بۆ ناوەڕۆک بازبدە

دەستنوێژ

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

دەستنوێژ (بە عەرەبی: الوضوء) یەکێکە لە ئەرکەکانی ئیسلام. لەکاتی پێش نوێژکردن یان قورئان خوێندن دا. کاتێک ئاو بەردەست نابێت، مرۆڤ دەتوانێت خۆڵ یان گڵیش بەکاربھێنێت. بەپێی ئایینی ئیسلام مرۆڤ بۆ ئەوەی بچێتە لای خودا، دەبێت زۆر پاک و خاوێن بێت.[١]

و دووەم بەشی گرنگی پاکی ڕێوڕەسمەکانە لە ئیسلامدا. بە فیقھ (فیقھی ئیسلامی) بەڕێوەدەچێت.[٢]

پێش نوێژ ئەنجام دەدرێت. ئەو چالاکییانەی کە دەستنوێژ پووچەڵ دەکەنەوە بریتین لە میزکردن، پیساییکردن، خەوی قووڵ، خوێنبەربوون، سووڕی مانگانە، دوای منداڵبوون و جووتبوون.[٣]

زۆرجار وشەی دەستگرتن بە «دەستنوێژی بەشەکی» وەرگێڕدراوە، بە پێچەوانەی غوسل بە «دەستنوێژی تەواو» کە ھەموو جەستە دەشۆردرێت.  ھەروەھا جیاوازە لەگەڵ تەیموم «دەستنوێژی وشک» کە لەبری ئاو خۆڵ یان تۆز بەکاردەھێنێت، بە شێوەیەکی بنەڕەتی بەھۆی کەمی ئاو یان کاریگەرییە زیانبەخشەکانی تر لەسەر کەسەکە. پاککردنەوەی جەستە و جل و بەرگ پێی دەوترێت «تەھارەت» لە عەرەبییەوە وەرگیراوە بە واتای «پاک و خاوێنی».[٤]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Qur'an 5:6.
  2. ^ The New Encyclopeida of Islam. Altmira Press. 2001. p. 477.
  3. ^ «What are the things that invalidate and break wudu?». Questions on Islam. ٣ی ئایاری ٢٠١١. لە ٣ی ئایاری ٢٠١٦ ھێنراوە.
  4. ^ The Pillars of Islam & Iman. 1996. p. 78.