بەرلین: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب بۆت لابردن: xmf:ბერლინი (strong connection between (2) ckb:بەرلین and xmf:ბერლინ)
ب r2.6.2) (بۆت زیادکردن: xmf:ბერლინი
ھێڵی ١٩٧: ھێڵی ١٩٧:
[[war:Berlin]]
[[war:Berlin]]
[[wo:Berlin]]
[[wo:Berlin]]
[[xmf:ბერლინი]]
[[yi:בערלין]]
[[yi:בערלין]]
[[yo:Berlin]]
[[yo:Berlin]]

وەک پێداچوونەوەی ‏٢٢:٢٤، ٨ی ئەیلوولی ٢٠١١

بەرلین Berlin پایتەخت و یەکێک لە شازدە ھەرێمەکانی وڵاتی ئەڵمانیایە. بە دانیشتوانێکی ٣،٦ میلیۆن کەس لە ناو سنووری شارەکەدا، بەرلین گەورەترین شاری ئەڵمانیایە. دووەم قەڵەباڕخترین شار و ھەشتەم قەڵەبارخترین ناوچەی نیشتەچیبوونە لە یەکێتی ئەوروپا. شوێنی لە باکووری خۆرھەڵاتی ئەڵمانیایە و ھەروەھا ناوەندی ناوچەی نیشتەجێبوون--Alex city ١٥:٥٠, ٢٢ ئەیلوول ٢٠٠٩ (UTC)ی مەزنی Berlin-Brandenburg بەرلین-براندەنبورگ، کە ٥ میلیۆن کەسی کۆکردۆتەوە و کە لە پتر لە ١٩٠ نەتەوە پێکھاتوون.

یەکەم جار بە بەڵگەوە لە سەدەی سێدەھەم ھێنراوەتە کە بەررلین بە سەرکەوتوویی بوو بە پایتەختی شانشینی Prussia (١٧٠١–١٩١٨)، ئیمبراتۆرییەتی ئەڵمانی ١٨٧١-١٩١٨، کۆماری ڤایمار Weimar ١٩١٩-١٩٣٣، و سێھەم Reich ١٩٣٣-١٩٤٥. دوای جەنگی جیھانی دووەم، شارەکە دابەش کرا؛ بەرلینی خۆرھەڵات بوو بە پایتەختی ئەڵمانیای خۆرھەڵات لەو کاتەی کە بەرلینی خۆرئاوا بوو پارچە خاکێکی تەریک، کە دەوروپشتی بە شوورەی بەرلین گیرابوو (١٩٦١-١٩٨٩). دوابەدوای یەکگرتنەوەی وڵاتی ئەڵمانیا لە ساڵی ١٩٩٠، شارەکە پێگەی خۆی ناسییەوە وەک ‌‌پایتەختی ھەموو ئەڵمانیا بە میواندارێتی ١٤٧ باڵوێزخانەی بیانی.

بەرلین ناوەندێکی گەورەی کەلتوری، ڕامیاری، میدیایی و زانستییە لە ئەوروپا. ئابوورییەکەی بە سەرەکی بنەمای لە کەرتی خزمەتگوزارییە، کە شتی زۆر لەخۆ دەگرێت وەک کارگەی داھێنەر، ڕێکخراوی پیشەیی ڕاگەیاندن، خزمەتگوزاری ژینگەیی، کۆنگرێس و شوێنی ڕێککەوتننامە.