واکین فینیکس

واکین فینیکس
واکین فینیکس;
	واکین لە ٦٨ەم فێستیڤاڵی نێودەوڵەتیی فیلمی بەرلین لە ٢٠١٨
لەدایکبوون	واکین ڕافایەڵ بۆتەم; ٢٨ی تشرینی یەکەمی ١٩٧٤ (تەمەن ٤٩ ساڵ); سان خوان، پوێرتۆ ڕیکۆ
نەتەوە	ئەمریکی
ناوەکانی تر	لیف فینیکس
پیشە	ئەکتەر، بەرھەم ھێنەر
چالاکبوون	١٩٨٢–ئێستا
یار	ڕونی مارا (٢٠١٦–ئێستا، مارەی کردووە)
باوان	جۆن لی بۆتەم (باوک); ئارلین فینیکس (دایک);
خزمەکان	ڕیڤەر فینیکس (برا); ڕەین فینیکس (خوشک); ڵایبێرتی فینیکس (خوشک); سەمەر فینیکس (خوشک)

واکین ڕافایەڵ فینیکس^[ئ] (/hwɑːˈkiːn/؛ né بۆتەم؛ لەدایکبووی ٢٨ی تشرینی یەکەمی ١٩٧٤) ئەکتەر، ژینگەپارێز، چالاکوانی مافی ئاژەڵان، وە بەرھەمھێنەرێکی ئەمریکییە. ئەو زۆر خەڵاتی وەرگرتووە و بۆ زۆر خەڵات پاڵێوراوە، وەک خەڵاتێکی ئۆسکار، خەڵاتێکی گرامی، وە دوو خەڵاتی گۆڵدن گڵۆب.

لە منداڵیدا، واکین دەستی کرد بە ڕۆڵ گێڕان لە تەلەڤزیۆندا لەگەڵ براکەی ڕیڤەر وە خوشکەکەی سەمەر. یەکەم ڕۆڵی سەرەکی لە فیلمدا لە SpaceCamp (١٩٨٦) دا بوو. لەو ماوەیەدا، بە لیف فینیکس ناسرابوو، ناوێک کە خۆی دابووی بە خۆی. دواتر گەڕایەوە بۆ ناوە ڕاستییەکەی وە دەنگۆی پۆسەتیڤی لێکەوتەوە بۆ ڕۆڵی یاریدەدەری لە فیلمی کۆمیدی-درامی To Die For (١٩٩٥) وە فیلمی مێژووی Quills (٢٠٠٠). سەرنجی زیاتری خرایە سەر بۆ ڕۆڵی کۆمۆدەس لە فیلمی مێژووی درامی Gladiator (٢٠٠٠)، کە بەھۆیەوە پاڵێورا بۆ خەڵاتێکی ئەکادیمی بۆ باشترین ڕۆڵی یاریدەدەر. ئەو دوابەدوا پاڵێورا بۆ باشترین ئەکتەر بۆ ڕۆڵی وەک موزیکژەن جۆنی کاش لە Walk the Line (٢٠٠٥)، جەنگاوەرێکی کۆنی سەرخۆش لە The Master (٢٠١٢)، وە کارەکتەری سەرەکی لە فیلمی Joker (٢٠١٩)، کە بەھۆیەوە خەڵاتەکەی بردەوە. فیلمەکانی تری بریتین لە فیلمە ترسناکەکانی Signs (٢٠٠٢)، وە The Village (٢٠٠٤)، فیلمی مێژووی درامی Hotel Rwanda (٢٠٠٤)، فیلمی ڕۆمانسی درامی Her (٢٠١٣)، فیلمی سووکایەتی تاوانی Inherent Vice (٢٠١٤)، وە فیلمی دەروونی ھەستبزوێن You Were Never Really Here (٢٠١٧)، کە بەھۆیەوە خەڵاتی فیستیڤاڵی کانسی بردەوە بۆ باشترین ئەکتەر.

واکین پڕۆژەی موزیک ڤیدیۆیشی کردووە، ھەروەھا بەرھەم ھێنانی فیلم و زنجیرەی تەلەڤزیۆنی. بۆ ڕیکۆردکردنی ساوندتراکی Walk the Line، خەڵاتێکی گرامی بردەوە بۆ باشترین کۆکراوەی ساوندتراک لە ھونەرێکی بینراو. ئەو چالاکوانێکی کۆمەڵایەتییە وە یارمەتی زۆربەی کۆمەڵگە خێرخوازی و مافی مرۆڤی داوە. ئەو لە لیستی دەرھێنەرەکان دایە لە The Lunchbox Fund، کۆمەڵەیەکی نەکەدکار کە خواردنی ڕۆژانە دابین ئەکات بۆ قوتابییەکانی قوتابخانەکانی شاری سۆوێتۆی باشووری ئەفریقا. ئەو ناسراوە بۆ لایەنگری لە مافی ئاژەڵان؛ ئەو ڕووەکی بووە لە تەمەنی سێ ساڵییەوە وە زۆرجار کامپەین لەگەڵ PETA و In Defense of Animals ئەکات.^[٣]^[٤]

