وڵاتانی ئەندامی ناتۆ

ناتۆ یان ڕێکخراوەی پەیمانی ئاتلانتیکی باکوور ھاوپەیمانییەکی نێودەوڵەتییە کە لە ٣٢ وڵاتی ئەندامی کیشوەرەکانی ئەمریکای باکوور و ئەورووپا ئاسیا پێک ھاتووە. لە ٤ی نیسانی ١٩٤٩ بە واژووکردنی پەیمانێک کە لە ئاتلانتیکی باکوور دامەزرا. لە ماددەی پێنجی پەیماننامەکەدا ھاتووە کە ئەگەر ھێرشێکی چەکداری بەرامبەر ھەر یەکێک لە دەوڵەتە ئەندامەکان بکرێت، ئەوا ھێرشە دژی ھەموو ئەندامەکان و ئەندامانەکانی تریش یارمەتی ئەو ئەندامە دەکەن کە ھێرشی کراوەتە سەر لەگەڵ ھێزی چەکداری پێویست.^[١]

لە ٣٢ وڵاتە ئەندامەکان، دووانیان دەکەونە ئەمریکای باکوور (کەنەدا و ویلایەتە یەکگرتووەکان)، ٣٠ وڵاتەکەی تر دەکەونە ئەورووپا. تورکیا وڵاتێکی ئەندامی ناتۆیە، کە دەکەوێتە ئەورووپا و ئاسیا. ھەر یەک لە ئەندامەکان ھێزی سەربازییان ھەیە جگە لە ئایسلەند، کە سوپایەکی ئاسایی نییە بەڵام پاسەوانی کەناری ھەیە و یەکەیەکی بچووکی پسپۆڕی شارستانی ھەیە بۆ کرداری سەربازی ناتۆ. سێ لە ئەندامانی ناتۆ بریتین لە دەوڵەتانی خاوەن چەکی ئەتۆمی، ئەمانیش: فەڕەنسا، شانشینی یەکگرتوو و ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا. ناتۆ ١٢ وڵاتی ئەندامی بنچینەیی ھەیە و لە ١٨ی شوباتی ١٩٥٢ ھەتا ٨ی ئایاری ١٩٥٥ سێ نەتەوەی تریش بوون بە ئەندام و چوارەمی لە ٣٠ی ئایاری ١٩٨٢ بوو بە ئەندام. دوای کۆتاییی شەڕی سارد، لە ١٢ی ئازاری ١٩٩٩ ھەتا ٢٧ی ئازاری ٢٠٢٠ ناتۆ ١٤ ئەندامی دیکەی پێوە زیاد بوو، کە ١٠ دانەیان ئەندامی پێشووی پەیمانی وارسۆ بوون و چواریش سەر بە کۆماری پێشووی یووگۆسلاڤیا بوون.

