ڤیڤیان لی

ڤیڤیان لی
ڤیڤیان لی
بە ئینگلیزی: Vivien Leigh
لەدایکبوون	٥ی تشرینی دووەمی ١٩١٣; Darjeeling، ھیندستان
مردن	٨ی تەممووزی ١٩٦٧ (٥٣ ساڵ ژیاوە); Eaton Square، شانشینی یەکگرتوو
ناوی کاتی لەدایکبوون	Vivian Mary Hartley
ھۆی مەرگ	دەردەباریکە
باوک	Ernest Richard Hartley
ھاوسەر	لۆرنس ئۆلیڤیە، Herbert Leigh Holman
هاوژین (بێ هاوسەرگیری)	John Merivale
منداڵ	Suzanne Farrington
پیشە	ئەکتەری فیلم، ئەکتەری شانۆ، ئەکتەر
پەروەردە	Royal Academy of Dramatic Art، Woldingham School، Loreto Convent
دەستپێکی چالاکی	١٩٣٥
کۆتایی ساڵانی چالاکی	١ی کانوونی دووەمی ١٩٦٧
باری تەندرووستی	دەردەباریکە، پەشێویی دووجەمسەری
خەڵاتەکان	خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر، خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر، Tony Award for Best Actress in a Musical، star on Hollywood Walk of Fame
پاڵێوراوە بۆ	خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر، خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر
Documentation files at	SAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

ڤیڤیان مارلی ھارتلی ناسراو بە ڤیڤیان لی (٥ی تشرینی دووەمی ١٩١٣–٨ی تەممووزی ١٩٦٧) خانمەکتەرێکی شانۆ و فیلمی بەریتانی بوو. لە ماوەی ژیانی ھونەریدا، دوو جار بووە براوەی خەڵاتی ئۆسکار. ئەو بە بەرجەستەکردنی کارەکتەر سکارلێت ئۆ'ھارا لە فیلمی (Gone with the Wind) ھەروەھا بلاننچی دوبۆیس لە فیلمی (A Streetcar Named Desire)، لە ساڵانی ١٩٣٩ و ١٩٥١، بووە براوەی خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر.^[١]^[٢]^[٣] ڤیڤیان لە شانۆی وێست ئێندی لەندەنن و برۆدوەی نیویۆرک نواندنی کردووە، لە ساڵی ١٩٦٣ بەھۆی ڕۆڵگێڕانی لە شانۆی برۆدوەی (Tovarich)، خەڵاتی تۆنی پێدرا.

دوای تەواوکردنی بەشی دراما، ڤیڤیان لە ساڵی ١٩٣٥ دەستی کرد بە نواندن لە شانۆ و فیلم، لەو ساڵەدا (The Green Sash) بووە یەکەم شانۆی ئەو، ھەروەھا (Things Are Looking Up) بووە یەکەم فیلمی سینەمایی بۆ ڤیڤیان لی. لە سەرەتادا بە ڕۆڵی کورت دەرکەوت، لە ساڵی ١٩٣٧ بەبەشداربوونی لە فیلمی ئاگر بەسەر ئینگلتەڕا (Fire Over England) بە ڕۆڵی سەرەکی دەرکەوت.

ڤیڤیان لە ماوەی ژیانیدا تووشی ئاڵۆزیی دووجەمسەری و دەردەباریکە ھاتبوو، لە تەمەنی لاویدا، کە بەھۆی نەخۆشی دووەمیان لە تەمەنی ٥٧ ساڵیدا کۆچی دوایی کرد.^[٤]

وێڕای ئەوەی لە چەند ساڵێک بێ بەرھەم و فیلم بوو، بەڵام لە ساڵی ١٩٩٩، لەلایەن پەیمانگای فیلمی ئەمریکی ڤیڤیان ناوی لە ڕیزبەندی ١٦ەمین لە پێرستی مەزنترین خانمەئەکتەرانی سینەمای ھۆلیوودی کلاسیک ھات.^[٥]

سەرچاوەکان

^ «Academy Awards Acceptance Speeches – Search Results | Margaret Herrick Library | Academy of Motion Picture Arts & Sciences». aaspeechesdb.oscars.org. لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
^ «'Gone With the Wind' Star Vivien Leigh's Personal Belongings Up for Auction». The Hollywood Reporter (بە ئینگلیزی). ١١ی تەممووزی ٢٠١٧. لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
^ «The 24th Academy Awards | 1952». Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences (بە ئینگلیزی). لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
^ Olivier 1982, p. 174.
^ «AFI's 100 YEARS…100 STARS». American Film Institute (بە ئینگلیزی). لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[1] «Academy Awards Acceptance Speeches – Search Results | Margaret Herrick Library | Academy of Motion Picture Arts & Sciences». aaspeechesdb.oscars.org. لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[2] «'Gone With the Wind' Star Vivien Leigh's Personal Belongings Up for Auction». The Hollywood Reporter (بە ئینگلیزی). ١١ی تەممووزی ٢٠١٧. لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[3] «The 24th Academy Awards | 1952». Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences (بە ئینگلیزی). لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[Laurence2-4] Olivier 1982, p. 174.

