بۆ ناوەڕۆک بازبدە

مزگەوتی ئەقسا

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

مزگەوتی ئەقسا
وێنەی مزگەوتی ئەقسا لە شەودا.
وێنەی مزگەوتی ئەقسا لە شەودا.
زانیاری گشتی
شار قودسی پیرۆز،

فەلەستین

بیناسازی ئیسلامی
تایبەتمەندییەکان
ژمارەی منارە ٤
ژمارەی قوبە ١٥

مزگەوتی ئەقسا (مانای "دوورترین مزگەوت") دەکەوێتە شارە کۆنەکەی ئورشەلیم وە پیرۆزترین شوێنە لە ئیسلام مزگەوتەکە لەسەرەوەی مزگەوتی قودس بنیادنراوە، مزگەوتەکە وەک ئەقسا یان حەرەمی شەریف ناسراوە لە ئیسلام; چەندین دەیەی تر لەدوای مردنی پێغەمبەر محمد. موسلمانان بڕوایان وایە محمد لە مزگەوتی حەرام گوازرایەوە بۆ ئەم شوێنە لە کاتی ئیسرا و میعراج; ھەروەک لە فەرموودەدا ھاتووە کەوا محمد پەرستشی لەم شوێنە ئەنجامداوە تا ١٦یەم یان ١٧یەمی ئەو مانگەی لە دوای کۆچکردنی لە مەککە بەرەو مەدینە، و دواتر خودا ڕێنموویی دەکات کەوا لەجیاتی ئەوە کەعبە بکاتە شوێنی سەرەکی پەرستشی لە مەککە.[١]

مزگەوتی ئەقسا، مزگەوتی قیبلی ئەکەوێتە لای چەپی و قوبەی سەخڕە دەکەوێتە ناوەندییەوە

پیرۆزی مزگەوتەکە

[دەستکاری]

مزگەوتی ئەقسا پیرۆزییەکی گەورەی ھەیە لای موسڵمانان، کە بەستراوە بە بیروباوەڕەکەیانەوە لە سەرەتای بانگەوازەوە، و بە قیبلەی ھەموو پێغەمبەرەکان دادەنرێت لە پێش پێغەمبەر محەمەد و ھەروەھا قیبلەی یەکەمی ئیسلامیش بوو پێش ئەوەی قیبلە بگۆڕێت بۆ مەککە.

و ئەوەی پەیوەندی ئیسلام بە مزگەوتەکەوە بەڵگەدار دەکات، شەوی ئیسرا و میعراجە کاتێک پێغەمبەر شەوڕەوی پێکرا لە مزگەوتی حەڕام بۆ مزگەوتی ئەقسا، لەوێ پێش نوێژی بۆ پێغەمبەرەکان کرد و پاشان سەرکەوت لێوەی بۆ ئاسمان، و لە ئاسمانی بەرزدا نوێژی لەسەر پێویست کرا.

لە قورئاندا ناوی مزگەوتی ئەقسا براوە بەوەی کە دەوروپشتی ڕووناک کراوەتەوە[٢] کە ئاماژەیە بۆ پیرۆزی و شوێنی مزگەوتەکە لای خوا و لای موسڵمانان.

ھەروەھا لە فەرموودەی پێغەمبەری ئیسلامدا ھاتووە بەوەی مزگەوتی ئەقسا یەکێکە لەو سێ مزگەوتی سەردان دەکرێن، سێ مزگەوتەکەش مزگەوتی حەرام و مزگەوتی پێغەمبەر و مزگەوتی ئەقسان.

شوێنەوراەکانی مزگەوتەکە

[دەستکاری]

مزگەوتی ئەقسا لە چەند پایە و شوێنەورێک پێک دێت کە دەگەنە نزیکەی ٢٠٠ شوێنەوار.

مزگەوتی قیبلی، بەشێک لە مزگەوتی ئەقسا
مینبەری سەڵاحەدین


سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Buchanan، Allen (2004). States, Nations, and Borders: The Ethics of Making Boundaries. Cambridge University Press. ISBN 0-521-52575-6.
  2. ^ سورەتی ئیسرا، ئایەتی یەکەم