نادیە موراد

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
نادیە موراد

نادیە موراد لە ٢٠١٨
نادیە لە ٢٠١٨
لەدایکبوون
نادیە موراد باسی تەھا

١٩٩٣ (تەمەن ٣٠–٣١)
کۆچۆ، عێراق
نەتەوەکورد
کارە ناودارەکان
دواھەمین کچ: چیرۆکی بندەستی و بەرھەڵسانەوەم لەدژی دەوڵەتی ئیسلامی
ئینیسیاتیڤی نادیە
ھاوسەرعابد شەمدین (ھاوسەرگیری ٢٠١٨)
خەڵاتەکان


نادیە موراد باسی تەھا (بە عەرەبی: نادية مراد باسي طه‎؛ لەدایکبووی ١٩٩٣)[١] کچەچالاکوانی کوردی ئێزیدیی[٢][٣] مافەکانی مرۆڤە کە لە ئەڵمانیا دەژیێت.[٣] لە ٢٠١٤دا، لەلایەن دەوڵەتی ئیسلامییەوە لە کۆچۆ ڕفێندرا بۆ ماوەی سێ مانگ.[٤]

نادیە دامەزرێنەری ئینیسیاتیڤی نادیەیە، کە ڕێکخراوێکی تایبەت بە «یارمەتیدانی ژنان و منداڵانی قوربانیی جینۆساید و توندوتیژی دڕندەیی و بازرگانیی مرۆڤ تا چاک ببنەوە و ژیان و کۆمەڵگەکەیان بونیاد بنێنەوە».[٥]

لە ٢٠١٨دا، ئەو و دێنیس موکوێگی بە ھاوبەشی خەڵاتی ئاشتیی نۆبێلیان وەرگرت بەھۆی «کارەکانیان بۆ کۆتاییھێنانی بەکارھێنانی توندوتیژی سێکسی وەک چەکێک لە میانی جەنگ و ململانێکاندا».[٦] ناوبراو یەکەمین ئێزیدیی عێراقییە کە خەڵاتی نۆبێلی وەرگرتبێت.[٧]

لە ئێستادا، داکۆکیکارە بۆ Sustainable Development Goals کە لەلایەن سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتووەکانەوە دیاریکراوە.[٨]

ژیانی سەرەتایی و گیرانی لەلایەن داعشەوە[دەستکاری]

نادیە لە گوندی کۆچۆ لە شنگال، کوردستانی عێراق لەدایکبووە.[٩] خێزانەکەی، کە لە کەمینەی ئێزیدییەکان بوون، جوتیار بوون.[١٠] لە تەمەنی ١٩ ساڵیدا، نادیە قوتابی بوو لە گوندی کۆچۆی باشووری کوردستان کە چەکدارانی داعش دەورەی کۆمەڵەی ئێزیدییەکانیان گرت لە گوندەکەدا، و ٦٠٠ کەسیان کوشت – لە نێوانیاندا شەش لە براکانی نادیەی تێدابوو – و ژن و کچە گەنجەکانیان بە دیل برد. ئەو ساڵە، نادیە یەکێک لەو ٦٠٠٠ کچ و ژنە ئێزیدییانە بوو کە لەلایەن دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراقدا زیندانی کرابوون.[١١] لە ١٥ی ئابی ٢٠١٤دا گیرا.[١٢] وەک دیلێک گیرا لە شاری مووسڵ، کە بە بەردەوامی لێیدەدرا، بە جگەرە دەسووتێنرا، و دەستدرێژی دەکرایە سەر. دواتر توانی بە سەرکەوتوویی ڕابکات دوای ئەوەی ئەو کەسەی بەندی کردبوو دەرگاکەی بە قفڵ نەکراوی بەجێھێشتبوو.[١٢] نادیە لەلایەن خێزانێکەوە پارێزرا، و توانیان بیبەنە دەرەوەی ناوچە کۆنترۆڵکراوەکانی دەوڵەتی ئیسلامی، و چووە کەمپێکی پەنابەرانی دھۆک لە ھەرێمی کوردستان.[١٣] لە سەرەتای ئەیلوول[١٤] یان تشرینی دووەمی ٢٠١٤دا[١٢] لە دەرەوەی ناوچەی داعشدا بوو.

