مەلا کرێکار

مەلا کرێکار
مەلا کرێکار;
	مەلا کرێکار لەمیانەی خۆپیشاندانێکدا لەدژی سووتاندنی قورئان لە ئۆسلۆ
لەدایکبوون	٧ی تەممووزی ١٩٥٦ (تەمەن ٦٦ ساڵ); سلێمانی
نەتەوە	کورد
ناوەکانی تر	مەلا کرێکار سەید قوتبی کورد
پیشە	ئەمیری پێشووی ئەنسارولئیسلام
چالاکبوون	٢٠٠١–٢٠٠٣
حیزبی سیاسی	ئەنسارولئیسلام
ئایین	ئیسلام
ھاوسەر	ڕووخۆش ئەحمەد (١٩٨٤-ئێستا)
مناڵ(ەکان)	٤
خزمەکان	خالید ڕەنجدەر (برا)
وێبگە	https://www.krekar.co

نەجمەدین فەرەج ئەحمەد ناسراو بە مەلا کرێکار لە ساڵی ١٩٥٦ لە سلێمانی لەدایکبووە. ماستەری لە فەرموودەناسیدا ھەیە، زمانەکانی کوردی، عەرەبی، فارسی، ئینگلیزی و نەرویژی دەزانێت. زیاتر لە ھەزار وانە و حەفتا پەرتووکی ھەیە و شاعیریشە و دیوانی شیعرەکانی ٣٠٠ لاپەڕەیە.^[٢] لایەنەکانی دژ بە مەلا کرێکار بە تیرۆریست ناوی دەبەن.^[٣]^[٤] بەڵام خودی مەلا کرێکار و لایەنگرانی ئەمە ڕەت دەکەنەوە و لەسەر ئەم باوەڕەن کە مەلا کرێکار تیرۆریست نییە و ھیچ بەڵگەیەک بۆ سەلماندنی ئەم بابەتە نییە و دەڵێن دادگای نەرویژیش نەیتوانیوە تیرۆریستبوونی بسەلمێنێت.^[٥]

ژیاننامە[دەستکاری]

مەلا کرێکار لە ساڵی ١٩٥٦ لە خێزانێکی ھەژار لە شاری سلێمانی لە دایکبووە، شەش برا و چوار خوشکی ھەیە. لە ساڵی ١٩٦٢ دەستی بە خوێندن کردووە و قۆناغی سەرەتایی و ناوەندی لە شاری سلێمانی تەواو کردووە. لە ساڵی ١٩٧٤ بووە بە پێشمەرگەی پارتی دیموکراتی کوردستان و بەردەوام بووە تا نسکۆی ساڵی ١٩٧٥. لە پاش نسکۆی ساڵی ١٩٧٥ و لەناوچوونی شۆڕشی ئەیلوول، دەگەڕێتەوە سلێمانی و پاش ماوەیەک ڕوو دەکاتە شاری ھەولێر و لە تەمەنی ١٩ ساڵیدا وەک فەرمانبەر لە ئەمانەتی گشتیی کاروباری کۆمەڵایەتی دادەمەزرێت، و ھاوکات درێژە بە خوێندنی شەوانە دەدات، قۆناغی دواناوەندی بە سەرکەوتوویی و نمرەیەکی باش تەواو دەکات. لە ساڵی ١٩٧٨دا، دەگەڕێتەوە شاری سلێمانی و لە زانکۆی سلێمانی وەردەگیرێت لە بەشی وێژەی زمانی عەرەبی و بە پلەیەکی باش زانکۆ تەواو دەکات و پلەی دووەم بەدەست دەھێنێت لەسەر ئاستی کۆلێژی بەشی زمانی عەرەبی، و شەشەم دەبێت لەسەر ئاستی بەشەکانی تری کۆلێژ، کە زانستەکانی زمان و کۆمەڵناسی لەخۆگرتووە.^[١]

دادگایکردنی ئۆسلۆ[دەستکاری]

تۆمەتەکان[دەستکاری]

لە ساڵی ٢٠٠٩، لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا لەگەڵ بڵاوکراوە عەرەبییەکاندا ھەڕەشەی کردووە و وتوویەتی «ئەگەر وڵاتی نەرویج بمنێرێتەوە بۆ کوردستان، ئەوا لەسەر ئەوە وەزیری شارەوانیی پێشوو، ئارنەسولبێرگ، دەکوژرێت.»
ساڵی ٢٠٠٩ لە بەرنامەیەکی تەلەڤیزیۆنیی ئەمریکیدا، بە ناوی «داواکراوەکە»، بە ئوسامە بن لادنیدا ھەڵداوە و دەستخۆشیشی لەو تیرۆریستانە کردووە کە لە عێراق خۆیان دەتەقێننەوە.
لە ساڵەکانی ٢٠٠٨ و ٢٠٠٩ و ٢٠١٠دا، لەسەر پێگەی پاڵتۆک لە ئینتەرنێت ھەڕەشەی کوشتنی لە سێ کوردی دانیشتووی وڵاتی نەرویژ کردووە و ھانی خەڵکی داوە ھەر کاتێک توانیان دەستیان لێ بوەشێنن، لەبەر ئەوەی ئەو سێ کەسە سووکایەتیان بە ئیسلام و قورئان و موسڵمانان کردبوو