دامەزراندن لەگەڵ گۆڕانکارییەکان لە ئەندام بوون

لە ساڵی ١٩٤٩ لە کۆی گشتی ٣١ ئەندام، ناتۆ نۆ جاری تری بە ئەندام بوونی وڵاتانی نوێی زیادکردووە لە وەتەی دامەزرانەوە. دوازدە وڵات بەشدارییان لە دامەزراندنی ناتۆدا کرد: بەلجیکا، کەنەدا، دانیمارک، فەڕەنسا، ئایسلەند، ئیتالیا، لوکسەمبورگ، ھۆلەند، نەرویژ، پورتوگال، شانشینی یەکگرتوو و ویلایەتە یەکگرتووەکان. لە ساڵی ١٩٥٢، یۆنان و تورکیا بوون بە ئەندامی ھاوپەیمانەکە، دواتر ئەڵمانیای ڕۆژاوا لە ١٩٥٥ و ئیسپانیا لە ١٩٨٢ بەشداریی ناتۆیان کرد. لە ساڵی ١٩٩٠ لەگەڵ یەکگرتنەوەی ئەڵمانیا، ناتۆ گەشەی سەندووە کە وڵاتی پێشووی ئەڵمانیای ڕۆژھەڵاتیش بگرێتەوە. لە نێوان ساڵانی ١٩٩٤ و ١٩٩٧دا، دامەزراندنی کۆڕبەندی فراوانترکردنی ھاوکاریی ھەرێمەکانی نێوان ناتۆ و دراوسێکانی، لەوانەش ھاوبەش بوون بۆ سەقامگیرکردنی ئاشتی، دەستپێشخەری گفتوگۆکردنی ناوبژێوی لەگەڵ ئەنجومەنی ھاوبەشی یۆرۆی ئاتلانتیک. لە ساڵی ١٩٩٧دا سێ وڵاتی پێشووی پەیمانی ڤێرسای کە بریتین لە: مەجارستان، کۆماری چیک و پۆڵەندا بانگھێشت کران بۆ ئەوەی بچنە ناو ناتۆوە. لە ساڵی ١٩٩٩دا، لە مانگی ئایاری ٢٠٠٠ بۆ چوارەمین جاری گەورەکردنی، کۆمەڵەی ڤیلنیوس لە بەلجیکا و حەوت وڵاتانی ڕۆژھەڵاتی ئەورووپا لە نەخشە دانران بۆ ھاوکاریی کردن بۆ بە ئەندام بوونی زۆرتر بۆ ناو ناتۆ. لە ساڵی ٢٠٠٤ بۆ پێنجەمین جاری گەورەبوونی ناتۆ، حەوت لەو وڵاتانە بوون بە ئەندام. لە ساڵی ٢٠٠٩ بۆ شەشەمین جاری گەورەبوون، ویلایەتەکانی ئەدریاتیک، ئەلبانیا و کرواتیا بوون بە ئەندام، ھەروەھا مۆنتینیگرۆ لە ساڵی ٢٠١٧ و مەقدوونیای باکوور لە ٢٠٢٠ و فینلاند لە ٢٠٢٣ و سوێد لە ٢٠٢٤ بوون بە ئەندام.

