بۆ ناوەڕۆک بازبدە

شایەتمان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
گەواھیدان
گەواھیدان

شایەتمان یان گەواھیدان لە ئیسلامدا، باوەڕھێنانە بەوەی کە ھیچ خوایەک نییە بێجگە لە اللە (خوای تاک و تەنیا) و باوەڕھێنان بەوەی محەممەد پێغەمبەری نێردراوی خوایە، (و بەپێی شەریعەتی ئیسلامی) کەسێک موسوڵمان دەبێت بە وتنی شایەتمان لەکاتێکدا باوەڕی تەواوی بە واتاکەی ھەبێت.

واتای (شایەتمان)

[دەستکاری]

مەبەستی ئیسلام لەو ڕستەیە؛ باوەڕھێنانی تەواوە بەوەی کە تەنھا خوا شایەنی ئەوەیە بپەرسترێت و دروستکارە و تەنھا ئەو شایەنی پەرستنی ھەیە، محەممەد پێغەمبەری خوایە کە ناردوویەتی بۆ مرۆڤایەتی تا ئیسلام بڵاوبکاتەوە و خەڵک بەدوای پەیامەکەیدا بچن، ھەروەک شایەتمان بە یەکەم پایەی ئیسلام دادەنرێت و موسوڵمانبوون تەواو نابێت بەبێ شایەتمان، و دوو بنەمای بنەڕەتی لەخۆ دەگرێت کە ئیسلام لەسەری دامەزراوە، کە ئەوانیش دڵسۆزی و بەدواداچوونە، واتە؛ دڵسۆزبوون بۆ خوا لە پەرستن و بیروباوەڕ و کاروباردا، و بەدواداچوونی سوننەتی پێغەمبەرەکەی. ھەروەک لە پێویستییەکانی شایەتمان گوێڕایەڵبوونە بۆ پێغەمبەر لە فەرمانەکانی و خۆلادان لەوەی ڕێی لێگرتووە.

شایەتمان بنەمای ھەموو شتێکە

[دەستکاری]

شایەتمان بنەمای ھەموو شتێکە بۆ موسڵمان کە ھەموو باوەڕ دەگرێتەوە، بە بێ ئەو ھیچ ئیشێکی موسڵمان ڕاست نابێت و پاداشتی لەسەر وەرناگرێت و نە نوێژ و نە ڕۆژوو ڕاست نابن بەبێ ھاتنەدی بنچینەی ئەو باوەڕەی لە شایەتمان دا ھەیە، وەک خوای گەورە لە قورئاندا دەڵێت: «فَاعْلَمْ أَنَّەُ لَا إِلَٰەَ إِلَّا اللَّەُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِکَ وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ ۗ وَاللَّەُ یَعْلَمُ مُتَقَلَّبَکُمْ وَمَثْوَاکُمْ» (محمد؛ ١٩) واتە: ئەی مرۆڤ!! دەی کەواتا چاک بزانە و دڵنیابە جگە لە خوا، ھیچ خوایەکی دیکە نییە، داوای لێخۆشبوونی گوناھ بۆ خۆت و باوەڕداران لەپیاوان و ژنان ھەر لەو بکە و دڵنیابە کە خوا دەزانێت لە ڕۆژدا بەچییەوە خەریکن و لە شەویشدا لەکوێ دەحەوێنەوە و ئارام دەگرن، یاخود دەزانێت چی دەکەن لە جیھاندا و دەرەنجامەکەشی لە زیندووبوونەوەشدا چۆنە.

لە وتەکان سەبارەت بە شایەتمان

[دەستکاری]

لە وتەکانی پێغەمبەری ئیسلام (محەممەد سەبارەت بە گەواھیدان.

  • عن ابن عمر (رضی اللە عنە) قال:قال ڕسول اللھ (صلی اللە علییە وسلم): بنی الاسلام علی خمس: شھادة ان لا الە اللە وان محمدا ڕسول اللە، واقام الصلاە وایتاء الزکاة والحج وصوم رمضان) اخرجە البخاری (اللؤلؤ والمرجان: باب قول النبی (بنی الاسلام علی خمس).

واتە: ئیسلام لەسەر پێنج پایە دامەزراوە، گەواھیدان بەوەی کەس بەکەڵکی ئەوە نایەت بیکەیتە خودا زاتی پاکی (اللە) نەبێت و گەواھیدانیش بەوەی کە محەممەد پێغەمبەری خوایە، نوێژ ڕاگرتن و زەکاتدان و حەجکردن و ڕۆژووگرتنی ڕەمەزان.

مەرجەکانی شایەتمان

[دەستکاری]

ئەو مەرجانەی کە پێویستە لە شایەتمان بێنە دی وەک لە پەرتووکی شایەتمانی سەعید حەوا دا ھاتووە ئەم مەرجانەی خوارەوەن؛

  1. باوەڕکردن و بڕواکردن لە ناخی دڵ و دەروون و ژیرییدا بەوەی کە ھیچ شتێک شایەنی پەرستن نییە جگە لە خوای پەروەردگار.
  2. دەربڕین و ئاشکراکردنی ئەو باوەڕ و بڕیارە بە زمان.
  3. دڵنیایی بنوێنێت و دوور بێت لە دوودڵی و ڕاڕایی.

و جێگەی ئاماژەیە شیعە ئەم نیشانەیە بۆ شایەتمان زیاتر دەکەن؛ "علی ولی اللە" واتە؛ عەلی وەلی خوایە، بەگەڕانەوە بۆ ئەم وتەی پێغەمبەر؛ " من کنت مولاە فھذا علی مولاە، اللھم والی من والاە و عادی من عاداە ".

بابەتە پەیوەندیدارەکان

[دەستکاری]

کۆڵەکەکانی ئیسلام

سەرچاوەکان

[دەستکاری]