ناحیەی سێگردکان

ناحیەی سێگردکان
ناحیەی سێگردکان
ناحیە
	بە عەرەبی: ناحیة سيكردكان; بە ئینگلیزی: Sub-District Sêgrdkan
	نەخشەی ناحیەی سێگردکان لە قەزای کۆیە(زەرد)
	ناحیەی شۆڕش
	پۆتانەکان: 35°52′18″N 44°26′31″E / 35.87177°N 44.44199°Eپۆتانەکان: 35°52′18″N 44°26′31″E / 35.87177°N 44.44199°E
وڵات	کوردستان; عێراق
ھەرێم	ھەرێمی کوردستان
پارێزگا	ھەولێر
قەزا	کۆیە
مەڵبەند	سێگردکان
ڕووبەر
• سەرجەم	٢٢٤ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٨٦ میلی چوارگۆشە)
بەرزایی	٣٢٧ مەتر (١٬٠٧٣ پێ)
زمان و ئایین
• زمان	کوردی(سۆرانی)
• ئایین	ئیسلام(سوننە)
• ب پ م(٢٠١٧)	٠٬٧٥٨; بەرز · ٢٦مین
ناوچەی کاتی	UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی)
• ھاوین (DST)	UTC+٤:٣٠ (ھاوین)
تەلەفۆن	٠٠٩٦٤

ناحیەی شۆڕش یەکێکە لە ناحیەکانی قەزای کۆیە لە پارێزگای ھەولێر لە ھەرێمی کوردستان لە عێراق، ڕووبەرەکەی ٢٢٤.٣٦ کیلۆمەتر دووجایە و ١١ گوندی هەیە. پێویستە ئاماژە بەوە بکرێت کە وشەی سێگردکان وشەیەکی ئاوێتەیە لە زمانی کوردیدا، لە دوو بڕگە پێکهاتووە، سێ و گرد+ان، بە واتای سێ گردەکە.^[٢]^[٣]

جوگرافیا

ناحیەی سێگردکان لە باکورەوە ھاوسنورە لەگەڵ ناحیەی شۆڕش لە باشورەوە لەگەڵ ناحیەی شوان و ناحیەی پردێ، لەڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ ناحیەی تەقتەق، لەڕۆژاواوە لەگەڵ ناحیەی ناوەندی قەزای قوشتەپە.^[٤]

گوندەکان

ناو

ناوی ناحییەکە لە شارەدێی سێگردکانەوە ھاتووە کە سێ گرد دەکەوێتە ناو سنووری شارەوانی شارەدێیەکە، ئەوانیش گردەکانی (خدریزندە، میرسێودین و ھەوارتاعون) بۆیە ناوی سێگردکان وەرگیراوە لەو سێ گردەوە.^[٥]

سەردەمی شۆرش

ساڵانی ھەشتاکان مەڵبەندی شۆرش و لانەی پێشمەرگە بووە و ناوەندێکی ڕۆشنبیری بووە بۆ ناوچەکەو ژمارەی دانیشتوانی ناحیەی سێگردکان لەساڵی ١٩٨٦نزیکەی (٢٥٠٠) کەس بووە و نزیکەی (٤٥٠) خێزانی تێدا نیشتە جێ بووە و لەساڵی (١٩٥٨)قوتابخانەی لێ کراوەتەوە و تاپۆلی سێ ی ناوەندی ھەبووە. یەکێک لە گرنگترین دەسکەوتەکانی شۆرش,ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی گوندەکان بووە لەساڵانی ھەشتاکان کەتوانیویانە بەکاری ھەرەوەزی تەواوی ئاوەڕۆی ماڵەکان کۆنکرێت بکەن. لەسەردەمی ڕژێمی بەعس دووجار ڕوخێنراوە لەساڵەکانی (١٩٨٦و ١٩٨٨).

مێژوو

ساڵی (٢٠٠٥) و لەبەرواری ٢٨/٤/٢٠٠٥ بڕیاری (استحداپ) کردنی ناحیەی سێگردکان درا و لەبەرواری ١١/٩/٢٠٠٥ یەکەم بەڕێوەبەری ناحیەدەست بەکار بووە کە ئەویش مافپەروەر (عمر احمد محمد) بوو کەدەرچووی کۆلێژی یاساو ڕامیاری / بەشی یاسایە لەساڵی ١٩٩٦. لە ٩/٢/٢٠١٣ دەستی لە کار ھەڵگرت. دووەم بەڕێوە بەری ناحیە کە ئەویشیان مافپەروەر (فاتح حسێن حمدامین) لە ڕێکەوتی ١٠/٢/٢٠١٣دەست بەکاربووە تائێستا. ژمارەی گوندەکانی ئەم ناحیەیە لە (١٠) گوند پێکھاتووە کەبریتین لەگوندەکانی (ئۆمەرگومبەت / سێکانی / قەمبەر / تازەدێ / ئاوماڵ / سارتک / نێڵەگین / کانی سلێمانە / بەردەسپی و جلبەسەر) کەتەواوی گوندەکان ئاوەدانن جگە لەگوندی کانی سلێمانە چۆلە.

ھەڵکەوتەی جوگرافی

سێگردکان(٣٦٢)ملەئاستی ڕووی دەریاوە بەرزە، دەکەوێتە نێوان ھێڵی پانی (٣٥٬٥٢) بۆ وە (٣٥٬٨٧) ی باکوری گۆی زەوی وە لەنێوان ھێڵی درێژی (٤٤٬٥٢) بۆ(٤٤٬٤٤)پلەی ڕۆھەڵاتی گۆی زەوی یە. ڕووبەری زەوی و زاری سنوری سێگردکان(١٢١٠٠)دۆنمە و ڕووبەری شیاوی بۆ چاندن (٢٥٩١) دۆنمە,(٧٠٠٠)حەوت ھەزار دۆنمیپاوان و لەوەڕگایە، ڕووبەری بەراوی(٢٣٤٨)دۆنمە, ڕووبەری پشتاوی (٢٨١٦) دۆنمە.

