دێنزڵ واشینگتن

دەنزڵ واشینتۆن
دەنزڵ واشینتۆن;
لەدایکبوون	٢٨ی کانوونی یەکەمی ١٩٥٤; ماونت ڤەرنۆن ، نیویۆرک ، ئەمریکا
نەتەوە	ئەمریکی
پیشە	ئەکتەر ، دەرهێنەری فیلم ، بەرهەمهێنەری فیلم
چالاکبوون	١٩٧٤ - ئێستا
ھاوسەر	پاولێتا واشینتۆن (١٩٨٣-ئێستا)

دەنزڵ واشینتۆن هایەس (بە ئینگلیزی: Denzel Hayes Washington) ئەکتەر و دەرهێنەر و بەرهەمهێنەرێکی ئەمریکییە. لە ساڵی ١٩٥٤ لە ماونت ڤەرنۆن لە ویلایەتی نیویۆرک لە ئەمریکا لەدایکبووە. تا ئێستا دوو خەڵاتی ئۆسکاری بە دەست هێناوە و دوو جاریش خەڵاتی گۆڵدن گڵۆبی بە دەست هێناوە و یەک جاریش خەڵاتی تۆنی بە دەست هێناوە. لە ساڵی ٢٠٠١یشدا خەڵاتی ئۆسکاری وەرگرتووە بۆ ڕۆڵ بینینی لە فیلمی (Training Day).^[١]

ژیانی[دەستکاری]

دەنزڵ واشینتۆن لە ماونت ڤەرنۆن لە نزیک شاری نیویۆرک سەر بە ویلایەتی نیویۆرک لە ٢٨ی کانوونی یەکەمی ١٩٥٤ لەدایکبووە. دەنزڵ تا ساڵی ١٩٦٨ لە قوتابخانەی مامناوەندی (Pennington-Grimes) خویندوویەتی. کاتێک گەیشتە تەمەنی ١٤ ساڵی دایک و باوکی لە یەک جیابوونەوە هەر لەبەر ئەوە دایکی دەینێریت بۆ قوتابخانەیەکی نموونەی بە ناوی (Oakland Military Academy) لە نیو ویندسۆر لە ویلایەتی نیویۆرک. دەنزڵ خۆی دەربارەی ئەم قوتابخانەیە دەڵێت "ئەم قوتابخانەیە ئاڕاستەی ژیانمی گۆڕی چونکە من بە شێوەیەکی زۆر ناڕێک و نابەجێ ژیانم بەسەردەبرد ، ئەو کەسانەی کە لەم قوتابخانەیە یارمەتییان دام کەسانی زۆر باش بوون بۆم."

دیزل واشنتن لە سالی 1954 لە نیویۆرک لە دایک بوەو ئەکتەری ئەمریکیە و ناوی تەواوی دینزل هایس واشنتنە و لە لە سالی 1977 لە زانکۆی هارفارد لە بەشی راگەیاندن و دراما بروانامەی بە دەست هێنا پاشان لە سان فرانسیسکۆ لە پەیمانگای ئەمریکی بۆ هونەری شانۆ دەی خوێند بەڵام لە دوای یەک ساڵ وازی لە خوێندن هێناو بو بە ئەکتەر

دینزل بە چەند کارێکی تەلەفزیۆنی دەست بە کاری نواندن کرد و یەکەم کاری بە ناوی کاربۆن کۆپی بو لە ساڵی 1981 و پاشان لە درامایەکی تەلەفزیۆنی بە ناوی ستریت ئیلسی وێر بۆ ماوای ٦ ساڵ لەساڵی 1987 لە فیلمی کرای فری دۆم وەک ئەکتەری پالپشت بەشداری کرد و بۆ خەڵاتی ئۆسکار دەست نیشان کرا ئەوەش کە وای کرد سەرنجی زۆرێک لە درهێنەرانی بۆ لای خۆی را بکێشێ هەر زوش دوای ئەوە بە ٢ سال لە فیلمی گلۆری وەکو ئەکتەری پالپشت بەشداری کردو خەڵاتی ئۆسکاری بە دەست هێنا

فیلمەکانی[دەستکاری]

