ئانا مانیانی

ئانا مانیانی
ئانا مانیانی
بە ئیتالی: Anna Magnani
لەدایکبوون	٧ی ئازاری ١٩٠٨; ڕۆما، ئیتاڵیا
مردن	٢٦ی ئەیلوولی ١٩٧٣ (٦٥ ساڵ ژیاوە); ڕۆما، ئیتاڵیا
ھۆی مەرگ	شێرپەنجەی پەنکریاس
ھاوسەر	Goffredo Alessandrini
پیشە	ئەکتەر، سیناریۆنووس، ئەکتەری فیلم
پەروەردە	Accademia Nazionale d'Arte Drammatica Silvio D'Amico
دەستپێکی چالاکی	١٩٢٨
کۆتایی ساڵانی چالاکی	١ی کانوونی دووەمی ١٩٧٢
ئامێری مۆسیقا	پیانۆ، دەنگ
چەشن	درامای خەیاڵی
وێبگە	http://www.archivioannamagnani.it
Documentation files at	SAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

ئانا مانیانی (٧ی ئازاری ١٩٠٨–٢٦ی ئەیلوولی ١٩٧٣) خانمەکتەرێکی ئیتالی بوو.^[١]

ئانا لە ڕۆما لە دایکبووە، بەڵام ھەندێک سەرچاوە ناکۆکن لەوەی لە میسر لەدایک بووبێت.^[٢] لە ڕێگای ئەکادیمیای ھونەری دراماتیکی لە ڕۆما، لە سەرەتادا لە یانە شەوانەکان گۆرانی دەگووت، لەو دەمە تاقە منداڵەکەی تووشی ئیفلیجی ھاتبوو. لە ساڵی ١٩٣٤، بۆیەکەمینجار لە فیلمێکی ئیتالی بەناوی ژنە کوێرەکەی سۆرینتۆ (The Blind Woman of Sorrento) لەسەر شاشەکان دەرکەوت. دوای ئەم فیلمە، لە ساڵی ١٩٤٥ لە ئاستی جیھان ناوی دەرکەوت بەھۆی بەشداربوونی لە فیلمی ڕۆما، شارە کراوەکە (Rome, Open City)

لە ساڵی ١٩٥٥، بەھۆی بەشداریکردنی لە فیلمی زە ڕۆس تاتۆ (The Rose Tattoo)، سەرکەوتن و ناوبانگی لە ئەمریکا بەربڵاوبوو، ئەمەشی بەتایبەت دوای ئەوەی بەھۆی فیلمەکەوە خەڵاتی ئۆسکاری وەک باشترین خانمەکتەر بەدەست ھێنا، بەمەش بووە یەکەم ئەکتەری ئیتالی لە مێژوودا بتوانێت خەڵاتی ئۆسکار بباتەوە.

ئانا وەک ئەکتەرێک زیاتر بە ڕۆڵگێڕانی کەسانی خاکی، ھەژار و چینی ناوەڕاست ناودەنگی دەرکردبوو.^[٣] لە سەردەمی دەسەڵاتی بێنیتۆ موسۆلینی، ئانا بە گالتە بێپەردەکانی لەبەرامبەر حیزبی فاشیزمی ئیتالی ناسراوبوو.

لە ٢٦ی ئەیلوولی ١٩٧٣، ئانا لە ڕۆما و لە تەمەنی ٦٥ ساڵیدا کۆچی دواییی کرد.

سەرچاوەکان

^ Obituary Variety, 3 October 1973, pg. 47
^ International Dictionary of Films and Filmmakers – 3: Actors and Actresses, St. James Press (1997)
^ Merriam-Webster's Collegiate Encyclopedia, Merriam-Webster, (2000)

[WVobit-1] Obituary Variety, 3 October 1973, pg. 47

[Actors-2] International Dictionary of Films and Filmmakers – 3: Actors and Actresses, St. James Press (1997)

[3] Merriam-Webster's Collegiate Encyclopedia, Merriam-Webster, (2000)

[١]

[٢]

[٣]

