وارنەر فریسمان - ویکیپیدیا، ئینسایکڵۆپیدیای ئازاد

وارنەر فریسمان


لەدایکبوون	٢٩ی ئابی ١٩٠٤ بەرلین
مەرگ	١ی حوزەیرانی ١٩٧٩ (٧٤ ساڵ ژیاوە) Schopfheim
زانکۆ	زانکۆی هومبۆڵت لە بەرلین
پیشە	Military physician، دکتۆری نەشتەرگەری، urologist، cardiologist، فیزیۆلۆجیناس، پزیشک
شوێنکار	Johannes Gutenberg University Mainz
حیزب	پارتی نازی
خەڵاتەکان	خەڵاتی نۆبێل لە زانستی ئەرکی ئەندام و پزیشکی (٦٦٬٧٠٧ کرۆنی سوێدی، ئاندری فریدریک کۆرناند، دیکینسۆن وودروف ڕیچاردس، for their discoveries concerning heart catheterization and pathological changes in the circulatory system، ١٩٥٦) Great Cross with Star and Sash of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany
پلە	پڕۆفیسۆر

وارنەر فریسمان (بە ئەڵمانی :Werner Forssmann؛ لەدایک بووی٢٩ی ئابی ١٩٠٤ –مردووی ١ی پووشپەڕ ١٩٧٩)^[١] زانا و توێژەرێکی خەڵکی ئەڵمانیا بوو. ساڵی ١٩٥٦ خەڵاتی نۆبڵی لە بواری پزیشکی پێ بەخشرا بەھۆی دۆزینەوەی تایبەت بە قەستەرەی دڵەوە و گۆرانی زانستی نەخۆشی لە کۆئەندامی سوڕان بە ھاوبەشی لەگەڵ ھەردوو زانای ئەمریکی ئاندری فریدریک کۆرناند و دیکینسۆن وودروف ڕیچاردس.^[٢]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

