کۆئەندامی سووڕان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
(لە کۆئەندامی خوێن سووڕانەوە ڕەوانە کراوە)
کۆئەندامی سووڕان
وردەکارییەکان
ناسێنەرەکان
لاتینیsystema cardiovasculare
MeSHD٠٠٢٣١٩
TA98A12.0.00.000
TA2٣٨٩١
FMA7161

کۆئەندامی سووڕان (بە ئینگلیزی: Circulatory system) ئەو کۆئەندامەیە کە خۆراکە ماددە و ھۆرمۆن و گازەکان و...ھتد دەگوازێتەوە و پاشەڕۆکان دەردەکات و پارێزگاری لە پلەی گەرمیی لەش دەکات.

کۆئەندامی خوێنسووڕانی مرۆڤ[دەستکاری]

کۆئەندامی خوێن سووڕان یا کۆئەندامی خوێن (بە ئینگلیزی Cardiovascular system) پێک ھاتووە لە دڵ، لوولەکانی خوێن (خوێنبەر، خوێنھێنەر) و خوێن. ئەرکی سەرەکی ئەم کۆئەندامە بریتییە لە ھەڵسووڕاندنی خوێن لە لەشدا، بە مەبەستی گەیاندنی بژیو (ترشی ئەمینی، ئەلیکترۆلیت، لیمف، گازە پێویستەکانی لەش وەکوو ئۆکسجین) و دەرکردنی ماکە زیادەکانی بەرھەم ھاتوو لە پڕۆسەی مێتابۆلیزم (وەک دوانە ئۆکسیدی کاربۆن) لە لەش.

دوو جۆر ھەڵسووڕانی خوێن لە لەشی مرۆڤدا بەدی دەکرێت:

  • سییە سووڕ: لەم سووڕانەدا خوێن لە دڵەوە بۆ سییەکان بەڕێ دەکرێت، بە مەبەستی ئاڵوگۆڕ کردنی گازەکان (دەرکردنی co2 و وەرگرتنی ئۆکسجین)
  • کۆئەندامە سووڕ: خوێن لە دڵەوە بۆ ئەندامەکانی لەش بەڕێ دەکرێت، بە مەبەستی گەیاندنی خوێن بە ھەموو خانەکانی لەش.

لەشی مرۆڤێکی مامناوەندی ٤٫٧ تا ٥٫٧ لیتر خوێنی تێدایە.


سەرچاوەکان[دەستکاری]