لە شوباتی ٢٠١٥دا، یەکەم لێدوانی دا بۆ ڕاپۆرتنوسانی ڕۆژنامەی بەلجیکیی La Libre Belgique کە لە کەمپی ڕوانگەدا دەژیا.[١٤] لە ٢٠١٥دا، یەکێک بوو لەو ١٠٠٠ ژن و منداڵانەی کە سوودیان لە پڕۆگرامی پەنابەریی حکومەتی بادن-ڤویرتمبێرگ لە ئەڵمانیا وەرگرت و ئەوێ بووە شوێنی تازەی نیشتەجێبوونی.[١٥][١٦]

چالاکییەکان[دەستکاری]

لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٥، نادیە لە ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان باسی لە کێشە گرفتەکانی کڕین، فرۆشتن و بەکۆیلەکردنی مرۆڤی کرد. ئەمەش یەکەمجاربوو ئەنجومەنی ئاسایش باسی بابەتی کۆیلەداری بکات.[١٠][١٧] نادیە موراد ڕۆڵی بالیۆز و قسەکاری گێڕاوە لەئاستی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی بۆ ھۆشیارکردنەوە لەبابەتی پەنابەری و کۆیلەکردن.[١٨] نادیە سەردانی کەمپی ئاوارەکان و ڕزگاربووەکانی کردووە بۆئەوەی گوێ لە قسەکان و شایەتییەکانیان بگرێت لەبارەی قوربانیدانیان وەک کۆیلە و جینۆسایدکردنی ئێزدییەکان.[١٩]

نادیە موراد لە ڤیەننا، لەکاتی بەشداریکردنی لەیەکێک لە پانێلەکان دەربارەی مافەکانی مرۆڤ.

لە ئەیلوولی ٢٠١٦، ئەمەل کلوونی لەبەردەم ئۆفیسی تاوان و ماددەھۆشبەرەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان قسەی لەبارەی بڕیارەکانی نادیە کرد کە لە حوزەیرانی ٢٠١٦ دایبوو،[٢٠] کە ناوبراو دەبێتە نوێنەری نادیە وەک لایەنی یاسایی لەدژی فەرماندەکانی داعش.[١٨][١٩][٢١] کلوونی لە وەسفی جینۆساید، دەستدرێژی سێکسی و کۆیلەکردن لەلایەن داعش وتی ئەوان کارگەی شەیتانی بیۆکراتین. ھەروەھا داعشی وەک بازاڕێکی کۆیلەکردنی مرۆڤ بەشێوەی ئۆنلاین وەسفکرد کە تاکوو ئێستاش لە فەیسبووک و تۆڕەکانی دیکە لە ڕۆژھەڵاتی ناوین بەردەوامە.[١١] نادیە لەبەرامبەر چالاکییەکانی چەندجارێک ھەڕەشە لەسەر سەلامەتی خۆی درووستبووە.[١٠]

لە ئەیلوولی ٢٠١٦، نادیە ڕێکخراوێکی قازانج نەویستی بەناوی Initiative دامەزراند بۆ ھۆشیارکردنەوە و ھاوکاریکردنی قوربانیانی دەستدرێژی سێکسی و جینۆساید.[٢٢] ڕێکخراوەکەی نادیە لەبۆنەیەک لەلایەن تینا براون ئاشکراکرا لە نیویۆرک. لەھەمان مانگدا، نادیە وەک باڵیۆزی چاکەخوازی نەتەوەیەکگرتووەکان وەک شکۆی ڕزگاربووانی کۆیلەکردنی مرۆڤ ھەڵبژێردرا.[٢٣]

پۆستەری نادیە لە لالش، وێنەی نادیە لەکاتی قسەکردنی لە ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان.

