کۆئەندامی زاوزێی نێرینە
سیستمی زاوزێی پیاوانە (بە زمانی ئینگلیسی: Male reproductive system ) سیستمێکە لە ناو جەستەی مرۆڤدا کە ئەرکی سەرەکی زاوزێی وەئەستۆیە .
ئەرکەکانی سیستمی زاوزێی پیاوانە
[دەستکاری]- درووستکردنی تۆو (سپێڕم)، (بە زمانی ئینگلیسی: sperm)
- درووستکردن و دەردانی ھۆڕمۆنە جنسیە پێویستەکان بۆ کامڵ بوونی جنسی لە کاتی باڵغبووندا.
بەشەکانی سیستمی زاوزێی پیاوانە
[دەستکاری]ئەم سیستمە لە کێر، گون، کیسەی گون پێکھاتووە. ھەر گونێک لەخۆگری ئەندازەیەکی زۆر بۆرین(لوولە) کە ئەرکیان درووستکردنی تۆوە . سپێڕمەکان لە ناو ئاڵۆزە[١] یان تۆوبەر (بە زمانی ئینگلیسی:Epididymi) کامڵ ئەبن و رائەگیرێن. بۆریەکی تر لوولەی گوێزەرەوەکان بە بۆری ئاوھاتنەوە ئەنوسێنێ کە ئەم بۆریە خۆی ئەنووسێ بەمیزەڕۆوە (بە زمانی ئینگلیسی:Urethra). سێ دانە لوو (ڕژێن، Gland) کە دوانیان تۆو درووست ئەکەن و یەکیشیان لووی پڕۆستاتە، شلاوێک دەرئەدەن کە ئەرکی خۆراکدان (بژیوکردنی) و راگواستنی سپێرمەکانی وەئستۆیە. ئەم دەردراوانە لەگەڵ تۆوەکاندا شلاوێک درووست ئەکەن بە ناوی ئاو . لە درێژایی جووتبووندا (سێکس کردن)، شانەی[٢] رەپکردنی کێر پڕ ئەبێ لە خوێن و ئەبێتە ھۆی رەق و قوت و رەپ بوونی کێر تاکوو بتوانێ بچێتە ناو ئەندامی زاوزێی ژنانەدا (قوز). لە کاتی راحەتبوون، گرژ بوونەوەی ماسولکەکانی کێر وا ئەکات تاکوو ئاوی پیاو لە رێگەی بۆریەکەوە بەرەوە میزەڕۆ و لەوێشەوە بەرەوە دەری کێر بێتە دەر.[٣]
پەراوێزەکان
[دەستکاری]- ^ (فەرھەنگی پزیشکی دەوەن، د.جەمال،رەشید فەرج، بەرگی یەکەم، لاپەڕەی ٥١٩)
- ^ (شانە، تەنراو،: کۆمەڵەخانەیەک کە لەیەکتری ئەچن و بەیەکەوە فەرمانێک جێبەجێ ئەکەن- فەرھەنگی فارسی-کوردی ،مەردۆخ-لاپەڕەی ١٦٢)
- ^ (http://www.pezeshkan.org/?p=23337[١١ی نیسانی ٢٠١٢ لە وەیبەک مەشین، [https://web.archive.org/web/20120411000951/http://www.pezeshkan.org/?p=23337 ئەرشیڤ کراوە. بەستەری مردوو]])
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- [ویکیپیدیای فارسی(دستگاە تولید مثل در مردان) و ئینگلیسی (Male reproductive system)
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە کۆئەندامی زاوزێی نێرینە تێدایە. |