چین: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان
ب r2.7.2) (ڕۆبۆت: زێدەکردنی map-bms:China |
ب r2.7.2) (ڕۆبۆت: لابردنی map-bms:China |
||
ھێڵی ٨٣: | ھێڵی ٨٣: | ||
{{وڵاتەکانی ئاسیا}} |
{{وڵاتەکانی ئاسیا}} |
||
[[پۆل:دەوڵەتەکان]] |
[[پۆل:دەوڵەتەکان]] |
||
⚫ | |||
[[ab:Ачынҭатәи Ажәлартә Республика]] |
[[ab:Ачынҭатәи Ажәлартә Республика]] |
||
ھێڵی ١٩٢: | ھێڵی ١٩٠: | ||
[[lad:Repuvlika Popular de Kina]] |
[[lad:Repuvlika Popular de Kina]] |
||
[[lb:Volleksrepublik China]] |
[[lb:Volleksrepublik China]] |
||
⚫ | |||
[[li:Volksrepubliek China]] |
[[li:Volksrepubliek China]] |
||
[[lmo:Cina]] |
[[lmo:Cina]] |
||
ھێڵی ١٩٧: | ھێڵی ١٩٦: | ||
[[lt:Kinijos Liaudies Respublika]] |
[[lt:Kinijos Liaudies Respublika]] |
||
[[lv:Ķīna]] |
[[lv:Ķīna]] |
||
[[map-bms:China]] |
|||
[[mdf:Китай]] |
[[mdf:Китай]] |
||
[[mg:Repoblika Entim-bahoakan'i Sina]] |
[[mg:Repoblika Entim-bahoakan'i Sina]] |
وەک پێداچوونەوەی ٢١:٠٣، ٧ی نیسانی ٢٠١٢
کۆماری گەلی چین 中华人民共和国 |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
پایتەخت | پیکەن 2°20′N 1°40′E / 2.333°N 1.667°E | |||||
گەورەترین | شانگھای | |||||
زمانە فەرمییەکان | زمانی چینی | |||||
دەوڵەت | کۆماری سۆسیالیستی | |||||
- | سەرۆک کۆمار | ھۆجین تائۆ | ||||
- | سەرۆک وەزیران | ڤەن جیابائۆ | ||||
ژمارەی دانیشتوان | ||||||
- | بەراوردی | ١٬٤٤٣٬٤٩٧٬٣٧٨ | ||||
دراو | ییوان (CNY ) |
|||||
ناوچەی کاتی | UTC (UTC+٨) | |||||
پاوانی ئینتەرنێت | .cn |
کۆماری خەڵکی چین کە زۆرتر بە چین ناسراوە بە زۆرتر لە ١.٣ ملیار کەسەوە پڕدانیشتووانترین وڵاتی جیھانە کە لە ڕۆژھەڵاتی ئاسیادا ھەڵکەوتووە. پایتەختی کۆماری خەڵکی چین شاری پەکینە.
سیاسەتی ئێستا
لەئێستادا دەسەڵاتی چین لەسەر جۆری سۆشیالیستی کۆمۆنیستی دەڕوات وە سیستەمی مەرکەزی پەیڕەو دەکات کە ھۆجین تائۆ سەرۆک کۆمارە وە سەرۆک وەزیرانیش ڤەن جیابائۆ
ئابووری
دوای وەرگرتنی دەسەڵات لەلایەن کۆمۆنیستەکانی چین لەسەر بیرۆکەی مارکس و ئەنگەڵس ئابووریەکی پتەویان داڕشت تا وەکوو لە قەیرانەکانیان ڕزگار بن بە ھۆی زۆری فشاری دانیشتووان، ئابووری چین هەردەم بەرەو پێشەوە چووە بەتایبەتی زۆرینەی داهاتی بەرهەم هێنانەوە، ئابووری چینی لە پلەی سێھەم دێت لەدوای ئەمریکا و ژاپۆن بەڵام لە سندووقی نێونەتەوەییی دراو لەساڵی ٢٠٠٨ز گەورەترین وڵات بووە لە ئابووری جیھانی.
پەروەردە و فێرکردن
لە ساڵی ١٩٨٦ز کۆماری چین بیری لەوە کردەوە کە گرنگی زۆرتر بەلایەنی پەروەردە و فێرکردن بدرێت لەوەی گرنگی بەلایەنی سەربازی و شەڕ بدات هەر بۆیەت لەو کاتەوە تا ساڵی ٢٠٠٧ز ٣٩٨،٥٦٧ خوێندنگای سەرەتایی بنیادنراوە و ٩٤،١١٦ خوێندنگای ناوەندی بنیادنراوە ئەم ڕێژەیەش بۆ ڕێژەی دانیشتووان گوونجاوە و حکوومەتی چین لەماوەی پێنج ساڵدا زۆرتر لە ٢٨ ملیارد دۆلاری لەکەرتی پەروەردە خەرچ کرد. لە کردنەوەی زانکۆ و پەیمانگا چین کەمتەرخەم نەبووە جۆرەها زانکۆی جۆراوجۆری لەگشت بوارەکان کردۆتەوە لە ناوبانگترینیان:
- لە شاری پەکین: زانکۆی پەکین، زانکۆی چینگوا، زانکۆی پەکین تایبەت بە مامۆستایان، زانکۆی ڕەنمین
- لە شاری شەنگەهای:زانکۆی شەنگەهای، زانکۆی ڕۆژهەڵاتی پەکین تایبەت بە مامۆستایان،
- لە شاری هاربین: پەیمانگای هاربین تایبەت بە ئایتی و تەکنەلۆژیا
- زانکۆی زانست و تەکنەلۆژیا
- زانکۆی وهان
- زانکۆی تچیانگ
ئاین
بەپێی سەرژمێری زۆرتر لەنیوەی دانیشتیوانی چین هیچ ئاینێکیان نیە جگەلەوەش کۆمەڵەی تر هەن پەیڕەوی کۆنفۆشی و بوزی و مەسیحی و ئیسلامی دەکەن ، وەلەچین هەڵبژاردنی ئاینی تاکەکەس ئازادە بەڵآم لەسەر بنەمای ڕێزگرتن لە بیروبۆچوونی ئاینی کەسی بەرامبەر دەبێت
بەستەری دەرەکی
سەرچاوەکان
- ویکی عەرەبی
- ماڵپەڕێکی حکوومی چینی
ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |