بەکارھێنەر:ئاسۆ/Destpêk3
ویکیپیدیا ئینسایکڵۆپیدیایەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێک دێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی ناوەرۆکی ویکیپیدیا ئازادە. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. لەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری ناوەندی (سۆرانی) لە زمانی کوردی (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، کە لە ٢٠٠٩وە لە ویکیپیدیای کورمانجی لەبەر چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە جیا بووەتەوە و ئێستا ٤٨٬٠٨٤ وتار و ١٦٣ بەشداربووی چالاکی ھەیە.
شێرلۆک (بە ئینگلیزی: Sherlock) بریتییە لە زنجیرەیەکی تاوان و درامای بەریتانی و وێنەیەکی ئێستا بۆ کارەکانی لێکۆڵەر شێرلۆک ھۆڵمزی ئارتەر کۆنان دۆیڵ پیشان دەدات، زنجیرەکە لەلایەن ستیڤن مۆفات و مارک گاتسەوە دروستکراوە و لە پاڵەوانێتی بێنێدیکت کەمبەرباچ و مارتن فریمنە بە ڕۆڵەکانی شێرلۆک ھۆڵمز و دکتۆر واتسن. ١٣ ئەڵقە لە زنجیرەکە بەرھەمھێنراوە و سێیەکی سەرەتا لە ساڵی ٢٠١٠ پەخش کرا، وەرزی دووەمی زنجیرەکە لە ساڵی ٢٠١٢ پەخش کرا، و وەرزی سێیەمی زنجیرەکە لە کانوونی دووەمی ٢٠١٤ دا بەدوایدا ھات. ھەروەھا بەرھەمھێنەری جێبەجێکار ستیڤن مۆفات ھەستا بە ئەستۆگرتنی بەرھەمھێنانی وەرزی چوارەم کە لە ساڵی ٢٠١٧ دا پەخشکرا. زنجیرەکە بۆ زیاتر لە ٢٠٠ ناوچە فرۆشرا.
ئەو کاتەی بیرۆکەی دروستکردنی زنجیرەکە بۆ مۆفات و گاتیس ھات، ئەوان لە گەشتێک بۆ بوون بۆ شاری کاردیف تا بۆ زنجیرەی «دکتۆر ھوو» بنووسن، بیرۆکەکە برتیبوو لە بەرھەمھێنانی لەبەرگرتنەوەیەک بۆ کارەکانی ئارتەر کۆنان دۆیڵ، و تێیدا شێرلۆک ھۆڵمز تەکنەلۆژیاکانی ئێستا بۆ یارمەتیدانی لە شیکارکردنی دۆسیەکان بەکاربھێنێت، وەک بەشداربوو لە دروستکردنی زنجیرەکەدا، ھەر یەکێک لە مۆفات و گاتیس لە نووسنی یەک ئەڵقەی ھەر وەرزێک بەشداربوون، ئەمەش لەکاتێکدا ئەڵقەکانی تر لەلایەن ستیفن تۆمبسن دەنووسران. بەھۆی کارەکەی لە شاکارە ھونەرییەکاندا، فیلمەکانی ھارتسوود زنجیرەیەکیان بۆ سوودی بی بی سی بە ھاوبەشی لەگەڵ WGBH بەرھەمھێنا. زنجیرەکە بە شێوەیەکی سەرەکی لە کاردیف، و چەند شۆێنکی تر تۆمار کراوە، و ھەروەھا شەقامی گاور لە لەندەن وەک شەقامی ٢٢١ب بەیکەر بەکارھێنراوە، کە ئەو شەقامەیە کە ھۆڵمز و واتسن تێیدا دەژیان.
زنجیرەکە ھۆڵمز وا دەنەخشێنێت کە «لێکۆڵەرێکی ڕاوێژکارە» و یارمەتی پۆلیسی میتروبوڵیتان و بە تایبەتی لێکۆڵەری پشکنەر گرێگ لستراد (ڕوپەرت گرەیڤز) لە شیکارکردنی تاوانەکان دەدات، ھۆڵمز لەلایەن ھاوماڵەکەی دکتۆر جۆن واتسنەوە یارمەتی دەدرێت کە لە خزمەتی سەربازی گەڕاوەتەوە، لەگەڵ ئەوەی زنجیرەکە تاوانی جیاواز پیشان دەدات، بە بەردەوامی شەڕی نێوان ھۆڵمز و دوژمنە گەورەکەی جێم مۆریاتی (ئاندرو سکۆت) پیشان دەدات. ماوە ماوە، زانای نەخۆشییەکان مۆڵی ھۆپەر (لویز بریلی) یارمەتی شێرلۆک دەدات لە شیکارکردنی دۆسیەکاندا. ھەروەھا چەند ڕۆڵگێڕێکی تری وەک ئونا ستابس بە ڕۆڵی خاتوو ھدسن و مارک گاتس بە ڕۆڵی مایکرۆفت ھۆڵمز برا گەورەی ھۆڵمز شایەنی سەرنجن.