وڵاتانی ئەندام

وڵاتی ئەندام	پایتەخت	ڕێکەوتی ئەندام بوون^[٢]	ژمارەی دانیشتوان^[ئ]	ڕووبەر^[٤]
ئەلبانیا	تیرانا	١ی نیسانی ٢٠٠٩	٢٬٨٢١٬٩٧٧	00028748 !٢٨٬٧٤٨ km² (١١٬١٠٠ sq mi)
بەلجیکا	بروکسێل	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	١١٬٧٢٠٬٧١٦	00030528 !٣٠٬٥٢٨ km² (١١٬٧٨٧ sq mi)
بولگاریا	سۆفیا	٢٩ی ئازاری ٢٠٠٤	٦٬٩٦٦٬٨٩٩	00110879 !١١٠٬٨٧٩ km² (٤٢٬٨١١ sq mi)
کەنەدا	ئۆتاوا	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	٣٨٬٤٣٦٬٤٤٧	3855100 !٩٬٩٨٤٬٦٧٠ km² (٣٬٨٥٥٬١٠٣ sq mi)
کرواتیا	زاگرێب	١ی نیسانی ٢٠٠٩	٤٬٢٢٧٬٧٤٦	00056594 !٥٦٬٥٩٤ km² (٢١٬٨٥١ sq mi)
کۆماری چیک	پراگ	١٢ی ئازاری ١٩٩٩	١٠٬٧٠٢٬٤٩٨	00078867 !٧٨٬٨٦٧ km² (٣٠٬٤٥١ sq mi)
دانیمارک	کۆپنھاگن	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	٥٬٨٦٩٬٤١٠	00043094 !٢٬٢١٠٬٠٠٠ km² (٨٥٣٬٢٨٦ sq mi)
ئیستۆنیا	تاڵین	٢٩ی ئازاری ٢٠٠٤	١٬٢٢٨٬٦٢٤	00045228 !٤٥٬٢٢٨ km² (١٧٬٤٦٣ sq mi)
فینلاند	ھێلسینکی	٤ی نیسانی ٢٠٢٣	٥,٥٦٦,٠٠٠	00338455 !٣٣٨٬٤٥٥ km² (١٣٠٬٦٧٨ sq mi)	1.5	269,751,000,000
فەڕەنسا	پاریس	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	٦٧٬٨٤٨٬١٥٦	00643427 !٦٤٣٬٤٢٧ km² (٢٤٨٬٤٢٩ sq mi)
ئەڵمانیا^[ا]	بەرلین	٨ی ئایاری ١٩٥٥	٨٣٬١٢٩٬٢٨٥	00357022 !٣٥٧٬٠٢٢ km² (١٣٧٬٨٤٧ sq mi)
یۆنان	دەتینا	١٨ی شوباتی ١٩٥٢	١٠٬٦٠٧٬٠٥١	00131957 !١٣١٬٩٥٧ km² (٥٠٬٩٤٩ sq mi)
مەجارستان	بووداپێست	١٢ی ئازاری ١٩٩٩	٩٬٧٧١٬٨٢٧	00093028 !٩٣٬٠٢٨ km² (٣٥٬٩١٨ sq mi)
ئایسلەند	ڕێکیاڤیک	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	٣٥٠٬٧٣٤	00103000 !١٠٣٬٠٠٠ km² (٣٩٬٧٦٩ sq mi)
ئیتالیا	ڕۆم	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	٦٢٬٤٠٢٬٦٥٩	00301340 !٣٠١٬٣٤٠ km² (١١٦٬٣٤٨ sq mi)
لاتڤیا	ڕیگا	٢٩ی ئازاری ٢٠٠٤	١٬٨٨١٬٢٣٢	00064589 !٦٤٬٥٨٩ km² (٢٤٬٩٣٨ sq mi)
لیتوانیا	ڤیلنیوس	٢٩ی ئازاری ٢٠٠٤	٢٬٧٣١٬٤٦٤	00065300 !٦٥٬٣٠٠ km² (٢٥٬٢١٢ sq mi)
لوکسەمبورگ	لوکسەمبورگ	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	٦٢٨٬٣٨١	00002586 !٢٬٥٨٦ km² (٩٩٨ sq mi)
مۆنتینیگرۆ	پۆدگۆریتسا	٥ی حوزەیرانی ٢٠١٧	٦٠٩٬٨٥٩	00013812 !١٣٬٨١٢ km² (٥٬٣٣٣ sq mi)
ھۆلەند	ئەمستەردام	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	١٧٬٢٨٠٬٣٩٧	00041543 !٤١٬٥٤٣ km² (١٦٬٠٤٠ sq mi)
مەقدوونیای باکوور	سکۆپیە	٢٧ی ئازاری ٢٠٢٠	٢٬١٢٥٬٩٧١	00025713 !٢٥٬٧١٣ km² (٩٬٩٢٨ sq mi)
نەرویژ	ئۆسلۆ	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	٥٬٤٦٧٬٤٣٩	00323802 !٣٢٣٬٨٠٢ km² (١٢٥٬٠٢١ sq mi)
پۆڵەندا	وارسا	١٢ی ئازاری ١٩٩٩	٣٨٬٢٨٢٬٣٢٥	00312685 !٣١٢٬٦٨٥ km² (١٢٠٬٧٢٨ sq mi)
پورتوگال	لیسبۆن	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	١٠٬٣٠٢٬٦٧٤	00092090 !٩٢٬٠٩٠ km² (٣٥٬٥٥٦ sq mi)
ڕۆمانیا	بوخارێست	٢٩ی ئازاری ٢٠٠٤	٢١٬٢٣٠٬٣٦٢	00238391 !٢٣٨٬٣٩١ km² (٩٢٬٠٤٣ sq mi)
سلۆڤاکیا	براتسیلاڤا	٢٩ی ئازاری ٢٠٠٤	٥٬٤٤٠٬٦٠٢	00049035 !٤٩٬٠٣٥ km² (١٨٬٩٣٣ sq mi)
سلۆڤینیا	لیوبلیانا	٢٩ی ئازاری ٢٠٠٤	٢٬١٠٢٬٦٧٨	00020273 !٢٠٬٢٧٣ km² (٧٬٨٢٧ sq mi)
سوێد	ستۆکھۆڵم	٧ی ئازاری ٢٠٢٤	١٠٬٤٦٧٬٠٩٧	000450295 !٤٥٠٬٢٩٥ km² (١٧٣٬٨٦٠ sq mi)
ئیسپانیا	مەدرید	٣٠ی ئایاری ١٩٨٢	٤٧٬٢٦٠٬٥٨٤	00505370 !٥٠٥٬٣٧٠ km² (١٩٥٬١٢٤ sq mi)
تورکیا	ئەنقەرە	١٨ی شوباتی ١٩٥٢	٨٢٬٠١٧٬٥١٤	00783562 !٧٨٣٬٥٦٢ km² (٣٠٢٬٥٣٥ sq mi)
شانشینی یەکگرتوو	لەندەن	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	٦٥٬٧٦١٬١١٧	00243610 !٢٤٣٬٦١٠ km² (٩٤٬٠٥٨ sq mi)
ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا	واشینگتن دی سی	٢٤ی ئابی ١٩٤٩	٣٣٢٬٦٣٩٬١٠٢	3531905 !٩٬٨٣٣٬٥٢٠ km² (٣٬٧٩٦٬٧٤٣ sq mi)

