مەلا کرێکار
مەلا کرێکار | |
|---|---|
 | |
| لەدایکبوون | ٧ی تەممووزی ١٩٥٦ |
| نەتەوە | کورد |
| ناوەکانی تر | مەلا کرێکار سەید قوتبی کورد |
| پیشە | ئەمیری پێشووی ئەنسارولئیسلام |
| چالاکبوون | ٢٠٠١–٢٠٠٣ |
| حیزبی سیاسی |  ئەنسارولئیسلام |
| ئایین | ئیسلام |
| ھاوسەر | ڕووخۆش ئەحمەد (١٩٨٤-ئێستا)[١] |
| مناڵ(ەکان) | ٤ |
| خزمەکان | خالید ڕەنجدەر (برا) |
| وێبگە | https://www.krekar.co |
نەجمەدین فەرەج ئەحمەد ناسراو بە مەلا کرێکار (٧ی تەممووزی ١٩٥٦ سلێمانی) ماستەری لە فەرموودەناسیدا ھەیە، زمانەکانی کوردی، عەرەبی، فارسی، ئینگلیزی و نەرویژی دەزانێت. زیاتر لە ھەزار وانە و حەفتا پەرتووکی ھەیە و شاعیریشە و دیوانی شیعرەکانی ٣٠٠ لاپەڕەیە.[٢] لایەنەکانی دژ بە مەلا کرێکار بە تیرۆریست ناوی دەبەن.[٣][٤] بەڵام خودی مەلا کرێکار و لایەنگرانی ئەمە ڕەت دەکەنەوە و لەسەر ئەم باوەڕەن کە مەلا کرێکار تیرۆریست نییە و ھیچ بەڵگەیەک بۆ سەلماندنی ئەم بابەتە نییە و دەڵێن دادگای نەرویژیش نەیتوانیوە تیرۆریستبوونی بسەلمێنێت.[٥]
ژیاننامە[دەستکاری]
مەلا کرێکار لە ساڵی ١٩٥٦ لە خێزانێکی ھەژار لە شاری سلێمانی لە دایکبووە، شەش برا و چوار خوشکی ھەیە. لە ساڵی ١٩٦٢ دەستی بە خوێندن کردووە و قۆناغی سەرەتایی و ناوەندی لە شاری سلێمانی تەواو کردووە. لە ساڵی ١٩٧٤ بووە بە پێشمەرگەی پارتی دیموکراتی کوردستان و بەردەوام بووە تا نسکۆی ساڵی ١٩٧٥. لە پاش نسکۆی ساڵی ١٩٧٥ و لەناوچوونی شۆڕشی ئەیلوول، دەگەڕێتەوە سلێمانی و پاش ماوەیەک ڕوو دەکاتە شاری ھەولێر و لە تەمەنی ١٩ ساڵیدا وەک فەرمانبەر لە ئەمانەتی گشتیی کاروباری کۆمەڵایەتی دادەمەزرێت، و ھاوکات درێژە بە خوێندنی شەوانە دەدات، قۆناغی دواناوەندی بە سەرکەوتوویی و نمرەیەکی باش تەواو دەکات. لە ساڵی ١٩٧٨دا، دەگەڕێتەوە شاری سلێمانی و لە زانکۆی سلێمانی وەردەگیرێت لە بەشی وێژەی زمانی عەرەبی و بە پلەیەکی باش زانکۆ تەواو دەکات و پلەی دووەم بەدەست دەھێنێت لەسەر ئاستی کۆلێژی بەشی زمانی عەرەبی، و شەشەم دەبێت لەسەر ئاستی بەشەکانی تری کۆلێژ، کە زانستەکانی زمان و کۆمەڵناسی لەخۆگرتووە.