ب و د وەرگرانی نۆبێل لە پزیشکی
١٩٠١–١٩٢٥	ئێمیل فۆن بێرینگ (١٩٠١) ڕۆناڵد ڕۆس (١٩٠٢) نیڵس ڕیبێرگ فینسن (١٩٠٣) ئیڤان پاڤلۆڤ (١٩٠٤) ڕۆبێرت کۆخ (١٩٠٥) کامیلۆ گۆڵجی / سانتیاگۆ ڕامۆن ئی کاخال (١٩٠٦) چارڵز لاڤران (١٩٠٧) ئیلیا ئیلیچ میشینکۆڤ / پاوڵ ئرلیچ (١٩٠٨) ئیمیل تیۆدۆر کۆچیر (١٩٠٩) ئالبرشت کۆسل (١٩١٠) ئەلڤار گوڵستڕاند (١٩١١) ئەلیکسیس کاڕیڵ (١٩١٢) چارڵز راچن (١٩١٣) ڕۆبێرت بارانی (١٩١٤) جولیس بۆردیت (١٩١٩) ئۆگەست کروگ (١٩٢٠) ئارچیباڵد ھێڵ / ئۆتۆ فریتز مایەرھۆف (١٩٢٢) فریدریک بانتین / جۆن مەکلیۆد (١٩٢٣) ویلیام ئینسۆڤین (١٩٢٤)
١٩٢٦–١٩٥٠	جۆھانس فیبگەر (١٩٢٦) یۆلیۆس واگنەر جاورگ (١٩٢٧) چارڵز نیکۆل (١٩٢٨) کریستیان ئیکمان / فدریک گۆولاند ھۆپکینس (١٩٢٩) کاڕڵ لاندشتاینەر (١٩٣٠) ئۆتۆ ھاینریش واربورگ (١٩٣١) چارڵز شێرینگتۆن / ئیدگار ئادریان (١٩٣٢) تۆماس هۆنت مۆرگان (١٩٣٣) جۆرج ویپڵ / ویلیام پاری مۆرفی / جۆرج مینۆت (١٩٣٤) ھانس سپیمان (١٩٣٥) ھێنری دێڵ / ئۆتۆ لۆوی (١٩٣٦) ئەلبێرت سانت گیۆرگی (١٩٣٧) کۆڕنێل ھیمانس (١٩٣٨) گێرھارد دۆماک (١٩٣٩) ھنریک دام / ئیدوارد دۆیسی (١٩٤٣) جۆزیف ئێرلانگەر / ھێربەرت سپێنسەر گاسێر (١٩٤٤) ئەلیکساندەر فلیمین / ئێرنست چەین / ھاوارد فلۆری (١٩٤٥) ھێرمان جۆزیف مۆلەر (١٩٤٦) کاڕڵ فێردیناند کۆری / جێرتی کۆری / بێرناردۆ ھۆسایی (١٩٤٧) پاوڵ هێرمان مۆلەر (١٩٤٨) واڵتەر رۆدۆڵف هس / ئەنتۆنیۆ ئیگاس مۆنیز (١٩٤٩) ئیدوارد کاڵڤن کینداڵ / تادیوس ریچستین / فیلیپ شۆوڵتەر ھینچ (١٩٥٠)
١٩٥١–١٩٧٥	ماکس تیلەر (١٩٥١) سەلمان واکسمان (١٩٥٢) ھانس ئەدۆڵف کریبس / فرنتز ئەلبەرت لیپمان (١٩٥٣) تۆماس ھۆکل ویلەر / فریدریک چاپمان ڕۆبینس / جۆن فرانکلین ئیندرس (١٩٥٤) ھۆگۆ تیۆریل (١٩٥٥) وارنەر فریسمان / ئاندری فریدریک کۆرناند / دیکینسۆن وودروف ڕیچاردس (١٩٥٦) دانێل بۆڤیت (١٩٥٧) جۆرج وێڵس بێدڵ / ئدوارد تاتۆم / جۆشوا لێدربرگ (١٩٥٨) سیڤیرۆ ئۆچوا / ئارتەر کۆرنبەرگ (١٩٥٩) ماکفارلان بۆرنێت / پیتەر میدوارد (١٩٦٠) جۆرج ڤۆن بیکسی (١٩٦١) فڕانسس کریک / جەیمس واتسن / مۆریس ویڵکنس (١٩٦٢) ئالان ھۆدکین / ئەندرو ھۆکسلی / جۆن کاریو یسڵس (١٩٦٣) فیۆدۆر لاینین / کۆنراد بلۆچ (١٩٦٤) ئەندریە لۆوف / جاکیوس مۆنۆد / فرِانسوین جاکوب (١٩٦٥) چارڵز برینتۆن ھۆگین / پایتۆن رۆس (١٩٦٦) ڕانیار گرانیت / ھالدین ھارتلاین / جۆرج والد (١٩٦٧) ھار گۆبید خورانا / ڕۆبێرت ویلیام ھۆلی / مارشال نیرنبێرگ (١٩٦٨) ماکس دێلبرۆک / سلفادۆر لۆریا / ئەلفرێد ھێرشی (١٩٦٩) بێرنارد کاتز / یۆلیۆس ئەکسلۆرد / ئۆلف ڤۆن ئۆلەر (١٩٧٠) ئاڕڵ ویلبور سۆسیرلاند جەی ئاڕ (١٩٧١) جیراڵد ئدلمان / ڕۆدنی پۆرتەر (١٩٧٢) کۆنراد لۆرێنز / نیکۆلاس تێنبەرگین / کاڕڵ ڤۆ فریش (١٩٧٣) کریستیان دی دوڤی / جۆرج ئێمیل پالاد / ئەلبەرت کلاودی (١٩٧٤) ڕینارتۆ دۆڵبکۆ / ھاوارد مارچین تیمن / داڤید بالتیمۆر (١٩٧٥)
١٩٧٦–٢٠٠٠	Baruch Blumberg / Daniel Gajdusek (١٩٧٦) Roger Guillemin / Andrew Schally / Rosalyn Yalow (١٩٧٧) Werner Arber / Daniel Nathans / Hamilton O. Smith (١٩٧٨) Allan Cormack / Godfrey Hounsfield (١٩٧٩) Baruj Benacerraf / Jean Dausset / George Snell (١٩٨٠) Roger Sperry / David H. Hubel / Torsten Wiesel (١٩٨١) Sune Bergström / Bengt I. Samuelsson / John Vane (١٩٨٢) Barbara McClintock (١٩٨٣) Niels Jerne / Georges Köhler / César Milstein (١٩٨٤) Michael Brown / Joseph L. Goldstein (١٩٨٥) Stanley Cohen / Rita Levi-Montalcini (١٩٨٦) Susumu Tonegawa (١٩٨٧) James W. Black / Gertrude B. Elion / George H. Hitchings (١٩٨٨) J. Michael Bishop / Harold E. Varmus (١٩٨٩) Joseph Murray / E. Donnall Thomas (١٩٩٠) Erwin Neher / Bert Sakmann (١٩٩١) Edmond Fischer / Edwin G. Krebs (١٩٩٢) Richard J. Roberts / Phillip Sharp (١٩٩٣) Alfred G. Gilman / Martin Rodbell (١٩٩٤) Edward B. Lewis / Christiane Nüsslein-Volhard / Eric F. Wieschaus (١٩٩٥) Peter C. Doherty / Rolf M. Zinkernagel (١٩٩٦) Stanley B. Prusiner (١٩٩٧) Robert F. Furchgott / Louis Ignarro / Ferid Murad (١٩٩٨) Günter Blobel (١٩٩٩) Arvid Carlsson / Paul Greengard / Eric Kandel (٢٠٠٠)
٢٠٠١–ئێستا	Leland H. Hartwell / Tim Hunt / Paul Nurse (٢٠٠١) Sydney Brenner / H. Robert Horvitz / John E. Sulston (٢٠٠٢) Paul Lauterbur / Peter Mansfield (٢٠٠٣) Richard Axel / Linda B. Buck (٢٠٠٤) Barry Marshall / Robin Warren (٢٠٠٥) Andrew Fire / Craig Mello (٢٠٠٦) Mario Capecchi / Martin Evans / Oliver Smithies (٢٠٠٧) Harald zur Hausen / Luc Montagnier / Françoise Barré-Sinoussi (٢٠٠٨) Elizabeth Blackburn / Carol W. Greider / Jack W. Szostak (٢٠٠٩) Robert G. Edwards (٢٠١٠) برووس بۆیتلەر / جووڵز ئەی. ھۆفمەن / ڕاڵف مارڤین ستاینمەن (کۆچی دوایی کردووە) (٢٠١١) جۆن گێردن / شینیا یاماناکا (٢٠١٢) جەیمس ڕۆسمان / ڕاندی شیکمان / تۆماس سۆدھۆف (٢٠١٣)