ب و د خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر
١٩٢٨–١٩٥٠	جانێت گەینۆر (١٩٢٨) ماری پیکفۆرد (١٩٢٩) نۆرما شیرەر (١٩٣٠) ماری دریسلر (١٩٣١) ھێلین ھەیز (١٩٣٢) کاترین ھیپبورن (١٩٣٣) کلاودێت کۆلبێرت (١٩٣٤) بێتی دەیڤز (١٩٣٥) لویز ڕەینەر (١٩٣٦) لویز ڕەینەر (١٩٣٧) بێتی دەیڤز (١٩٣٨) ڤیڤیان لی (١٩٣٩) جینجەر ڕاجەرز (١٩٤٠) جوان فۆنتەین (١٩٤١) گریر گارسۆن (١٩٤٢) جێنیفەر جۆنز (١٩٤٣) ئنگرید بێرگمان (١٩٤٤) جوان کراوفۆرد (١٩٤٥) ئۆلیڤیا دی هاڤیڵاند (١٩٤٦) لۆرێتا یانگ (١٩٤٧) جەین واینمەن (١٩٤٨) ئۆلیڤیا دی هاڤیڵاند (١٩٤٩) جودی هاڵیدەی (١٩٥٠)
١٩٥١–١٩٧٥	ڤیڤیان لی (١٩٥١) شێرلی بووت (١٩٥٢) ئۆدری ھەپبێرن (١٩٥٣) گرێس کێڵی (١٩٥٤) ئانا مانیانی (١٩٥٥) ئنگرید بێرگمان (١٩٥٦) جۆوان وودوارد (١٩٥٧) سوزان هێوارد (١٩٥٨) سیمۆن سینیۆرێ (١٩٥٩) ئێلیزابێت تەیلۆر (١٩٦٠) سۆفیا لۆرێن (١٩٦١) ئان بانکرۆفت (١٩٦٢) پاتریشیا نیل (١٩٦٣) جولی ئاندروز (١٩٦٤) جولی کریستی (١٩٦٥) ئێلیزابێت تەیلۆر (١٩٦٦) کاترین ھیپبورن (١٩٦٧) کاترین ھیپبورن / باربارا سترایسەند (١٩٦٨) ماگی سمیت (١٩٦٩) گلێندا جاکسن (١٩٧٠) جەین فۆندا (١٩٧١) لیزا مینێلی (١٩٧٢) گلێندا جاکسن (١٩٧٣) ئێلن بورستین (١٩٧٤) لویز فلیچر (١٩٧٥)
١٩٧٦–٢٠٠٠	فەی دوناوەی (١٩٧٦) دایان کیتن (١٩٧٧) جەین فۆندا (١٩٧٨) سالی فیڵد (١٩٧٩) سیسی سپەیسێک (١٩٨٠) کاترین ھیپبورن (١٩٨١) مێرل ستریپ (١٩٨٢) شێرلی مەکلین (١٩٨٣) سالی فیڵد (١٩٨٤) جێرالدین پێج (١٩٨٥) مارلی ماتلن (١٩٨٦) شێر (١٩٨٧) جۆدی فاستر (١٩٨٨) جێسیکا تاندی (١٩٨٩) کاتی بەیتس (١٩٩٠) جۆدی فاستر (١٩٩١) ئێما تامپسۆن (١٩٩٢) ھاڵی ھانتەر (١٩٩٣) جێسیکا لەنگ (١٩٩٤) سوزان ساراندۆن (١٩٩٥) فرانسیس مەکدۆرماند (١٩٩٦) ھێلین ھەنت (١٩٩٧) گوێنت پالترۆو (١٩٩٨) ھیلاری سوانک (١٩٩٩) جولیا ڕۆبێرتس (٢٠٠٠)
٢٠٠١–ئێستا	ھالی بێری (٢٠٠١) نیکۆڵ کیدمن (٢٠٠٢) چارلیز تێرۆن (٢٠٠٣) ھیلاری سوانک (٢٠٠٤) ڕیز ویدەرسپوون (٢٠٠٥) ھێلین میرین (٢٠٠٦) ماریۆن کۆتیار (٢٠٠٧) کەیت وینسلێت (٢٠٠٨) ساندرا بولۆک (٢٠٠٩) ناتالی پۆرتمان (٢٠١٠) مێرل ستریپ (٢٠١١) جێنیفەر لۆرنس (٢٠١٢) کەیت بلانشێت (٢٠١٣) جولیان مۆر (٢٠١٤) بری لارسن (٢٠١٥) ئێما ستۆن (٢٠١٦) فرانسیس مەکدۆرماند (٢٠١٧) ئۆلیڤیا کۆلمەن (٢٠١٨) ڕێنێ زێلوگر (٢٠١٩) فرانسیس مەکدۆرماند (٢٠٢٠) جێسیکا کاستەین (٢٠٢١) میشێل یەو (٢٠٢٢) ئێما ستۆن (٢٠٢٣)