[١]ئاشنا بووە بە ئەندامان و لایەنگرانی ئیخوان موسلمین و بەھۆی رەوشت بەرزی و پابەندبوونی دیندارانەیان و یادکردنەوەی بۆنە ئایینییەکان و کۆڕو مەجلیسی مزگەوتیان ھۆگریان بووە و بۆ یەکەمجار لە خزمەتی مامۆستا حەسەن پێنجوێنی لە مزگەوتی ئەبوبەکری سدیق لە شاری سلێمانی زانستە شەرعییەکانی خوێندووە و پاشان بۆتە ئەندامی رێکخراوی ئیخوان موسلیمین. خۆشەویستییەکی زۆری بۆ مامۆستا حەسەن پێنجوێنی دەبێت، ھەر وەک خۆی دەگێڕێتەوە و دەڵێت : "مامۆستا حەسەن پێنجوێنی ئیمامی مزگەوت بووە ئیمامی ژیانم، لە خۆم و باوک و دایکمم زیاتر خۆش دەویست" بۆیە مزگەوتی ئەبووبەری سدیق دەبێتە یەکەم قوتابخانەی ئیسلامەتی و بانگەواز و ھەروەھا کاری کۆمەڵکارانەی ڕێکخراوەکە. پاش ئاوارە بوون، بەھۆی ستەم و دەستدرێژی ڕژێمی بەعس لە ساڵی ١٩٧٤ بووە بە پێشمەرگەی پارتی دیموکراتی کوردستان و بەردەوام بووە تا نسکۆی ساڵی ١٩٧٥.[٦]
پاش ١٩٧٥[دەستکاری]
لە پاش نسکۆی ساڵی ١٩٧٥ و لەبارچوونی شۆڕشی ئەیلول مەلا کرێکار دەگەڕێتەوە سلێمانی و پاش ماوەیەک ڕوودەکاتە شاری ھەولێر و لە تەمەنی ١٩ ساڵیدا وەک فەرمانبەر لە دەستپاکی گشتی کاروباری کۆمەڵایەتی دادەمەزرێت و ھاوکات درێژە بەخوێندنی شەوانە دەدات، دواتریش قۆناغی دواناوەندی تەواودەکات.
لە شاری ھەولێر بایەخێکی زۆر بە دیراسەکردن و خوێندنەوە دەدات و بینای فیکری خۆی دروست دەکات ئەمەش لە پاش ناسینی کەسانێکی دیندار و ئیسلامی، جگە لەوەش بایەخ زۆر بە خوێندنەوە دەدات و بەردەوام پەرتووک دەخوێنێتەوە.
لەساڵی ١٩٧٨ دەگەڕێتەوە شاری سلێمانی و لە زانکۆی سلێمانی وەردەگیرێت لە بەشی ئاداب زمانی عەرەبی و بە پلەیەکی باش زانکۆ تەواو دەکات و پلەی دووەم بەدەست دێنێت لەسەر ئاستی کۆلێژ بەشی زمانی عەرەبی و شەشەم دەبێت لەسەر ئاستی بەشەکانی تری زانکۆ کە زانستەکانی زمان و کۆمەڵناسی لە خۆگرتووە، یەکێک دەبێت لە دە یەکەمەکانی زانکۆ کە یاسای ڕژێمی عێراقی ڕێگەی خوێندنی باڵای پێدەدان بەبێ ئەوەی ئەدام و لایەنگیریان بۆ پارتی بەعس ھەبێت، چونکە لە یاسای بەعسییەکانی عێراقدا کۆلێژەکانی زانست و فێرکردن ھەر وەکو کۆلێژی سەربازی و پۆلیس وابوون تەنھا بۆ قوتابیانی بەعسی بوون جگە لە دە یەکەمەکان.