توانای ھێزی مرۆیی سەربازی

ئەم لیستە کە لە خوارەوە ھاتەوە چاپی ساڵی ٢٠١٨یە " بودجەی یەکلاکەرەوەی سەربازی"ە کە سەرچاوەکەی ساڵانەیە کە بڵاو دەکرێتەوە لە لایەن پەیمانگای نێودەوڵەتی بۆ لێکۆڵینەوەی ستراتیژی.

وڵات	سەربازی ئامادە	سەربازی یەدەگ	کۆی گشتی
ئالبانیا	٨٬٥٠٠	٥٬٠٠٠	١٣٬٥٠٠
بەلجیکا	٢٤٬٥٠٠	١٠٠٬٥٠٠	١٢٥٬٠٠٠
بولگاریا	٣٥٬٠٠٠	٣٠٢٬٥٠٠	٣٣٧٬٥٠٠
کەنەدا	٦٨٬٠٠٠	٢٧٬٠٠٠	٩٥٬٠٠٠
کرواتیا	١٨٬٠٠٠	١٨٠٬٠٠٠	١٩٨٬٠٠٠
کۆماری چیک	٢١٬٠٥٧	٢٬٣٥٩	٢٣٬٤١٦
دانمارک	٢٠٬٠٠٣	٦٣٬٠٠٠	٨٣٬٠٠٣
ئیستۆنیا	٦٬٤٢٥	٦٠٬٠٠٠	٦٣٬٢٠٩
فەڕەنسا	٢٢٢٬٢١٥	١٠٠٬٠٠٠	٣٢٢٬٢١٥
ئەڵمانیا	١٨٠٬٦٧٦	١٤٥٬٠٠٠	٣٢٥٬٦٧٦
یۆنان	١٨٠٬٠٠٠	٢٨٠٬٠٠٠	٤٦٠٬٠٠٠
مەجارستان	٢٩٬٧٠٠	٨٤٠٠	٣٨٬١٠٠
ئایسلەند	٢١٠	١٧٠	٣٨٠
ئیتاڵیا	١٨٠٬٠٠٠	٤١٬٨٦٧	٢٢٠٬٨٦٧
لاتڤیا	٦٬٠٠٠	١١٬٠٠٠	١٧٬٠٠٠
لیتوانیا	١٥٬٨٣٩	٤٬٥٥٠	٢٠٬٣٨٩
لوکسەمبورگ	١٬٠٥٧	٢٧٨	١٬٣٣٥
align=Right	١٬٩٥٠	٤٠٠	٢٬٣٥٠
ھۆلەند	٤٧٬٦٦٠	٥٧٬٢٠٠	١٠٤٬٨٦٠
{ نەرویژ	٢٦٬٢٠٠	٥٦٬٢٠٠	٨٢٬٤٠٠
پۆڵەندا	١٢٠٬٠٠٠	٥١٥٬٠٠٠	٦٣٥٬٠٠٠
پورتوگال	٤٤٬٩٠٠	٢١٠٬٩٣٠	٢٥٥٬٨٣٠
ڕۆمانیا	٧٣٬٣٥٠	٧٩٬٩٠٠	١٥٣٬٢٥٠
سلۆڤاکیا	١٦٬٠٠٠		١٦٬٠٠٠
سلۆڤێنیا	٧٬٣٠٠	١٬٥٠٠	٨٬٨٠١
ئیسپانیا	١٢٣٬٠٠٠	١٦٬٢٠٠	١٣٩٬٢٠٠
تورکیا	٦٢٠٬٤٧٣	٤٢٩٬٠٠٠	١٬٠٤١٬٩٠٠
شانشینی یەکگرتوو	٢٠٥٬٨٥١	١٨١٬٧٢٠	٣٨٧٬٥٧١
ویلایەتە یەکگرتووەکان	١٬٣٦٩٬٥٣٢	٨٥٠٬٨٨٠	٢٬٢٢٠٬٤١٢
ناتۆ	٣٬٦٧٣٬٠٠٠	٣٬٧٤٥٬٠٠٠	٧٬٤٢٠٬٠٠٠

