کەمبۆدیا: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە دەستکاریی مۆبایلیی پێشکەوتوو
وەرگێڕان و چاکسازی....
تاگەکان: دەستکاریی مۆبایل بە وێبی مۆبایل دەستکاری کراوە دەستکاریی مۆبایلیی پێشکەوتوو
ھێڵی ٩: ھێڵی ٩:
|map_caption = {{map caption|location_color=green|region=[[ASEAN]]|region_color=dark grey|legend=Location Cambodia ASEAN.svg}}
|map_caption = {{map caption|location_color=green|region=[[ASEAN]]|region_color=dark grey|legend=Location Cambodia ASEAN.svg}}
|national_motto = <br />[[پەڕگە:CambodiaMotto.svg|160px]] <br /> ''Nation'', ''Religion'', ''King''
|national_motto = <br />[[پەڕگە:CambodiaMotto.svg|160px]] <br /> ''Nation'', ''Religion'', ''King''
|national_anthem = </center> <br />''[[Nokor Reach]]'' <br /> ''Majestic Kingdom''
|national_anthem = </center> <br />''[[Nokor Reach]]'' <br /> ''شانشینی شکۆدار''
|official_languages = [[زمانی خمێری|Khmer]]
|official_languages = [[زمانی خمێری|خمێری]]
|languages_type = [[Official script]]
|languages_type = [[Official script]]
|languages = [[Khmer script]]
|languages = [شێو نووسینی خمێری]]
|usual_languages = [[زمانی خمێری|Khmer]], French
|usual_languages = [[زمانی خمێری|خمێری]]، فەڕەنسی
|national flower = [[rumdul]]
|national flower = [[rumdul]]
|demonym = [[Khmer People|Khmer]] or Cambodian
|demonym = [[خمێری]] یان کەمبۆدی
|ethnic_groups = 90.0% '''[[Khmer people|Khmer]]''' <br /> 5.0% [[Vietnamese Cambodian|Vietnamese]] <br /> 1.0% [[Chinese Cambodian|Chinese]] <br /> 4.0% other
|ethnic_groups = ٪٩٠ '''[[خمێری]]''' <br /> ٪٥ [[ڤیێتنامی]] <br /> ٪١ [[چینی]] <br /> 4.0% other
|capital = [[پنۆم پێن]]
|capital = [[پنۆم پێن]]
|latd=11 |latm=33 |latNS=N |longd=104 |longm=55 |longEW=E
|latd=11 |latm=33 |latNS=N |longd=104 |longm=55 |longEW=E
|largest_city = capital
|largest_city = capital
|government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[parliamentary system|parliamentary]] [[constitutional monarchy|constitutional]] [[پاشایەتی]]
|government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[parliamentary system|parliamentary]] [[constitutional monarchy|constitutional]] [[پاشایەتی]]
|leader_title1 = [[King of Cambodia|King]]
|leader_title1 = [[King of Cambodia|پاشا]]
|leader_name1 = [[Norodom Sihamoni]]
|leader_name1 = [[نۆرۆدۆم شیامۆنی]]
|leader_title2 = [[Prime Minister of Cambodia|Prime Minister]]
|leader_title2 = [[Prime Minister of Cambodia|سەرۆک وەزیر]]
|leader_name2 = [[Hun Sen]] ([[Cambodian People's Party|CPP]])
|leader_name2 = [[ھون سین]] ([[Cambodian People's Party|CPP]])
|leader_title3 = [[List of Presidents of the Senate of Cambodia|Senate President]]
|leader_title3 = [[List of Presidents of the Senate of Cambodia|Senate President]]
|leader_name3 = [[Chea Sim]] ([[Cambodian People's Party|CPP]])
|leader_name3 = [[چییا سیم]] ([[Cambodian People's Party|CPP]])
|leader_title4 = [[National Assembly of Cambodia|President of National Assembly]]
|leader_title4 = [[National Assembly of Cambodia|President of National Assembly]]
|leader_name4 = [[Heng Samrin]] ([[Cambodian People's Party|CPP]])
|leader_name4 = [[ھێنگ سامرین]] ([[Cambodian People's Party|CPP]])
|legislature = [[Parliament of Cambodia|Parliament]]
|legislature = [[Parliament of Cambodia|پەرلەمان]]
|upper_house = [[Senate of Cambodia|Senate]]
|upper_house = [[Senate of Cambodia|Senate]]
|lower_house = [[National Assembly of Cambodia|National Assembly]]
|lower_house = [[National Assembly of Cambodia|National Assembly]]
|sovereignty_type = [[History of Cambodia|Formation]]
|sovereignty_type = [[History of Cambodia|Formation]]
|sovereignty_note =
|sovereignty_note =
|established_event1 = [[Kingdom of Funan|Funan Kingdom]]
|established_event1 = [[Kingdom of Funan|شانشینی فونان]]
|established_date1 = 68
|established_date1 = 68
|established_event2 = [[Chenla|Chenla Kingdom]]
|established_event2 = [[Chenla|شانشینی چێنلا]]
|established_date2 = 550
|established_date2 = 550
|established_event3 = [[Khmer Empire]]
|established_event3 = [[ئیمپراتۆریەتی خمێر]]
|established_date3 = 802
|established_date3 = 802
|established_event4 = [[French colonial empire|French Colonization]]
|established_event4 = [[French colonial empire|ژێردەستەی فەڕەنسا]]
|established_date4 = 1863
|established_date4 = 1863
|established_event5 = Independence from [[فەڕەنسا]]
|established_event5 = سەربەخۆیی لە [[فەڕەنسا]]
|established_date5 = November 9, 1953
|established_date5 = November 9, 1953
|established_event6 = [[Modern Cambodia|Monarchy Restored]]
|established_event6 = [[Modern Cambodia|Monarchy Restored]]
ھێڵی ٨٦: ھێڵی ٨٦:
}}
}}


