دەروازە:ڕۆمانەکان

دەستکاری   دەروازەی ڕۆمانەکان زانست مێژوو وەرزش تۆپی پێ جوگرافیا شەڕ ھونەرەکان ژیاننامە تەکنۆلۆژیا فڕین ماتماتیک کۆمەڵگا ڕۆمان (بە ئینگلیزی: Novel) نووسراوەییکی خەیاڵی درێژتر لە کورتە چیرۆک و چیرۆک کە خۆی چەندین چەشنی ھەیە و ھەرکام لەم چەشنانە نوێنەری جۆرێک لە چیرۆکی ناو زەینی نووسەرن. ڕۆمان بریتییە لە گێڕانەوەیەکی چیرۆکئامێزی دوورودرێژ، لەمیانی چیرۆکبێژەوە وێنەی ژیانی کەسایەتییەکان لە چەندین ڕوودا و لە چەندین شوێن و کاتی بەریندا، دەردەخات، زۆر جار خەیاڵ ڕۆلی لە داڕشتنی ڕووداوەکاندا ھەیە، لە ڕۆماندا چەند ڕەگەزێکی گرینگ کۆ دەبێتەوە، لەوانە: ڕووداو، کەسایەتیی سەرەکی، شوێن، کات، چیرۆکبێژ (یان گێڕەرەوە)، گێڕانەوە، بۆگێڕەوە، خەیاڵ، وەسف، دیالۆگ، گۆشەنیگا. گێڕانەوەی ڕووداوەکان و نووسینەوەیان بە شێوەی پەخشان لە سەدەی شانزدەھەم لە ئینگلتەرە دەستی پێ کرد و شێوازێکی جیاواز بوو لە داستان، بەڵام سەرھەڵدانی ڕاستەقینەی ئەم ھونەرە نوێیە وەک ژانرێکی ئەدەبیی سەربەخۆ، دەگەڕێتەوە بۆ چەرخی رۆشەنگەریی ئەوروپا لە سەدەی ھەژدەھەمدا، کە لەگەڵ گەشەکردن و گەورەبوونی چینی بورژوازیدا و ھەروەھا گەشەکردنی شار و بایەخدان بە تاکەکەس، برەوی زیاتری پەیدا کرد. زیاتر... ھەنووکە ٣٩٢ وتار لە دەروازەی ڕۆمانەکاندا ھەیە. وتارێک لەوان بە ھەڵکەوت ببینە دەستکاری   وتاری ھەڵبژێردراو زۆربای یۆنانی (بە Greek: Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά) ڕۆمانێکە لەلایەن نووسەری بەناوبانگ نیکۆس کازانتزاکیس نووسراوەتەوە، ڕۆمانەکە باس لە کەسایەتی پیاوێکی ڕۆشنبیر دەکات بەناوی باسێل کە نوقمی جیھانی خوێندنەوە بووە لە گەشتەکەیدا چاوی بە پیاوێکی نەخوێندەوار دەکەوێت، قوتابخانەی ئەم پیاوە بریتیە لە ژیان و ئەزمونەکانی کە زوو دەبن بە ھاوڕێی یەکتر باسێل زۆر شت لەم پیاوە فێر دەبێت کە پێشتر لە پەرتووکەکانیشی نەیخوێندبوەوە، بەو ھۆیەوە بڕیار دەدەن پڕۆژەیەک ئەنجام دەدەن بەو پارەیەی کە باسێل لە باوکیەوە بۆی بەجێمابوو ئەم پیاوە نەخوێندەوارە ناوی زۆربایە، دەزگای ھۆڵیود فیلمێکی لەبارەی ئەم ڕۆمانەوە بەرھەم ھێناوە بەھەمان ناونیشان کە ئەکتەری بەناوبانگ ئەنتۆنی کوین ڕۆڵی سەرەکی تێدابینیوە. زۆربا کەسایەتی ڕاستەقینەی ناوەوەی نیکوس کازانتزاکیسی نووسەرە کە لە چەند دەستنووسێکی ئاماژەی پێداوە، کە زۆر خولیای ئەو کەسایەتیەی