دەروازە:خەیاڵی زانستی
بەخێربێندەستپێک![]() خەیاڵی زانستی (بە ئینگلیزی: Science Fiction) جۆرێکی نووسینە، چیڕۆکێکی خەیاڵی زانستی دەشێت ڕۆمان، فیلم، پڕۆگرامی تیڤی و بەرھەمی تری ئەدەبی بێت. خەیاڵی زانستی بەزۆری دەربارەی ئایندەیە، دەشێ دەربارەی زانستێکی نوێ یان داھێنانەکانی وەکوو ئامێری کات و ڕۆبۆتەکان بێت. چیڕۆکە خەیاڵییە زانستییەکان بەزۆری لە جیھانێکدان کە زۆر جیاوازە لە جیھانی ڕاستەقینە، دەکرێ زانست و ئامێرگەڵێکی وایان ھەبێ کە لە ڕاستیدا بوونیان نەبێت، زۆربەی ئەم چیڕۆکانەش لە جیھانێکی ترن. خەیاڵی زانستی جیاوازە لە فەنتازیا، چیڕۆکە فەنتازییەکان بەزۆری باسی جادوو و شتانێک دەکەن کە بوونیان نییە و زانست نین. ئیسحاک ئەسیمۆڤ نووسەرێکی بەناوبانگ بوو لە بواری خەیاڵی زانستی، ئەو وتوویەتی خەیاڵی زانستی شتێکە ئەگەری بوونی لێدەکرێ، بەڵام فەنتازیا نا. نووسەران بەزۆری خەیاڵی زانستی بەکاردەھێنن بۆ ڕوونکردنەوەی کێشە (پرسیار) و گرفتەکانی ڕۆژانە لە ڕێگەی دانانیان لە ئایندەدا. ئاسایییانە ئەوان جیھانێک فەراھەمدێنن کە زۆر جیاوازە و دەبێتە یارمەتیدەر بۆ خەڵکی بۆ تێبینی کردنی بیرۆکە گرنگەکان. ![]() ![]() ڤێنەم: با کارنەیج بێت (بە ئینگلیزی: Venom: Let There be carnage) فیلمێکی سووپەرھیرۆی ئەمریکییە و لەسەر بنەمای کارەکتەری کۆمیکەکانی ماڕڤڵ ڤێنوم دروست کراوە و لە ساڵی ٢٠٢١ نمایشکرا. ئەم فیلمە لەلایەن کۆمپانیای کۆلومبیا پیکچەرز بە ھاوکاری مارڤڵ ئینتەرتەیمێنت و تێنسێنت پیکچەرز بەرھەم ھێنراوە و لەلایەن گرووپی سینەمایی سۆنی پیکچەرز بڵاوکراوەتەوە. دووەم فیلمە لە گەردوونی مارڤڵی سۆنی پیکچەرز و درێژەی فیلمی ڤێنوم (٢٠١٨) فیلمەکە لە دەرھێنانی ئەندی سێرکیسە لە سیناریۆیەک کە لەلایەن کێلی مارسێلەوە نووسراوە، لەسەر بنەمای چیرۆکێک کە بە ھاوکاری تۆم ھاردی دانراوە. لەم فیلمەدا تۆم ھاردی ڕۆڵی ڤێنەم/ئێدی برۆک دەگێڕێت و شانبەشانی میشێل ویلیامز، نائۆمی ھاریس، ڕید سکۆت، ستیڤن گراھام و ودی ھاریلسن. لە فیلمەکەدا برۆک ھەوڵدەدات کاروانی ڕۆژنامەگەری خۆی زیندوو بکاتەوە بە چاوپێکەوتن لەگەڵ بکوژی زنجیرەیی کلیتۆس کاسیدی (ھارێلسۆن)، کە میوانداری ھاوژینێکی نامۆی ھاوشێوەی ڤینۆم دەکات بە ناوی کارناج. ئەم فیلمە بۆ یەکەمجار لە لەندەن لە ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٢١ نمایشکرا، و لە ١ی تشرینی یەکەمدا لە ئەمریکا نمایشکرا، دوای چەندین دواکەوتن لە ڕێکەوتی سەرەتایی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ بەھۆی پەتای کۆڤید-١٩. فیلمەکە سەرکەوتنی بەدەستھێنا لە بۆکس ئۆفیسدا، داھاتی ٥٠٦٫٩ ملیۆن دۆلاری لەسەر ئاستی جیھان و بووە حەوتەم زۆرترین داھاتی ساڵی ٢٠٢، بەڵام داھاتەکەی ٣٤٩٫٢ ملیۆن دۆلار کەمتر بوو لە فیلمەکەی پێش خۆی. لەلایەن ڕەخنەگرانەوە پێداچوونەوەی تێکەڵاوی وەرگرت، کە ستایشی زنجیرە ئەکشنەکان، کیمیای نێوان برۆک و ڤینۆم، دیمەنی ناوەڕاستی کریدت و نمایشەکانی ھاردی و ھارێلسۆنیان کرد، ھەروەھا ڕەخنەیان لە سیناریۆکەش گرت، لەکاتێکدا ماوەی کورتی نمایشکردنی بۆچوونی دابەشکراوی بەدەستھێنا. فیلمی