تێچووی سەربازی

ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا گەورەترین خەرجی بەرگری ھەیە لە تێکرای ھەموو ئەندامەکانی تر. [٣٦] ڕەخنەگرتنی دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی ئەمریکا لە بارەی ڕێکخراوەکە کاردانەوەیەکی جۆراوجۆری ھەبوو لەلایەن کەسایەتییەکانی سیاسی ئەمریکی و ئەورووپی وەکو گاڵتەپێکردن بۆ ترساندن. [٣٧] [٣٨] [٣٩] ڕاپرسییەکەی سەنتەری پەو بۆ لێکۆڵینەوە لە ساڵی ٢٠١٦ ھەڵسا بە ڕاپرسییەک لە نێو وڵاتانی ئەندامدا کە دەری خست، زۆربەی وڵاتەکان بە شێوەیەکی ئەرێ لە بارەی ھەبوونی ناتۆ دەکەن، زۆربەی ئەندامانی ناتۆ پێیان باش بوو کە خەرجی سەربازی خۆیان وەک خۆی بھێڵنەوە. ئەو وەڵامەی کە ئایا دەبێت وڵاتەکەیان لە ڕووی سەربازییەوە یارمەتی وڵاتێکی تری ناتۆ بدات گەر بێتوو بچێتە ناو ململانێیەکی سەربازی لەگەڵ ڕووسیا. تەنھا لە ئەمریکا و کەنەدا زیاتر لە ٥٠٪ خەڵک وەڵامیان دایەوە کە پێویستە [٤٠] [٤١]

