بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ماڵتا

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

پۆتانەکان: 35°53′48″N 14°27′45″E / 35.89667°N 14.46250°E / 35.89667; 14.46250

کۆماری ماڵتا
Repubblika ta' Malta
سروود: L-Innu Malti  
The Maltese Anthem
ھەڵکەوتەی  ماڵتا  (dark green) – لە ئەورووپا  (green و dark grey) – لە the یەکێتیی ئەورووپا  (green)  —  [ڕێنوێن]
ھەڵکەوتەی  ماڵتا  (dark green)

– لە ئەورووپا  (green و dark grey)
– لە the یەکێتیی ئەورووپا  (green)  —  [ڕێنوێن]

ھەڵکەوتەی  ماڵتا  (dark green)

– لە ئەورووپا  (green و dark grey)
– لە the یەکێتیی ئەورووپا  (green)  —  [ڕێنوێن]

پایتەختڤالێتا
35°53′N 14°30′E / 35.883°N 14.500°E / 35.883; 14.500
گەورەترین شار بیرکیرکارا 35° 53′ 48″ N, 14° 27′ 45″ E
گرووپە ڕەگەزییەکان (٢٠٠٧) Maltese 95.3%, British 1.6%, other 3.1%[١]
دەوڵەت Parliamentary Republic
 -  سەرۆک Marie Louise Coleiro Preca
 -  سەرۆک وەزیران Joseph Muscat
سەربەخۆیی
 -  لە شانشینی یەکگرتوو ٢١ی ئەیلوولی ١٩٦٤ 
 -  کۆماری ١٣ی کانوونی یەکەمی ١٩٧٤ 
ڕووبەر
 -  سەرجەم ٣١٦ کیلۆمەتری چوارگۆشە (200th)
١٢١ مایلی چوارگۆشە 
 -  ئاو (%) ٠٫٠٠١
ژمارەی دانیشتوان
 -  بەراوردی ٢٠١٠ ٤١٧٬٦٠٨ increase[٢] (171st)
 -  چڕی ١٬٣٠٦٫٨ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (7th)
٣٬٤١٣٫٩کەس لە مایلی چوارگۆشە
GDP (PPP) بەراوردی ٢٠١٠
 -  سەرجەم $10.405 billion[٣] 
 -  سەرانە $٢٤٬٧٩٢[٣] 
GDP (nominal) بەراوردی ٢٠١٠
 -  سەرجەم $8.288 billion[٣] 
 -  سەرانە $١٩٬٧٤٦[٣] 
HDI (٢٠١١) increase ٠٫٨٣٢[٤] (very high) (٣٦th)
دراو Euro ()٢ (EUR)
ناوچەی کاتی CET (UTC+١)
 -  ھاوین (DST) CEST (UTC+٢)
لای لێخوڕین چەپ
پاوانی ئینتەرنێت .mt ٣
کۆدی تەلەفۆن ٣٥٦

کۆماری ماڵتا یەکێکە لەکۆمارە ئەوروپیەکان و لەنەخشەی ئەوروپادا دەبینرێ و سێ دوورگەی بچووکە { مالتا، گۆسۆ، پالۆمینۆ } کە دەکەوێتە ناوەندی دەریای سپی و لە باشوری سیچیلیە (سقلیە) ی ئیتاڵی و نزیک باکووری تونس و لیبیایە.

ژمارەی دانیشتووانی بەپێی سەر ژمێری ٢٠٠٣ (٤٠٠٠٠٠) ھەزار کەسێک دەبن وە چڕی دانیشتووان تێیدا بەرزە کە نزیکەی ١٢٠٠ کەسێک دەبێت لە ١کم ی چوارگۆشەدا ئەمەش وای کردووە کۆماری ناوبراو چڕترین دانشتوانی ھەبێت لە جیھاندا لە چاو کەمی ڕووبەرەوە.

گەورەترین شار تێیدا بیرکیرکارا و پایتەخت ڤالێتا ڕوبەری ئەم کۆمارە ٣١٦ کم٢ جێی ئاماژەیە لەساڵێ ٢١/٩/١٩٦٤ سەربەخۆییان وەرگرتووە.

دیمەنێکی پایتەخت ڤالێتا.

دانیشتوان

[دەستکاری]

بەپێی ئامارەکانی ساڵی ٢٠١٤ ژمارەی دانیشتوانی وڵاتی ماڵتا ٤٣٠٬١٤٦ کەس بووە کە دەکاتە ٠٫٠١ لەسەدی ڕێژەی خەڵکی جیھان. تەمەنی مام‌ناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٤١٫١ ساڵە. ھەروەھا ٩٥ لەسەدی دانیشتوانی ئەم وڵاتە لە شارەکان دەژین.[٥]

ئایین و پێکھاتەکان

[دەستکاری]

نزیکەی ٥ لەسەدی دانیشتوان تێیدا خەڵکانی بێگانەن و دانیشتوانی ماڵتە بەشێوەیەکی یاسایی و گشتی مەسیحی کاتۆلیکن.

ئایینەکان لە ماڵتا [٦]
ئایینەکان ڕێژە
مەسیحی(کاتۆلیک)
  
٩٠٫٠٪
بێ ئایین
  
٥٫٠٪
ئیسلام(سوننە)
  
٢٫٠٪
ئەوانی تر
  
٣٫٠٪

زمانی ماڵتا کە زمانی سەرەکی کۆماری ماڵتایە و لاتینی دەنووسن و بەشێوەیەک ناسراوە کە ڕشتەیەکە لە زمانی{ سامی }ھەر بۆیە لەسەدا ٤٠ ی ئەم زمانە عەرەبییە بەپێی سەرچاوە عەرەبیەکان داتر پێکھاتە تێکەڵێکە لە زمانی ئیتاڵی و فەرەنسی و ئیسپانی.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «Malta: General data of the country». Populstat.info. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠٠٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  2. ^ [١] ٢٣ی ئازاری ٢٠١٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. – National Statistics Office, Malta, 2011
  3. ^ ئ ا ب پ &br=1&c=181&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=30&pr.y=3 «Malta». International Monetary Fund. لە ٣٠ی نیسانی ٢٠١١ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخی |ناونیشان= بپشکنە (یارمەتی)
  4. ^ «Human Development Report 2010» (PDF). United Nations. ٢٠١٠. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
  5. ^ «Countries in the world (ranked by ٢٠١٤ population)» (بە ئینگلیسی). ماڵپەڕی Worldometers. لە ‏١٥ی ئایاری ٢٠١٥ ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
  6. ^ بەختیاری، سەعی. جوگرافیا. تاران: ڕێکخراوی جوگرافیاییو کارتۆگرافی گیتاناسی. ISBN 978-964-342-431-2.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

بەستەرە دەرەکییەکان

[دەستکاری]

Malta Tourist Guide