کۆئەندامی سووڕان
لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
(ڕەوانەکراوە لە کۆئەندامی خوێن سووڕانەوە)
| کۆئەندامی سووڕان | |
|---|---|
 |
|
| پێکھاتەی کۆئەندامی سووڕان (ڕەگە لیمفیەکان پیشان نەدراون) | |
| لاتینی | systema cardiovasculare |
کۆئەندامی سووڕان (بە ئینگلیزی: Circulatory system) ئەو کۆئەندامەیە کە خۆراکە ماددە و ھۆرمۆن و گازەکان و...ھتد دەگوازێتەوە و پاشەڕۆکان دەردەکات و پارێزگاری لە پلەی گەرمی لەش دەکات.
کۆئەندامی خوێنسووڕانی مرۆڤ[دەستکاری]
کۆئەندامی خوێن سووڕان یا کۆئەندامی خوێن ( بە ئینگلیزی Cardiovascular system ) پێک ھاتووە لە دڵ ، ڕەگەکان(خوێنبەر، خوێنھێن ) و خوێن. ئەرکی سەرەکی ئەم کۆئەندامە بریتییە لە ھەڵسووڕاندنی خوێن لە لەشدا، بە مەبەستی گەیاندنی بژیو( ترشی ئامین، ئەلەکترۆلیت، لینف، گازە پێداویستییەکانی لەش وەکوو ئوکسیجن ) و دەرکردنی ماکە زیادییەکانی بەرھەم ھاتوو لە پرۆسەی میتابولیسم( وەک دوئوکسیدی کاربۆن ) لە لەش.
دوو جۆر ھەڵسووڕانی خوێن لە لەشی مرۆڤدا بەدی دەکرێت:
- سووڕانی سی: لەم سووڕانەدا خوێن لە دڵەوە بۆ سییەکان بەڕێ دەکرێ، بە مەبەستی ئاڵوگۆڕ کردنی گازەکان( دەرکردنی co2 و وەرگرتنی ئوکسیجن )
- سووڕانی سیستەمیک: خوێن لە دڵەوە بۆ ئەندامەکانی لەش بەڕێ دەکرێ، بە مەبەستی گەیاندنی خوێن بە ھەموو خانەکانی لەش.
لەشی مرۆڤێکی مامناوەندی ٤٫٧ تا٥٫٧ لیتر خوێنی تێدایە.
سەرچاوەکان[دەستکاری]
| کۆئەندامی سووڕان |
|
   |
|||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| کۆئەندامی ھەرس |
|
||||||||||||||||||
| کۆئەندامی ناوڕژێن | |||||||||||||||||||
| کۆئەندامی دەمار |
|
||||||||||||||||||
| ئێسکبەند |
|
||||||||||||||||||
| کۆئەندامی ماسوولکە | |||||||||||||||||||
| کۆئەندامی ھەناسە |
|
||||||||||||||||||
| کۆئەندامی میز | |||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||
| پۆشەرە کۆئەندام | |||||||||||||||||||
| کۆئەندامەکانی تر | |||||||||||||||||||