باری ئەندامێتی	ژمارەی دانیشتوان^[ئ]	توانای داھاتی ھەریمی (نزیکەیی)	بوودجەی بەرگریان (دۆلاری ئەمریکی)^[ب]			بۆ ھەر تاکێک^[ب]
باری ئەندامێتی	ژمارەی دانیشتوان^[ئ]	توانای داھاتی ھەریمی (نزیکەیی)	بە ملیۆن	% توانای داھاتی ھەریمی (تەواو)	سەرمایەداری	بۆ ھەر تاکێک^[ب]
ئالبانیا	٣،١٠١،٦٢١	٢٣.٣٦	٤٠١	١٫٧٢	٩٣	٦٬٦٠٠
بەلجیکا	١١٬٧٢٠٬٧١٦	٥٢٩٫٥٥	٤٬٩٢١	٠٫٩٣	٣٩٢	٢٦٬٠٠٠
بولگاریا	٦٬٩٦٦٬٨٩٩	٧٠٫١٣	١٬٠٧٩	١٫٦١	١٣٢	٢٥٬٠٠٠
کەنەدا	٣٨٬٤٣٦٬٤٤٧	٢٬٠١٦٫٠٠	٢١٬٨٨٥	١٫٢٧	٥٦٩	٧٢٬٠٠٠
کرواتیا	٤٬٢٢٧٬٧٤٦	٦٣٫١٧	١٬٠٧٢	١٫٧٥	٢٣٨	١٥٬٠٠٠
کۆماری چیک	١٠٬٧٠٢٬٤٩٨	٢٦١٫٧٣	٢٬٩٦٩	١٫١٩	٢٣٦	٢٦٬٠٠٠
دانمارک	٥٬٨٦٩٬٤١٠	٣٦٠٫٥١	٤٬٧٦٠	١٫٣٥	٧٦٠	١٧٬٠٠٠
ئیستۆنیا	١٬٢٢٨٬٦٢٤	٣٢٫٧٤	٦٦٩	٢٫١٣	٤٢٩	٦٬٣٠٠
فەڕەنسا	٦٧٬٤١٣٬٠٠٠	٢٬٩٣٨٫٠٠	٥٠٬٦٥٩	١٫٨٤	٧٠٩	٢٠٨٬٠٠٠
ئەڵمانیا	٨٣٬١٩٠٬٥٥٦	٤٬٣١٩٫٠٠	٥٤٬١١٣	١٫٣٦	٥٩١	١٨٤٬٠٠٠
یۆنان	١٠٬٧١٨٬٥٦٥	٢١١٫٦٤	٤٬٨٤٤	٢٫٢٤	٤٣١	١٠٥٬٠٠٠
مەجارستان	٩٬٧٧١٬٨٢٧	١٨٠٫٥٠	٢٬٠٨٠	١٫٢١	١٧٨	٢٠٬٠٠٠
ئایسلەند	350,734	24.24	N/A	N/A	N/A	N/A
ئیتاڵیا	٦٠٬٣١٧٬١١٦	٢٬١٠٦٫٠٠	٢٤٬٤٨٢	١٫٢٢	٣٨٥	١٧٩٬٠٠٠
لاتڤیا	١٬٨٨١٬٢٣٢	٣٦٫٧٧	٧٢٤	٢٫٠١	٣٢٥	٦٬٤٠٠
لیتوانیا	٢٬٧٣١٬٤٦٤	٥٦٫٢٣	١٬٠٨٤	٢٫١٣	٣٣٦	٢٠٬٥٢١
لوکسەمبورگ	٦٢٨٬٣٨١	٧٢٫٩٩	٣٩١	٠٫٥٥	٥٥٢	٩٠٠
مۆنتینیگرۆ	٦٠٩٬٨٥٩	٥٫٦٩	٩٢	١٫٦٥	١٢٦	١٬٦٠٠
ھۆلەند	١٧٬٦٧٤٬٠٠٠	١٬٠١٢٫٩٩	١٢٬٤١٩	١٫٣٥	٦٥٥	٤١٬٠٠٠
مەقدوونیای باکوور	٢٬١٢٥٬٩٧١	١٣٫٣٣	١٠٨	١٫٠٩	٥١	٧٬٢٠٠
نەرویژ	٥٬٤٦٧٬٤٣٩	٤٢٢٫٠٦	٧٬١٧٩	١٫٧٠	١٬٣٠٨	٢٠٬٠٠٠
پۆڵەندا	٣٨٬٢٨٢٬٣٢٥	٦٠٦٫٧٣	١١٬٩٧١	٢٫٠١	٢٩٦	١٢٣٬٠٠٠
پورتوگال	١٠٬٣٤٤٬٨٠٢	٢٥١٫٧٠	٣٬٣٥٨	١٫٤١	٢٩٩	٣٠٬٠٠٠
ڕۆمانیا	٢١٬٣٠٢٬٨٩٣	٢٦١٫٨٧	٥٬٠٤٣	٢٫٠٤	٢٢٥	٦٩٬٠٠٠
سلۆڤاکیا	٥٬٤٤٠٬٦٠٢	١١١٫٨٧	١٬٩٠٥	١٫٧٤	٣٢٢	١٣٬٠٠٠
سلۆڤێنیا	٢٬١٠٢٬٦٧٨	٥٦٫٨٥	٥٨١	١٫٠٤	٢٥٣	٦٬٨٠٠
سوێد	١٠٬٤٦٧٬٠٩٧
ئیسپانیا	٤٧٬٤٥٠٬٧٩٥	١٬٤٥٠٫٠٠	١٣٬١٥٦	٠٫٩٢	٢٦٤	١٢١٬٠٠٠
تورکیا	٨٣٬٦١٤٬٣٦٢	٧٩٤٫٥٣	١٣٬٩١٩	١٫٨٩	٢٢٥	٤٣٥٬٠٠٠
شانشینی یەکگرتوو	٦٧٬٠٨١٬٠٠٠	٣٬١٠٨٫٠٠	٦٠٬٣٧٦	٢٫١٣	٩٧٩	١٤٤٬٠٠٠
ویلایەتە یەکگرتووەکان	٣٣٢٬٦٣٩٬١٠٢	٢٢٬٣٢٠٫٠٠	٧٣٠٬١٤٩	٣٫٤٢	٢٬٠٧٢	١٬٣٣٨٬٠٠٠
ناتۆ	٩٦٩،٦١٩،١٩٢	٤٢٬٤٤٤٫٥٣	١٬٠٣٦٬٠٧٧	٢٫٥١	١٬٠٤٥	٣٬٢٥٨٬٠٠٠

