حەسەن بەننا

حەسەن بەنا
حەسەن بەنا;
لەدایکبوون	١٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٠٦
مەرگ	١٢ی شوباتی ١٩٤٩; قاھیرە، میسر
ھۆکاری مەرگ	تیرۆر
نەتەوە	میسری
پیشە	مامۆستای زمانی عەرەبی
چالاکبوون	۱۹۲٨-۱۹٤۹
کار	سەرکردە و دامەزرێنەری کۆمەڵەی برایانی موسڵمان
حیزبی سیاسی	کۆمەڵەی برایانی موسڵمان
ئایین	ئیسلام، سوننە
وێبگە	http://www.hassanalbanna.org/

حەسەن بەننا (ناوی تەواوی بە عەرەبی: حسن أحمد عبد الرحمن محمد البنا الساعاتي، ١٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٠٦-١٢ی شوبات ١٩٤٩) دامەزرێنەری کۆمەڵەی برایانی موسڵمانە (بە عەرەبی: الإخوان المسلمين) لە ١٤ تشرینی یەکەمی ساڵی ١٩٠٦ لە میسر لەدایک بووە، لەدواناوەندی ڕەشاد بەزیرەکی و لێھاتوویی لە ھاوڕێکانی جیادەکرایەوە و وەکو سەرۆکی ئەنجومەنی کۆمەڵەی ڕەوشتی ئەدەبی لەلایان قوتابیەکانەوە ھەڵبژێردراوە، دواتر لەدەروەی قوتابخانە کۆمەڵەی قەدەغەکردنی حەرامکراوەکانی دامەزراندووە و پاشان کە چۆتە قوتابخانەی مامۆستایان کۆمەڵەی ڕۆژنامەوانی خێرخوازی دامەزراندووە کە بانگەشەی بۆ ڕەوشتی جوان و دوورکەوتنەوە لەکاری خراپ کردووە.

لە دوای تەواکردنی قوتابخانەی مامۆستایان حسن البنا ڕۆشتووە بۆ قاھیرە و چۆتە قوتابخانەی ماڵی زانستی باڵا و چۆتە نێو کۆمەڵەی ڕەوشتە جوانەکانی ئیسلامەوە و لەم ماوەیەدا بیرۆکەی دامەزراندنی کۆمەڵەی برا موسڵمانەکان لەمێشکیدا کەڵەکەبووە، لەساڵی ١٩٢٧ بڕوانامەی دبلۆمی لەماڵی زانستی باڵا بەدەستھێناوە و وەکو مامۆستا لە قوتابخانەی ئیسماعیلییەی سەرەتایی دامەزراوە، لەساڵی ١٩٢٨ لەگەڵ ٦ ھاوڕێیدا بەڵێنیان داوە کۆمەڵەی برایانی موسڵمان لەئیسناعیلییە دابمەزرێنن، دواتر حیزبە میسریەکانی دیکە کەوتونەتە دژایەتیکردنی تاکو نەتوانێت پەرە بە کۆمەڵەی برایانی موسڵمانان بدات و پێگەی سیاسی لەمیسر بەرفراوان بکات.

لە ٨ دیسەمبەری ساڵی ١٩٤٨ النقراشی پاشا سەرۆک وەزیرانی میسری ئەوکاتە بڕیاری ھەڵوەشاندنەوەی کۆمەڵەی برایانە موسڵمانی داوە و زۆربەی زۆری ئەندامان و لایانگرانی حیزبەکەیان دەستگیرکردووە، لە١٢ فبرایەری ساڵی ١٩٤٩ حسن البنا درایە بەر دەستڕێژی گوللە و بەڵام پێش ئەوەی گیانی لەدەستبدات ژمارەی ئەو ئۆتۆمبیلەی تۆمارکردووە کە تەقەی لێکردووە و دواتر دەرکەوتووە کە ئۆتۆمبێلی بەڕێوەبەری گشتی لێکۆڵینەوەی تاوانەکانی سەر بەوەزارەتی ناوخۆی میسر بووە، واتا حسن البنا تیرۆرکراوە.

کورتەی ژیانی

لەساڵی ١٩٠٦ز لەدایک بوو.
لە خانەی زانست بڕوانامەی بەدەست ھێنا.
لەساڵی ١٩٢٨ کۆمەڵەی برایانی موسڵمانی دامەزراند.
گواستراوەتە بۆ شاری قەنا بە بڕیاری حکوومەت.
لە ١٢ی شوبات ١٩٤٩ بە گوللە کوژرا.

کۆمەڵەی برایان

لەکاتی دامەزراندی ئەم کۆمەڵە، بەنا و ھاوڕێکانی تووشی ڕاوەدوونان و گرتن بوون لەلایەن حکوومەتی میسری ئەوکات بەڵام گشت ئەوانە ئەندامانی ئەم کۆمەڵەیەیان سارد نەکردەوە لە جێبەجێ کردنی ئەمانجەکانیان، تەنانەت دوای کوژرانی بەنا. کارکردنی ئەم کۆمەڵەیە لەسەر بنەمای سەلەفی و پەروەردە و جیھادکردن بووە و لە ئێستادا دوای ڕووخانی حکوومەتی حوسنی موبارەک ئەم کۆمەڵەیە توانی زۆرینەی دەنگی خەڵکی مسۆگەر بکەن و پەرلەمان و حکوومەت پێک بھێنن.

سەرچاوەکان

ماڵپەڕی حەسەن بەنا