- ٢٥ی کانوونی دووەم – کریس هیپکینز (لە وێنەکەدا) لە شوێنی جاسیندا ئاردێرن وەک سەرۆک وەزیرانی نیوزیلاند و سەرۆکی پارتی کرێکاران دەستبەکاربوو.
- ١٩ی کانوونی دووەم – هەڵبژاردەی عێراق بۆ جاری چوارەم نازناوی پاڵەوانییەتی کەنداو ٢٥ی بەدەست هێنا، دوای ئەوەی لە یاری کۆتاییدا لە هەڵبژاردەی عومانی بردەوە.
- ٦ی کانوونی دووەم – ئاھەنگی کردنەوەی جامی ٢٥ی کەنداوی عەرەبی لە شاری بەسرە، عێراق دەستی پێکرد.
- ٣١ی کانوونی یەکەم – پاپای پێشووی ڤاتیکان، بێنێدیکتی شازدەیەم لە تەمەنی ٩٥ ساڵیدا کۆچی دوایی کرد.
- ٢٩ی کانوونی یەکەم – پێلێ یاریزانی پێشووی تۆپی پێی بەڕازیل لە تەمەنی ٨٢ ساڵیدا کۆچی دوایی کرد.
- ١٧٧٧ – ویلایەتی جۆرجیای ئەمریکا بڕیاری دا بازرگانیی مرۆڤ قەدەغە بکات، کە ئەوەش سەرەتایەک بوو بۆ نەھێشتنی کۆیلایەتی.
- ١٧٩٤ – حکوومەتی فەڕەنسا بڕیاری بازرگانیی مرۆڤی ھەڵوەشاندەوە.
- ١٩٦٢ – شارل دێ گۆل سەرۆکی فەڕەنسا داوای کرد دان بە سەربەخۆییی جەزائیر دابنرێت و سەروەری بۆ ئەو وڵاتە بگەڕێنرێتەوە.
- ١٩٨٥ – یاریزانی ھەڵبژاردەی تۆپی پێی پورتوگال، کریستیانۆ ڕۆناڵدۆ لەدایک بوو.
- ٢٠٠٤ – بەرەی شۆڕشی نیشتیمانی بۆ ڕزگاری هاییتی شاری گۆنایڤییەکانی بە دیل گرت، بە دەستپێکردنی کودەتا بەسەر حکومەتەکەی ژان بێرتراند ئەریستیدی سەرۆک کۆماردا.
ویکیپیدیا دەستەی نووسەرانی نییە و ھەموو کەسێک دەتوانێت پەرە بە بابەتەکانی بدات. بەشداری کردن ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیا و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بەڵام بۆ بەرگری لە خراپکاری پەیڕەوی سیاسەتەکان و ڕێساکان دەکرێت. بۆ دەستپێکردن ببە بە ئەندام و ئەمانە ببینە:
پاشان:
- ڕێساکانی نووسینی کوردی لێرە فێر ببە.
ئەگەر کێشەیەکت ھەیە سەردانی ئەمانە بکە:
- پێرستی ڕێنوێنیەکان (بە کوردی) (بە ئینگلیزی، بە عەرەبی، بە فارسی)
- پرسگا: بۆ پرسیارکردن لە شارەزاکانی ویکیپیدیا
کۆمەڵگای ویکیپیدیا، بەشداربووانی تێکۆشەر و خۆبەخشن کە لە پەرەپێدان و لە ڕێساکانی ویکیپیدیادا شارەزان.
- دەروازەی کۆمەڵگا، ڕاگەیاندن و ڕێدۆزیی چالاکییەکان
- دیوەخان، وتووێژ لە سەر کێشەکان و پێشنیارەکان
- کوردیگە، ھاوکاریی ویکیپیدیا کوردییەکان
- دوایین گۆڕانکارییەکان (irc)، وتارە نوێکان
- کۆلکەوتارەکان، وتارە لایەنگرانەکان، وتارە ناخاوێنەکان
خانەخوێی ویکیپیدیا دامەزراوەی ویکیمیدیایە کە چەند پرۆژەی تریش بەڕێوە دەبات:
خەزێنەی ئازادی میدیا
پەرەپێدانی نەرمامێری ویکی
ڕێکخستنی پرۆژەکانی ویکیمیدیا
کتێبی خوێندن و ڕێنمایینامەی ئازاد
بنکەی زانیاریی ئازاد
ھەواڵی ناوەڕۆک ئازاد
کۆکەرەوەی وتەکان
کتێبخانەی ناوەڕۆک ئازاد
تۆماری جۆری ئاژەڵەکان
سەرچاوەی ئازادی فێربوون
ڕێنوێنی گەشتی ئازاد
فەرھەنگی کوردی