مەیمونە کچی حارس

مەیمونە کچی حارس

دایکی باوەڕداران
مەیمونە کچی حارس; دایکی باوەڕداران
لەدایکبوون	٥٩٤
مەرگ	٦٧٣
ئایین	ئیسلام
ھاوسەر	پێغەمبەر محەممەد

مەیموونە کچی حارس (بە عەرەبی: مَيْمُونَة ٱبْنَت ٱلْحَارِث ٱلْهِلَالِيَّة نز. 594–671)،^[١] یازدەھەمین و کۆتا ھاوسەری محەممەد بوو.^[٢] ناوی ڕەسەنی بەرھ (بە عەرەبی: بَرَّة) بووە،^[٣] کە محەممەد گۆڕی بۆ مەیموونە، بە واتای «مژدە»، چونکە ھاوسەرگیری لەگەڵیدا یەکەمجار بوو لە ماوەی حەوت ساڵدا کە بتوانێت لە مەدینەوە بچێتە ناو زێدی خۆی لە مەککە.^[٤]^[٥]

خێزان

باوکی ناوی حارس کوڕی حەزن بوو لە ھۆزی ھیلال لە مەککە. دایکی ھیند کچی عەوف بوو لە ھۆزی حیمییەر لە یەمەن. خوشکی دایک و باوکی لوبابەی گەورە بوو. خوشکەکانی لەلای باوکییەوە بریتی بوون لە لەیلا (لوبابەی بچووک)، ھوزەیلا و عەزا. نیوە خوشک و براکانی لە لای دایکییەوە بریتی بوون لە مەحمییەی کوڕی جزیی زوبەیدی، ئەسما کچی عومەیس (ژنێکی ئەبووبەکر)، سەلمە کچی عومەیس (ژنێکی حەمزەی کوڕی عەبدولمتەلیب) و عەونی کوڕی عومەیس.^[٦] ھەروەھا ئیبن کەسیر باس دەکات کە زەینەب کچی خوزەیمە (ھاوسەری پێغەمبەر) خوشکێکی نیوە خوشکێکی تری دایکی بووە.^[٧]

ھاوسەرگیری

مەیمونە سەرەتا ھاوسەرگیری لەگەڵ ئەبو ڕوحمی کوڕی عەبدولعوزا کرد کە دواتر کۆچی دوایی کرد. زۆر شت لەبارەیەوە نازانرێت. لە ساڵی ٦٢٩ محەممەد لە شوێنێک کە بە ساریف ناسراوە، نزیکەی ١٠ میل (١٦ kiloمەتر) ھاوسەرگیری لەگەڵ دەکات لە مەککەوە، تەنھا دوای زیارەتی بچووک.^[٦]^[٢] ئەو کچە لە کۆتایی ٣٠ ساڵیدا بوو کاتێک ھاوسەرگیری لەگەڵدا کرد.^[١] مەیمونە سێ ساڵ لەگەڵ محەممەد ژیاوە تا ساڵی ٦٣٢ کە پێغەمبەر کۆچی دوایی کردووە.^[٨]

مەرگ

پێدەچێت مەیمونە لە مانگی زولحەججەی ٥١ کۆچی کۆچی دوایی کردبێت؛ کانوونی دووەمی ساڵی ٦٧١ی زایینی.^[٢] بەڵام ڕێکەوتی مردنی مشتومڕی لەسەرە. تەبەری دەڵێ: «مەیمونە لە ساڵی ٦١ی کۆچی (٦٨٠–٦٨١ زاینی) لە سەردەمی خەلافەتی یەزیدی یەکەمدا کۆچی دوایی کردووە. دواھەمین ژن بووە لە ژنەکانی پێغەمبەر کە مردووە، تەمەنی ئەو کاتە ٨٠ یان ٨١ ساڵ بووە.»^[٦] بەڵام تەبەری لە شوێنێکی تردا جەخت لەوە دەکاتەوە کە ئوم سەلەمە تەمەنی لە مەیمونە زیاتر بووە.^[٦] ^:177

ھەروەھا ئیبن ھاجەر کە ئاماژە بەوە دەکات کە مەیمونە پێش عائیشە کۆچی دوایی کردووە: "ئێمە لەسەر دیوارەکانی مەدینە وەستاین، سەیری دەرەوەمان دەکرد [عائیشە وتی]: سوێند بەخوا! مەیمونە نەماوە! ئەو ڕۆشتووە، تۆش ئازاد ماوە بۆ ئەوەی ھەرچییەک بکەیت." تۆ حەزت لێیە. ئەو لە ھەموومان خواپەرستترین و دڵسۆزترین کەس بوو بۆ خزمەکانی.'"^[٢]^[٩]^[١٠]^[١١]