ساڵ	فیلم	ڕۆڵ	تێبینی
١٩٧٤	Death Wish	Alleyway mugger	On-screen debut, uncredited
١٩٧٧	Wilma	Robert Eldridge	(television film)
١٩٧٩	Coriolanus	Aedile/Roman Citizen	(video)
١٩٨١	Carbon Copy	Roger Porter
١٩٨٤	License to Kill	Martin Sawyer	(television film)
١٩٨٤	Soldier's Story, AA Soldier's Story	Pfc. Melvin Peterson
١٩٨٦	The George McKenna Story	George McKenna	(U.S. title – Hard Lessons, television film)
١٩٨٦	Power	Arnold Billings	NAACP Image Award for Outstanding Supporting Actor in a Motion Picture
١٩٨٧	Cry Freedom	Steve Biko	Nominated—Academy Award for Best Supporting Actor Nominated—Golden Globe Award for Best Actor – Motion Picture Drama
١٩٨٩	Mighty Quinn, TheThe Mighty Quinn	Xavier Quinn
١٩٨٩	For Queen and Country	Reuben James	Festival du Film Policier de Cognac Award for Best Actor
Glory	Pvt. Trip	Academy Award for Best Supporting Actor Golden Globe Award for Best Supporting Actor – Motion Picture NAACP Image Award for Outstanding Supporting Actor in a Motion Picture Kansas City Film Critics Circle Award for Best Supporting Actor
١٩٩٠	Heart Condition	Napoleon Stone
١٩٩٠	Mo' Better Blues	Bleek Gilliam
١٩٩١	Ricochet	Nicholas Styles
١٩٩٢	Mississippi Masala	Demetrius Williams	NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture
١٩٩٢	Malcolm X	مالکۆم ئێکس	Chicago Film Critics Association Award for Best Actor Kansas City Film Critics Circle Award for Best Actor MTV Movie Award for Best Performance - Male NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture New York Film Critics Circle Award for Best Actor Silver Bear for Best Actor – ٤٣rd Berlin International Film Festival.^[٢] Southeastern Film Critics Association Award for Best Actor Nominated—Academy Award for Best Actor Nominated—Golden Globe Award for Best Actor – Motion Picture Drama
١٩٩٣	Much Ado About Nothing	Don Pedro of Aragon
	Pelican Brief, TheThe Pelican Brief	Gray Grantham	Nominated—MTV Movie Award for Most Desirable Male
	Philadelphia	Joe Miller	Nominated—MTV Movie Award for Best On-Screen Duo shared with Tom Hanks
١٩٩٥	Crimson Tide	Lt. Commander Ron Hunter	NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture Nominated—MTV Movie Award for Best Performance - Male
	Virtuosity	Lt. Parker Barnes
	Devil in a Blue Dress	Easy Rawlins
١٩٩٦	Courage Under Fire	Lt. Colonel Nathaniel Serling	NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture Lone Star Film & Television Award for Best Actor Southeastern Film Critics Association Award for Best Actor
Preacher's Wife, TheThe Preacher's Wife	Dudley
١٩٩٨	Fallen	Detective John Hobbes
	He Got Game	Jake Shuttlesworth	Nominated—Acapulco Black Film Festival Award for Best Actor Nominated—NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture
	Siege, TheThe Siege	Special Agent Anthony 'Hub' Hubbard FBI
١٩٩٩	Bone Collector, TheThe Bone Collector	Lincoln Rhyme
١٩٩٩	Hurricane, TheThe Hurricane	Rubin "Hurricane" Carter	Golden Globe Award for Best Actor – Motion Picture Drama Black Reel Award for Best Actor NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture Silver Bear for Best Actor Nominated—Academy Award for Best Actor Nominated—Chicago Film Critics Association Award for Best Actor Nominated—Satellite Award for Best Actor - Motion Picture Drama Nominated—Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Male Actor in a Leading Role