ئابووری

سنوروی ناحیەی سێگردکان سنوورێکی کشتوکاڵییە و دەوڵەمەندە بەسەرچاوەی ئاوی زێی بچووک. ڕووبەرێکی زۆریزەوی کشتوکاڵی بەپیت و بەرەکەتی ھەیە و خەڵکەکەی ژیانیان لەسەر کشتوکاڵ و ئاژەڵداریە، لەئێستادا ھەرچەندە گرینگی دان بەئاژەڵداری لاوازبووە بەڵام خەڵکەکەی پڕۆژەی بەخێوکردنی ماسیان دەست داوەتێ ژمارەیەک پڕۆژەی باخ و بەخێوکردنی ماسی لەقۆناغەجیاوازەکانی بنیات نان دان.

لەگرنگترین پڕۆژەی خزمەت گوزاری

پڕۆژەی ئاوی خواردنەوەی ناحیە.
پڕۆژەی ئاوی خواردنەوە بۆ گوندەکانی (ئۆمەرگومبەت /سێکانی / قەمبەر / تازەدێ / ئاوماڵ).
گەیاندنی کارەبای نیشتمانی بۆ سەنتەری ناحیەو تەواوی گوندەکانی.
پڕۆژەی ئاودێری لەگوندی ئاوماڵ.
دروست کردنی ئاوەڕۆو کۆنکرێت و شۆستە.
دروست کردنی باخچەیەک بەڕوبەری (٤) چوار دۆنم لەمەڵبەندی ناحیە.
دروست کردنی ڕێگای سەرەکی و قیرتاوکردنی لەتەق تەقەوە بۆ سێگردکان.
دروست کردنی یاریگای تارتان.

ئەمانەش ببینە

سەرچاوەکان

^ «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨ ھێنراوە.
^ https://www.hawlergov.org/app/node/393
^ ‎د. عەبدوڵڵا غەفوور. «جوگرافیای کوردستان» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
^ ‎جەمیل ڕۆژبەیانی. «ووڵاتەکەت بناسە» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
^ https://segrdkan.webs.com/about ٣٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[GlobalDataLab-1] «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (بە ئینگلیزی). لە ١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨ ھێنراوە.

[2] ttps://www.hawlergov.org/app/node/393

[3] ‎د. عەبدوڵڵا غەفوور. «جوگرافیای کوردستان» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[4] ‎جەمیل ڕۆژبەیانی. «ووڵاتەکەت بناسە» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[5] ttps://segrdkan.webs.com/about ٣٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

ب و د قەزا و ناحیەکانی پارێزگای ھەولێر
کوردستان > باشوور
قەزای ھەولێر	ناحیەی شەمامک
قەزای بنەسڵاوە	ناحیەی کەسنەزان ناحیەی بنەسڵاوە ناحیەی دارەتوو ناحیەی بێستانە
قەزای کۆیە	ناحیەی ناوەندی قەزای کۆیە (ناوەند) ناحیەی سکتان ناحیەی شۆڕش ناحیەی ئاشتی ناحیەی سێگردکان
قەزای مەخموور	ناحیەی ناوەندی قەزای مەخموور (ناوەند) ناحیەی قەراج ناحیەی کەندێناوە ناحیەی مەلا قەرە ناحیەی گوێڕ
قەزای خەبات	ناحیەی ناوەندی قەزای خەبات (ناوەند) ناحیەی ڕزگاری ناحیەی کەورگۆسک
قەزای شەقڵاوە	ناحیەی بالیسان ناحیەی ھیران
قەزای ڕەواندز	ناحیەی ناوەندی قەزای ڕەواندز ناحیەی وەرتێ
قەزای سۆران	ناحیەی دیانا
قەزای چۆمان	ناحیەی ناوەندی قەزای چۆمان (ناوەند) ناحیەی حاجی ئۆمەران ناحیەی گەڵاڵە ناحیەی قەسرێ ناحیەی سمێلان
قەزای مێرگەسۆر	ناحیەی مەزنێ ناحیەی پیران ناحیەی بارزان ناحیەی گۆڕەتوو ناحیەی شێروان مەزن
قەزای عەنکاوە	-
قەزای خەلیفان	ناحیەی ناوەندی قەزای خەلیفان ناحیەی سرێشمە
قەزای پیرمام	ناحیەی کۆڕێ ناحیەی بەستۆڕە ناحیەی بناری سەفین ناحیەی دارەشەکران
قەزای سیدەکان	ناحیەی ناوەندی قەزای سیدەکان ناحیەی بەرمیزە
قەزای قوشتەپە	ناحیەی ناوەندی قەزای قوشتەپە
قەزای ھەریر	ناحیەی ناوەندی قەزای ھەریر ناحیەی باسرمە
قەزای بەحرکە	ناحیەی ناوەندی قەزای بەحرکە
قەزای تەقتەق	ناحیەی ناوەندی قەزای تەقتەق
ناوەند: ھەولێر، شارۆچکەکان:شەقڵاوە، کۆیە، مەخموور، کەسنەزان، خەبات، ڕەواندز، چۆمان، سۆران، مێرگەسۆر، عەنکاوە، خەلیفان، پیرمام، ھەریر، گوێڕ، قەراج و دیبەگە