میرنشینی مەلکیشی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

میرنشینی مەلکیشی (بە کوردیی باکووری: Mîrketiya Melkîşî؛ سەدەی ١٣–١٦٦٣)[١] میرنشینێکی سەربەخۆی کوردی بوو کە لە سەدەی ۱۰زایین دامەزراوە لە لایەن پاشا مەلکیشۆی هەزەبانی نەوەی پاشا ئەبووهێجا موسەک کوڕی چەکۆی هەزبانی فەرمانڕەوای هەزەبانی هەولێر،[١] قەڵا و ناوچەی چەمشگەزەک کە لە نێوان مازگێرد، پێرتاگە و ساغماندا بووە پایتەختی ئەم شانشینە بووە.[٢] دانیشتووانی میرنشینەکە پێکھاتووی موسڵمان و نا موسڵمانیش بووە،[٣] و جگە لەوەش دانیشتووانێکی بەرچاوی کوردی عەلەوی ھەبووە کە بەھۆی خۆبەڕێوەبەری لەژێر دەسەڵاتی عوسمانیدا گەشەیان کرد و فراوانتر بوون، ئەمە سەرەڕای دژایەتی عوسمانییەکانیش بەرامبەر بە کەمینەکان.[٤] بەپێی شەرەفنامە، فەرمانڕەواکانی سەدەی ١٢–١٣ی میرنشینەکە لە نەوەی میر مەلکیش ناوێک بوون و هەمیشە فەرمانڕەوای خۆماڵیان هەبووە و بە وڵاتەکیان دەڵێن کوردستان.[٥]

مەلکیشییەکان بە بڵباسیش ناسراون لە کوردانی هەزەبانی دێرینن، میر بەهادین خەلیل کوڕی محەمەد کوڕی مەلکیشۆ فەرمانڕەوای سوپای ئەیووبی بووە و فەرمانڕەوای شاری دیمەشق و قاهیرە بووە، هەروەها میری فەخرەدین محمد و میر ئەسعەد و عزەدین مەلکیشی لە سەرکردەکانی ئەیووبی بوون، هەروەها میر وەهسوزان مەلکیشی لە سەرکردە دیارەکانی سوڵتان سەڵاحەدین بووە.

ئەمانەش ببینە[دەستکاری]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ ئ ا Ünal (1999).
  2. ^ van Bruinessen & Boeschoten (1988).
  3. ^ Uzun (2017).
  4. ^ Gezik (2021).
  5. ^ Aydin, Suavi (2020), "A Survey of the Roots and History of Kurdish Alevism: What are the Divergences and Convergences between Kurdish Alevi Groups in Turkey?", Kurdish Studies, CEEOL, vol. 8, no. 1, pp. 17–42, doi:10.33182/ks.v8i1.551