تێبینییەکان

سەرچاوەکان

^ «PREMIERE April 1988». Aleka.org. لە ١٢ی تەممووزی ٢٠١٧ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٤ی ئابی ٢٠١٠ ھێنراوە.
^ «Joaquin Phoenix». Hello!. لە April 4, 2019 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە June 17, 2017 ھێنراوە. {{cite magazine}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= و |archive-date= (یارمەتی)
^ «Joaquin Phoenix's Charity Work». Look to the Stars. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی ئابی ٢٠٠٧ ھێنراوە. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch; 2012-06-14 suggested (یارمەتی)
^ «Fake leather please!». Daily News and Analysis. November 14, 2006. لە February 14, 2013 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە December 1, 2012 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)

بەستەرە دەرەکییەکان

ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگەکانی <ref> بۆ گرووپێک بەناوی «kurdish-alpha» ھەن، بەڵام ھیچ تاگێکی ھاوتای <references group="kurdish-alpha"/> نەدۆزرایەوە

[aleka_phoeni53-1] «PREMIERE April 1988». Aleka.org. لە ١٢ی تەممووزی ٢٠١٧ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٤ی ئابی ٢٠١٠ ھێنراوە.

[hellomagazine.com-2] «Joaquin Phoenix». Hello!. لە April 4, 2019 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە June 17, 2017 ھێنراوە. {{cite magazine}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= و |archive-date= (یارمەتی)

[stars-4] «Joaquin Phoenix's Charity Work». Look to the Stars. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی ئابی ٢٠٠٧ ھێنراوە. {{cite web}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch; 2012-06-14 suggested (یارمەتی)

[Fake_leather_please!-5] «Fake leather please!». Daily News and Analysis. November 14, 2006. لە February 14, 2013 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە December 1, 2012 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)

[ئ]

[٣]

[٤]

ب و د خەلاتی ئۆسکار بۆ باشترین ئەکتەری پیاو
١٩٢٨-١٩٤٠	ئێمیل جانینگز (١٩٢٨) وارنەر باکستەر (١٩٢٩) جۆرج ئارلیس (١٩٣٠) لیۆنێل باریمۆر (١٩٣١) فرێدریک مارچ / والاس بیری (١٩٣٢) چارڵز لۆتن (١٩٣٣) کلارک گەیبڵ (١٩٣٤) ڤیکتۆر مکلاگلێن (١٩٣٥) پۆل میوونی (١٩٣٦) سپێنسەر ترەیسی (١٩٣٧) سپێنسەر ترەیسی (١٩٣٨) ڕۆبێرت دۆنات (١٩٣٩) جەیمز ستیوارت (١٩٤٠)
١٩٤١-١٩٦٠	گەری کووپەر (١٩٤١) جەیمز کاگنی (١٩٤٢) پۆل لووکاس (١٩٤٣) بینگ کرۆزبی (١٩٤٤) ڕەی میلەند (١٩٤٥) فرێدریک مارچ (١٩٤٦) ڕۆناڵد کۆلمەن (١٩٤٧) لۆرنس ئۆلیڤیە (١٩٤٨) برۆدریک کرۆفۆرد (١٩٤٩) خۆسێ فێرێر (١٩٥٠) ھەمفری بۆگارت (١٩٥١) گەری کووپەر (١٩٥٢) ویلیام ھۆڵدن (١٩٥٣) مارلۆن براندۆ (١٩٥٤) ئێرنست بۆرگناین (١٩٥٥) یول برینێر (١٩٥٦) ئەلیک گینس (١٩٥٧) دەیڤید نیڤن (١٩٥٨) چارلتۆن ھێستۆن (١٩٥٩) بێرت لەنکەستەر (١٩٦٠)
١٩٦١-١٩٨٠	ماکسیملیان شێل (١٩٦١) گریگۆری پێک (١٩٦٢) سیدنی پواتیێ (١٩٦٣) رێکس ھاریسن (١٩٦٤) لی مارڤین (١٩٦٥) پۆل سکۆفیڵد (١٩٦٦) ڕۆد ستیگەر (١٩٦٧) کڵیف ڕۆبێرتسن (١٩٦٨) جۆن وەین (١٩٦٩) جۆرج کەمبل سکۆت (١٩٧٠) جین ھاکمن (١٩٧١) مارلۆن براندۆ (١٩٧٢) جاک لێمن (١٩٧٣) ئارت کارنی (١٩٧٤) جاک نیکڵسۆن (١٩٧٥) پیتەر فینچ (١٩٧٦) ڕیچارد درەیفوس (١٩٧٧) جۆن ڤۆیت (١٩٧٨) دەستن ھۆفمان (١٩٧٩) ڕۆبێرت دێ نیرۆ (١٩٨٠)
١٩٨١-٢٠٠٠	ھێنری فۆندا (١٩٨١) بێن کینگسلی (١٩٨٢) ڕۆبێرت دوڤۆڵ (١٩٨٣) فەرید مەری ئێبراھام (١٩٨٤) ویلیام ھەرت (١٩٨٥) پاوڵ نیومان (١٩٨٦) مایکڵ دۆگلاس (١٩٨٧) دەستن ھۆفمان (١٩٨٨) دانیێل دەی-لێویس (١٩٨٩) جێرمی جۆن ئایرۆنز (١٩٩٠) ئەنتۆنی ھۆپکینس (١٩٩١) ئال پاچینۆ (١٩٩٢) تۆم ھەنکس (١٩٩٣) تۆم ھەنکس (١٩٩٤) نیکۆلاس کەیج (١٩٩٥) جۆفری ڕەش (١٩٩٦) جاک نیکڵسۆن (١٩٩٧) ڕۆبێرتۆ بێنیگنی (١٩٩٨) کێڤن سپەیسی (١٩٩٩) ڕاسڵ کرۆ (٢٠٠٠)
٢٠٠١-ئێستا	دێنزڵ واشینگتن (٢٠٠١) ئەدریان برۆدی (٢٠٠٢) شۆن پێن (٢٠٠٣) جەیمی فۆکس (٢٠٠٤) فیلیپ سیمۆر ھۆفمەن (٢٠٠٥) فۆڕێست ویتەیکەر (٢٠٠٦) دانیێل دەی-لێویس (٢٠٠٧) شۆن پێن (٢٠٠٨) جێف بریجز (٢٠٠٩) کۆلین فیرت (٢٠١٠) ژان دوژاردن (٢٠١١) دانیێل دەی-لێویس (٢٠١٢) ماتیو مەکانەھێی (٢٠١٣) ئێدی ڕێدمەین (٢٠١٤) لیۆناردۆ دیکاپریۆ (٢٠١٥) کەیسی ئافلێک (٢٠١٦) گاری ئۆڵدمن (٢٠١٧) ڕامی مالیک (٢٠١٨) واکین فینیکس (٢٠١٩) ئەنتۆنی ھۆپکینس (٢٠٢٠)

