مەلا کرێکار
| مەلا کرێکار (نەجمەدین فەرەج ئەحمەد) | |
|---|---|
 | |
| لەدایکبوون | ٧ جووڵای ١٩٥٦ سلێمانی |
| نەتەوە | کورد |
| ناوەکانی تر | مەلا کرێکار |
| پیشە | سەرکردەی پێشووی ئەنسارولئیسلام |
| ساڵانی چالاکی | ٢٠٠١–٢٠٠٣ |
| حیزبی سیاسی | ئەنسارولئیسلام |
| ئایین | ئیسلام |
| ھاوسەر | روخوش ئەحمەد |
| منداڵەکان | ٤ |
| خزمەکان | خالید ڕەنجدەر (برا) |
| وێبگە | |
| https://www.krekar.co | |
نەجمەدین فەرەج ئەحمەد ناسراو بە مەلا کرێکار لە ساڵی ١٩٥٦ لە سلێمانی لەدایکبووە. ماستەری لە زانستی فەرموودەوانیدا ھەیە، زمانەکانی کوردی، عەرەبی، فارسی، ئینگلیزی و نۆرویژی دەزانێت. زیاتر لە ھەزار وانە و چل پەرتووکی ھەیە و شاعیریشە و دیوانی شیعرەکانی ٣٠٠ لاپەڕەیە.[١] لایەنەکانی دژ بە مەلا کرێکار بە تیرۆریست ناوی دەبەن[٢][٣] بەڵام خودی مەلا کرێکار و لایەنگرانی ئەمە ڕەد دەکەنەوە و لەسەر ئەم باوەڕەن کە مەلا کرێکار تیرۆریست نییە و ھیچ بەڵگەیەک بۆ سەلماندنی ئەم بابەتە نییە و ئەڵێن دادگای نەرویژیش نەیتوانیوە تیرۆریست بوونی بسەلمێنێ.[٤] ئەو چەندین جار ھەڕەشەی کوشتنی لە مەریوان ھەڵەبجەیی کردووە و فەتوای بە کوشتنی داوە لەبەر توانج و ڕەخنە و نووسینەکانی لەسەر ئایینی ئیسلام.[٥][٦]
ژیاننامە[دەستکاری]
مامۆستا کرێکار لە ساڵی ١٩٥٦ لە خێزانێکی ھەژار لە شاری سلێمانی لە دایکبووە، شەش براو چوار خوشکی ھەیە. لە ساڵی ١٩٦٢ دەستی بە خوێندن کردووە و قۆناغی سەرەتایی و ناوەندی لە شاری سلێمانی تەواو کردووە. لە ساڵی ١٩٧٤بووە بە پێشمەرگەی پارتی دیموکراتی کوردستان و بەردەوام بووە تا نسکۆی ساڵی ١٩٧٥. لە پاش نسکۆی ساڵی ١٩٧٥ و لەناوچوونی شۆڕشی ئەیلول دەگەڕێتەوە سلێمانی و پاش ماوەیەک ڕودەکاتە شاری ھەولێر و لە تەمەنی ١٩ ساڵیدا وەک فەرمانبەر لە ئەمانەتی گشتی کاروباری کۆمەڵایەتی دادەمەزرێت و ھاوکات درێژە بەخوێندنی شەوانە دەدات، قۆناغی دواناوەندی بە سەرکەوتووی و نمرەیەکی باش تەواو دەکات.
لە ساڵی ١٩٧٨ دەگەڕێتەوە شاری سلێمانی و لە زانکۆی سلێمانی وەردەگیرێت لە بەشی ئاداب زمانی عەرەبی و بە پلەیەکی باش زانکۆ تەواو دەکات و پلەی دووەم بەدەست دێنێت لەسەر ئاستی کۆلێژ بەشی زمانی عەرەبی و شەشەم دەبێت لەسەر ئاستی بەشەکانی تری کۆلێژ کە زانستەکانی زمان و کۆمەڵناسی لە خۆگرتووە.[١]
دادگایکردنی ئۆسلۆ[دەستکاری]
تۆمەتەکان[دەستکاری]
- لە ساڵی ٢٠٠٩و لەکۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا لەگەڵ بڵاوکراوە عەرەبییەکاندا ھەڕەشەی کردووەو وتوویەتی ئەگەر وڵاتی نەرویج بمنێرێتەوە بۆ کوردستان، ئەوا لەسەر ئەوە وەزیری شارەوانی پێشوو، ئارنەسولبێرگ، دەکوژرێت.