٢٠٠٠	Remember the Titans	Coach Herman Boone	BET Award for Best Actor Black Reel Award for Best Actor NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture Nominated—Satellite Award for Best Actor - Motion Picture Drama
٢٠٠٠	Loretta Claiborne Story, TheThe Loretta Claiborne Story	Himself
٢٠٠١	Training Day	Detective Alonzo Harris	Academy Award for Best Actor American Film Institute Award for Actor of the Year – Male – Movies Black Reel Award for Best Actor Boston Society of Film Critics Award for Best Actor Kansas City Film Critics Circle Award for Best Actor Los Angeles Film Critics Association Award for Best Actor MTV Movie Award for Best Villain NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture Nominated—Chicago Film Critics Association Award for Best Actor Nominated—Golden Globe Award for Best Actor – Motion Picture Drama Nominated—Online Film Critics Society Award for Best Actor Nominated—Satellite Award for Best Actor - Motion Picture Drama Nominated—Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Male Actor in a Leading Role
٢٠٠٢	John Q	John Quincy Archibald	Nominated—Black Reel Award for Best Actor NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture
٢٠٠٢	Antwone Fisher	Dr. Jerome Davenport	Also director/producer Black Reel Award for Best Director NAACP Image Award for Outstanding Supporting Actor in a Motion Picture Producers Guild of America Stanley Kramer Award Washington D.C. Area Film Critics Association Award for Best Director Nominated—Black Reel Award for Best Supporting Actor Nominated—Phoenix Film Critics Society Award for Best Director Nominated—Satellite Award for Best Director
٢٠٠٣	Out of Time	Police Chief Matthias Lee Whitlock	Nominated—Black Reel Award for Best Actor Nominated—NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture
٢٠٠٤	Man on Fire	John Creasy	Nominated—NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture
٢٠٠٤	Manchurian Candidate, TheThe Manchurian Candidate	Major Ben Marco
٢٠٠٦	Inside Man	Detective Keith Frazier	Nominated—Black Movie Award for Outstanding Performance by an Actor in a Leading Role Nominated—Black Reel Award for Best Actor Nominated—NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture
٢٠٠٦	Déjà Vu	Special Agent Doug Carlin
٢٠٠٧	American Gangster	Frank Lucas	Nominated—Golden Globe Award for Best Actor – Motion Picture Drama Nominated—MTV Movie Award for Best Performance - Male Nominated—MTV Movie Award for Best Villain Nominated—Satellite Award for Best Actor - Motion Picture Drama Nominated—Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Cast in a Motion Picture
٢٠٠٧	Great Debaters, TheThe Great Debaters	Melvin B. Tolson	Also director Christopher Award for Best Feature Film NAACP Image Award for Outstanding Actor in a Motion Picture Nominated—NAACP Image Award for Outstanding Director
٢٠٠٩	The Taking of Pelham ١٢٣	Walter Garber
٢٠١٠	Book of Eli, TheThe Book of Eli	Eli	Also producer Nominated—Saturn Award for Best Actor
٢٠١٠	Unstoppable	Frank Barnes
٢٠١٢	Safe House	Tobin Frost	Nominated—BET Award for Best Actor
	Flight	Captain William Whitaker	Post-production
	The Matarese Circle	Brandon Scofield	Pre-production