'''کەمبۆدیا''' بە فەرمی '''شانشینی کەمبۆدیا''' ( بە زمانی خمێری: ''Preăh Réachéa Nachâk Kâmpŭchéa'') وڵاتێکە لە کیشوەری [[ئاسیا]]دا. پایتەختەکەی شاری [[پنۆم‌پێن]]ە.
'''کەمبۆدیا''' بە فەرمی '''شانشینی کەمبۆدیا''' ( بە خمێری: ''ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា'') وڵاتێکە لە کیشوەری [[ئاسیا]] پایتەختەکەی شاری [[پنۆم پێن]]ە.


== دانیشتوان ==
== دانیشتوان ==

وەک پێداچوونەوەی ‏١٣:٠٩، ٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢١

شانشینی كه‌مبۆدیا

Preăh Réachéanachâk Kâmpŭchéa
دروشم: 

Nation, Religion, King
سروود: 
Nokor Reach
شانشینی شکۆدار
ھەڵکەوتەی  کەمبۆدیا  (green) لە ASEAN  (dark grey)  —  [ڕێنوێن]
ھەڵکەوتەی  کەمبۆدیا  (green)

لە ASEAN  (dark grey)  —  [ڕێنوێن]

ھەڵکەوتەی  کەمبۆدیا  (green)

لە ASEAN  (dark grey)  —  [ڕێنوێن]

