ئوکراینا

ئوکراینا
ئوکراینا Україна (ئوکراینی)
	سروود: Державний Гімн України; دێرژاڤنی ھیمن ئوکراینی; «سروودی نیشتمانیی ئوکراینا»
	ھەڵکەوتەی ئوکراینا (سەوز); ناوچە داگیرکراوەکان لەلایەن ڕووسیا (سەوزی ڕووناک); ھەڵکەوتەی ئوکراینا (سەوز); ناوچە داگیرکراوەکان لەلایەن ڕووسیا (سەوزی ڕووناک);
پایتەخت	کیێڤ
گەورەترین شار	پایتەخت
زمانە فەرمییەکان	ئوکراینی
زمانە ناوچەییەکان	بیلاڕووسی; بولگاری; تاتاریی کریمیا; گاگاوزی; یۆنانی; عیبری; مەجاری; پۆڵەندی; ڕۆمانی; ڕووسی; سلۆڤاکی; ییدیش;
گرووپە ڕەگەزییەکان (٢٠٠١)	٧٧٫٨٪ ئوکراینییەکان; ١٧٫٣٪ ڕووسەکان; ٤٫٩٪ ئەوانەی تر;
ناوی هاووڵاتی	ئوکراینی
دەوڵەت	کۆماری نیمچە سەرۆکایەتیی یەکگرتوو
یاسادانەر	ڤێرخۆڤنا ڕادا
پێکھاتەکان
ڕووبەر
ژمارەی دانیشتوان
GDP (PPP)	بەراوردی ٢٠٢١
GDP (nominal)	بەراوردی ٢٠٢١
Gini (٢٠١٩)	٢٦٫٦
HDI (٢٠١٩)	٠٫٧٧٩ (٧٤ەم)
دراو	ھریڤنا (₴) (UAH)
ناوچەی کاتی	EET (UTC+٢)
لای لێخوڕین	ڕاست
پاوانی ئینتەرنێت	.ua; .укр;
کۆدی تەلەفۆن	+٣٨٠

پۆتانەکان: 49°N 32°E / 49°N 32°E / 49; 32

ئوکراینا (بە ئوکراینی: Україна) وڵاتێکە لە ئەورووپای ڕۆژھەڵات کە دووەم گەورەترین وڵاتی ئەورووپایە. ئەو وڵاتە ھاوسنوورە لەگەڵ ڕووسیا لە ڕۆژھەڵات و باکووری ڕۆژھەڵات،^[ئ] بیلاڕووس لە باکوور، پۆڵەندا، سلۆڤاکیا و هەنگاريا لە ڕۆژاواوە، ڕۆمانیا و مۆلدۆڤا لە باشووری ڕۆژاوا و دەریای ڕەش و دەریای ئازووف لە باشوورەوە ھاوسنوورە. ڕووبەری وڵاتەکە ٦٠٣٬٦٢٨ کیلۆمەتر چۆارگۆشەیە. و ھەشتەم چڕترین وڵاتی ئەورووپایە. ئوکراینا ئەندامە لە یەکێتیی وڵاتە سەربەخۆکان. لە نێوان ساڵانی ١٩٢٣ ھەتا ١٩٩١ زۆربەی ئوکراینا بەشێک لە یەکێتیی سۆڤیەت بوو. شاری کیێڤ پایتەخت و گەورەترین شاری ئوکراینایە.

دانیشتووان

بەپێی ئامارەکانی ساڵی ٢٠٢٢ ژمارەی دانیشتووانی ئوکراینا ٤٣٬٧٣٣ ملیۆن کەس بووە کە دەکاتە ٠٫٥٦٪ خەڵکی جیھان. تەمەنی مامناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٤١ ساڵە، ھەروەھا ٦٩٪ دانیشتووانی وڵات لە شارەکان دەژین.^[٨]

ئایین

ئایینەکان لە ئوکراینا^[٩]
ئایینەکان			ڕێژە
ئۆرسۆدۆکس			٦٦٫٠٪
بێ ئایین			١١٫٠٪
کاتۆلیک			١٠٫٠٪
سوننە			٢٫٠٪
پرۆتێستانت			٢٫٠٪
ئەوانی تر			٩٫٠٪

تێبینییەکان

^ Ukraine also has de facto borders to its south with Crimea, which Russia annexed from it in 2014. Ukraine still continues to claim the peninsula as its integral part and is supported internationally on the issue. See political status of Crimea for details.

