کوردیی باکووری: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
زۆرەك لە پێزانیەکانی بە سود لەم بابەت زیادم کرد
تاگەکان: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد دەستکاریی دیداری
خاوێنکردن و ڕێکخستنەوە
ھێڵی ٣٠: ھێڵی ٣٠:
شاعیرەکانی پێشوو شعرەکانیان لەسەر دین و ئەشق بوو، ئەحمدی خانی ژیان و مردنی دەکەوێتە سالی ١٦٥٠- ١٧٠٧، بە یەکەمین شاعێری کورد دەناسرێت کە شعری لەسەر هەستی نەتەوەتی و یەکێتی کوردان نووسیووبێت
شاعیرەکانی پێشوو شعرەکانیان لەسەر دین و ئەشق بوو، ئەحمدی خانی ژیان و مردنی دەکەوێتە سالی ١٦٥٠- ١٧٠٧، بە یەکەمین شاعێری کورد دەناسرێت کە شعری لەسەر هەستی نەتەوەتی و یەکێتی کوردان نووسیووبێت


گەر دێ ھەبوا مە ئیتیفاقەک ڤێگرا بکرایە مە ئینقیادەک
گەر دێ ھەبوا مە ئیتیفاقەک، ڤێگرا بکرایە مە ئینقیادەک


روم و عەرەب و عەجەم بە تەمامی ھەمیان ژ مە را دکر خولامی
روم و عەرەب و عەجەم بە تەمامی، ھەمیان ژ مە را دکر خولامی


=== عەربێ شەمۆ ===
=== عەربێ شەمۆ ===

وەک پێداچوونەوەی ‏١٢:٤٢، ١ی نیسانی ٢٠٢٠

کوردیی باکووری یان کورمانجی یەکێک لە شێوەزارەکانی سەرەکی زمانی کوردییە.[١] کورمانجی زۆرترین ئاخێوەری ھەیە لەناو ھەموو زاراوە کوردییەکان، لە ھەر چوار پارچەی کوردستان قسەی پێدەکرێ و زۆرترین ئاخێوەری لە باکوور و ڕۆژاوان، لە باشووریش لە زاخۆ تا ھەولێر قسەی پێدەکرێ[٢]

کوردیی باکووری
کورمانجی، کرمانجی
قسەی پێدەکرێ لە تورکیا
 عێراق
 ئێران
 سووریا
 ئەرمەنستان
ناوچەڕۆژھەڵاتی ناوین
ژمارەی ئاخێوەران١٨ میلیۆن  (ڕێکەوت نەدراوە)
بنەماڵەی زمان
کۆدەکانی زمان
ISO 639-3kmr


مێژووی نووسین لە کورمانجی دا

نووسین

هەردوو کتێبی ئاینی ئیزدی، جەلوە و مەسحەفی رەش کۆنترین کتێبن کە بە کورمانجی نووسرەبێت

شەرفخانی بەدلیسی

شەرفخانی بەدلیسی یەکەمین دیرۆک نووسی کورد بوو کە شەرفنامەی لە سالی ١٥٩٧ دا نووسیووە، لە شەرفنامێی دا باسی مێژووی کوردستان و هۆز و ئاینەکانی کورد دەکەت

عەلی حەریری

هەرچی سەبارت بە مێژووی شعریشە، عەلی حەریری ب کۆنترین شاعیری کوردە، کە شعری نووسی بێت، ژیان و مردنی دەکەوێت سالی١٠٠٩ - ١٠٧٩

ئەحمدێ خانێ

شاعیرەکانی پێشوو شعرەکانیان لەسەر دین و ئەشق بوو، ئەحمدی خانی ژیان و مردنی دەکەوێتە سالی ١٦٥٠- ١٧٠٧، بە یەکەمین شاعێری کورد دەناسرێت کە شعری لەسەر هەستی نەتەوەتی و یەکێتی کوردان نووسیووبێت

گەر دێ ھەبوا مە ئیتیفاقەک، ڤێگرا بکرایە مە ئینقیادەک

روم و عەرەب و عەجەم بە تەمامی، ھەمیان ژ مە را دکر خولامی

عەربێ شەمۆ

عەرەبی شەمۆ بە باوکی رۆمانی کوردی دەناسرێت، یەکەمین کورد بوو کە رۆمانی نووسیبێت، شەمۆ سەر بە خێزانەکی شێخانی کوردانی ئێزدی بوو،لە سالی ١٨٩٧ لە باژێری قارسی باکوری کوردستان لە دایک بووە

داستانی هەر پێشوو

هەرچی مێژووی داستان لە کورمانجی دا، هەر یەک لە داستانەکانی دروێشی عەبدی و سیامەند و خەج و مەم و زین و فلیتی قتۆ و زەمبیل فرۆش لەو داستانانەی هەری کۆنن کە بە کورمانجی نووسرابێت

مێژووی سۆسیال میدیا

تیڤی

مێژووی سۆسیال میدیایی زارەوی کورمانجی، میدتیڤی یەکەمین کەنالی کوردی بوو کە لە سالی ١٩٩٥دا لەیان پارتی کرێکارانی کوردستان لە ئاورپا دەمەزرە، میدتیڤی بیجگە لە کورمانجی بە زاروەکانی تری کوردی وەک زازەکی و سۆرانیش بەخش و پرۆگرامی هەبوو

رادیۆ

رادیۆی کوردی لە یەکێتی سۆڤیاتدا، یەکەمین رادیۆی کورمانجی بوو کە لایان کوردانی سوڤیەتەوە لە یەریڤانی پەیتەختی ئەرمەنستان دا بەخشی خۆی دەکرد

سەرچاوەکان

  1. ^ زاراوەکانی زمانی کوردی - ئاکادمیی زمانی کوردی
  2. ^ "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on 12ی Decemberی 2019. Retrieved 12ی Decemberی 2019. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= و |archive-date= (help)