- ساڵی ٢٠٠٩ لەبەرنامەیەکی تەلەڤیزیۆنێکی ئەمریکیدا بەناوی (داواکراوەکە)، بەئوسامەبن لادنیدا ھەڵداوەو دەستخۆشیشی لەو تیرۆریستانە کردووە کە لە عێراق خۆیان دەتەقێننەوە.
- سێیەم سکاڵا لەسەر ئەوەیە کە مەلا کرێکار لە ساڵەکانی ٢٠٠٨ و ٢٠٠٩ و٢٠١٠، لەسەر پێگەی پاڵتاک لەئەنتەرنێت ھەڕەشەی کوشتنی لەسێ کوردی دانیشتووی وڵاتی نەرویج کردووەو ھانی خەڵکی داوە ھەر کاتێک توانیان دەستیان لێبوەشێن لەبەر ئەوەی ئەو سێکەسە سوکایەتیان بە ئیسلام و قورئان و مسوڵمانان کردبوو.
- پەیوەندی بە داعش و تێکەڵبوونی بە کارە تیرۆرستییەکان
حوکمدانی لە دادگای نەرویج[دەستکاری]
سەرەنجام بە سێ سکاڵاکەی لەسەر دادگا حوکمی دوو ساڵ و دە مانگ سزای زیندانیکردنی بۆ مەلا کرێکار دەرکرد. دواجار لە ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ ئازاد کرا.
ڕادەستکردن بە ئیتاڵیا[دەستکاری]
لە ٢٦ی ئاداری ٢٠٢٠ ئەوە ڕاگەیەندرا کە سوید مەلا کرێکاری ڕادەستی ئیتاڵیا کردووە.[٧] پارێزەرەکەی و زۆر کەسایەتی کوردستان ڕەخنەیان لەم بڕیارە گرت، بەوەی کە سوید بەبێ سەلماندنی ھیچ تۆمەتێکی سەر مەلا کرێکار ئەویان ڕادەست کردووە و ڕادەستکردنەکە لە کاتێکی نەخوازراوی وا بووە کە ڤایرۆسی کۆرۆنا بە فراوانی لە ئیتاڵیا بڵاوبۆتەوە.
سەرچاوەکان[دەستکاری]
- ^ ی ا "ژیاننامەی مەلا کرێکار". krekar.co. لە ڕێکەوتی ٢٠ی ئازاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.
- ^ Solholm، Rolleiv. "Mullah Krekar on UN's terrorist list". www.norwaypost.no (بە زمانی ئینگلیزی). لە ڕێکەوتی ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
- ^ "Europe crackdown on 'jihadist network'". BBC News. ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥. لە ڕێکەوتی ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
- ^ "وەشانی ئەرشیڤکراو". لە ڕەسەنەوە ئەرشیڤ کراوە لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠. لە ڕێکەوتی ١١ی ئایاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.
- ^ "Mariwan Halabjaee, the Salman Rushdie of Iraqi Kurdistan, Threatened by Mullah Krekar". ekurd.net. لە ڕێکەوتی ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
- ^ "Video Interview with Mariwan Halabjaee: Sex, Sharia and Women in the History of Islam". The Muslim Issue. ٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٢. لە ڕەسەنەوە ئەرشیڤ کراوە لە ١٠ی ئازاری ٢٠١٧. لە ڕێکەوتی ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
- ^ "وردەکاریی ڕادەستکردنەوەی مەلا کرێکار بە ئیتاڵیا". rojnews.news. ڕۆژنیوز. لە ڕێکەوتی 1ی ئایاری 2020 ھێنراوە.
- زیندووان
- کوردەکانی باشووری کوردستان
- تیرۆریزم لە نۆرویژ
- لەدایکبووانی ١٩٥٦
- سیاسییەکانی کورد
- ئاوارە عێڕاقییەکان لە نەرویژ
- موسڵمانە سوننەکانی عێڕاق
- موسڵمانە سوننەکان
- پەنابەرە عێڕاقییەکان
- پەنابەرەکان لە نەرویژ
- بەندکراوە عێڕاقییەکانی دەرەوەی وڵات
- پەندکراوەکانی نەرویژ
- موسڵمانە چالاکەکان
- موسڵمانە چالاکەکانی عێڕاق
- ئیسلامییەکانی کورد