی مرۆڤ"[٢٩]
٢٠٠٣ Shirin-Ebadi-Amsterdam-2011-Photo-by-Persian-Dutch-Network.jpg شیرین عیبادی ئێران ئاشتیی "بۆ کاروچالاکییەکانی لە بوارەکانی دێموکراسی و مافەکانی مرۆڤ و بە تایبەت مافەکانی ژنان و منداڵان "[٣٠]
٢٠٠٤ Elfriede jelinek 2004 small.jpg ئێلفرێدە ئیلینێک نەمسا وێژە "for her musical flow of voices and counter-voices in novels and plays that with extraordinary linguistic zeal reveal the absurdity of society's clichés and their subjugating power"[٣١]
Wangari Maathai in Nairobi.jpg وانگاری ماتای کینیا ئاشتیی «بۆ بەشدارییەکانی لەپێناو گەشەپێدانی جێگیریی، دێموکراسی و ئاشتی»[٣٢]
LindaBuck cropped 1.jpg لیندا بڕاون باک
(بە ھاوبەشی لەگەڵ ڕیچارد ئەکسل)
ئەمریکا پزیشکی «بۆ دۆزینەوەی وەرگرە بۆندارەکان و ڕێکخستنی ئامێری بۆنکردن.»[٣٣]
٢٠٠٧ Doris lessing 20060312 (square).jpg دۆریس لێسینگ شانشینی یەکگرتوو وێژە "that epicist of the female experience, who with scepticism, fire and visionary power has subjected a divided civilisation to scrutiny"[٣٤]
٢٠٠٨ Françoise Barré-Sinoussi-press conference Dec 06th, 2008-1.jpg فرانسواز باری سینۆسی
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Harald zur Hausen و Luc Montagnier)
فەڕەنسا پزیشکی "for their discovery of HIV, human immunodeficiency virus"[٣٥]
٢٠٠٩ Elizabeth Blackburn CHF Heritage Day 2012 Rush 001.JPG ئیلیزابێت بلاکبێرن
(بەھاوبەشی لەگەڵ Jack W. Szostak)
ئەمریکائوسترالیا پزیشکی "for the discovery of how chromosomes are protected by telomeres and the enzyme telomerase"[٣٦]
GREIDER Carol 2014 - Less vignetting.jpg کارۆل گریدەر
(بەھاوبەشی لەگەڵ Jack W. Szostak)
ئەمریکا
Ada E. Yonath.jpg عادا یۆنات
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Venkatraman Ramakrishnan و Thomas A. Steitz)
ئیسرائیل کیمیا "بۆ توێژینەوەکەی لەسەر پێکھاتە و کاری ڕایبۆسۆم"[٣٧]
Müller, Herta.IMG 9379 cropped.JPG ھێرتا مولەر ئەڵمانیاڕۆمانیا وێژە "who, with the concentration of poetry and the frankness of prose, depicts the landscape of the dispossessed"[٣٨]
Nobel Prize 2009-Press Conference KVA-30.jpg ئێلینۆر ئۆسترۆم
(بەھاوبەشی لەگەڵ Oliver E. Williamson)
ئەمریکا ئابووری "for her analysis of economic governance, especially the commons"[٣٩]
٢٠١١ Ellen Johnson-Sirleaf, April 2010.jpg ئەلن جۆنسن سیرلیف لیبیا ئاشتیی "بۆ خەباتی ئاشتیانەیان لە پێناو سەلامەتی و مافەکانی ژنان ھەروەھا بۆ بەشداریان لە کاری ئاشتیانەدا "[٤٠]
Leymah-gbowee-at-emu-press-conference.jpg لیما گبۆوی
Tawakkul Karman (Munich Security Conference 2012).jpg کرمان, تەوەکەلتەوەکەل کرمان یەمەن
٢٠١٣