ناوناخی بووە و ڕۆمانەکەشی بەناو کردووە، بە شێوەیەکی زۆرمەزن پێیداھەڵداوە و، وەھای ناساندووە کە کەسێکە زۆر دڵی بەژیانەوە خۆشە و غەمباری ناناسێت تەنانەت لە کاتە زۆر زۆر سەختەکانیشدا سەما دەکات جۆرەسەمایەک کە ئێستا بە (سەمای زۆربا) بەناوبانگە، لەم سەمایەدا وەک چۆلەکەیەک ھەڵدەفڕێت و ھەرچی ھەیە لەدەوروپشتی لە مرۆڤ و باڵندە و بێگیانەکان لەبیر دەکات. زیاتر... دەستکاری   دەقی ھەڵبژێردراو باوکم وتی نامھەوێ لێرە بمرم. + تری پرسی، چی بووە؟ حەز لە دیوەکەت ناکەیت؟ - دیوەکەم خۆشە، کێشەم لەگەڵ ئەم وڵاتەیە....دەمھەوێ لە ماڵە خۆم بمرم + کاتێک دەڵێی ماڵ مەبەستت.... - مەبەستم ئوسترالیایە... + تری بە نەرمی وتی، خۆت بە باشی دەزانیت کە ئەمە ناکرێت - دەزانم، بەڵام بە ھەر حاڵ دەگەڕێمەوە بۆ ئوسترالیا... جاسپێر: مەگەر تۆ نەتوت ناسیۆنالیزمی نەخۆشییە؟ -ئێستاش وا دەڵێم. بەڵام ئەم نەخۆشییە وا دیارە بۆخۆشم تووشی بوومە، لەگەڵ کۆمەڵێک نەخۆشیی تر. ھیچ ھۆکارێکیش شک نابەم بۆ دەرمانکردنی نەخۆشییەکی وەھا بچووک، لە کاتێکدا خەریکم بە نەخۆشییەکی گەورەتر دەمرم. —پاژێک لە تەواوەت دەستکاری   وێنەی ھەڵبژێردراو پیاوێک کە ئۆڤێی پێ دەوترا یەکەم ڕۆمانی نووسەری سوێدی فرێدریک بەکمەنە. دەستکاری   ژیاننامەی ھەڵبژێردراو ئێرنست ھێمینگوەی ئێرنست میلنەر ھێمینگوەی (بە ئینگلیزی: Ernest Hemingway) (٢١ی تەمموزی ١٨٩٩ – ٢ی تەممووزی ١٩٦١)، کەسایەتی نووسەر و ڕۆژنامەنووسی ئەمریکییە و یەکێکە لە باشترین نووسەرانی ڕۆمان و چیڕۆک لە جیھان، لەساڵی ١٩٥٤ خەڵاتی نۆبێلی لە ئەدەب وەرگرت. یەکێ لە ھۆکارە گرنگەکانی بردنەوەی نۆبڵەکەی نووسینی ڕۆمانی پیرەمێرد و زەریا بوو. لە ئەواک بارکی ویلایەتی ئلینۆی ئەمریکا لەدایک بووە، باوکی پزیشک بووە و خولیای ڕاوکردنی ھەبووە و لەساڵی ١٩٠٩ چەکێکی بۆ کڕیوە بۆ ڕاوکردن ھەتاکوو دوا تەمەنی ھاوڕێی بووە ھەر بەو چەکەش لەساڵی ١٩٦١ خۆی کوشتووە. ھێمینگوەی ھەر لە لاوێتیدا وەکوو پەیامنێر بۆ ڕۆژنامەی کنساس ستار کاری کردووە و لە ساڵی ١٩١٨ لەکۆتایی شەڕی جیھانی دووەم وەکوو خۆبەخش لەگەڵ مانکی سووری ئیتاڵی کاری کردووە و بە سەختی برینداربووە و چەند مانگێک لە نەخۆشخانە کەوتووە و نەشتەرگەریەکی زۆریشی بۆ کراوە و کە چاک بۆتەوە نیشانەی ئازایەتی وەرگرتووە و پلەی مولازمیشی وەرگرتووە. لەساڵی ١٩٢١ ھێمینگوەی وەکوو پەیامنێر بۆ ڕۆژنامەی