حوکمدانی لە دادگای نەرویژ[دەستکاری]

سەرەنجام، بە سێ سکاڵاکەی لەسەر، دادگا حوکمی دوو ساڵ و دە مانگ سزای زیندانیکردنی بۆ مەلا کرێکار دەرکرد. دواجار لە ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ ئازاد کرا.

ڕادەستکردن بە ئیتاڵیا[دەستکاری]

لە ٢٦ی ئازاری ٢٠٢٠دا، ئەوە ڕاگەیەندرا کە سوێد مەلا کرێکاری ڕادەستی ئیتاڵیا کردووە.^[٦] پارێزەرەکەی و زۆر کەسایەتی کوردستان ڕەخنەیان لەم بڕیارە گرت، بەوەی کە سوێد بەبێ سەلماندنی ھیچ تۆمەتێکی سەر مەلا کرێکار ئەویان ڕادەست کردووە و ڕادەستکردنەکە لە کاتێکی نەخوازراوی وا بووە کە ڤایرۆسی کۆرۆنا بە فراوانی لە ئیتاڵیا بڵاوبووەتەوە.

سەرچاوەکان[دەستکاری]

ماڵپەڕێ ئاوێنە|لەسەر چییە مەلا کرێکار دادگایی دەکرێت؟

^ ^ئ ^ا "پاش ئەوەی لە مانگی ٨/ی ساڵی ١٩٨٤ دەگەڕێتەوە شاری سلێمانی، لە ٢٢/٧/١٩٨٤ژیانی ھاوسەری لەگەڵ خاتو ڕوخۆش ئەحمەد پێک دەھێنێت کە پێشتر یەکیان ناسیوەو". krekar.co. Retrieved ٢٠ی ئازاری ٢٠٢٠. Check date values in: |access-date=, |archive-date= (help)
^ "ژیاننامەی مەلا کرێکار". krekar.co. Retrieved ٢٠ی ئازاری ٢٠٢٠. Check date values in: |access-date=, |archive-date= (help)
^ Solholm, Rolleiv. "Mullah Krekar on UN's terrorist list". www.norwaypost.no. Retrieved ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧. Check date values in: |accessdate= (help)
^ "Europe crackdown on 'jihadist network'". BBC News. 12ی تشرینی دووەمی 2015. Retrieved ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
^ "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠. Retrieved ١١ی ئایاری ٢٠٢٠. Check date values in: |access-date=, |archive-date= (help) ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ "وردەکاریی ڕادەستکردنەوەی مەلا کرێکار بە ئیتاڵیا". rojnews.news. ڕۆژنیوز. Archived from the original on ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠. Retrieved 1ی ئایاری 2020. Check date values in: |accessdate=, |archivedate= (help) ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[:0-1] ئ ^ا "پاش ئەوەی لە مانگی ٨/ی ساڵی ١٩٨٤ دەگەڕێتەوە شاری سلێمانی، لە ٢٢/٧/١٩٨٤ژیانی ھاوسەری لەگەڵ خاتو ڕوخۆش ئەحمەد پێک دەھێنێت کە پێشتر یەکیان ناسیوەو". krekar.co. Retrieved ٢٠ی ئازاری ٢٠٢٠. Check date values in: |access-date=, |archive-date= (help)

[2] "ژیاننامەی مەلا کرێکار". krekar.co. Retrieved ٢٠ی ئازاری ٢٠٢٠. Check date values in: |access-date=, |archive-date= (help)

[3] Solholm, Rolleiv. "Mullah Krekar on UN's terrorist list". www.norwaypost.no. Retrieved ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧. Check date values in: |accessdate= (help)

[4] "Europe crackdown on 'jihadist network'". BBC News. 12ی تشرینی دووەمی 2015. Retrieved ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)

[5] "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠. Retrieved ١١ی ئایاری ٢٠٢٠. Check date values in: |access-date=, |archive-date= (help) ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[6] "وردەکاریی ڕادەستکردنەوەی مەلا کرێکار بە ئیتاڵیا". rojnews.news. ڕۆژنیوز. Archived from the original on ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠. Retrieved 1ی ئایاری 2020. Check date values in: |accessdate=, |archivedate= (help) ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]