بۆیە پاش تەواوکردنی زانکۆ داوای خوێندنی باڵا دەکات و گرانترین بەشی زمانی عەرەبی ھەڵدەبژێرێت کە (بەلاغەی زمانی عەرەبییە)، بۆیە وەک پاڵێوراوێک بۆ ئەو بەشە رۆژی چاوپێکەوتنی بۆ دیاری دەکرێت، بەڵام لەکاتی چاوپێکەوتنەکەدا پرسیاری ئەوەی لێدەکرێت ئەگەر بەعسی نەبێت، چۆن دەبێتە ئاراستەوان و مامۆستای نەوەی نوێ، ئەویش لە وەڵامدا دەڵێت: کارم بەسیاسەتەوە نییە، بەڵام کاتێک پرسیاری ئەنجامەکەی دەکات، دەڵێن: ھەر کات لەو بەشە قبوڵکرایت ئاگادارت ئەکەینەوە، بەڵام لە ئێستادا پەیوەندی بکە بە یەکەی سەربازییەوە، کە ئەوەش جۆرێک بووە لە ئیزن دان بەوەی وەرناگیرێت چونکە بەعسی بوونەکەی قبوڵنەکردووە.
پاشان بەغداد جێدێڵێت و دەگەڕێتەوە شاری سلێمانی و بۆ ئەوەی بە سەرباز نەگیرێت خۆی حەشار دەدات، تا لە ٢٠/٨/١٩٨٢ بڕیاردەدات کوردستان جێبھێڵێت، بۆیە بە ھاوڕێیەتی عەلی باپیر بەنھێنی و قاچاغەرێ لە رێگەی شاخ و سەختاییەوە ڕوو دەکاتە وڵاتی ئێران و سەرەتا دەچێتە شاری تاران، بە گەیشتنی ھەوڵی ئەوە دەدات کە دەست بە خوێندن بکات لە زانکۆی تاران بەشی کۆمەڵناسی، بەڵام پرۆسەی خوێندنەکە سەر ناگرێت.
لە نێوان ساڵی ١٩٨٢ بۆ ١٩٨٤ لە وڵاتی ئێران نیشتەجێ دەبێت و لە ئۆردوگایەکی سەر بە شاری کەرەج دەبێتە ئیمام و خەتیب و جگە لەوەی بایەخێکی زۆر بە خوێندنەوە دەدات، ھاوکات لە لای زۆرێک لە زانایانی رۆژھەڵات زانستە شەرعییەکان دەخوێنێت. ھەروەھا لەگەڵ مامۆستا سەلاحەدین بەھادئەین و چەند چالاکوانێکی ئیخوان بەشداربووە لە دروستکردنی رێکخراوێکی جیھادیی بە ناوی کۆمەڵی پشتیوانان، ھەرچەند ئێرانییەکان وەعدی پشتگیری و ھاوکارییان پێداون، بەڵام سەرئەنجام لەوەی کە دڵنیا بوون دەستەمۆ نابن بۆیان، نەک ھاوکاری بگرە کەوتونەتە دژایەتیان و زۆرێک لە ئەندامانی ئیخوانیان دەستگیرکردووە. ھەروەھا کەوتونەتە لێپێچینەوە لەگەڵ مەلا کرێکار بۆیە بڕیاری راکردن و گەڕانەوەی داوە پێش ئەوەی بڕیاری دادگا دەربچێت لە دژی. بۆیە لەلایەن برایانی ئیخوان ئامۆژگاری کراوە بەوەی کۆچبکات بەرەو وڵاتی پاکستان، یاخود تورکیا و لەوێشەوە بۆ وڵاتێکی عەرەبی بە مەبەستی خوێندنی باڵا، ئەویش داواکەیانی قبوڵکردووە، بەڵام بە باشی زانیوە پێش ئەوەی زیاتر دوربکەوێتەوە لە کوردستان، ژیانی ھاوسەری پێک بھێنێت بۆیە بە قاچاخەرێ گەڕاوەتەوە کوردستانی باشور بەمەستی پێکھێنانی ژیانی ھاوسەری.[٦]
ھاوسەرگیری[دەستکاری]