تورنتو ستار لە شیکاگۆ کاری کردووە و لەساڵی ١٩٢٢ ڕۆشتووە بۆ پاریس و بەھەمان شێوە کاری پەیامنێری کردووە و سەرەتای ساڵی ١٩٢٣ یش سەرەتای سەرکەوتنی بووە بە بڵاوکردنەوەی ٣ چیرۆک و ١٠ سروود و لە ساڵی ١٩٢٦ بەچیرۆکی خۆڕیش ھەڵدێتەوە ناوبانگی دەرکردووە و لەدوای بڵاوکردنەوەی چەند چیرۆکێک و بەدەستھێنانی چەند سەرکەوتنێکی دیکە لەنێوان ساڵی ١٩٣٦ بۆ ١٩٣٨ وەکوو پەیامنێرێکی جەنگی ڕوماڵی جەنکی ناوخۆی ئیسپانیای کردووە و دواتر بەرھەمی بۆکێ زەنگ لێ دەدرێی دەرکردووە و ناوبانگێکی بەرفراوانی دەکردووە. زیاتر... دەستکاری   ئایا زانیوتە؟ ڕۆمانی گەڕان بۆ کاتی لەدەستچوو ڕیکۆردی جیھانی گینس بۆ درێژترین ڕۆمانی مێژووی بەدەست ھێناوە. عەرەب شەمۆ نووسەرێکی کورد بوو و بە باوکی ڕۆمانی کوردی ناودەبرێت. شڤانی کورد یان شڤانی کورمانجی یەکەمین ڕۆمانی کوردییە. دەستکاری   پۆلەکان ڕۆمانەکان پێڕستی ڕۆمانەکان زنجیرەڕۆمانەکان ڕۆماننووسان ڕۆمانەکان بەپێی زمان ڕۆمانەکان بەپێی ڕێکەوت ڕۆمانەکان بەپێی ساڵ ڕۆمانەکان بەپێی وڵات دەستکاری   وتەی ھەڵبژێردراو « ئەگەر ئەو کتێبەی دەیخوێنینەوە، وەک چەپۆکێک لە سەرمان نەدرێ و بەخەبەرمان نەھێنێ، ئەی بۆ دەبێ بیخوێنینەوە؟ » —فرانتس کافکا دەستکاری   دەروازە پەیوەندیدارەکان وێژە شیعر کتێب تەکنۆلۆژیا ھونەر زانست مێژوو دەستکاری   ئەو کارانەی دەتوانیت بیانکەیت پەرە بە ڕۆمانەکانی پێڕستی ١٠٠ باشترین ڕۆمان بەپێی کتێبخانەی مۆدێرن و ١٠٠ کتێبی سەدەی لو مۆند بدە. پەرە بە وتاری سەرەکی بدە. پەرە بە وتارەکانی ناو پۆلی ڕۆمانەکان بدە. دەستکاری   پڕۆژەکانی تری ویکیپیدیا ویکیپیدیا لەلایەن دەستکاریکەرانی خۆبەخشەوە نووسراوە و لەلایەن دامەزراوەی ویکیمیدیا ڕاژە کراوە، کە دامەزراوەیەکی قازانج نەویستە و پڕۆژەگەلێکی تری خۆبەخشانەش ڕاژە دەکات وەک: کۆمنز خەزێنەی ئازادی میدیا میدیاویکی پەرەپێدانی نەرمامێری ویکی مێتاویکی ڕێکخستنی پرۆژەکانی ویکیمیدیا ویکیکتێب کتێبی خوێندن و ڕێنمایینامەی ئازاد ویکیدراوە بنکەی زانیاریی ئازاد ویکیھەواڵ ھەواڵی ناوەڕۆک ئازاد ویکیوتە کۆکەرەوەی وتەکان ویکیسەرچاوە کتێبخانەی ناوەڕۆک ئازاد ویکیجۆر تۆماری جۆری ئاژەڵەکان ویکیزانکۆ سەرچاوەی ئازادی فێربوون ویکیگەشت ڕێنوێنی گەشتی ئازاد ویکیفەرھەنگ فەرھەنگ و زاراوەنامە دەستکاری   دەروازەکان دەروازەکان چین؟ پێرستی دەروازەکان دەروازە ھەڵبژێردراوەکان