ئیتیۆپیا
(لە ئەتیۆپیاەوە ڕەوانە کراوە)
Jump to navigation
Jump to search
| کۆماری دیموکراتی فیدراڵی ئیتۆپیا የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ ye-Ītyōṗṗyā Fēdēralāwī Dīmōkrāsīyāwī Rīpeblīk |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| سروود: Wodefit Gesgeshi, Widd Innat Ityopp'ya ("March Forward, Dear Mother Ethiopia") |
||||||
.svg) |
||||||
| پایتەخت و گەورەترین شار | ئادیس ئابابا 9°1.8′N 38°44.4′E / 9.0300°N 38.7400°E | |||||
| زمانە فەرمییەکان | ئەمھاری[١] | |||||
| زمانە ناوچەییەکان | زمانە فەرمییەکان و گرووپە ڕەگەزییەکانی تر بەپێی ناوچەکان. | |||||
| گرووپە ڕەگەزییەکان | ||||||
| ناوی هاووڵاتی | ئیتۆپی | |||||
| دەوڵەت | Federal پەڕلەمانی فیدراڵی1 | |||||
| - | سەرۆک | گیرما وۆلدێ-جیۆرجس | ||||
| - | سەرۆک وەزیران | مێلیس زێناوی | ||||
| دامەزراندن | ||||||
| - | شانشینی ئاخووم | ٩٨٠ پێش‌زایین | ||||
| - | ئیپمراتۆری ئیتۆپیا | ١١٣٧ | ||||
| - | ڕەوشی ئێستا | ١٩٩١ | ||||
| ڕووبەر | ||||||
| - | سەرجەم | ١٬١٠٤٬٣٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە (27th) ٤٢٦٬٣٧١ مایلی چوارگۆشە |
||||
| - | ئاو (%) | ٠٫٧ | ||||
| ژمارەی دانیشتوان | ||||||
| - | بەراوردی ٢٠١١ | 82,101,998[٣] (14th) | ||||
| - | سەرژمێریی ٢٠٠٧ | ٧٣٬٩١٨٬٥٠٥ | ||||
| - | چڕی | ٧٤ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (123rd) ١٩٤کەس لە مایلی چوارگۆشە |
||||
| GDP (PPP) | بەراوردی ٢٠١١ | |||||
| - | سەرجەم | $94.598 billion[٤] | ||||
| - | سەرانە | $1,089[٤] | ||||
| GDP (nominal) | بەراوردی ٢٠١٠ | |||||
| - | سەرجەم | $29.717 billion[٤] | ||||
| - | سەرانە | $350[٤] | ||||
| Gini (١٩٩٩–٠٠) | ٣٠ (medium) | |||||
| HDI (٢٠١٠) |  0.328 (low) (١٥٧th) |
|||||
| دراو | بیڕ (ETB) |
|||||
| ناوچەی کاتی | EAT (UTC+٣) | |||||
| - | ھاوین (DST) | not observed (UTC+٣) | ||||
| لای لێخوڕین | ڕاست | |||||
| پاوانی ئینتەرنێت | .et | |||||
| کۆدی تەلەفۆن | ٢٥١ | |||||
| 1 | According to The Economist in its Democracy Index, Ethiopia is a "hybrid regime", with a dominant-party system led by the Ethiopian People's Revolutionary Democratic Front. | |||||
| 2 | Rank based on 2005 population estimate by the United Nations. | |||||
ئەسیوبیا یان ئیتیۆپیا، بە فەرمی کۆماری دیموکراتیی فیدراڵی ئیتیۆپیا وڵاتێکە لە کیشوەری ئەفریقا. پایتەختی ئەم وڵاتە شاری ئادیس ئابابایە، وڵاتێکی دەورەدراوە لە قۆچی ئەفریقا، بەرەو باکوور سنووردارە لەگەڵ ئێریتریا و جیبووتی، بەرەو باکووری باکوور سنووردارە لەگەڵ سۆماڵیلاند[a][./ئیتیۆپیا#cite_note-6 [lower-alpha 1]]، بەرەو ڕۆژھەڵات سنووردارە لەگەڵ سۆماڵیا، بەرەو باشووور سنووردارە لەگەڵ کینیا، بەرەو ڕۆژاوا لەگەڵ سوودانی باشوور سنووردارە و بەرەو باکووری ڕۆژاوا لەگەڵ سوودان سنووردارە، تەواوی ڕێژەی خاکەکەی ١ ملیۆن و ھەزار کلیۆمەتر چوارگۆشەیە و ١١٧ ملیۆن دانیشتووی ھەیە و یەکێکە لە ١٢ وڵاتە چڕەکانی لە جیھان و دووەم وڵاتە لە ئەفریقا لەڕووی چڕی دانیشتووان.[٦][٧][٨]
ئایین[دەستکاری]
٤٣٪ ئۆرسۆدۆکس، ٣٥٪ ئیسلام (سوننە)، ١٨٪ پرۆتێستانت، ٤٪ ئەوانی تر.[٩]
سەرچاوەکان[دەستکاری]
- ^ "Ethiopian Constitution". Article 5 Ethiopian constitution. APAP. Archived from the original on ٤ی ئازاری ٢٠١٢. Retrieved 3 December 2011. Check date values in:
|archivedate=(help) ٤ی ئازاری ٢٠١٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ CIA – Ethiopia – Ethnic groups ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.. Cia.gov. Retrieved on 2012-03-03.
- ^ Central Statistical Agency of Ethiopia. Central Statistical Agency of Ethiopia ١٥ی شوباتی ٢٠١٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
- ^ ئ ا ب پ "Ethiopia". International Monetary Fund. Retrieved 2011-04-21.
- ^ Adopted by the Security Council at its 6127th meeting (ed.). "Resolution 1872 (2009)" (PDF). UN.
- ^ "Population Projections for Ethiopia 2007–2037". www.csa.gov.et. Archived from the original on 3 August 2020. Retrieved 25 September 2020. ٣ی ئابی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
- ^ ""World Population prospects – Population division"". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved November 9, 2019.
- ^ ""Overall total population" – World Population Prospects: The 2019 Revision" (xslx). population.un.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved November 9, 2019.
- ^ بەختیاری, سەعی (۱۳۹۳ هەتاوی). جوگرافیا. تاران، شەقامی ئینقلاب .: مووسسەی جوگرافیاییو کارتۆگرافی گیتاناسی. pp. ۹۶. ISBN 978-964-342-431-2. Check date values in:
|year=(help)
وڵاتەکانی ئەفریقا | ||
|---|---|---|
| دەوڵەتە سەربەخۆکان |
| .svg) |
| دەوڵەتە سنووردار ناسراوەکان | ||
| خودموختارییەکان |
| |
| دەسەڵاتدارەتی نادیار | ||
 | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
ھەڵەی ژێدەرەکان: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found