سۆفیا لۆرێن

سۆفیا لۆرێن
سۆفیا لۆرێن
بە ئیتالی: Sophia Loren
لەدایکبوون	٢٠ی ئەیلوولی ١٩٣٤ (تەمەن ٩٠ ساڵ); ڕۆما، ئیتاڵیا
ناوی کاتی لەدایکبوون	Sofia Costanza Brigida Villani Scicolone
ناوی خوازراو	Sophia Loren
باوک	Riccardo Scicolone
دایک	Romilda Villani
ھاوسەر	Carlo Ponti، Carlo Ponti
منداڵ	Carlo Ponti، Edoardo Ponti
خزمەکان	Alessandra Mussolini، Romano Mussolini، Romano Floriani Mussolini
کەسێکی دیار	Marcello Mastroianni
پەروەردە	École Jeannine Manuel
دانیشتووی	ژنێڤ
شوێنی کار	ئیتاڵیا
دەستپێکی چالاکی	١٩٥٠
نەژاد
شاکارەکان	Yesterday, Today and Tomorrow
خاوەنی	Q107723397
چەشن	کۆمیدیا، میلۆدراما
وێبگە
ھاشتاگ	SophiaLoren
Documentation files at	SAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

سۆفیا لۆرێن (لە دایکبووی ٢٠ی ئەیلوولی ١٩٣٤، لە ڕۆما، ئیتالیا^[١]) خانمەکتەرێکی ئیتالی بوو، کە یەکێکە لە براوەکانی خەڵاتی ئۆسکار.^[٢] ئەو لەلایەن پەیمانگای فیلمی ئەمریکییەوە لە ڕیزبەندی ٢١ەمینی مەزنترین خانمە ئەکتەرانی مێژووی سینەمای کلاسیکی ھۆلیوود دانراوە.^[٣]

سۆفیا کاتێک تەمەنی شانزدە ساڵان بوو، لە ساڵی ١٩٥٠، بۆیەکەمینجار لە فیلمێکی کۆمێدی-ڕۆژاوایی من کاپاتازم (Io sono il capataz) بەڕۆڵی سکرتێری دیکتاتۆر دەرکەوت. ئەو بۆ ماوەیەک بە ڕۆڵگێڕانی کورت بەردەوام بوو، تاکوو واژووی لەسەر پێنج فیلم بۆ پاراماونت پیکچەرز کرد و بەمەش کارەکانی بەرەو پێشەوە چوون. لە ساڵی ١٩٦١، بەشداری کرد لە فیلمی دوو ژن (Two Women)، فیلمەکە لە دەرھێنانی دەرھێنەری ئیتالی ڤیتۆریۆ دی سیکا بوو، بەھۆی فیلمەکەوە سۆفیا بووە براوەی خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر. بەمەش بووە یەکەم ئەکتەر یان خانمەکتەر کە خەڵاتی ئۆسکار بۆ ڕۆڵگێڕان لە فیلمێکی بیانی بباتەوە.

لە ساڵی ١٩٩١، خەڵاتی ئۆسکاری شانازی پێدرا لە بەرامبەر ھەموو کارەکانی وەک خانمەکتەرێک.

سۆفیا لە ساڵی ١٩٥٧، ھاوسەرگیری لەگەڵ بەرھەمھێنەری فیلمی ئیتالی کارلۆ پۆنتی کرد، لە ساڵی ١٩٦٢ ھاوسەرگیرییەکەیان بەتاڵ کردەوە بەڵام دواتر لە ساڵی ١٩٩٦ دووبارە ھاوسەرگیرییان کردەوە، دواتر بەیەکەوە ژیان تاکوو مردنی کارلۆ لە ساڵی ٢٠٠٧.^[٤] ئەوان بەیەکەوە دوو منداڵیان بوو بەناوەکانی کارلۆی جۆنیۆر ھەروەھا ئێدواردۆ.^[٥]

سەرچاوەکان

^ EnciclopediaTreccani. «Sophia Loren profile». Treccani.it. لە ١٥ی ئازاری ٢٠١٠ ھێنراوە.
^ «Sophia Loren | Biography, Movies, & Facts». Encyclopedia Britannica (بە ئینگلیزی). لە ١٩ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
^ «AFI Recognizes the 50 Greatest American Screen Legends» (ھەواڵ). American Film Institute. 16 June 1999. لە 13 January 2013 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 22 April 2016 ھێنراوە. {{cite press release}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)
^ «Carlo Ponti, Husband to Sophia Loren, Dead at 94». Fox News. Associated Press. 10 January 2007. لە ڕەسەنەکە لە ٤ی ئەیلوولی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە 25 February 2018 ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
^ «Sophia Loren». Biography.

[1] EnciclopediaTreccani. «Sophia Loren profile». Treccani.it. لە ١٥ی ئازاری ٢٠١٠ ھێنراوە.