لە ٣ی ئایاری ٢٠١٧، نادیە چاوی بە پاپا فرانسیس و پۆل گاگەر کەوت لە شاری ڤاتیکان. لەکاتی دیدارەکەی، نادیە داوای ھاوکاریکرد بۆ ئەو ئێزیدییانەی کە ھێشتا لەچنگی داعش ماون، ھەروەھا سووپاسی ڤاتیکانی کرد بۆ ئەو پشتگیرییانەی لە کەمایەتییە نەتەوەیی و ئاینییەکانی کردووە، و باسی لە درووستکردنی ھەرێمێکی ئۆتۆنۆمیکرد بۆ کەمایەتییەکان. ھەروەھا نادیە تیشکی خستەسەر چارەسەرە ھەنووکەییەکان و ئەو ئالنگارییانەی کە تووشی کەمایەتییە ئاینییەکانی عێراق و سووریا ھاتووە لە ونبوون لە زێدی خۆیان و بەپەنابەربوونیان.[٢٤]

لە ٧ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧، یادەوەرییەکانی نادیە لەکتێبی «دوایین کچ، چیڕۆکی ھێزی من و جەنگانم لەدژی دەوڵەتی ئیسلامی» لەلایەن گرووپی پەبلیشین کرۆون بڵاوکرایەوە.[٢٥][٢٦] لە ساڵی ٢٠١٨، دەرھێنەر ئەلێکسەندریا بۆمباخ فیلمێکی بەڵگەنامەیی (دۆکیومێنتاری) لەسەر ژیان و قوربانیدانی نادیە موراد بەناوی (لەسەر شانەکانی ئەو) بەرھەمھێنا.[٢٧][٢٨][٢٩]

لە ساڵی ٢٠١٩، نادیە لە دووەمین کۆڕبەندی ئازادی ئایینی بەشداربوو،[٣٠] لەوێ باسی چیڕۆکی ژیانی خۆیکرد لەگەڵ ئەو ئالنگارییانەی کە ڕووبەڕووی ئێزیدییەکان ھاتوونەتە پێش دوای پێنج ساڵ لە ٣ی ئابی ٢٠١٤ کە داعش ھێرشی کردە سەریان،[٣١][٣٢] نادیە پێشنیاری خۆی بەپێنج خاڵ خستەڕوو.[٣١][٣٢] نادیە لەم کۆڕبەندە وەک یەکێک لە قوربانییە جیھانییەکان بانگێشت کرابوو. لەپاڵ کۆڕبەندەکە لە ڕۆژی ١٧ی تەممووزی ٢٠١٩، نادیە چاوی کەوت بە سەرۆککۆماری ئەمریکا دۆناڵد ترامپ لە نووسینگەی ھێلکەیی لەناو کۆشکی سپی. لە دیدارەکەیدا، نادیە باسی چیڕۆکی خۆی و لەدەستدانی خێزانەکەی لەنێویاندا دایکی و شەش براکەی بۆ تڕەمپ کرد و داوای لێکرد کە شتێک بکات بۆ ئێزدییەکان.[٣٣]

کتێب[دەستکاری]

  • دوایین کچ، چیڕۆکی ھێزی من و جەنگانم لەدژی دەوڵەتی ئیسلامی (بە ئینگلیزی: The Last Girl: My Story of Captivity, and My Fight Against the Islamic State)، بە زمانی ئینگلیزی بڵاوکرایەوە لە ٧ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧.[٢٥]
  • ژیانی نادیە موراد لەکتێبێک بەزمانی ئەڵمانی، "Nadia Murad: Ich bin eure Stimme: Das Mädchen, das dem Islamischen Staat entkam und gegen Gewalt und Versklavung kämpft" لە ٣١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧ بڵاوکرایەوە.[٣٤]

فیلمەکان[دەستکاری]

خەڵات و شانازییەکان[دەستکاری]