پاش ئەوەی لە مانگی ٨ی ساڵی ١٩٨٤ دەگەڕێتەوە شاری سلێمانی، لە ٢٢-٧-١٩٨٤ ژیانی ھاوسەری لەگەڵ ڕووخۆش ئەحمەد دەکات کە پێشتر یەکیان ناسیووە و جەنابی مامۆستا ھۆکار بووە بۆ ئەوەی لە ڕیزی کۆمۆنیستەکان دووری بخاتەوە. خاوەنی چوار منداڵن بە ناوەکانی (معالم و سەید قووتب و زەلال و ئیبن تەیمییە).[٦]
ڕۆیشتن و نیشتەجێبوون لە پاکستان[دەستکاری]
پاش ئەوەی لەگەڵ خاتوو روخۆش ژیانی ھاوسەری پێک دێنن، بە رێگەی قاچاخەوە دەگەڕێنەوە وڵاتی ئێران و پاش ١٣ رۆژ لەوێوە بە نھێنی و قاچاخەوە ڕوو دەکەنە وڵاتی پاکستان، لەگەڵ گەیشتنیان، لە سنووری پاکستان دەستگیر دەکرێن و جەنابی مامۆستا ماوەی ١٠٠ رۆژ زیندانی دەکرێت. لەبەر ئەوەی زیندانیش بۆ ئافرەت نییە ھاوسەرەکەی تەسلیم بە ماڵی شێخ عبدالخالق زامرانی دەکرێت کە زانایەکی دیاری ناوچەی بەلوچستانە و ئەندامی کۆمەڵی ئیسلامی پاکستان بووە.
لە پاش سەد رۆژ زیندانی بە ھەوڵی رێکخراوەکانی مافی مرۆڤ و رێکراوە ئیسلامییەکان، لە ناویشیاندا کەسایەتی دیارو ناسراو عبداللە عزام ئازاد دەکرێت.
لە مانگی ٢ی ساڵی ١٩٨٥ لەگەڵ خێزانی لە شاری کراتشی پاکستان نیشتەجێ ئەبن و درێژە بە ژیانی ئاوارەیی و غوربەت دەدەن. بایەخێکی زۆر بە خوێندنەوە دەدات و ھەروەھا بڕوانامەی ماستەر لە زانستی فەرمودەدا وەردەگرێت و وەک مامۆستا لە زانکۆی ئەبوبەکر کە لقێکە لە زانکۆی مەدینەی مننەوەرە وانە دەڵێتەوە و ھەروەھا بەردەوام دەبێت لە کاری رێکخراوەیی ئیخوان. تا ساڵی ١٩٨٨ و کارەساتی ھەڵەبجە، کە تەواو گۆڕانکاری دێنێت بە سەر ژیانیداو واز لە ھەموو کارەکانی دێنێت، لە کاتێکدا خوێندکاری دکتۆرایە، دەگەڕێتەوە و دەست دەکات بە کاری فریاگوزاری لێقەوماوان لە خێوەتگاکانی ئێران کە ١٧٥٠٠٠ پەنابەربوون و لە تورکیا ١٠٠٠٠٠ زیاتر بوون.
لە نێوان ئاوارەیی ئێران و پاکستان چەند پەرتووکێکی بەسوود دەنوسێت و وەردەگێڕێتە سەر زمانی کوردی کە دیارترینیان (معالم في الطريق)ی سەید قووتبە، و ھەروەھا یەکەم دیوانە شیعرییەتی بە ناوی (ژانی مان).
لەگەڵ ئەوەی لە ریزەکانی ئیخوان کاری دەکرد، وەک بیر و مەنھەج پێوەیان پابەند بوو بەڵام لە ڕوی عەقائیدییەوە ھەر لە ساڵانی خوێندنی جامیعەوە، عەقیدەیەکی سەلەفییانەی ھەبووە، بەھۆی ئەوەی ئاشنایەتییەکی باشی لەگەڵ ھەندێک عەرەبی بەغدادی و موسڵاوی پەیداکردبوو، کە چەندین پەرتووکی زانایانی سەلەفییان بۆ ھێنابوو وەک پەرتووکەکانی ئیحسان ئیلاھی زەھیر کە دیدێکی دیکەی لە بارەی ناسینی شیعە و تەشەیووع پێبەخشیبوو، پاشان چەندین پەرتووکی بەسود لە بارەی عەقیدە و سوننەت و وەلاء و بەراء و بیدعەوە، کە ئەو سەردەمە باسەکانی تەوحیدی وەک ئەسماء سیفات و ناسینی پەروەردگارێتی و حاکمیەتی بۆ خوێندکارەکانی ڕوون دەکردەوە.