ب و د خەڵاتی فیستیڤاڵی فیلمی کان بۆ باشترین ئەکتەر
١٩٤٦–١٩٥٩	ڕەی میلەند (١٩٤٦) Edward G. Robinson (١٩٤٩) Michael Redgrave (١٩٥١) مارلۆن براندۆ (١٩٥٢) Charles Vanel (١٩٥٣) سپێنسەر ترەیسی/cast of Bolshaya Semya (١٩٥٥) John Kitzmiller (١٩٥٧) Paul Newman (١٩٥٨) Bradford Dillman/Dean Stockwell/Orson Welles (١٩٥٩)
١٩٦٠–١٩٧٩	Anthony Perkins (١٩٦١) Dean Stockwell/Jason Robards/Ralph Richardson/Murray Melvin (١٩٦٢) Richard Harris (١٩٦٣) Antal Páger/Saro Urzì (١٩٦٤) Terence Stamp (١٩٦٥) Per Oscarsson (١٩٦٦) Oded Kotler (١٩٦٧) Jean-Louis Trintignant (١٩٦٩) Marcello Mastroianni (١٩٧٠) Riccardo Cucciolla (١٩٧١) Jean Yanne (١٩٧٢) Giancarlo Giannini (١٩٧٣) جەک نیکڵسۆن (١٩٧٤) Vittorio Gassman (١٩٧٥) José Luis Gómez (١٩٧٦) Fernando Rey (١٩٧٧) Jon Voight (١٩٧٨) Jack Lemmon (١٩٧٩)
١٩٨٠–١٩٩٩	Michel Piccoli (١٩٨٠) Ugo Tognazzi (١٩٨١) Jack Lemmon (١٩٨٢) Gian Maria Volonté (١٩٨٣) Alfredo Landa/Francisco Rabal (١٩٨٤) William Hurt (١٩٨٥) Michel Blanc/Bob Hoskins (١٩٨٦) Marcello Mastroianni (١٩٨٧) Forest Whitaker (١٩٨٨) James Spader (١٩٨٩) Gérard Depardieu (١٩٩٠) John Turturro (١٩٩١) Tim Robbins (١٩٩٢) David Thewlis (١٩٩٣) Ge You (١٩٩٤) Jonathan Pryce (١٩٩٥) Pascal Duquenne/Daniel Auteuil (١٩٩٦) شۆن پێن (١٩٩٧) Peter Mullan (١٩٩٨) Emmanuel Schotte (١٩٩٩)
٢٠٠٠-ئێستا	Tony Leung Chiu-Wai (٢٠٠٠) Benoît Magimel (٢٠٠١) Olivier Gourmet (٢٠٠٢) Muzaffer Ozdemir/Emin Toprak (٢٠٠٣) Yūya Yagira (٢٠٠٤) Tommy Lee Jones (٢٠٠٥) Jamel Debbouze/Samy Naceri/Roschdy Zem/Sami Bouajila/Bernard Blancan (٢٠٠٦) Konstantin Lavronenko (٢٠٠٧) Benicio del Toro (٢٠٠٨) Christoph Waltz (٢٠٠٩) Javier Bardem/Elio Germano (٢٠١٠) Jean Dujardin (٢٠١١) Mads Mikkelsen (٢٠١٢) Bruce Dern (٢٠١٣)