پایتەخت
و گەورەترین شار
پنۆم پێن
11°33′N 104°55′E / 11.550°N 104.917°E / 11.550; 104.917
زمانە فەرمییەکان خمێری
Official script [شێو نووسینی خمێری]]
گرووپە ڕەگەزییەکان  ٪٩٠ خمێری
٪٥ ڤیێتنامی
٪١ چینی
4.0% other
ناوی هاووڵاتی خمێری یان کەمبۆدی
دەوڵەت Unitary parliamentary constitutional پاشایەتی
 -  پاشا نۆرۆدۆم شیامۆنی
 -  سەرۆک وەزیر ھون سین (CPP)
 -  Senate President چییا سیم (CPP)
 -  President of National Assembly ھێنگ سامرین (CPP)
یاسادانەر پەرلەمان
 -  ئەنجومەنی باڵا Senate
 -  ئەنجومەنی خواروو National Assembly
Formation
 -  شانشینی فونان 68 
 -  شانشینی چێنلا 550 
 -  ئیمپراتۆریەتی خمێر 802 
 -  ژێردەستەی فەڕەنسا 1863 
 -  سەربەخۆیی لە فەڕەنسا November 9, 1953 
 -  Monarchy Restored September 24, 1993 
ڕووبەر
 -  سەرجەم ١٨١,٠٣٥ کیلۆمەتری چوارگۆشە (88th)
٦٩,٨٩٨ مایلی چوارگۆشە 
 -  ئاو (%) 2.5
ژمارەی دانیشتوان
 -  بەراوردی 2010 14,138,000[١] (65th)
 -  سەرژمێریی 2008 13,388,910[٢] 
 -  چڕی 81.8 کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (118th)
٢١١٫٨کەس لە مایلی چوارگۆشە
GDP (PPP) بەراوردی 2012
 -  سەرجەم $36.010 billion[٣] 
 -  سەرانە $2,361[٣] 
GDP (nominal) بەراوردی 2012 (est.)
 -  سەرجەم $14.204 billion[٣] 
 -  سەرانە $931[٣] 
Gini (2007) 43[٤] (medium
HDI (2011) increase 0.523[٥] (medium) (١٣٩th)
دراو Riel (KHR)
ناوچەی کاتی (UTC+7)
لای لێخوڕین right
پاوانی ئینتەرنێت .kh
کۆدی تەلەفۆن +855
1 The US Dollar is often used

کەمبۆدیا بە فەرمی شانشینی کەمبۆدیا ( بە خمێری: ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា) وڵاتێکە لە کیشوەری ئاسیا پایتەختەکەی شاری پنۆم پێنە.

دانیشتوان

بەپێی ئامارەکانی ساڵی ٢٠١٤ ژمارەی دانیشتوانی وڵاتی کەمبۆدیا ١٥,٤٠٨,٢٧٠ کەس بووە کە دەکاتە ٠.٢١ لەسەدی ڕێژەی خەڵکی جیھان. تەمەنی مام‌ناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٢٤.٧ ساڵە. ھەروەھا ٢١ لەسەدی دانیشتوانی وڵات لە شارەکان دەژین.[٦]

ئایین

ئایینەکان لە کەمبۆدیا [٧]
ئایینەکان ڕێژە
ھیندۆسی
  
٩٧٫٠٪
مسوڵمان
  
٣٫٠٪

سەرچاوەکان

  1. ^ Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009). "Population Division, Population Estimates and Projections Section". 2011 revision. United Nations. Archived from the original on 20ی Marchی 2014. Retrieved 6 June 2012. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Check date values in: |archive-date= (help)
  2. ^ Cambodian National Institute of Statistics, accessed 6 June 2012
  3. ^ ئ ا ب پ "Cambodia". International Monetary Fund. Retrieved April 18, 2012.
  4. ^ "Distribution of family income – Gini index". The World Factbook. CIA. Retrieved September 1, 2009.
  5. ^ "Human Development Report 2009. Human development index trends: Table G" (PDF). The United Nations. Retrieved October 5, 2009.
  6. ^ Countries in the world (ranked by 2014 population)(ئینگلیسی). ماڵپەڕی Worldometers. سەردان لە ڕێکەوتی ٥ی ئایاری ٢٠١٥.
  7. ^ نەسیری, موژگان. جوگرافیا. تاران: ئەنجامی کتێب. ISBN 978-964-415-206-1.