بۆ ناوەڕۆک بازبدە

شارستان سیروان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
سیروان
شارستان
وڵات کوردستان
پارێزگائیلام
ناوەندسیروان
ژمارەی دانیشتووان
 • سەرجەم١٧٬١٩٧
زمان و ئایین
 • زمانکوردی (باشووری)
 • ئایینئیسلام (شیعە)
کۆدی تەلەفۆن٠٨٤

شارستانی سیروان (بە فارسی: شهرستان سیروان) یەکێک لە شارستانەکانی پارێزگای ئیلامی ڕۆژھەڵاتی کوردستانە. ناوەندی شارستان، شاری لوومارە و لە دوو بەش (ناحیە) و ٤ کۆمەڵە گوند پێک ھاتووە. ئەم شارستانە پێشتر بەشێک لە شارستانی چەرداوڕ بوو کە ١٥ی ڕەزبەری ١٣٩١ی ھەتاوی لە چەرداوڕ جیا کرایەوە و بوو بە شارستانێکی سەربەخۆ.

ئابووری

[دەستکاری]

ئابووری ئەم شارستانە پتر لە کەرتی کشتووکاڵە. جگە لە ئاژەڵداری، کشتووکاڵی ئاویی و دێم دەکەن و بەرھەمی کشتووکاڵییان برنج، گەنم، جۆ، تەماتە، نۆک، نیسک، ھەنار، ھاروێ و گڕکە و … ە. سیروان شارستانێکە بە سروشتی زۆر دڵڕفێن و سەرنجڕاکێش و سەرچاوەی ئاویی دەوڵەمەندی ھەیە. ناوچەی ڕۆژاوای ڕووبار یەکێک لەو شوێنانەیە کە بەروبوومی دەوڵەمەندە و ساڵانە بەرھەمێکی زۆری ھەناری ھەیە و ھەناردەی شارستانەکانی تری پارێزگەی دەکا. ڕووباری سەیمەڕەش لەم شارستانە تێدەپەڕێ. بەھۆی ئاوگری بەنداوی سەیمەڕە ھەندێک لە گوندەکانی ئەم شارستانە کە لە ئاوڕێژگەی بەنداوەکە ھەڵکەوتوون دەکەونە ژێر ئاو.

جوگرافیا

[دەستکاری]

ئەم ناوچە پتر بە لێڕی دارە بەڕوو داپۆشراوە و چیا بەرزەکانی ئەم شارستانە بریتین لە قەڵاڕەنگ، سەیوان، ڕیون و چەرمین، کە بەرزایییەکانی ئەم چیایانە جگە لە چەرمین لە وەرزی سارد لە بەفر داپۆشراون.

زمانی زۆرینەی خەڵکی شارستانی سیروان کوردییە و بە دیالێکتی کوردیی باشووری قسە دەکەن. دوو ھۆزی سەرەکی ئەم شارستانە بریتین لە: خێڵی خزڵ لە بەشی باکووری شارستان، و خێڵی ڕێزەوەن لە بەشی باشوور. ھەروەھا دانیشتووانی گوندە عەرەبەکانی ڕوبار (چەم شێر، چەم ڕووتە و دار بەلوی) بە زمانی عەرەبی قسە دەکەن کە بەرەبەرە کوردیی جێگەی دەگرێتەوە.[١]

دابەشکاری

[دەستکاری]
  • بەشی ناوەندی شارستانی سیروان
    • کۆمەڵە گوندی لوومار
    • کۆمەڵە گوندی ڕووبار

شارەکان: لوومار

  • بەشی کارزان
    • کۆمەڵە گوندی کارزان
    • کۆمەڵە گوندی زەنگووران

شارەکان: --

سەرچاوەکان

[دەستکاری]