  • ٢٠١٦: باڵیۆزی چاکەخوازی وەک شکۆیەک بۆ ڕزگاربووانی دەست کۆیلایەتیکردنی مرۆڤ لەلایەن نەتەوە یەکگرتووەکان.[١١][٣٦]
  • ٢٠١٦: خەڵاتی ڤاللاڤ ھاڤیل بۆ مافەکانی مرۆڤ[٣٧]
  • ٢٠١٦: خەڵاتی ساخارۆڤ بۆ ئازادی بیرووڕا (بەھاوبەشی لەگەڵ لەمیا بەشار)[٣٨][٣٩][٤٠]
  • ٢٠١٨: خەڵاتی نۆبێل لە ئاشتی (بەھاوبەشێ لەگەڵ دینیس مەکویگی)[٤١]
  • ٢٠١٩: خەڵاتی بامبی[٤٢]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ By Editorial Staff (20 August 2018). "Iraqi Yazidi human rights activist Nadia Murad gets married". Kurd Net - Ekurd.net Daily News. Retrieved 29 September 2020.
  2. ^ Murad, Nadia; Krajeski, Jenna (7 November 2017). The Last Girl: My Story of Captivity and My Fight Against the Islamic State (بە ئینگلیزی). Little, Brown Book Group. ISBN 9780349009766.
  3. ^ ئ ا داڕێژە:Cite newspaper
  4. ^ Westcott, Lucy (19 March 2016). "ISIS sex slavery survivor on a mission to save Yazidi women and girls". Newsweek. Retrieved 22 September 2016.
  5. ^ "Nadia Murad". Forbes. Retrieved 5 October 2018.
  6. ^ "Announcement" (PDF). The Nobel Peace Prize. ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  7. ^ داڕێژە:Cite newspaper
  8. ^ "Nadia-Murad-Basee-Taha". SDG Advocates (بە ئینگلیزی). Retrieved 19 September 2020.[بەستەری مردوو]
  9. ^ "Who is the Nobel Peace Prize 2018 winner Nadia Murad?". The National.
  10. ^ ئ ا ب Murad Basee Taha, Nadia (16 December 2015). "Nadia Murad Basee Taha (ISIL victim) on Trafficking of persons in situations of conflict – Security Council, 7585th meeting" (Video). United Nations Television (UNTV). Retrieved 21 September 2016. ٢٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  11. ^ ئ ا ب "Appointment Ceremony of Ms. Nadia Murad Basee Taha As UNODC Goodwill Ambassador for the Dignity of Survivors of Human Trafficking on the Occasion of the International Day of Peace" (Video). United Nations Television (UNTV). 16 September 2016. Retrieved 21 September 2016. ٢٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  12. ^ ئ ا ب Alter, Charlotte (20 December 2015). "A Yezidi Woman Who Escaped ISIS Slavery Tells Her Story". Time. Retrieved 18 December 2016.
  13. ^ Collard, Rebecca (13 July 2018). "He Helped Iraq's Most Famous Refugee Escape ISIS. Now He's the One Who Needs Help". Time (بە ئینگلیزی). Retrieved 11 November 2018.
  14. ^ ئ ا Lamfalussy, Christophe (22 February 2015). "La sixième nuit j'ai été violée par tous les gardes, Salman a dit: elle est à vous maintenant".
  15. ^ Alter, Charlotte (20 December 2015). "Yezidi Girl Who Escaped Isis Sex Slavery: Please Help Us". Time. Retrieved 19 September 2016.
  16. ^ Whyte, Lara (18 February 2016). "'Every Part of Me Changed in Their Hands': A Former ISIS Sex Slave Speaks Out". Broadly. Retrieved 19 September 2016.
  17. ^ "ظهورجريء للفتاة الازيديية نادية مراد ابكى اعضاءً في مجلس الامن وصفق لها الحاضرون". عراق برس. 18 December 2015. Archived from the original on 4 August 2017. Retrieved 5 October 2016. ٤ی ئابی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  18. ^ ئ ا Harris, Elise (19 September 2016). "Amal Clooney, George's wife, takes on U.N. and ISIS". The Washington Times. Retrieved 22 September 2016.
  19. ^ ئ ا McFadden, Cynthia; Whitman, Jake; Rappleye, Hannah (19 September 2016). "Amal Clooney Takes on ISIS for 'Clear Case of Genocide' of Yazidis'". NBC News. Retrieved 19 September 2016.
  20. ^ Allum, Cynthia (9 June 2016). "Exclusive: Amal Clooney to represent ISIS survivor Nadia Murad and victims of Yazidi genocide". The New York Times. Archived from the original on 17ی Decemberی 2017. Retrieved 24 September 2016. {{cite news}}: Check date values in: |archive-date= (help); More than one of |archivedate= و |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= و |archive-url= specified (help) ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  21. ^ Lara, Maria Mercedes (19 September 2016). "Watch: Amal Clooney Reveals She and George Talked About the 'Risks' of Taking on ISIS – 'I Mean, This Is My Work'". People. Retrieved 19 September 2016.