لە ساڵی ١٩٨٨ پاش کیمیابارانکردنی ھەڵەبجە، ریزەکانی ئیخوان جێدەھێڵێت و پەیوەندی دەکات بە بزووتنەوەی ئیسلامی لە ژێر ڕابەرایەتی مامۆستا مەلا عوسمان عەبدول عەزیز و لە ساڵی ١٩٨٩ بووەتە ئەندامی شوورای بزوتنەوەی ئیسلامی.
لەساڵی ١٩٩٤ خەتی ئیسلاح دادەمەزرێنێت، کە ئامانج لێی پەروەردەکرن و پاراستنی گەنجانی ناو بزوتنەوەی ئیسلامی بووە لەوەی نەکەونە ژێر کاریگەری ئەو کەسانەی ئێران، وەیان لایەنە دەرەکییەکان ئاراستەیان دەکردن.
پاش ئەوەی عەلی پایر و باڵی نەھزەکان لە ٣٠-٥-٢٠٠١ جیابوونەوە لە بزوتنەوەی ئیسلامی، و ھەروەھا ھێزی دووی سۆران لە ١-٩-٢٠٠١ بەیانی خۆیان کرد وەک جووندوولئیسلام و بزووتنەوەی یەکبوون بوویەوە بە بزوتنەوەی ئیسلامی، لە ١٠-١٢-٢٠٠١ باڵی ئیسلاحی مەلاکرێکار و جووندوولئیسلام یەکیان گرت و ئەنسارولئیسلامیان دروستکرد.[٦]
کێشەی لە نەرویژ و سەرەتای ھاتنی[دەستکاری]
مەلا کرێکار کە لە ١٩٨٨دا وەکو کوردێکی چەوساوە و ھەڵاتووی بێ پەنا چاوپێکەوتنی لەگەڵ دەزگای پەسەندکردنی پەنابەریی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ئیسلام ئابادی پاکستان کرد و وەکو کوردەکانی دیکە فایلی پێناسەی رێکخرا، نەتەوە یەکگرتووەکان فایلەکەی ناردە چەند وڵاتێک کە پەنابەرێتی ھەندێک کورد پەسەند بکەن لەوانە نەرویژ بوو کە لێکۆڵینەوەی لە فایلی مەلا کرێکار کرد و مافی پەنابەرێتی دایە لەگەڵ سێ منداڵەکەی.
بۆیە لە ٣٠-١١-١٩٩١دا رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان گەیاندنییە نەرویژ و لەو کاتەوە لەوێ جێگیر بوون.
لە ٦-٨-٢٠٠٢ دەگەڕێتەوە وڵاتی ئێران بەمەبەستی بەڕێوەبردنی کاروبارەکانی ئەنسارولئیسلام بەڵام ئێرانییەکان دەستگیری دەکەن و دەیڕفێنن، پاش دەستبەسەرکردن دواتر بە وڵاتی ھۆڵەندای دەدەنەوە.
حکوومەتی نەرویژی مامۆستا کرێکار بەوە تاوانبار دەکات کە دژواریی لەسەر ئاسایشی نەرویژی ھەیە، وەک ئەوەشی باس دەکرێت سێ جار ھەوڵی ڕفاندنی دراوە لەلایەن سی ئای ئەی یەوە.