سەرچاوەکان

^ «Закон України, Про засади державної мовної політики (Відомості Верховної Ради (ВВР), 2013, № 23, ст.218)» [Law of Ukraine, On Principles of State Language Policy, (Bulletin of the Verkhovna Rada (VVR), 2013, No. 23, p.218) (Current version — Revision from 1 February 2014)]. Verkhovna Rada of Ukraine. ١ی شوباتی ٢٠١٤. Стаття 7. Регіональні мови або мови меншин України paragraph 2 [Article 7. Regional or minority languages of Ukraine paragraph 2]. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی شوباتی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی نیسانی ٢٠١٤ ھێنراوە.
^ «List of declarations made with respect to treaty No. 148 (Status as of: 21/9/2011)». Council of Europe. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ «Про Заяву Верховної Ради України у зв'язку з сьомою річницею початку Євромайдану та подій Революції Гідності». Офіційний вебпортал парламенту України.
^ «Population (by estimate) as of 1 January 2022». ukrcensus.gov.ua. لە ڕەسەنەکە لە ٦ی ئازاری ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
^ «Population by ethnic nationality, 1 January, year». ukrcensus.gov.ua. Ukrainian Office of Statistics. لە ڕەسەنەکە لە ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی نیسانی ٢٠١٠ ھێنراوە.
^ ^ئ ^ا ^ب ^پ «WORLD ECONOMIC OUTLOOK (OCTOBER 2021)». IMF.org. International Monetary Fund.
^ Рішення Ради: Україна 30 жовтня перейде на зимовий час [Rada Decision: Ukraine will change to winter time on 30 October] (بە ئۆكراینی). korrespondent.net. ١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١. لە ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ھێنراوە.
^ «Population by Country (2022) – Worldometer». www.worldometers.info (بە ئینگلیزی). لە ٢٦ی شوباتی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
^ بەختیاری، سەعی. جوگرافیا. تاران: ڕێکخراوی جوگرافیاییو کارتۆگرافی گیتاناسی. ISBN 978-964-342-431-2.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

بەستەرە دەرەکییەکان

ئەم ئوکراینا وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[8] Ukraine also has de facto borders to its south with Crimea, which Russia annexed from it in 2014. Ukraine still continues to claim the peninsula as its integral part and is supported internationally on the issue. See political status of Crimea for details.

[1] «Закон України, Про засади державної мовної політики (Відомості Верховної Ради (ВВР), 2013, № 23, ст.218)» [Law of Ukraine, On Principles of State Language Policy, (Bulletin of the Verkhovna Rada (VVR), 2013, No. 23, p.218) (Current version — Revision from 1 February 2014)]. Verkhovna Rada of Ukraine. ١ی شوباتی ٢٠١٤. Стаття 7. Регіональні мови або мови меншин України paragraph 2 [Article 7. Regional or minority languages of Ukraine paragraph 2]. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی شوباتی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی نیسانی ٢٠١٤ ھێنراوە.

[2] «List of declarations made with respect to treaty No. 148 (Status as of: 21/9/2011)». Council of Europe. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[3] «Про Заяву Верховної Ради України у зв'язку з сьомою річницею початку Євромайдану та подій Революції Гідності». Офіційний вебпортал парламенту України.

[auto-4] «Population (by estimate) as of 1 January 2022». ukrcensus.gov.ua. لە ڕەسەنەکە لە ٦ی ئازاری ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٢ ھێنراوە.

[Ethnic_composition_of_the_population_of_Ukraine,_2001_Census-5] «Population by ethnic nationality, 1 January, year». ukrcensus.gov.ua. Ukrainian Office of Statistics. لە ڕەسەنەکە لە ١٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی نیسانی ٢٠١٠ ھێنراوە.

[IMFWEOUA-6] ئ ^ا ^ب ^پ «WORLD ECONOMIC OUTLOOK (OCTOBER 2021)». IMF.org. International Monetary Fund.

[timechange-7] Рішення Ради: Україна 30 жовтня перейде на зимовий час [Rada Decision: Ukraine will change to winter time on 30 October] (بە ئۆكراینی). korrespondent.net. ١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١. لە ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ھێنراوە.

[9] «Population by Country (2022) – Worldometer». www.worldometers.info (بە ئینگلیزی). لە ٢٦ی شوباتی ٢٠٢٢ ھێنراوە.

[10] بەختیاری، سەعی. جوگرافیا. تاران: ڕێکخراوی جوگرافیاییو کارتۆگرافی گیتاناسی. ISBN 978-964-342-431-2.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[ئ]

[٨]

[٩]