ناسیۆنالیزمی ئێرانی

ناسیۆنالیزمیی ئێرانی (بە فارسی: ملی‌گرایی ایرانی/ناسیونالیسم ایرانی) ئایدیۆلۆژیا و بزۆتنەوەیەکی سیاسییە کە بۆ دامەزراندنی دەوڵەت-نەتەوەیەکی ئێرانی بەدی ھاتووە. ناسیۆنالیستە ئێرانییەکان داوا دەکەن ئەم چەمکە ئاماژە بۆ ھەستێکی نەتەوەیی لە نێو خەڵکیی ئێران و ئەو تاکانەی کە ناسنامەی نەتەوەیییان ئێرانی دەکات و لە ھەست و سۆزیی سیاسی و کۆمەڵایەتی و خۆشەویستی بۆ کولتووریی ئێرانی، زمان و مێژووی ئێرانی و ھەستکردن بە شانازی بە ئێران و گەلیی ئێران پێکدێت.^[١] ھەروەھا ئیدیعا دەکەن کە ھۆشیاری نەتەوەیی لە ئێراندا دەگەڕێتەوە بۆ چەندین سەدە لەمەوپێش، بەڵام وا دیارە کە ناسیۆنالیزم بە شێوەیەکی مۆدێرن لە سەدەی بیستەمەوە دیاریکەرێکی باڵادەستی ھەڵوێستەکانیی حوکوومەتیی ئێران بووە.^[٢]

ئەمانەش ببینە

پان ئێرانیزم

سەرچاوەکان

^ Cottam، Richard W. (1979-06-15). Nationalism in Iran: Updated Through 1978 (بە ئینگلیزی). University of Pittsburgh Pre. ISBN 978-0-8229-7420-8.
^ Kian، Azadeh (2009)، Carvalho، Susana (ed.)، «Crafting Iranian Nationalism: Intersectionality of Aryanism, Westernism and Islamism»، Nations and their Histories: Constructions and Representations (بە ئینگلیزی)، London: Palgrave Macmillan UK، pp. 189–203، doi:10.1057/9780230245273_12، ISBN 978-0-230-24527-3، لە 2023-03-19 ھێنراوە

[1] Cottam، Richard W. (1979-06-15). Nationalism in Iran: Updated Through 1978 (بە ئینگلیزی). University of Pittsburgh Pre. ISBN 978-0-8229-7420-8.

[2] Kian، Azadeh (2009)، Carvalho، Susana (ed.)، «Crafting Iranian Nationalism: Intersectionality of Aryanism, Westernism and Islamism»، Nations and their Histories: Constructions and Representations (بە ئینگلیزی)، London: Palgrave Macmillan UK، pp. 189–203، doi:10.1057/9780230245273_12، ISBN 978-0-230-24527-3، لە 2023-03-19 ھێنراوە

[١]

[٢]

ب و د ناسیۆنالیزم
بنەماکان	نیشتمان دەوڵەتی نەتەوەیی سروودی نەتەوەیی ڕەنگەکان ئاڵا بیرۆکە خودا شووناس زمان مۆسیقا ئەفسانە ئایین
چەشنەکان	پان ناسیۆنالیزم ئەڵتراناسیۆنالیزم نیۆ ناسۆنالیزم نیشتیمانپەروەری ناسیۆنالیزمەکان ئەفریقاییزم ئەمریکی فەڕەنسی کوردایەتی عەرەبی کۆری زایۆنیزم کەمالیزم بەعسیزم خومەینیزم نازیزم کەتەلۆنی عێراقی تورکی ئێرانی ئێرانیزم ئەڵمانیزم ژاپۆنی یۆنانی مەقدۆنی میسری عەرەبیزم ئیسلامیزم تورکیزم توورانیزم بەلۆچی سووری سلاڤیزم
ڕێکخراوەکان	پارتی بزووتنەوەی ناسیۆنالیست حیزبوڵڵای کورد (تورکیا) حیزبوڵڵای کورد (ئێران) حیزبوڵڵای لوبنان خۆیبوون یەکبوون حەماس بەعس حیزبی پان ئێرانیست پارتی ئازادیی کوردستان پارتی نازی پارتی ئاشتی و دیموکراسی پاسۆک کۆمەڵگای سەرھەڵدانی کوردستان کۆمەڵگەی کوردی بۆ ھاوکاری و پێشکەوتن ئینتەرناسیۆنالی سۆشیالیستی حیزبی فاشیستی نەتەوەیی پارتی نیشتمانیی دایک حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران کۆمەڵەی ژیانەوەی کوردستان بەرەی نەتەوەییی ئێران پارتی کرێکارانی کوردستان
پەیوەندیدار	گرووپی نەتەوەیی چەپڕەوی کۆمۆنیزم شۆڤینیزم ڕیالیزم ئەنارکیزم مەسیحییەت ناسیۆنالیزمی ژینگەیی ئینتەرناسیۆنالیزم فاشیزم نیۆفاشیزم پانتێیزم ناسیۆنالیزمی ڕۆمانسی دژە تورکی ئیسلامی سیاسی ڕەگەزپەرستی سۆسیالیزم ناسیۆنالیزمی سەدەکانی ناوەڕاست دژە ناسیۆنالیزم دژە نیشتیمانپەروەری ترانسناسیۆنالیزم مەنجەڵی توانەوە
ناسیۆنالیزم دەروازەی ڕامیاری