Alice Munro.jpg

ئالیس مونرۆ کەنەدا وێژە "بۆ لێھاتوویی لە نووسینی کورتە چیرۆکی ھاوچەرخ"[٤١]
٢٠١٤

May-Britt Moser 2014.jpg

مەی بریت مۆزەر
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Edvard Moser و John O'Keefe)
نەرویژ پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی ئەو خانانەی کە سیستەمی شوێنی مێشک پێک ئەھینن "[٤٢]
Malala Yousafzai at Girl Summit 2014.jpg یووسفزای, مەلالەمەلالە یووسفزای
(بەھاوبەشی لەگەڵ کایلاش ساتیارتی)
پاکستان ئاشتیی "بۆ تێکۆشانی لە دژی سەرکوتکردنی منداڵان و گەنجان ھەوڵەکانی بۆ بەدەست ھێنانی مافی خوێندن بۆ منداڵان".[٤٣]
٢٠١٥ Tu Youyou 5012-1-2015.jpg تو یویو
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە William C. Campbell و Satoshi Ōmura)
چین پزیشکی "بۆ دۆزینەوەی دەرمانێک نوێ بۆ چارەسەری مەلاریا"[٤٤]
Swetlana Alexandrowna Alexijewitsch.jpg سڤێتلانا ئالیکسیێڤیچ بێلارووس وێژە "for her polyphonic writings, a monument to suffering and courage in our time"[٤٥]
٢٠١٨ Donna Strickland - 2017 (cropped).jpg دانا ستریکلەند
(shared with Gérard Mourou and Arthur Ashkin)
کەنەدا فیزیک "for their method of generating high-intensity, ultra-short optical pulses"[٤٦]
Frances Arnold 2012.png فرانسیس ئارنۆڵد
(بەھاوبەشی لەگەڵ ھەریەکە لە Gregory Winter و George Smith)
ئەمریکا کیمیا "بۆ دۆزینەوەی ڕێگایەکی نوێ لە بەکارھێنانی پەرەسەندنی ئاراستەکراو بۆ ئەندازیاری ئەنزیمەکان"[٤٧]
Nadia Murad in Washington - 2018 (42733243785) (cropped).jpg نادیە موراد
(بە ھاوبەشی لەگەڵ Denis Mukwege)
عێراق ئاشتیی "بۆ ھەوڵەکانی بۆ کۆتایی ھێنان بە بەکارھێنانی توندوتیژی سێکسی وەک چەکێک لە جەنگ و ململانێی چەکداریدا"[٤٨]
Olga Tokarczuk (2018).jpg ئۆلگا تۆکارچوک پۆلەندا وێژە "for a narrative imagination that with encyclopedic passion represents the crossing of boundaries as a form of life"[٤٩]
٢٠١٩

Esther Duflo - Pop!Tech 2009 - 001 (cropped (2)).jpg

دوفلۆ, ئستەرئستەر دوفلۆ
(بەھاوبەشی لەگەڵ مایکڵ کریمر و ئەبھیجەت بانەرجی)
فەڕەنسی و ئەمریکی ئابووری "بۆ پێشنیارەکەیان لەپێناو کەمکردنەوەی ھەژاری"[٥٠]
٢٠٢٠ ئەندریا گیز
(shared with Reinhard Genzel and Roger Penrose)
ئەمریکا فیزیک "لەمەڕ دۆزینەوەکەیان لەبارەی بوونی ماددەی زۆر گەورە لە چاڵە ڕەشەکە"[٥١]
Emmanuelle Charpentier.jpg شاربێنتی, ئیمانیۆڵئیمانیۆڵ شاربێنتی
(بەھاوبەشی لەگەڵ جنیفەر داودنا)
فەڕەنسا کیمیا "پەرەپێدانی شێوازێک لە دەستکاریکردنی جینۆمی"[٥٢]
Professor Jennifer Doudna ForMemRS.jpg داودنا, جنیفەرجنیفەر داودنا
(بەھاوبەشی لەگەڵ ئیمانیۆڵ شاربێنتی)
ئەمریکا کیمیا "پەرەپێدانی شێوازێک لە دەستکاریکردنی جینۆمی"[٥٣]
Louise Glück circa 1977.jpg گلیک, لویسلویس گلیک ئەمریکا وێژە "بۆ دەنگە شیعرییە بێ وێنەکەی، کە بە جوانییە تەواوەکەی، بوونی تاک گشتگیر دەکات"[٥٤]
٢٠٢١