سەرچاوەکان

↑ https://www.nato.int/cps/en/natohq/faq.htm
↑ «Member countries». NATO. ٢٤ی ئازاری ٢٠٢٠. لە ڕەسەنەکە لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.
↑ «Country Comparison :: Population». Central Intelligence Agency. لە ٢٤ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.
↑ «Field Listing :: Area». Central Intelligence Agency. لە ڕەسەنەکە لە ٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣ی ئازاری ٢٠١١ ھێنراوە.
↑ «Defence Expenditure of NATO Countries (2012-2019)» (PDF). NATO. ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠١٩. لە ٣٠ی ئازاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.

1 2 Population data is based on a July 2020 estimate by the Central Intelligence Agency in The World Factbook.^[٣]
↑ Germany initially joined NATO as ئەڵمانیای ڕۆژاوا. The former country of ئەڵمانیای ڕۆژھەڵات joined NATO after German reunification.
1 2 Defence expenditure and personnel data are based on a June 2019 press release from NATO.^[٥]

ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگەکانی <ref> بۆ گرووپێک بەناوی «kurdish-alpha» ھەن، بەڵام ھیچ تاگێکی ھاوتای <references group="kurdish-alpha"/> نەدۆزرایەوە

[1] ttps://www.nato.int/cps/en/natohq/faq.htm

[Member_countries-2] «Member countries». NATO. ٢٤ی ئازاری ٢٠٢٠. لە ڕەسەنەکە لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.

[Population-3] «Country Comparison :: Population». Central Intelligence Agency. لە ٢٤ی شوباتی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[Area-5] «Field Listing :: Area». Central Intelligence Agency. لە ڕەسەنەکە لە ٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣ی ئازاری ٢٠١١ ھێنراوە.

[NATO_exp-7] «Defence Expenditure of NATO Countries (2012-2019)» (PDF). NATO. ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠١٩. لە ٣٠ی ئازاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.

[pop-4] 1 2 Population data is based on a July 2020 estimate by the Central Intelligence Agency in The World Factbook.^[٣]

[join-6] Germany initially joined NATO as ئەڵمانیای ڕۆژاوا. The former country of ئەڵمانیای ڕۆژھەڵات joined NATO after German reunification.

[natodata-8] 1 2 Defence expenditure and personnel data are based on a June 2019 press release from NATO.^[٥]

[١]

[٢]

[ئ]

[٤]

[ا]

[ب]

[٣]

[٥]