ماتماتیک
ماتماتیک | |
---|---|
لقی | زانستی سروشتی |
بەشێکە لە | science, technology, engineering, and mathematics، زانستی شێوەیی، زانستە وردەکان |
بەکارھێنان | زانست، mathematical modelling، ئەندازیاری، زانیاری ماڵی، ژمارەکردن |
ناو بە زمانی فەرمی | μᾰθημᾰτικά |
بوارەکانی خوێندن | شتی ماتماتیکی |
ھاشتاگ | math، mathematics، maths |
جێبەجێکار | ماتماتیکزان |
بەستەر | http://data.thenextweb.com/tnw/entity/mathematics |
بەستەری "ستاک ئێکسچەینج" | https://math.stackexchange.com |
تاگی "ستەک ئێکسچەینج" | https://stackoverflow.com/tags/math، https://gamedev.stackexchange.com/tags/mathematics |
بەشێک لە زنجیرەیەک لەسەر |
زانست |
---|
ماتماتیک (لە وشەی یۆنانیی μάθημα، 'زانین، خوێندن، فێربوون') یان بیرکاری پێکدێت لە لێکۆڵینەوە لە بابەتەکانی وەک چەندێتی (تیۆریی ژمارە)،[١] سترەکچەر (جەبر)،[٢] بۆشایی (ئەندازە)،[١] و جیاکاری و تەواوکاری (شیکاری).[٣][٤][٥] ھیچ پێناسەیەکی قبووڵکراوی گشتی نییە.[٦][٧]
بیرکاران بەردەوام بۆ نەخشگەلی بنەڕەتی دەگەڕێن، گومانە تازەکان دەکەن بە ڕێسا، و بە ھەڵھێنجان لە پێناسەکان و بەڵگەنەویستەکان بە چەشنی گونجاو ھەڵبژێردراو بناغەی ڕاستی دادەنێن.
لەسەر ئەوەی کە ئاخۆ شتانی بیرکارانە (وەکوو ژمارەکان یان خاڵەکان) سروشتین و خۆڕسکانە بوونیان ھەیە یان مرۆڤ خولقاندوونی ھێشتا باس و گفتوگۆ دەکرێت. بیرکار «بێنجەمین پێرس» ئەوھا بیرکاری دەناسێنێت: «ئەو زانستەی کە دەرەنجامە پێویستەکانمان بۆ گەڵاڵە دەکات». لە لایەکی ترەوە، ئەلبێرت ئەینشتاین، دەڵێت: «تا ئەو شوێنەی کە یاساکانی بیرکاری ئاماژە بە ڕاستەقینە دەدەن، بێگومان نین؛ و تا ئەو شوێنەی کە بێگومانن، ئاماژە بە ڕاستەقینە نادەن».
بە کەڵک وەرگرتن لە دەرھەستکاری و بە بەکارھێنانی ئاوەز، زانستی بیرکاری ھەرڕۆژ لە گەشە و پەرەسەندندایە. بوارەکانی ژماردن، پێوان، توێژینەوەی ژێرجڵەوانەی شێوە ئەندازەیییەکان، و جووڵەی شتە فیزیکییەکان ھەرڕۆژ بەربڵاوتر و بەرینتر دەبن.
بوارەکانی ماتماتیک
[دەستکاری]چەندێتی
[دەستکاری]لێکۆڵینەوەی چەندێتییەکان بە ژمارەکانەوە دەست پێدەکات:
بۆشایی
[دەستکاری]لێکۆڵینەوی فەزا بە ئەندازەوە دەست پێدەکات:
گۆڕان
[دەستکاری]ئاڕاستەکراوەکان | جیاکاری و تەواوکاریی ئاڕاستەکراو | ھاوکێشە جیاکارییەکان | سیستەمی دینامیکال | بیردۆزی شێواوی |
پێکھاتە
[دەستکاری]بناغەکان و فەلسەفە
[دەستکاری]تێبینییەکان
[دەستکاری]سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ ئ ا «mathematics, n.». Oxford English Dictionary. Oxford University Press. 2012. لە November 16, 2019 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە June 16, 2012 ھێنراوە.
The science of space, number, quantity, and arrangement, whose methods involve logical reasoning and usually the use of symbolic notation, and which includes geometry, arithmetic, algebra, and analysis.
{{cite web}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=
و|archive-date=
(یارمەتی) - ^ Kneebone, G.T. (1963). Mathematical Logic and the Foundations of Mathematics: An Introductory Survey. Dover. p. 4. ISBN 978-0-486-41712-7.
Mathematics ... is simply the study of abstract structures, or formal patterns of connectedness.
- ^ Calculus Concepts: An Informal Approach to the Mathematics of Change. Cengage Learning. 2011. p. 2. ISBN 978-1-4390-4957-0.
Calculus is the study of change—how things change, and how quickly they change.
- ^ Ramana (2007). Applied Mathematics. Tata McGraw–Hill Education. p. 2.10. ISBN 978-0-07-066753-2.
The mathematical study of change, motion, growth or decay is calculus.
- ^ Ziegler, Günter M. (2011). «What Is Mathematics?». An Invitation to Mathematics: From Competitions to Research. Springer. p. vii. ISBN 978-3-642-19532-7.
- ^ Mura, Roberta (Dec 1993). «Images of Mathematics Held by University Teachers of Mathematical Sciences». Educational Studies in Mathematics. 25 (4): 375–85. doi:10.1007/BF01273907. JSTOR 3482762. S2CID 122351146.
- ^ Iris Runge: A Life at the Crossroads of Mathematics, Science, and Industry. Springer. 2012. p. 9. ISBN 978-3-0348-0229-1.
[I]t is first necessary to ask what is meant by mathematics in general. Illustrious scholars have debated this matter until they were blue in the face, and yet no consensus has been reached about whether mathematics is a natural science, a branch of the humanities, or an art form.
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ماتماتیک تێدایە. |