گۆران (تیرە)

ئەم وتارە بێ سەرچاوەیە. بە زیادکردنی سەرچاوە یارمەتی بدە
لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

گۆران ھۆزێکی گەورەی کوردە کە لە قەزای[١][٢] بەردەرەش دا نیشتەجێنە و ھەندێکیشان لە دەڤەرەکانی کەلەکچی و چڕە لە قەزای شێخان دا دادەنیشن و زۆرکیان لە موسڵ و ھەولێر و کەرکووک و سلێمانی نیشتەجێن شیوەزارێکی کوردی گۆرانی زازایی[٣] بەکاردەھێنن، گۆرانەکانی دەڤەری بەردەڕەش، بەشێوەزارێکی نزیک لە کوردی ناوەندی قسەدەکەن. عەشیرەتی گۆران لە چەندین تیرە و بەرەباب پێکھاتووە کە بریتین لە: رەشگەری ٥٥٪، گێژ ٢٣٪، بۆت ١١٪، شێخ بزێنی ٢٪، خدری ١٪، زەنگەنە ١٪، ئەوانی دیکەش ٧٪.

جوگرافیا[دەستکاری]

گۆرانەکانی بەگشتی دەکەونە پارێزگای دهۆک و لەوێشەوە پشکی شێر بەر قەزای بەردەڕەش و، کەلەکچی و، کەلەک و، چڕە و، ڕوڤیا و، ئاکرێ دەکەوێت.

گوند: بەنێنان، بشیریان، گردەپان، دارەتوو، دووگوندان، کەونەباک، زەنگەنان ، گربدەو ، داڵەڕێ، بیۆک، کەلکان، هەنجیرۆک، کۆراو، شەمسەخڕ، گردەپان، قەرەناز، مۆریلان، گۆمەزەرد، دۆستەک، خرابەیاسین، پیرچاوش، حەسەنیە، گەویلانێ گەورە، گەویلانێ گچکە، زمزمۆک، جوجەر...

ھەڵسەنگاندنی شێوەزاری گۆرانی لەگەڵ شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی[دەستکاری]

جێناوە سەربەخۆکان[دەستکاری]

گۆرانی کوردیی باکووری کوردیی ناوەندی کوردیی باشووری لەکی ھەورامی زازاکی
من، ئەمن ئەز، من من من م من ئەز، من
تو تون ئەتوو تو، تە تۆ تە تو تۆ تە، تۆ
ئەوێک، ئەو ئەو، وی، وێ ئەن ئەو ئو ئاڏ، ئاڏە ئۆ، ئا
ئەمە/مە/ئێمە ئەم، مە ئێمە ئیمە ئیمە ئێمە ما
ئەنگۆ ھوون، وە ئێوە ئیوە ھوومە شمە شما
ئەوانە، ئەوان ئەو، وان ئەوان ئەوان ئون ئاڏی ئینان

تیرەکانی ھۆزی گۆران[دەستکاری]

هـۆزی گـۆران لە چەندین تیرە و بەرەبـاب پێکهاتوون لەوانه ڕەشگەی، گـێـژ، بـۆتانی، چۆپانی، زەنگەنە، ئۆمەربل، شاسواری، خدری، دەربازی، موسەویی،شێخ بزێنی، پاڵانی،هتد. هەر یەکێک لەم تیرانە شوێن و ناوچەی تایبەت بەخۆیان هەیە. وەهەروەها شێوازی قسە کردنی تایبەت بەخۆیان هەیه.

ڕەشگەری گەورەترین تیرەی هۆزی گۆرانە نزیکەی 55%ی هۆزی گۆران ڕەشگەرین شێوازی قسەکردنیان نزیکە لە کوردی ناوەندی

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "http://kurdistantv.net/default1.aspx?page=articles&c=view&id=21676". Archived from the original on 15ی Octoberی 2011. {{cite news}}: Check date values in: |archive-date= (help); External link in |title= (help); More than one of |archivedate= و |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= و |archive-url= specified (help) ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  2. ^ "https://en.wikipedia.org/wiki/Bardarash". {{cite news}}: External link in |title= (help)
  3. ^ "https://web.archive.org/web/20110611030136/http://email.eva.mpg.de/~cschmidt/SWL1/handouts/Holmberg-Odden.pdf" (PDF). {{cite news}}: External link in |title= (help)