[5] «AFI's 100 YEARS…100 STARS». American Film Institute (بە ئینگلیزی). لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

ب و د خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین خانمەکتەر
١٩٢٨–١٩٥٠	جانێت گەینۆر (١٩٢٨) ماری پیکفۆرد (١٩٢٩) نۆرما شیرەر (١٩٣٠) ماری دریسلر (١٩٣١) ھێلین ھەیز (١٩٣٢) کاترین ھیپبورن (١٩٣٣) کلاودێت کۆلبێرت (١٩٣٤) بێتی دەیڤز (١٩٣٥) لویز ڕەینەر (١٩٣٦) لویز ڕەینەر (١٩٣٧) بێتی دەیڤز (١٩٣٨) ڤیڤیان لی (١٩٣٩) جینجەر ڕاجەرز (١٩٤٠) جوان فۆنتەین (١٩٤١) گریر گارسۆن (١٩٤٢) جێنیفەر جۆنز (١٩٤٣) ئنگرید بێرگمان (١٩٤٤) جوان کراوفۆرد (١٩٤٥) ئۆلیڤیا دی هاڤیڵاند (١٩٤٦) لۆرێتا یانگ (١٩٤٧) جەین واینمەن (١٩٤٨) ئۆلیڤیا دی هاڤیڵاند (١٩٤٩) جودی هاڵیدەی (١٩٥٠)
١٩٥١–١٩٧٥	ڤیڤیان لی (١٩٥١) شێرلی بووت (١٩٥٢) ئۆدری ھەپبێرن (١٩٥٣) گرێس کێڵی (١٩٥٤) ئانا مانیانی (١٩٥٥) ئنگرید بێرگمان (١٩٥٦) جۆوان وودوارد (١٩٥٧) سوزان هێوارد (١٩٥٨) سیمۆن سینیۆرێ (١٩٥٩) ئێلیزابێت تەیلۆر (١٩٦٠) سۆفیا لۆرێن (١٩٦١) ئان بانکرۆفت (١٩٦٢) پاتریشیا نیل (١٩٦٣) جولی ئاندروز (١٩٦٤) جولی کریستی (١٩٦٥) ئێلیزابێت تەیلۆر (١٩٦٦) کاترین ھیپبورن (١٩٦٧) کاترین ھیپبورن / باربارا سترایسەند (١٩٦٨) ماگی سمیت (١٩٦٩) گلێندا جاکسن (١٩٧٠) جەین فۆندا (١٩٧١) لیزا مینێلی (١٩٧٢) گلێندا جاکسن (١٩٧٣) ئێلن بورستین (١٩٧٤) لویز فلیچر (١٩٧٥)
١٩٧٦–٢٠٠٠	فەی دوناوەی (١٩٧٦) دایان کیتن (١٩٧٧) جەین فۆندا (١٩٧٨) سالی فیڵد (١٩٧٩) سیسی سپەیسێک (١٩٨٠) کاترین ھیپبورن (١٩٨١) مێرل ستریپ (١٩٨٢) شێرلی مەکلین (١٩٨٣) سالی فیڵد (١٩٨٤) جێرالدین پێج (١٩٨٥) مارلی ماتلن (١٩٨٦) شێر (١٩٨٧) جۆدی فاستر (١٩٨٨) جێسیکا تاندی (١٩٨٩) کاتی بەیتس (١٩٩٠) جۆدی فاستر (١٩٩١) ئێما تامپسۆن (١٩٩٢) ھاڵی ھانتەر (١٩٩٣) جێسیکا لەنگ (١٩٩٤) سوزان ساراندۆن (١٩٩٥) فرانسیس مەکدۆرماند (١٩٩٦) ھێلین ھەنت (١٩٩٧) گوێنت پالترۆو (١٩٩٨) ھیلاری سوانک (١٩٩٩) جولیا ڕۆبێرتس (٢٠٠٠)
٢٠٠١–ئێستا	ھالی بێری (٢٠٠١) نیکۆڵ کیدمن (٢٠٠٢) چارلیز تێرۆن (٢٠٠٣) ھیلاری سوانک (٢٠٠٤) ڕیز ویدەرسپوون (٢٠٠٥) ھێلین میرین (٢٠٠٦) ماریۆن کۆتیار (٢٠٠٧) کەیت وینسلێت (٢٠٠٨) ساندرا بولۆک (٢٠٠٩) ناتالی پۆرتمان (٢٠١٠) مێرل ستریپ (٢٠١١) جێنیفەر لۆرنس (٢٠١٢) کەیت بلانشێت (٢٠١٣) جولیان مۆر (٢٠١٤) بری لارسن (٢٠١٥) ئێما ستۆن (٢٠١٦) فرانسیس مەکدۆرماند (٢٠١٧) ئۆلیڤیا کۆلمەن (٢٠١٨) ڕێنێ زێلوگر (٢٠١٩) فرانسیس مەکدۆرماند (٢٠٢٠) جێسیکا کاستەین (٢٠٢١) میشێل یەو (٢٠٢٢) ئێما ستۆن (٢٠٢٣)