سەرچاوەکان[دەستکاری]

http://en.wikipedia.org/wiki/Denzel_Washington

پەراوێزەکان[دەستکاری]

^ (April 4, 2002). "Halle Berry, Denzel Washington get historic wins at Oscars. Jet. Digital version retrieved March 17, 2008.
^ Berlinale: ١٩٩٣ Prize Winners. سەردان لە ڕێکەوتی ٢٠١١-٠٦-٠١.

[1] (April 4, 2002). "Halle Berry, Denzel Washington get historic wins at Oscars. Jet. Digital version retrieved March 17, 2008.

[Berlinale_١٩٩٣-2] Berlinale: ١٩٩٣ Prize Winners. سەردان لە ڕێکەوتی ٢٠١١-٠٦-٠١.

[١]

[٢]

ب و د خەلاتی ئۆسکار بۆ باشترین ئەکتەری پیاو
١٩٢٨-١٩٤٠	ئێمیل جانینگز (١٩٢٨) وارنەر باکستەر (١٩٢٩) جۆرج ئارلیس (١٩٣٠) لیۆنێل باریمۆر (١٩٣١) فرێدریک مارچ / والاس بیری (١٩٣٢) چارڵز لۆتن (١٩٣٣) کلارک گەیبڵ (١٩٣٤) ڤیکتۆر مکلاگلێن (١٩٣٥) پۆل میوونی (١٩٣٦) سپێنسەر ترەیسی (١٩٣٧) سپێنسەر ترەیسی (١٩٣٨) ڕۆبێرت دۆنات (١٩٣٩) جەیمز ستیوارت (١٩٤٠)
١٩٤١-١٩٦٠	گەری کووپەر (١٩٤١) جەیمز کاگنی (١٩٤٢) پۆل لووکاس (١٩٤٣) بینگ کرۆزبی (١٩٤٤) ڕەی میلەند (١٩٤٥) فرێدریک مارچ (١٩٤٦) ڕۆناڵد کۆلمەن (١٩٤٧) لۆرنس ئۆلیڤیە (١٩٤٨) برۆدریک کرۆفۆرد (١٩٤٩) خۆسێ فێرێر (١٩٥٠) ھەمفری بۆگارت (١٩٥١) گەری کووپەر (١٩٥٢) ویلیام ھۆڵدن (١٩٥٣) مارلۆن براندۆ (١٩٥٤) ئێرنست بۆرگناین (١٩٥٥) یول برینێر (١٩٥٦) ئەلیک گینس (١٩٥٧) دەیڤید نیڤن (١٩٥٨) چارلتۆن ھێستۆن (١٩٥٩) بێرت لەنکەستەر (١٩٦٠)
١٩٦١-١٩٨٠	ماکسیملیان شێل (١٩٦١) گریگۆری پێک (١٩٦٢) سیدنی پواتیێ (١٩٦٣) رێکس ھاریسن (١٩٦٤) لی مارڤین (١٩٦٥) پۆل سکۆفیڵد (١٩٦٦) ڕۆد ستیگەر (١٩٦٧) کڵیف ڕۆبێرتسن (١٩٦٨) جۆن وەین (١٩٦٩) جۆرج کەمبل سکۆت (١٩٧٠) جین ھاکمن (١٩٧١) مارلۆن براندۆ (١٩٧٢) جاک لێمن (١٩٧٣) ئارت کارنی (١٩٧٤) جاک نیکڵسۆن (١٩٧٥) پیتەر فینچ (١٩٧٦) ڕیچارد درەیفوس (١٩٧٧) جۆن ڤۆیت (١٩٧٨) دەستن ھۆفمان (١٩٧٩) ڕۆبێرت دێ نیرۆ (١٩٨٠)
١٩٨١-٢٠٠٠	ھێنری فۆندا (١٩٨١) بێن کینگسلی (١٩٨٢) ڕۆبێرت دوڤۆڵ (١٩٨٣) فەرید مەری ئێبراھام (١٩٨٤) ویلیام ھەرت (١٩٨٥) پاوڵ نیومان (١٩٨٦) مایکڵ دۆگلاس (١٩٨٧) دەستن ھۆفمان (١٩٨٨) دانیێل دەی-لێویس (١٩٨٩) جێرمی جۆن ئایرۆنز (١٩٩٠) ئەنتۆنی ھۆپکینس (١٩٩١) ئال پاچینۆ (١٩٩٢) تۆم ھەنکس (١٩٩٣) تۆم ھەنکس (١٩٩٤) نیکۆلاس کەیج (١٩٩٥) جۆفری ڕەش (١٩٩٦) جاک نیکڵسۆن (١٩٩٧) ڕۆبێرتۆ بێنیگنی (١٩٩٨) کێڤن سپەیسی (١٩٩٩) ڕاسڵ کرۆ (٢٠٠٠)
٢٠٠١-ئێستا	دێنزڵ واشینگتن (٢٠٠١) ئەدریان برۆدی (٢٠٠٢) شۆن پێن (٢٠٠٣) جەیمی فۆکس (٢٠٠٤) فیلیپ سیمۆر ھۆفمەن (٢٠٠٥) فۆڕێست ویتەیکەر (٢٠٠٦) دانیێل دەی-لێویس (٢٠٠٧) شۆن پێن (٢٠٠٨) جێف بریجز (٢٠٠٩) کۆلین فیرت (٢٠١٠) ژان دوژاردن (٢٠١١) دانیێل دەی-لێویس (٢٠١٢) ماتیو مەکانەھێی (٢٠١٣) ئێدی ڕێدمەین (٢٠١٤) لیۆناردۆ دیکاپریۆ (٢٠١٥) کەیسی ئافلێک (٢٠١٦) گاری ئۆڵدمن (٢٠١٧) ڕامی مالیک (٢٠١٨) واکین فینیکس (٢٠١٩) ئەنتۆنی ھۆپکینس (٢٠٢٠)