سەرچاوەکان

^ ^ئ ^ا Raj Bhala. «Maymuna bint al-Harith». Understanding the Islamic Law. According to sources Maymuna bint al Harith (594-674) was the last woman whom Prophet Mohammad married. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «Bhala» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا
^ ^ئ ^ا ^ب ^پ Ibn Hajar. Al-Isabah fi tamyiz al Sahabah (بە عەرەبی). Vol. 8. pp. 192–531. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «IbnHajar» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا
^ IslamAhmadiyya.Net. «أم المؤمنين السيدة ميمونة بنت الحارث رضي الله عنها - مجلة زاد المسلمة - الجماعة الإسلامية الأحمدية». zadulmuslima.net. لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.
^ Bint Al-Shāṭīʾ (2006). The Wives of the Prophet (Facsimile repr. ed.). Piscataway, New Jersey, the U.S.A.: Gorgias Press. pp. 222–224. ISBN 978-1-59333-398-0.
^ «11 ميمونة بنت الحارث الهلالية رضي الله عنها». Islamweb إسلام ويب (بە عەرەبی). لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.
^ ^ئ ^ا ^ب ^پ Al-Tabari، Muhammad ibn Jarir (1998). «Biographies of the Prophet's Companions and Their Successors». Tarik ul-Rasul wa'l-Muluk (History of the Prophets and Kings). Vol. 39. لەلایەن Landau-Tasseron، E. وەرگێڕدراوە. New York: State University of New York Press. pp. 177–201. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «Landau-Tasseron-Tabari_1998» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا
^ Ismail ibn Umar ibn Kathir (2000). Al-Sirah al-Nabawiyyah (The Life of the Prophet). Vol. 3. لەلایەن Le Gassick، T. وەرگێڕدراوە. Reading, Berkshire, England, the U.K.: Garnet. p. 122. ISBN 978-1-85964-142-2.
^ حليم، رشيد. «أم المؤمنين ميمونة بنت الحارث رضي الله عنها». ar.yassine.net (بە عەرەبی). لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.
^ Abu Abdullah Muhammad ibn Abdullah Al-Hakim Al-Nishapuri. Al-Mustadrak ala al-Sahihayn (بە عەرەبی). Vol. 4. p. 32.
^ «118 من حديث: (أن أم المؤمنين ميمونة بنت الحارث أعتقت وليدة ولم تستأذن النبي صلى الله عليه وسلم..)». binbaz.org.sa (بە عەرەبی). لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.
^ «أم المؤمنين ميمونة بنت الحارث الهلالية». www.alukah.net (بە عەرەبی). ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣. لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.

[Bhala-1] ئ ^ا Raj Bhala. «Maymuna bint al-Harith». Understanding the Islamic Law. According to sources Maymuna bint al Harith (594-674) was the last woman whom Prophet Mohammad married. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «Bhala» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا

[IbnHajar-2] ئ ^ا ^ب ^پ Ibn Hajar. Al-Isabah fi tamyiz al Sahabah (بە عەرەبی). Vol. 8. pp. 192–531. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «IbnHajar» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا

[3] IslamAhmadiyya.Net. «أم المؤمنين السيدة ميمونة بنت الحارث رضي الله عنها - مجلة زاد المسلمة - الجماعة الإسلامية الأحمدية». zadulmuslima.net. لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.

[4] Bint Al-Shāṭīʾ (2006). The Wives of the Prophet (Facsimile repr. ed.). Piscataway, New Jersey, the U.S.A.: Gorgias Press. pp. 222–224. ISBN 978-1-59333-398-0.

[5] «11 ميمونة بنت الحارث الهلالية رضي الله عنها». Islamweb إسلام ويب (بە عەرەبی). لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.

[Landau-Tasseron-Tabari_1998-6] ئ ^ا ^ب ^پ Al-Tabari، Muhammad ibn Jarir (1998). «Biographies of the Prophet's Companions and Their Successors». Tarik ul-Rasul wa'l-Muluk (History of the Prophets and Kings). Vol. 39. لەلایەن Landau-Tasseron، E. وەرگێڕدراوە. New York: State University of New York Press. pp. 177–201. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «Landau-Tasseron-Tabari_1998» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا

[LeGassick-IbnKathir_2000-7] Ismail ibn Umar ibn Kathir (2000). Al-Sirah al-Nabawiyyah (The Life of the Prophet). Vol. 3. لەلایەن Le Gassick، T. وەرگێڕدراوە. Reading, Berkshire, England, the U.K.: Garnet. p. 122. ISBN 978-1-85964-142-2.

[8] حليم، رشيد. «أم المؤمنين ميمونة بنت الحارث رضي الله عنها». ar.yassine.net (بە عەرەبی). لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.

[Al-Nishapuri-9] Abu Abdullah Muhammad ibn Abdullah Al-Hakim Al-Nishapuri. Al-Mustadrak ala al-Sahihayn (بە عەرەبی). Vol. 4. p. 32.

[10] «118 من حديث: (أن أم المؤمنين ميمونة بنت الحارث أعتقت وليدة ولم تستأذن النبي صلى الله عليه وسلم..)». binbaz.org.sa (بە عەرەبی). لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.

[11] «أم المؤمنين ميمونة بنت الحارث الهلالية». www.alukah.net (بە عەرەبی). ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣. لە ٥ی ئابی ٢٠٢٤ ھێنراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]