[2] «Sophia Loren | Biography, Movies, & Facts». Encyclopedia Britannica (بە ئینگلیزی). لە ١٩ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[3] «AFI Recognizes the 50 Greatest American Screen Legends» (ھەواڵ). American Film Institute. 16 June 1999. لە 13 January 2013 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 22 April 2016 ھێنراوە. {{cite press release}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)

[PontiObit-4] «Carlo Ponti, Husband to Sophia Loren, Dead at 94». Fox News. Associated Press. 10 January 2007. لە ڕەسەنەکە لە ٤ی ئەیلوولی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە 25 February 2018 ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)

[5] «Sophia Loren». Biography.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

ب و د خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر
١٩٢٨–١٩٥٠	جانێت گەینۆر (١٩٢٨) ماری پیکفۆرد (١٩٢٩) نۆرما شیرەر (١٩٣٠) ماری دریسلر (١٩٣١) ھێلین ھەیز (١٩٣٢) کاترین ھیپبورن (١٩٣٣) کلاودێت کۆلبێرت (١٩٣٤) بێتی دەیڤز (١٩٣٥) لویز ڕەینەر (١٩٣٦) لویز ڕەینەر (١٩٣٧) بێتی دەیڤز (١٩٣٨) ڤیڤیان لی (١٩٣٩) جینجەر ڕاجەرز (١٩٤٠) جوان فۆنتەین (١٩٤١) گریر گارسۆن (١٩٤٢) جێنیفەر جۆنز (١٩٤٣) ئنگرید بێرگمان (١٩٤٤) جوان کراوفۆرد (١٩٤٥) ئۆلیڤیا دی هاڤیڵاند (١٩٤٦) لۆرێتا یانگ (١٩٤٧) جەین واینمەن (١٩٤٨) ئۆلیڤیا دی هاڤیڵاند (١٩٤٩) جودی هاڵیدەی (١٩٥٠)
١٩٥١–١٩٧٥	ڤیڤیان لی (١٩٥١) شێرلی بووت (١٩٥٢) ئۆدری ھەپبێرن (١٩٥٣) گرێس کێڵی (١٩٥٤) ئانا مانیانی (١٩٥٥) ئنگرید بێرگمان (١٩٥٦) جۆوان وودوارد (١٩٥٧) سوزان هێوارد (١٩٥٨) سیمۆن سینیۆرێ (١٩٥٩) ئێلیزابێت تەیلۆر (١٩٦٠) سۆفیا لۆرێن (١٩٦١) ئان بانکرۆفت (١٩٦٢) پاتریشیا نیل (١٩٦٣) جولی ئاندروز (١٩٦٤) جولی کریستی (١٩٦٥) ئێلیزابێت تەیلۆر (١٩٦٦) کاترین ھیپبورن (١٩٦٧) کاترین ھیپبورن / باربارا سترایسەند (١٩٦٨) ماگی سمیت (١٩٦٩) گلێندا جاکسن (١٩٧٠) جەین فۆندا (١٩٧١) لیزا مینێلی (١٩٧٢) گلێندا جاکسن (١٩٧٣) ئێلن بورستین (١٩٧٤) لویز فلیچر (١٩٧٥)
١٩٧٦–٢٠٠٠	فەی دوناوەی (١٩٧٦) دایان کیتن (١٩٧٧) جەین فۆندا (١٩٧٨) سالی فیڵد (١٩٧٩) سیسی سپەیسێک (١٩٨٠) کاترین ھیپبورن (١٩٨١) مێرل ستریپ (١٩٨٢) شێرلی مەکلین (١٩٨٣) سالی فیڵد (١٩٨٤) جێرالدین پێج (١٩٨٥) مارلی ماتلن (١٩٨٦) شێر (١٩٨٧) جۆدی فاستر (١٩٨٨) جێسیکا تاندی (١٩٨٩) کاتی بەیتس (١٩٩٠) جۆدی فاستر (١٩٩١) ئێما تامپسۆن (١٩٩٢) ھاڵی ھانتەر (١٩٩٣) جێسیکا لەنگ (١٩٩٤) سوزان ساراندۆن (١٩٩٥) فرانسیس مەکدۆرماند (١٩٩٦) ھێلین ھەنت (١٩٩٧) گوێنت پالترۆو (١٩٩٨) ھیلاری سوانک (١٩٩٩) جولیا ڕۆبێرتس (٢٠٠٠)
٢٠٠١–ئێستا	ھالی بێری (٢٠٠١) نیکۆڵ کیدمن (٢٠٠٢) چارلیز تێرۆن (٢٠٠٣) ھیلاری سوانک (٢٠٠٤) ڕیز ویدەرسپوون (٢٠٠٥) ھێلین میرین (٢٠٠٦) ماریۆن کۆتیار (٢٠٠٧) کەیت وینسلێت (٢٠٠٨) ساندرا بولۆک (٢٠٠٩) ناتالی پۆرتمان (٢٠١٠) مێرل ستریپ (٢٠١١) جێنیفەر لۆرنس (٢٠١٢) کەیت بلانشێت (٢٠١٣) جولیان مۆر (٢٠١٤) بری لارسن (٢٠١٥) ئێما ستۆن (٢٠١٦) فرانسیس مەکدۆرماند (٢٠١٧) ئۆلیڤیا کۆلمەن (٢٠١٨) ڕێنێ زێلوگر (٢٠١٩) فرانسیس مەکدۆرماند (٢٠٢٠) جێسیکا کاستەین (٢٠٢١) میشێل یەو (٢٠٢٢) ئێما ستۆن (٢٠٢٣)