  22. ^ "Nadia's Initiative". Uncommon Union. Archived from the original on 31ی Januaryی 2017. Retrieved 9 October 2016. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help) ٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  23. ^ del Campo, Carlos Gomez (16 September 2016). "Human trafficking survivor Nadia Murad named UNODC Goodwill Ambassador". United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC). Retrieved 17 September 2016.
  24. ^ "A Meeting with his Holiness Pope Francis". nadiamurad.org. 8 May 2017. Archived from the original on 28 October 2017. Retrieved 23 October 2017.
  25. ^ ئ ا "The Last Girl". nadiamurad.org. 17 August 2017. Archived from the original on 27 December 2017. Retrieved 23 October 2017.
  26. ^ @NadiaMuradBasee (23 October 2017). "Honored to announce my memoir THE LAST GIRL will be published by @CrownPublishingGroup on Nov 7th" (Tweet) – via Twitter.
  27. ^ Weissberg, Jay; Weissberg, Jay (28 January 2018). "Film Review: 'On Her Shoulders'". Variety (بە ئینگلیزی). Retrieved 19 June 2019.
  28. ^ Ehrlich, David; Ehrlich, David (20 January 2018). "'On Her Shoulders' Review: A Documentary About Yazidi Activist Nadia Murad Becomes an Essential Portrait of the Strength Required to Speak Up — Sundance 2018". IndieWire (بە ئینگلیزی). Retrieved 19 June 2019.
  29. ^ Minow, Nell. "On Her Shoulders Movie Review (2018) | Roger Ebert". www.rogerebert.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 19 June 2019.
  30. ^ "Ministerial to Advance Religious Freedom".
  31. ^ ئ ا Ochab, Ewelina U. "Nadia Murad Explains The Blueprint To Help Religious Communities In Iraq". Forbes (بە ئینگلیزی). Retrieved 2019-08-02.
  32. ^ ئ ا Ministerial To Advance Religious Freedom (Tuesday Part 2 of 3) (بە ئینگلیزی), retrieved 2019-08-02
  33. ^ Saffeya Ahmed. "Trump Oval Office exchange with Nobel Peace Prize winner highlights tension over immigration". CNN. Retrieved 2019-08-02.
  34. ^ ژیانی نادیە موراد لەکتێبێک بەزمانی ئەڵمانی.
  35. ^ On Her Shoulders review – the heartbreaking life of Nadia Murad, survivor of genocide، ماڵپەڕی گاردیان (بەزمانی ئینگلیزی)، لە ١٠ی ئازاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.
  36. ^ Monasebian, Simone (14 September 2016). "Nadia Murad Basee Taha to be appointed Goodwill Ambassador by United Nations Office on Drugs and Crime on 16th September". United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC). Retrieved 21 September 2016.
  37. ^ "Václav Havel Human Rights Prize 2016 awarded to Nadia Murad". PACE News. Retrieved 5 October 2018.
  38. ^ "Why I am nominating Nadia Murad for Sakharov Prize". Beatriz Becerra. 12 September 2016. Retrieved 8 October 2016.
  39. ^ Becerra Basterrechea, Beatriz (20 July 2016). "Yazidi genocide victims deserve European Parliament prize". EurActiv. Retrieved 8 October 2016.
  40. ^ "EU Parliament awards Sakharov prize to Yazidi women". 27 October 2016.
  41. ^ Callimachi, Rukmini; Gettleman, Jeffrey; Kulish, Nicholas; Mueller, Benjamin (5 October 2018). "Nobel Peace Prize Awarded to Denis Mukwege and Nadia Murad for Fighting Sexual Violence". The New York Times. Retrieved 5 October 2018.
  42. ^ "Friedensnobelpreisträgerin Nadia Murad mit Bambi geehrt". landeszeitung.de (بە ئەڵمانی). 2019-11-21. Retrieved 2019-12-07.

بەستەرە دەرەکییەکان[دەستکاری]

وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=نادیە_موراد&oldid=1137441»