لە ٢٥-١-٢٠١٠ لە نیوەشەودا لە ناو ئۆسلۆی پایتەختی نەرویژ لە ناو ماڵەکەی خۆیدا ھەوڵی تیرۆرکردنی لەلایەن باندێکەوە دەدرێت و سەرکەوتوو نابێت، پاشانیش زانیاری دەگاتە دەستی بەوەی کەسانێکی دیکە رەوانە کراون کە ھەوڵی دووەم بدەن بۆ تیرۆرکردنی، بەڵام پاش ئەوەی لە رێگەی پارێزەرەکەیەوە پۆلیس ئاگادار ئەکرێتەوە، دواتریش ئەو یەکێتیی نیشتمانی کوردستانی بە بەرپرسی ھێرشەکە تۆمەتبار کرد.
بە پێی بڕیارێک کە وەزارەتی شارەوانی و ھەرێمەکان لە ١٩-٢-٢٠٠٣ دەریکردوە گوایە مەترسی دەبێت لەسەر ئاسایشی نەرویژ، فەرمانگەی کاروباری بێگانەکان مافی پەنابەرێتی و ڕەگەزنامە و نیشتەجێی ھەمیشەیی و مافی کارکردنی لە مەلا کرێکار سەندەوە.
ھەواڵگری نەرویژی زیاتر لە ٤٠ جار مەلا کرێکاری بردووەتە بەردەم دادگا بە تۆمەتی تیرۆر و ھاندان بۆ کاری توندوتیژی بەڵام لەبەر نەبوونی بەڵگەی تەواو زیندانی نەکراوە، پاشان لە ٢٧-٣-٢٠١٢ دەست بەسەردەکرێت و پاشان بە بڕیاری دادگا بە دوو ساڵ و دە مانگ زیندانی دەکرێت، لە زیندانی کۆنگسڤینگەر.
لە پاش دوو ساڵ و دە مانگ زیندانی لە ٢٥-١-٢٠١٥ ئازاد دەکرێت و دەگەڕێتەوە نێو ماڵی خۆی لە شاری ئۆسلۆ، بەڵام پاش ئەنجامدانی چاوپێکەوتنێکی کەناڵی ئێن ئارکۆی نەرویژی دەستگیر دەکرێتەوە.[٦]
بەرھەمەکانی[دەستکاری]
مەلا کرێکار بەرھەمەکانی زۆرن و زیاتر لە ھەزار وتاری دەنگی و ڤیدیۆی و زیاد لە ھەشتا پەرتووک نووسین وەرگێڕانی ھەیە و دیوانە شیعرییەکەی سێ سەد پەڕەیە.[٦]
دادگایکردنی لە ئۆسلۆ[دەستکاری]
تۆمەتەکان[دەستکاری]
- لە ساڵی ٢٠٠٩، لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا لەگەڵ بڵاوکراوە عەرەبییەکاندا ھەڕەشەی کردووە و وتوویەتی «ئەگەر وڵاتی نەرویج بمنێرێتەوە بۆ کوردستان، ئەوا لەسەر ئەوە وەزیری شارەوانیی پێشوو، ئارنەسولبێرگ، دەکوژرێت.».
- ساڵی ٢٠٠٩ لە بەرنامەیەکی تەلەڤیزیۆنیی ئەمریکیدا، بە ناوی «داواکراوەکە»، بە ئوسامە بن لادنیدا ھەڵداوە و دەستخۆشیشی لەو تیرۆریستانە کردووە کە لە عێراق خۆیان دەتەقێننەوە.
- لە ساڵەکانی ٢٠٠٨ و ٢٠٠٩ و ٢٠١٠دا، لەسەر پێگەی پاڵتۆک لە ئینتەرنێت ھەڕەشەی کوشتنی لە سێ کوردی دانیشتووی وڵاتی نەرویژ کردووە و ھانی خەڵکی داوە ھەر کاتێک توانیان دەستیان لێ بوەشێنن، لەبەر ئەوەی ئەو سێ کەسە سووکایەتیان بە ئیسلام و قورئان و موسڵمانان کردبوو.
