ناحیەی زوممار
ناحیەی زوممار | |
|---|---|
| وڵات |  کوردستان عێراق |
| ھەرێم | ھەرێمی کوردستان |
| پارێزگا | پارێزگای نەینەوا |
| قەزا | تەلەعفەر |
| بوون بە ناحیە | ١٩٢٨ |
| ڕووبەر | |
| • سەرجەم | ١٢٦٨ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٤٩٠ میلی چوارگۆشە) |
| بەرزایی | ٣٩٥ مەتر (١٬٢٩٦ پێ) |
| بەرزترین بەرزایی | ٥٩١ مەتر (١٬٩٣٩ پێ) |
| نزمترین بەرزایی | ٣٠٧ مەتر (١٬٠٠٧ پێ) |
| زمان و ئایین | |
| • زمان | کوردی (کورمانجی)، عەرەبی |
| • ئایین | ئیسلام(سوننە) |
| ناوچەی کاتی | UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی) |
| • ھاوین (DST) | UTC+٤:٣٠ (ھاوین) |
| تەلەفۆن | ٠٠٩٦٤ |
ناحیەی زوممار، (بە عەرەبی: ناحیة زمار، بە ئینگلیزی: Zummar subdistrict) یەکێکە لە ناحیەکانی قەزای تەلەعفەر لە پارێزگای نەینەوا لە ھەرێمی کوردستان لە عێراق. ناوەندەکەی شارەدێی زوممارە.[١][٢]
ناو
[دەستکاری]مێژوو
[دەستکاری]لە ساڵی ١٨٧٩دا شاری مووسڵ سەرلەنوێ کرایەوە ناوەندی ویلایەتی مووسڵ لە سەردەمی ئیمپراتۆریەتیی عوسمانیدا، قەزای شنگال یەکێک بوو لە شەش قەزاکانی، ناحیەی تەلەعفەر و ناحیەی زوممار سەر بە قەزای شنگال بوون. ئەم دابەشی کارگێڕییە تاوەکو داگیرکردنی عێراق و ھەرێمی کوردستان لەلایەن ئینگلیزەوە لە ساڵی ١٩١٨ ھەر پەیڕەوی دەکرا. لەگەڵ دامەزراندنی حکومی پاشایەتی عەرەبی لە عێراق ناوچەی جزیری باشووری کوردستان دابەشکرایە سەر قەزای تەلەعفەر و قەزای شنگال و ناوچەی بادۆش درایە پاڵ مووسڵ.[٤]
جوگرافیا
[دەستکاری]سنوری ناحیەی زوممار:
- لە باکوورەوە ناحیەی باتێل و ناحیەی سێمێل
- لە باشوورەوە ناحیەی ڕەبیعە و ئاڤگەنی
- لە ڕۆژھەڵاتەوە ناحیەی ئەلقۆش و ناحیەی وانکێ.
- لە ڕۆژاواوە ناحیەی ڕەبیعە و ناحیەی دێرکێ.[٥]
دانیشتووان
[دەستکاری]پێکھاتەی دانیشتووانی ناحیەکە بەم جۆرەیە:
- لێکۆڵینەوە لە پێکھاتەی دانیشتووانی ناحیەکە، بە ھۆی کەمبوونی سەرژمێری ڕاستەقینە و دوور لە دەستکاری و ڕاگواستن و بە عەرەباندنە بەردەوامەکانی ناوچە کوردنشینەکانەوە کارێکی ئاسان نییە، بەڵام دەتوانینبڵێین کە ڕێژەی ھەر دوو نەتەوەی کورد زۆرینەیە و عەرەب کەمینەیە.[٦]
- ھەرچەندە لە ساڵی ١٩٥٧ەوە سەرژمێرییەکی ڕاست و دروست بێ دەسکاری نەکراوە، بەڵام نکۆڵی لەوە ناکرێت، کە زۆربەی دانیشتوانی زوممار کوردن، پێش بە عەرەبکردنی ناوچەکە لە ساڵی ١٩٧٥وە، ٦٠٪ کورد بوون، ٣٥٪ عەرەب بوون و ٥٪ مەسیحی و تورکمان بوون.
کشتووکاڵ
[دەستکاری]شوێنەوار
[دەستکاری]کارگێڕی
[دەستکاری]لە ڕووی کارگێڕییەوە ئەم ناحیە پێک ھاتووە لە (٦٧) گوند.[٧]
ئەمانەش ببینە
[دەستکاری]سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ د.عەبدوڵا غەفور. «گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا» (PDF) (بە کوردی).
{{cite web}}: بیرخستنەوەکە پارامەترsێکی نەناسراوی ھەیە:|نووسەرەکانیتر=و|قاڵب=(یارمەتی) - ^ دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان. «یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی).
{{cite web}}: بیرخستنەوەکە پارامەترsێکی نەناسراوی ھەیە:|نووسەرەکانیتر=و|قاڵب=(یارمەتی) - ^ جەمیل ڕۆژبەیانی. وڵاتەکەت-باشتر-بناسە/ «ووڵاتەکەت بناسە» (PDF) (بە کوردی).
{{cite web}}: بیرخستنەوەکە پارامەترsێکی نەناسراوی ھەیە:|نووسەرەکانیتر=و|قاڵب=(یارمەتی); نرخی|ناونیشان=بپشکنە (یارمەتی) - ^ د.عەبدوڵا غەفور. «گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٥٧دا» (PDF) (بە کوردی).
{{cite web}}: بیرخستنەوەکە پارامەترsێکی نەناسراوی ھەیە:|نووسەرەکانیتر=و|قاڵب=(یارمەتی) - ^ دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان. «ڕووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی).
{{cite web}}: بیرخستنەوەکە پارامەترsێکی نەناسراوی ھەیە:|نووسەرەکانیتر=و|قاڵب=(یارمەتی) - ^ د.عەبدوڵا غەفور. «گوندەکانی کوردستان لەسەرژمێری ساڵی ١٩٧٧دا» (PDF) (بە کوردی).
{{cite web}}: بیرخستنەوەکە پارامەترsێکی نەناسراوی ھەیە:|نووسەرەکانیتر=و|قاڵب=(یارمەتی) - ^ دەستەی ئاماری ھەرێمی کوردستان. «Demographic Survey» (PDF) (بە ئینگلیزی).
{{cite web}}: بیرخستنەوەکە پارامەترsێکی نەناسراوی ھەیە:|نووسەرەکانیتر=و|قاڵب=(یارمەتی)
- Pages using infobox settlement with bad settlement type
- Pages using photo montage with one or fewer images
- Pages using infobox settlement with no map
- Pages using infobox settlement with no coordinates
- Pages using infobox settlement with unknown parameters
- گوندەکانی باشووری کوردستان
- ئێزیدی
- پارێزگای موسڵ
- مەڵبەندە کێشە لەسەرەکانی ئاسیا
- شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای موسڵ
- جوگرافیای کوردستان
- کوردستان
- ناحیەکانی باشووری کوردستان