بۆ ناوەڕۆک بازبدە

خەیار

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
خەیار

خەیار یان ئاروو میوەیەکی ڕەنگ سەوزە، خەیار لە ڕۆژھەڵاتی ھیندستان بۆ ماوەی ٣٠٠٠ ساڵ زۆر بە فراوانی دەڕوێنرا. یۆنانییەکان ناسیویانە. ڕۆمانییەکانیش ناسیویانە، بەپێی نووسەر Pliny ئیمپراتۆر Tiberius بەردەوام بە ھاوین و زستان خەیار لەسەر سفرەکەی بووە.

سوودەکانی خەیار

[دەستکاری]

خەیار دەوڵەمەندە بە ڤیتامینەکان و کانزایەکان، ھەروەھا پێک دێت لە ڕێژەیکی زۆر گەورەی لە ئاو لە ڕادەی ٩٦٪ ھەروەھا وا دادەنرێت بە سەرچاوەێکی دەوڵەمەندی لە ڤیتامینەکان وەک ڤیتامین A و B و ڤیتامین G. ھەروەھا سەرچاوەێکە لە کاربۆھایدرەیت و شەکرەکان و لەگەڵ پرۆتینەکان و لە کانزایەکان وەک کالیسیوم و ئاسن و منگەنیسوم و فۆسفات و پۆتاسیوم.

سوودی تەندروستی خەیار

[دەستکاری]
  • گەشەکردن و بەھێز کەردنی قژ: شەربەتی خەیار بە سوودە بۆ گەشەکردن و بە ھێز کەردنی قژ کە پێک دێت لە سلیکون و گۆگرد بە تایبەتی ئەگەر شەربەتی گێزەر یان خەس یان سپێناخ تێکەڵی بکەێت.
  • ڕزگاری دان لە ئەستووربوونی چاو: ئەو ئاوەی کە لەژێر چاودا کوئەبێتەوە لە وانەیە لێ ڕزگار ببیت لە ئەستوور بوونی چاو ئەوەیش دانانی پارچەی خەیار لەسەر چاوێت بۆ ماوەی ١٠ خولەک.
  • چارەسەرکردنە لە سووتانی تیشکی ھەتاو: خەیار بە و دەناسرێت کە لە توانای ئەوەدایە چارەسەری سووتانی پێست لە تیشکی خۆر بکات ئەویس بە دانانی ڕێژەیکی باشی لە شەربەتی خەیار لەسەر ئەو شوێنەی کە تووشی سووتان بووە و مەساچی پێ بکرێت چونکە خەیار وەک تەرتیب کار دەکات لەسەر پێست و زوو چاکی دەکاتەوە.
  • کەمکردنەوەی ڕەش بوونی ژێر چاو: خیار ئاورازێکی باشە بۆ ڕزگار بوون لە ڕەش بوونی ژێر چاو ھەروەھا کار دەکات بۆ تەرتیب کردنی پێستی ژێر چاو بۆ ماوەی ١٠ خولەک.
  • تەرتیبی دەم و چاو: خەیار بە خاسییەتی تەرتیب دادەنرێت کە بە ڕەگەزێکی سەرەکی لە کرێمی تەرتیبەکاندا ھەیە و ھەروەھا پەڵەکانیش لا دەبات کە بەھۆی تیشکی ھەتاوەوە دروست بووە.
  • نەھێشتنی کونی پێست: خەیار بەس بۆ جوانکاری دانانرێت بەڵکو کار دەکات بۆ نەھێشتی کونی پێست ئەویش ئاوی خەیار لەگەڵ ڕێژەیکی خەلی سێو یان ھەنگوین یان تەماتە.
  • ڕێک خستنی پەستانی خوێن: خەیار کار دەکات بۆ ڕێک خستنی پەستانی خوێن ئەویش بە بوونی ڕێژەی کانزایەکان وەک سۆدیوم.
  • ڕێک خستنی پلەی گەرمی لەش: خەیار سەرچاوەیکی بەسوودە بۆ تەرتیب کردن لەش ھەروەھا بۆ ڕێک خستنی پلەی گەرمیش ئەویش خواردنەوەی بەرداغێکی شەربەتی خەیار و تێکەڵ کەردنی لەگەڵ ئاوی معدەنووس.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]