سێیەمی ڤینۆم لە پەرەپێداندایە. ![]() ژیاننامە![]() مارگریت ئێلینۆر ئاتوود (بە ئینگلیزی: Margaret Eleanor Atwood؛ لەدایکبووی ١٨ی تشرینی دووەمی ١٩٣٩) ھەڵبەستوان، ڕۆماننووس، ڕەخنەگری وێژەیی، وتارنووس، مامۆستا، چالاکوانی ژینگەیی و داھێنەرێکی کەنەدییە. لە ١٩٦١ەوە، ھەژدە کتێبی ھەڵبەست، ھەژدە ڕۆمان، یازدە کتێبی ناخەیاڵکردی، نۆ کۆمەڵە خەیاڵکردی کورت، ھەشت کتێبی مناڵان و دوو ڕۆمانی گرافیکی بڵاو کردووەتەوە. مارگریت گەلێک خەڵاتی بەھۆی کارەکانییەوە بە دەست ھێناوە، لەوانە دوو خەڵاتی بووکەر، خەڵاتی ئارتەر سی. کلارک، خەڵاتی حوکمڕانی گشتی، خەڵاتی فرانتس کافکا، خەڵاتی شادۆتی ئاستۆریاس، و خەڵاتی ڕەخنەگرانی کتێبی نەتەوەیی. ژمارەیەک لە کارەکانی بۆ فیلم و تەلەڤیزیۆن وەرگیراون. مارگریت دامەزرێنەری خەڵاتی ھەڵبەستی گریفین و دامەزراوەی نووسەرانی کەنەدایە. ھەروەھا، داھێنەری ئامێری لۆنگ پێنە. وتاری پەیوەندیدار![]() ڤێنەم (بە ئینگلیزی: Venom) فیلمێکی سووپەرھێرۆیی ئەمریکییە لە تشرینی یەکەمی ٢٠١٨ دا کۆمپانیای کۆلومبیا پیکچەرز بەرھەمی ھێناوە ڕۆبن فلیشەر کاری دەرھێنانی بۆ فیلمەکە کردووە، ھەریەکە لە تۆم ھاردی، میشێل ویلیامز، ڕیز ئەحمەد، سکۆت ھیز، ڕێد سکۆت و جێنی سلێت ڕۆڵی سەرەکییان لە فیلمەکەدا بینیوە. چیرۆکی فیلمەکە لەسەر ئێدی بڕۆک (ڤێنەم) کە کاری ڕۆژنامەسی دەکرد، بە مانایەکی تر کە دەکەوتە دوای ئەو کەسانەی کە کەس بەدوایاندا ناڕوات، ڤێنوم یەکێکە لە نادیارتریین و خراپترین کەسەکان لە (ماڕڤیل) ھەروەھا دوژمنی پیاوی جانجاڵۆکەیە (سپایدەرمان). ئێدی کەسێکی زۆر ئاسای بوو، تا ئەو کاتەی بە دوای سەرۆکی کۆمپانیای زانست کەوت، بۆ لێکۆڵینەوە بەس سەری نەگرت، بەڵام لە ھەمان ڕۆژدا ژنێکی دیت، کە لە ھەمان کۆمپانیا ئیش دەکات، بۆ ئەوەی زانیارییەکان بەدەست بھێنێت لەگەڵ ژنەکە قسەی دەکرد، سەبارەت بە کۆمپانیاکە و ژنەکە پێی وت، کە کۆمپانیاکە شتی نوێیان دۆزیوەتەوە، بە ناوی (سمپیۆت) و کۆمپانیاکە تاقیکردنەوەی خراپ دەکات، بە تێکەڵکردنی مرۆڤ و سمپیۆت. پۆلەکانوتاری پەیوەندیدار![]() گۆڤاری فەنتازیا یان کۆواری فەنتازیا (بە ئینگلیزی: Fantasy Magazine) گۆڤارێکە کە بە پلەی یەکەم چیرۆکی خەیاڵی بڵاودەکاتەوە. بەگشتی گۆڤارەکانی منداڵان کە چیرۆکیان لەسەر کارەکتەرەکانی وەک بابا نوئێل ھەیە، لەم پۆلەدا نین. ھەروەھا گۆڤارە گەورەساڵانەکان سەبارەت بە فانتازیا ورووژێنەکان لەم بابەتەدا نین. زۆرێک لە گۆڤارەکانی فانتازیا، جگە لە چیرۆکە خەیاڵییەکان، تایبەتمەندی دیکەیان ھەیە وەک ھونەر، کارتۆن، پێداچوونەوە. ھەروەھا ھەندێک لە گۆڤارەکانی فانتازیا زانستی خەیاڵی و خەیاڵی ترسناک بڵاودەکەنەوە بۆیە ھەمیشە جیاوازییەکی ڕوون لە نێوان گۆڤاری فانتازیا و گۆڤاری زانستی خەیاڵیدا نییە. وتە![]()
دەروازە پەیوەندیدارەکانئەو کارانەی دەتوانیت بیانکەیت![]()
پڕۆژەکانی تری ویکیپیدیاویکیپیدیا لەلایەن دەستکاریکەرانی خۆبەخشەوە نووسراوە و لەلایەن دامەزراوەی ویکیمیدیا ڕاژە کراوە، کە دامەزراوەیەکی قازانج نەویستە و پڕۆژەگەلێکی تری خۆبەخشانەش ڕاژە دەکات وەک:
دەروازەکان |