Maria Ressa.jpg

رێسا, ماریاماریا رێسا
(بەھاوبەشی لەگەڵ دیمیتری موراتۆڤ)
فلیپین ئاشتیی ""بۆ ھەوڵەکانیان لە پاراستنی ئازادی ڕادەربڕین، کە مەرج و ھۆکارێکە بۆ دیموکراسی و ئاشتی بەردەوام".[٥٥]
٢٠٢٢ Annie Ernaux al Salone del Libro (cropped2).jpg ئێرنۆ, ئانیئانی ئێرنۆ فەڕەنسا وێژە "بۆ ئەو بوێری و وردبینییە کلینیکییەی کە بەھۆیەوە ڕەگ و دوورکەوتنەوە و سنوورەکانی بەکۆمەڵی یادەوەریی کەسی ئاشکرا دەکات"[٥٦]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "The Nobel Prize in Physics 1903". nobelprize. Retrieved 28ی Octoberی 2020. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  2. ^ "The Nobel Peace Prize 1905". nobelprize. Retrieved 28ی Octoberی 2020. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help)
  3. ^ "Nobel Prize in Literature 1909". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  4. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1911". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  5. ^ "Nobel Prize in Literature 1926". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  6. ^ "Nobel Prize in Literature 1928". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  7. ^ "Nobel Peace Prize 1931". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  8. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1935". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  9. ^ "Nobel Prize in Literature 1938". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  10. ^ "Nobel Prize in Literature 1945". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  11. ^ "Nobel Peace Prize 1946". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  12. ^ "Nobel Prize in Physiology or Medicine 1947". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  13. ^ "The Nobel Prize in Physics 1963". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  14. ^ "The Nobel Prize in Chemistry 1964". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  15. ^ "Nobel Prize in Literature 1966". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  16. ^ "Nobel Peace Prize 1976". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  17. ^ "Nobel Prize in Physiology or Medicine 1977". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  18. ^ "Nobel Peace Prize 1979". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  19. ^ "Nobel Peace Prize 1982". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  20. ^ "Nobel Prize in Physiology or Medicine 1983". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  21. ^ "Nobel Prize in Physiology or Medicine 1986". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  22. ^ "Nobel Prize in Physiology or Medicine 1988". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  23. ^ "Nobel Prize in Literature 1991". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  24. ^ "Nobel Peace Prize 1991". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  25. ^ "Nobel Peace Prize 1992". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  26. ^ "Nobel Prize in Literature 1993". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  27. ^ "Nobel Prize in Physiology or Medicine 1995". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  28. ^ "Nobel Prize in Literature 1996". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  29. ^ "Nobel Peace Prize 1997". Nobel Foundation. Retrieved 2012-09-09.
  30. ^ "Nobel Peace Prize 2003". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  31. ^ "Nobel Prize in Literature 2004". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  32. ^ "Nobel Peace Prize 2004". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  33. ^ "Nobel Prize in Physiology or Medicine 2004". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  34. ^ "Nobel Prize in Literature 2007". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  35. ^ "Nobel Prize in Physiology or Medicine 2008". Nobel Foundation. Retrieved 2008-10-16.
  36. ^ "Nobel Prize in Physiology or Medicine 2009". Nobel Foundation. Retrieved 2009-10-05.
  37. ^ "Nobel Prize in Chemistry 2009". Nobel Foundation. Retrieved 2009-10-07.
  38. ^ "Nobel Prize in Literature 2009". Nobel Foundation. Retrieved 2009-10-08.
  39. ^ "Nobel Prize in Economics 2009". Nobel Foundation. Retrieved 2009-10-12.
  40. ^ "The Nobel Peace Prize 2011". Nobel Foundation. Retrieved 2011-10-07.
  41. ^ "The Nobel Prize in Literature 2013" (PDF). Nobel Foundation. Archived from the original (PDF) on 2013-10-12. Retrieved 2013-10-10. ١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  42. ^ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2014". Nobel Foundation. Retrieved 2014-10-07.
  43. ^ "The Nobel Peace Prize 2014" (PDF). Nobel Foundation. Retrieved 2014-10-10.[بەستەری مردووی ھەمیشەیی]
  44. ^ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2015" (PDF). Nobel Foundation. Retrieved 2015-10-05.
  45. ^ "Nobel Prize in Literature 2015". Nobel Foundation. Retrieved 8 October 2015.
  46. ^ "The Nobel Prize in Physics 2018". Nobel Foundation. Retrieved 13 October 2018.
  47. ^ "Nobel Prize in Chemistry Is Awarded to 3 Scientists for Using Evolution in Design of Molecules". Retrieved 3 October 2018.
  48. ^ "Nobel Peace Prize for anti-rape activists Nadia Murad and Denis Mukwege". Retrieved 5 October 2018.
  49. ^ "Nobel Prize in Literature 2018". Nobel Foundation. Retrieved 2019-10-10.
  50. ^ Nobel Prize 2019 nobelprize.org
  51. ^ Nobel Prize 2020 nobelprize.org
  52. ^ name="Nobel Chemistry Prize 2020" nobelprize.org
  53. ^ name="Nobel Chemistry Prize 2020"nobelprize.org
  54. ^ "Summary of the 2020 Nobel Prize in Literature".
  55. ^ Nobel Prize 2021 nobelprize.org
  56. ^ "The Nobel Prize in Literature 2022". NobelPrize.org (بە ئینگلیزی). Retrieved 6 October 2022.