حووکمدانی لە دادگای نەرویژ[دەستکاری]
سەرەنجام، بە سێ سکاڵاکەی لەسەر، دادگا حووکمی دوو ساڵ و دە مانگ سزای زیندانیکردنی بۆ مەلا کرێکار دەرکرد. دواجار لە ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ ئازاد کرا.
ڕادەستکردن بە ئیتاڵیا[دەستکاری]
لە ٢٦ی ئازاری ٢٠٢٠دا، ئەوە ڕاگەیەندرا کە سوێد مەلا کرێکاری ڕادەستی ئیتاڵیا کردووە.[٧] پارێزەرەکەی و زۆر کەسایەتی کوردستان ڕەخنەیان لەم بڕیارە گرت، بەوەی کە سوێد بەبێ سەلماندنی ھیچ تۆمەتێکی سەر مەلا کرێکار ئەویان ڕادەست کردووە و ڕادەستکردنەکە لە کاتێکی نەخوازراوی وا بووە کە ڤایرۆسی کۆرۆنا بە فراوانی لە ئیتاڵیا بڵاوبووەتەوە.
سەرچاوەکان[دەستکاری]
- ^ ئ ا "پاش ئەوەی لە مانگی ٨/ی ساڵی ١٩٨٤ دەگەڕێتەوە شاری سلێمانی، لە ٢٢/٧/١٩٨٤ژیانی ھاوسەری لەگەڵ خاتو ڕوخۆش ئەحمەد پێک دەھێنێت کە پێشتر یەکیان ناسیوەو". krekar.co. Retrieved 20ی Marchی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=و|archive-date=(help) - ^ "ژیاننامەی مەلا کرێکار". krekar.co. Retrieved 20ی Marchی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=و|archive-date=(help) - ^ Solholm, Rolleiv. "Mullah Krekar on UN's terrorist list". www.norwaypost.no (بە ئینگلیزی). Retrieved 3ی Decemberی 2017.
{{cite web}}: Check date values in:|accessdate=(help) - ^ "Europe crackdown on 'jihadist network'". BBC News. ١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥. Retrieved 3ی Decemberی 2017.
{{cite web}}: Check date values in:|accessdate=و|date=(help) - ^ "وەشانی ئەرشیڤکراو". Archived from the original on 29ی Marchی 2020. Retrieved 11ی Mayی 2020.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=و|archive-date=(help) ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ ئ ا ب پ ت ج "مەلا کرێکار - نەجمەدین فەرەج". مەلا کرێکار - نەجمەدین فەرەج (بە کوردی). 2023-03-17. Retrieved 2023-03-17.
- ^ "وردەکاریی ڕادەستکردنەوەی مەلا کرێکار بە ئیتاڵیا". rojnews.news. ڕۆژنیوز. Archived from the original on 29ی Marchی 2020. Retrieved 1ی Mayی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|accessdate=و|archivedate=(help) ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
| ڕێکخراوەکان |
| ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| کەسایەتییەکان | |||||||||||||||||||||||
| پەیوەندیدار | |||||||||||||||||||||||
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە مەلا کرێکار تێدایە. |
- ڕێکخراوە سیاسییەکانی کوردستان
- ئاوارە عێڕاقییەکان لە نەرویژ
- ئیسلامییەکانی کورد
- بەندکراوە عێڕاقییەکانی دەرەوەی وڵات
- پەنابەرە عێڕاقییەکان
- پەنابەرەکان لە نەرویژ
- پەندکراوەکانی نەرویژ
- تیرۆریزم لە نەرویژ
- زیندووان
- سیاسەتوانانی کورد
- کوردەکانی باشووری کوردستان
- لەدایکبووانی ١٩٥٦
- موسڵمانە چالاکەکان
- موسڵمانە چالاکەکانی عێراق
- موسڵمانە سوننەکان
- موسڵمانە سوننەکانی عێراق
- ڕەخنەگرانی بێخوایی
- ئەو کەسانەی ھەوڵی تیرۆریان دراوە